روزنامه قانون
1397/02/25
بحران بيخ گوش صنايع دامي
شرکت پشتیبانی امور دام کشور نیز از زیر بار وظایف خود شانه خالی میکندصنعت دامداري در كشور يك صنعت مادر است و يك ميليون و 200 هزار خانوار درگير اين صنعت هستند
اكنون گاوداري صرفه اقتصادي ندارد و بخشي از گاوهاي ماده را كه در حالت شيردهي هستند به كشتارگاه مي‌برند
پس از شهريور سال 90 كه بحران صنعت گوشت را در برگرفته بود، حالا دوباره چالش‌هاي جديدي براي اين صنعت به وجود آمده است. سال 90 در پی ناتوانی دولت در پرداخت بدهی ۲۸۰ میلیارد تومانی خود به صنایع تولید لبنیات بيش از نيمي از دامداري‌هاي استان تهران به دلیل واردات «بی رویه» شیرخشک و گوشت تعطیل شدند. به گفته فعالان اين بخش حالا پس از چهار سال هنوز هيچ افزايش قيمتي در خصوص نهاده‌هاي دامي صورت نگرفته است و واردات علوفه نيز با نرخ بسيار بالايي به دست توليدكننده مي‌رسد، اين اتفاقات شرايط را براي توليدكنندگان سخت كرده و در اين ميان تجار هم راضي به عرضه نهاده‌هاي دامي نمي‌شوند و در انتظار افزايش قيمت‌ها هستند كه اين وضعيت، بحراني را براي صنعت گوشت و شير كشور ايجاد كرده است. رییس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران گفته است در این آشفته بازار، ستاد تنظیم بازار نیز تصویب نرخ‌های جدید شیر و گوشت را به تاخیر می‌اندازد. اين درحالي است كه نرخ‌های جدید شیر و گوشت باید تا پایان فروردین اعلام می‌شد. سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده و وزارت جهاد کشاورزی قیمت‌های جدید را محاسبه و به شورای اقتصاد ارائه کرده‌اند اما این شورا تصویب قیمت‌ها را به تاخیر می‌اندازد. دولت با این کار سعی دارد تورم را از جیب تولیدکننده کنترل کند. نتیجه کنترل تورم با فشار بر بخش تولید چیزی جز کاهش و توقف تولید نیست.
پاسكاري وظايف ميان مسئولان
به گفته احمد مقدسي در حال حاضر مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت تمام شده شیرخام افزایش قیمت نهاده‌های دامی است که به دلیل عدم نظارت بر بازار اتفاق افتاده است. قیمت جهانی هر تن کنجاله سویا 470 دلار است که با ارز یارانه‌ای 3800 تومان هر کیلوگرم آن حدود 2150 تومان میشود اما سودجویان این نهاده مهم را با قیمت دو هزار و 540 تومان تا دو هزار و 600 تومان به فروش می‌رسانند؛ در این شرایط شرکت پشتیبانی امور دام کشور نیز از زیر بار وظایف خود شانه خالی می‌کند. بیش از دو هفته است که انجمن تقاضای خرید 10 هزار تن کنجاله سویا را به شرکت پشتيبانی امور دام کشور داده و شرایط بحرانی دامداران را برای آن ها تشریح کرده اما این شرکت تا امروز پاسخی به ما نداده است. با بی‌توجهی دستگاه های ذی‌ربط ماه‌هاست که زنگ خطر نابودی صنعت شیر و گوشت کشور به صدا درآمده اما گوش شنوايی برای شنیدن آن نیست.
چالش تامين علوفه دام‌ها
محمود تاجيك، عضو انجمن صنفي دامداران در خصوص بحران موجود در صنعت دام كشور به «قانون» مي‌گويد: تير سال 93 دولت به همراه 11 وزير و رييس بانك مركزي قيمت تمام شده شير را 1440 تومان اعلام كردند. متاسفانه از آن زمان تاكنون قيمت شير براي دامداران 1250 تومان بوده و تغييري پيدا نكرده است. قيمت سويا و نهاده‌هاي دامي به طور كلي از آذر تاكنون 50 درصد افزايش داشته است.همچنين مرغداران و گاوداران با بحران تامين علوفه دست و پنجه نرم مي‌كنند. اين در حالي است كه دولت تعهد داده كه به واردكنندگان ارز مبادله‌اي تعلق گيرد اما واردكنندگان همچنان قيمت‌ها را بالا نگه داشته‌اند. اين مساله در صنعت گاوداري و مرغداري بحران شديدي را به وجود آورده و اين صنعت ملي با خط قرمز مواجه شده و در حال از بين رفتن است. براي مثال در ابتداي انقلاب يونجه پنج ريال بوده است. اكنون قيمت يونجه بيشتر از قيمت شير است. جو 1350 تومان تمام مي‌شود. صنعت دامداري كشور در نقطه‌اي قرار گرفته است كه احتمال اينكه بحران‌هاي اجتماعي براي كشور ايجاد شود، وجود دارد. در رابطه با وضعيت گوشت، كاهش توليد گوشت داريم. دو استان ورامين و قم، قطب بزرگ تامين گوشت در كشور هستند. 80 درصد اين دامداري‌ها از چهار سال پيش تعطيل شدند. از دولت دهم به بعد بحران شديدي به جان دامداري افتاد و به مرور تعطيل شدند. پيش از اين گاوهاي شيري با وزن در حد دو تا سه تن از رده خارج مي شدند اما اكنون گاوهايي در حد 10 تا 12 تن از رده توليد خارج مي شوند و به كشتارگاه مي‌رسند.
دامداري به صرفه نيست
تاجيك درخصوص كاهش جمعيت دامي كشور خاطرنشان مي‌كند: دام موجود زنده است، نيازهايي دارد و اگر اين نيازها برآورده نشود، به كيفيت دام آسيب مي‌زند. اكنون تامين نيازهاي دام براي دامداران به صرفه نيست و سرانجام تصميم مي‌گيرند كه دام‌ها را زودتر به كشتارگاه ببرند. زماني كه ويتامين‌ها، مكمل‌ها و مواد معدني 5 تا6 برابر قيمت تمام شود، در نتيجه دامدار توانايي تامين آن را ندارد و مدام هزينه‌هاي خود را كاهش مي‌دهد؛ بنابراين كيفيت علوفه دام كاهش پيدا مي‌كند و به دنبال اين امر جمعيت دامي ايران رو به كاهش رفته و اين روند ادامه دارد. دليل اين كمبود گوشت كه ديده مي‌شود، اين است كه اكنون گاوداري صرفه اقتصادي ندارد و بخشي از گاوهاي ماده را كه در حالت شيردهي هستند به كشتارگاه مي‌برند. چون در اين زمان براي آن‌ها سودآوري بيشتري دارد.درگذشته گاو 10 كيلويي شيرده را به كشتارگاه مي‌فرستادند اما حالا گاو 20 تا 25 كيلويي را مي‌فرستند چون صرفه اقتصادي ندارد.
دولت حمايت نمي‌كند
او با اشاره به عدم حمايت دولت و آسيب بالاي دامداران، ادامه مي‌دهد: دولت زماني به همه چيز يارانه مي‌داد، ما به دنبال اين نيستيم كه يارانه بدهد. در تمام دنيا به هر رأس گاو، ميزاني كمك مالي تعلق مي‌گيرد اما در ايران هيچ گونه كمكي صورت نمي‌گيرد. دامداران به دنبال گرفتن يارانه نيستند اما مسلم است كه وضعيت دامداري كشور از لحاظ تامين علوفه به مشكل برخورده است. از آنجايي كه كشور ما كشوري خشك است، در توليد يونجه به دليل كم‌آبي كمبود داريم. از اسپانيا يونجه وارد مي‌شود و كيلويي 1750 براي دامدار تمام مي‌شود. در گذشته پنج كيلو و نيم يونجه برابر با يك كيلو شير بود. اما امروز قيمت يك كيلو يونجه بيش از قيمت يك كيلو شير است. با اين وضعيت دامداران كشور با مشكلات بسياري روبه‌رو شده‌اند.
آمار دامداري‌ها
تاجيك درباره آمار موجود از گاوداري‌ها مي‌گويد: آمارها هميشه در حال تغيير است. حدود يك ميليون و 200 هزار رأس گاو وجود دارند و گاوهايي كه ثبت مشخصات شده و شناسنامه دارند، بيش از 300 هزار رأس هستند. اين آمار در گذشته بسيار بالاتر بود و روز به روز در حال كاهش است. براي مثال گاوداري‌ها به طور طبيعي سالانه 10 درصد رشد گله دارند. يعني دامداري كه 100 رأس گاو دارد، در طول يك سال به 110 رأس گاو مي‌رسد اما اين افزايش ديگر وجود ندارد و وضعيت ثابت شده است. مازاد آن‌ها به كشتارگاه مي‌رود و جمعيت گاوداري‌ها در حال رشد نيست. زماني در دولت احمدي‌نژاد برنامه‌ريزي كردند كه به 12 ميليون تن شير برسيم، اين مقدار نه تنها تحقق پيدا نكرد بلكه اكنون توليد شير كشور حدود 9 ميليون تن است. در دولت يازدهم اين مقدار در حد 500 هزار تن افزايش داشت. امروز ركوردها به دليل اصلاح نژاد افزايش پيدا كرده اما تعداد گله‌ها كم است. ميزان شيردهي گله‌هاي ايران هم تراز آمريكا، كانادا و اروپا شده و در اين ميان واردات گوشت نيز افزايش پيدا كرده است. اگر حمايت‌هاي دولتي صورت گيرد با پتانسيلي كه وجود دارد، در اين زمينه به خودكفايي خواهيم رسيد. ميزان واردات گوشت كمتر از 100 هزار تن و نياز گوشت كشور سالانه حدود 900 تن است.
صنعتي كه رها شده است
عضو انجمن صنفي دامداران معتقد است كه در اين شرايط بحراني و با افزايش نرخ ارز مي‌بينيم كه صنعت دامپروري و بخش علوفه دام، يله و رهاست و بيشتر مشكل ما وزارت بازرگاني است. در كشور ما در بسياري از ماه‌هاي سال همچون ماه رمضان، ماه محرم، دهه فجر، عيد يا شهريور (زمان مدرسه‌ها) وزارت بازرگاني با افزايش قيمت‌ها مخالفت مي‌كند. حالا سازمان حمايت هم به اين نتيجه رسيده است كه با قيمت فعلي شير، دامداران زيان مي‌كنند. كارشناسان صنعت و معدن و سازمان حمايت اطلاع دارند كه قيمت تمام شده شير 1550 تومان است. دامداران توانايي پرداخت هزينه‌ها را ندارند و به اين صورت بدهي دامداران در بانك‌ها افزايش پيدا مي‌كند. دامداري داريم كه در سال 91 ، 100 ميليون وام گرفته است و 150 ميليون تومان تابه حال به بانك پول داده و هنوز 200 ميليون بدهكار است. گاوداري تنها بدهي دامداران را مي‌پردازد. از دولت انتظار داريم كه وارد عمل شود و نرخ‌ها را افزايش دهد. قرار بود افزايش قيمت‌ها از بهمن اعمال شود اما اين اتفاق صورت نگرفته است؛درحالي كه صنعت دامداري در كشور يك صنعت مادر است. يك ميليون و 200 هزار خانوار درگير اين صنعت هستند. با دادن 45 هزار تومان يارانه به مردم دردي از مردم دوا نشده است اما اگر 45 هزار ميليارد تومان خرج راهسازي و توليدكنندگان و صنايع زيربنايي كنند، توليد حمايت مي‌شود، اشتغال‌زايي صورت مي‌گيرد و بسياري از مسائل مربوط به آن به صورت خودكار حل خواهد شد. با دادن يارانهها اقتصاد كلان ايران در حالت كلي 45 هزار ميليارد از دست مي‌دهد، در اين ميان نه توليدكننده سود مي‌برد و نه مردم.
سایر اخبار این روزنامه
بي‌پنـاه در سر زمين مادري
به نام خبرگان به كام جنتی
بحران بيخ گوش صنايع دامي
«تماشاگران» در بازار تهران!
سهم بالاي ايران در آلايندگي خليج فارس
مرام تختی نیاز امروز جامعه ما
تركش‌هاي يك خودسري
حواشی، انگیز ه و تلاش من را بیشتر کر د
سکوت جامعه جهانی شراکت در جنایت است
مقایسه خطر تامین امنیت غذایی در انگلستان و ایران!
پرواز با «سوپرمن»
آمانو: ایران هرگز برجام را نقض نکرده است
آمریکا مرتکب چندین مورد «عدم پایبندی اساسی» به برجام شده است
مخالفت های جهانی با تحریم ایران، قیمت نفت را کاهش داد
