اعتراض سراسری کامیون‌داران پس از افزایش نرخ دلار

گروه حمل‌ونقل- نوسانات قیمت ارز کار کامیون‌داران را به اعتصاب و اعتراض سراسری کشانده است؛ اعتراضاتی که برای ساعتی باعث شد راننده‌های کامیون جاده‌ها را رها کرده و مطالبات خود را پیگیری کنند‌. گستردگی این اعتراضات به اندازه‌ای بود که وزارت راه‌وشهرسازی در واکنش به آن از موضع سه ساله خود کوتاه آمده و از افزایش 20 درصدی کرایه‌ها خبر داده است‌. با وجود این وعده بخت راننده‌ها همچنان به بخت جاده و پیچ و خم آن گره خورده است چراکه اعتراض آنها تنها به پایین بودن نرخ کرایه‌ها نبوده است‌. گرانی دلار ادامه فعالیت را برای بسیاری از مشاغل به مرز بحران کشانده است و از آنجا که برخی از این مشاغل وابستگی بیشتری به نرخ دلار دارند به محض تغییر قیمت، قواعد بازار به هم می‌ریزد‌. «کامیون‌دارها» این روزها یکی از این دسته مشاغل هستند‌. آنها که پس از افزایش قیمت دلار دچار مشکلات زیادی شدند این روزها حال و روز خوشی ندارند و به اعتراضات سراسری دست زدند‌. گفته می‌شود اعتصاب کامیون‌دارها به دلیل ثابت بودن کرایه‌ها، افزایش قیمت بیمه‌ها، عوارض اتوبان‌ها، کمیسیون بالای باربری‌ها، هزینه بالای تعمیرات و قیمت بالای لوازم یدکی خودرو‌هاست‌. همزمان با این اعتراضات «بحران تامین سوخت» کامیون‌ها در جنوب کشور هم انگیزه مضاعفی برای کامیون‌دارها شده است تا بتوانند صدای خود را به گوش مسوولان برسانند‌. این اعتصاب‌ها در استان فارس، اصفهان، قزوین، هرمزگان، بخش‌هایی از لرستان و شهرهایی از خراسان ادامه دارد و آن‌طور که برخی خبرگزاری‌های داخلی گزارش داده‌اند، رانندگان کامیون در هر شهری به‌گونه‌ای اعتصاب کرده‌اند‌.
پیشنهاد وزارت راه برای افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی کرایه کامیون
به دنبال این اعتراضات معاون حمل‌ونقل سازمان راهداری گفته است: مشکلات کامیون‌داران در بسیاری استان‌ها رفع شده و در حال پیگیری افزایش کرایه آنها هستیم‌. داریوش امانی معاون حمل‌ونقل سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای با بیان اینکه مهم‌ترین دلیل اعتراض کامیون‌داران، افزایش قیمت لوازم یدکی خودرو بوده است، می‌گوید: با توجه به نوسانات قیمت ارز متاسفانه برخی لوازم یدکی از جمله لاستیک و سایر قطعات خودرو با رشد قیمتی مواجه شده است‌. او معتقد است در دو، سه سال گذشته کرایه رانندگان کامیون افزایش نیافته است بنابراین درخواست افزایش کرایه رانندگان منطقی است و می‌گوید: «با برخی از اتحادیه‌های لوازم یدکی برای رفع نیاز این بخش مذاکراتی شده است‌. امانی اعلام می‌کند: با بحث‌های کارشناسی انجام شده کرایه رانندگان کامیون 15 تا 20 درصد باید افزایش یابد، اما هم‌اکنون در مرحله اخذ مجوز از دستگاه‌های دولتی هستیم‌. افزایش عوارض در سبد هزینه رانندگان چندان تاثیرگذار نیست و از سوی دیگر این عوارض در بحث ایمنی جاده‌ها هزینه می‌شود که این خود به نفع رانندگان کامیون است‌. موضوع گرانی قطعات، لوازم یدکی خودرو و افزایش کرایه رانندگان را از طریق ستاد تنظیم بازار پیگیری کرده‌ایم.»
معاون حمل‌ونقل سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای مسایل روز بیمه‌ای رانندگان کامیون را از دیگر مشکلات این بخش دانسته و می‌گوید: دولت 50 درصد بیمه رانندگان را از طریق یارانه پرداخت می‌کند که متاسفانه به دلیل ایجاد اشکالاتی در سازمان تامین اجتماعی و بیمه این موضوع با مشکل روبه‌رو شده است و سازمان راهداری با پیگیری‌هایی که انجام داد تمام اشکالات ایجاد شده را رفع کرد‌.


تامین ارز همراه رانندگان از طریق ۵ بانک عامل
عبدالهاشم حسن‌نیا رییس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نیز می‌گوید: در پی اقدامات انجام شده از سوی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، ساز و کار و تصمیمات لازم جهت تخصیص ارز مورد نیاز شرکت‌ها و رانندگان حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای از سوی بانک مرکزی به تصویب رسید‌. معاون وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: «پیرو بخشنامه بانک مرکزی مبنی بر تک‌نرخی شدن ارز و ایجاد تمهیدات لازم در این خصوص دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی بلافاصله با تشکیل یک کارگروه نسبت به بررسی ابعاد و شرایط به وجود آمده اقدام و جهت جلوگیری از هرگونه وقفه در امر حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای تصمیماتی در این خصوص اتخاذ کرد و نسبت به برگزاری سلسله‌جلسات منظم با دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، انجمن‌های شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، تجار و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط اقدام لازم به عمل آمد‌. در همین راستا موضوع ارز بخش حمل‌ونقل بین‌المللی از دو منظر یکی مسایل شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی و نحوه انتقال و دریافت ارز ناشی از کرایه‌های حمل و... و دیگری نحوه تخصیص ارز همراه رانندگان کالاهای صادراتی اقدام شد و جزو اولین سازمان‌های کشور بود که توانست ساز و کار مشخص برای تخصیص ارز در بخش حمل‌ونقل را تدوین کند و به تصویب بانک مرکزی برساند‌.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین گفته است: در بخش ارز همراه رانندگان پنج بانک عامل که عبارتند از بانک‌های ملی، ملت، سامان، تجارت و پارسیان جهت انجام این امور انتخاب و طی بخشنامه‌ای از سوی بانک مرکزی ساز و کار لازم در این زمینه ارائه شده است‌.
شرکت پخش: مشکل برطرف شد
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی نیز در مورد مشکل توزیع سوخت کامیون‌ها در شهرهای جنوب کشور گفته است: از امروز با پرداخت بدهی راننده تانکرهای جاده‌پیما، عرضه سوخت در کشور به صورت عادی بازگشت‌.
فاطمه کاهی در گفت‌وگو با فارس با اشاره به مشکلات پیش آمده در برخی از استان‌های کشور و اعتصاب صورت‌گرفته توسط تانکرهای جاده‌پیما می‌گوید: «در روزهای اخیر تانکرهای جاده‌پیما که بنزین را حمل‌ونقل می‌کردند، به دلایل صنفی دست به اعتصاب زده و سوخت را به مقاصد تعیین شده منتقل نکردند‌. علت این اعتصاب، مسایل مالی بود که بعد از پیگیری‌های به عمل آمده این مشکل برطرف شده و طلب این عده پرداخت می‌شود.»
قطعه‌فروشان قیمت قطعه را روزانه افزایش می‌دهند‌
یکی از این رانندگان درباره مشکلات قشر مالکان کامیون و راننده‌ها به فارس می‌گوید: پس از افزایش قیمت ارز، قیمت قطعات و لوازم یدکی کامیون در کشور بسیار بالا رفت، قطعه‌فروشان و فروشندگان قطعات یدکی، به هیچ عنوان مایل به فروش نیستند، قطعات در انبارها موجود است اما چون هر روز با تورم مواجه هستیم و قیمت‌ها هر روز فرق می‌کند، آنها هم قطعه نمی‌فروشند و به قول خودشان اگر امروز نفروشند، فردا هزار تومان گران‌تر می‌فروشند‌.
سیدهادی که از رانندگان قدیمی کامیون است می‌گوید: تا همین چند ماه پیش یک واشر سرسیلندر بنز 10 چرخ را‌ 17 هزار تومان خریداری می‌کردم اما امروز با التماس به قیمت 35 هزار تومان به من فروخته‌اند و وقتی علت را جویا می‌شوم می‌گویند دلار گران شده است‌.
نرخ‌گذاری سرخود دستمزد تعمیرگاه‌ها بر اساس قیمت روز ارز
این راننده کامیون افزود: دستمزد تعمیرگاه‌ها نیز با قیمت دلار چند برابر شده است تا همین چند ماه پیش تعمیرگاه بابت یک تعمیر موتور از ما حدود یک میلیون تومان دریافت می‌کرد اما به تازگی این رقم به دو میلیون و دو میلیون و 500 هزار تومان رسیده است‌. وی افزود: یک تعمیر موتور کامیون 10 تن برای من 20 میلیون تومان خرج برداشته است، یک میل‌لنگ دو میلیون‌ تومانی امروز و تا این لحظه چهار میلیون تومان به فروش می‌‌رسد، دستمزدها هم که چند برابر شده است اما در این شرایط کرایه‌ها، همان کرایه‌های پنج سال پیش است در حالی که بهتر است کرایه‌ها به‌روز شده یا بر اساس تن‌کیلومتر باشد‌.
وی درباره درآمد حاصل از فعالیت مداوم یک کامیون در یک ماه، توضیح داد: در حال حاضر اگر کامیون هیچ خرجی نداشته باشد، ماهانه یک میلیون و 300 هزار تومان هزینه گازوییل و حدود 600 هزار تومان هزینه تعویض روغن و فیلتر‌ دارد که با این نرخ کرایه‌ها اصلا منطقی نیست؛ اگر خیلی خوب کار کنیم، ماهانه حداکثر پنج میلیون تومان خواهیم داشت که دو میلیون تومان آن هزینه سوخت و روغن است و این هم به شرطی است که ماشین هیچ خرج اضافه‌ای نداشته باشد، حالا خرج خوراک روزانه راننده و شاگرد هم بماند‌.
نظارتی از سوی اصناف و دولت بر قیمت قطعه و دستمزد تعمیرگاه‌ها نیست
وی همچنین به نرخ‌های گران و کیفیت نامناسب در برخی برند‌های لاستیک تولید داخل اشاره کرد و گفت: همین چند ماه پیش یک جفت لاستیک تولید داخل خریداری کردم که 1/3 میلیون تومان بود، اما پس از سه ماه دور لاستیک کاملا بیرون آمد در حالی که لاستیک خارجی با همین قیمت حداقل دو سال برای من عمر می‌کند. برای تهیه لاستیک خارجی هم باید باری را به مقصد چابهار داشته باشیم و با لاستیک‌های فرسوده به چابهار برویم، آنجا یک جفت لاستیک خارجی (با نصف قیمت سرزمین اصلی) خریداری و نصب کنیم و لاستیک‌های خود را هم همان‌جا ارزان بفروشیم و برگردیم‌‌. این راننده کامیون گفت: در این شرایط که دستمزدها و قطعات گران شده است، هیچ نظارتی از سوی اصناف تعمیرگاه‌ها، قطعه‌فروشان و تراشکاران وجود ندارد. هر کارگاه و تعمیرگاهی برای خود نرخی را بابت دستمزد تعیین می‌کند که هیچ معیاری ندارد و در این شرایط نه از سوی دولت و نه از سوی اصناف نظارتی روی نرخ‌ها وجود ندارد، در حالی که نرخ کرایه کامیون کاملا مشخص است و از همه بخش‌ها بر آن نظارت می‌شود‌.
به گفته این راننده کامیون‌ در حال حاضر تعداد زیادی ماشین سنگین در تعمیرگاه‌ها خوابیده است چون هزینه تعمیر آنها گران است و نرخ‌های کنونی کرایه، کفاف این هزینه‌ها را نمی‌دهد‌.
سهمیه سوخت فعلی کفاف پرترددها را نمی‌دهد
یکی دیگر از رانندگان در‌باره مشکلات کامیون‌داران به فارس می‌گوید: در بحث سهمیه سوخت که روزانه 150 لیتر است، اگر کامیونی بخواهد واقعا کار کند، سوخت کم می‌آورد زیرا کامیون‌های پرپیمایش بیشتر از اینها سوخت لازم دارند‌.
به گفته سیدمحمد، ‌زمانی که 150 لیتر سوخت استفاده می‌کنیم و تمام می‌شود بالاجبار باید کنار جاده یا در نزدیکی مساجد یا مجموعه‌های بین‌راهی توقف کنیم تا ساعت 24، که پس از آن می‌توانیم 150 لیتر سهمیه سوخت روز آینده را استفاده کنیم، حال در این توقفگاه‌ها به ویژه در توقف‌های شبانه، مشکل بزرگ‌تری نیز برایمان پیش می‌آید‌. وی اضافه کرد: هزینه مالکان اتوبوس و کامیون طی این مدت افزایش سرسام‌آوری داشته است‌.