روزنامه ابتکار
1397/02/16
انتخابات پارلمانی لبنان پس از 9 سال کلید خورد آزمون دشوار ثبات در لبنان
محمدرضا ستاریانتخابات پارلمانی لبنان در حالی امروز پس از 9 سال برگزار میشود که شرایط منطقهای و داخلی این کشور همزمان با تحولات صورت گرفته در طول یکسال گذشته، حالتی خاص و سرنوشتساز به خود گرفته است. این انتخابات و آرایش نیروهای سیاسی لبنانی در انتخابات پیشرو به گونهای رقم خورده است که حالتی تقابلی میان جناحهای مختلف لبنانی ایجاد کرده و به همین دلیل است که انتخاب نخست وزیر از این پارلمان یکی از مهمترین چالشهای پیشروی لبنانیها در چهار سال آینده خواهد بود.
آخرین انتخابات پارلمانی در لبنان در سال 2009 میلادی صورت گرفت، در صورتیکه موعد قانونی مجلس لبنان در سال 2013 به پایان رسیده بود و برای سه بار تمدید شد. یکی از دلایل اصلی این تعویق، شرایط داخلی لبنان بود، به طوریکه پس از کشاکشهای طولانی میان احزاب سیاسی لبنان، این کشور علیرغم به اجماع رسیدن به سر رفیق الحریری، برای 30 ماه فاقد رئیس جمهوری بود.
سایه سنگین سعودیها در انتخابات امروز
پس از تحولات صورت گرفته میان لبنان و عربستان در سال گذشته که با افتضاح سیاسی استعفای رفیق الحریری در ریاض تکمیل شد و پس از آن به طور ناگهانی و بر خلاف اخباری که مبنی بر آزار و اذیت وی در عربستان اعلام میشد، او به سمت سعودیها چرخش کرد، شرایط داخلی لبنان بیش از هر زمان دیگری در طول سالهای گذشته دچار التهاب شد. یکی از دلایل فشار بر الحریری و استعفای جنجالی او در عربستان، ایجاد شکاف میان گروههای لبنانی برای ضربه زدن به حزبالله و آغاز یک دوره جدید کشمکش میان احزاب مختلف این کشور پس از توافق بر سر ریاست جمهوری میشل عون بود.
در همین رابطه، کارشناسان معتقدند که یکی از طرحهای موجود در انتخابات این دوره، حرکت به سمت و سویی است که حزبالله کمترین کرسیهای موجود در مجلس را کسب کند. در همین راستا، آماده کردن افکار عمومی برای تهدید جلوه دادن حزبالله که آخرین جلوه آن هفته گذشته با قطع روابط مراکش با ایران به بهانه کمک تهران و حزبالله به جبهه پولیساریو در صحرای غربی کلید خورد، یکی از نشانههای اراده تضعیف حزبالله در پارلمان آینده لبنان است. از سوی دیگر یکی دیگر از راهبردها نیز استفاده از اختلافات موجود میان جبهه عمل و جریان آزاد ملی است تا زمینههای لازم برای عدم ائتلاف میان حزبالله و جریان آزاد ملی کلید بخورد.
چالشهای انتخاباتی لبنان
همچنین سرنوشت نخست وزیری و آینده ریاست جمهوری لبنان نیز به میزان زیادی به این انتخابات گره خورده است. اکنون بیشتر گمانهزنیها بر این پایه است که سعد الحریری احتمالاً همچنان بخت اول احراز مقام نخست وزیری خواهد بود و مقدمه چینی برای بر کشیدن سمیر جعجع برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در دستور کار قرار دارد.
این در حالی است که یکی دیگر از چالشهای مهم انتخابات امروز، تعیین سهمیه وزارتی احزاب و گروههای مختلف لبنانی در دولت آینده است. از سوی دیگر مساله احتمال مشارکت پایین و تداوم اختلافات فرقهای در انتخابات امروز و همچنین بحث توازن منطقهای میان بازیگران پرنفوذ در صحنه تحولات لبنان از دیگر چالشهای اساسی آینده سیاسی این کشور محسوب میشود.
در همین رابطه، دکتر سید رضی عمادی کارشناس روابط بینالملل در تحلیلی برای شبکه مطالعات سیاستگذاری عمومی در خصوص انتخابات امروز و ربط آن به قدرتهای منطقهای معتقد است: انتخابات لبنان از جمله انتخاباتهایی است که برای قدرتهای منطقهای اهمیت زیادی دارد. در واقع، لبنان در توازن قدرت منطقهای نقش مهمی ایفا میکند. حزبالله مهمترین متحد جمهوری اسلامی ایران است که عربستان سعودی و قدرتهای غربی به همراه رژیم صهیونیستی درصدد حذف و یا دست کم کمرنگ کردن نقش آن در ساختار قدرت به خصوص از طریق انتخابات هستند. در سوی دیگر، جریان المستقبل به ریاست سعد الحریری نیز جریانی همسو با منافع عربستان و غرب و در مقابل جمهوری اسلامی ایران است. عربستان سعودی در نوامبر 2017 با فراخواندن سعد حریری و اجبار وی به استعفاء از سمت نخست وزیری لبنان تلاش کرد با ایجاد درگیری داخلی در این کشور به نوعی حزبالله را در لبنان در تنگنا قرار دهد، اما این طرح محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی با هوشمندی سیدحسن نصرالله و میشل عون، رئیس جمهوری لبنان ناکام ماند. در نتیجه تهران و ریاض نگاه ویژهای به انتخابات پارلمانی می 2018 در لبنان دارند.
رقابت مهم 14 و 8 مارس
لازم به ذکر است که پارلمان لبنان 128 کرسی دارد که برای انتخابات امروز تعداد 976 نفر نامزد انتخابات شدند. رقابت در این انتخابات نیز میان دو جریان 14 مارس و 8 مارس است، اما نقش احزاب دیگر در این انتخابات پررنگتر از انتخابات سال 2009 خواهد بود. پیشبینیها حاکی از این است که 6 حزب شامل المستقبل به ریاست سعد الحریری، حزبالله، جنبش امل، جریان ملی آزاد به ریاست میشل عون، حزب سوسیالیست ترقیخواه حزب القوات اللبنانیه به ریاست سمیر جعجع در مجموع حدود 90 کرسی از 128 کرسی را به دست آورند و 38 کرسی دیگر میان احزاب کوچکتر تقسیم شود. ائتلاف «همه ما میهنپرست هستیم» ائتلاف جدیدی است که از گروههای مدنی تشکیل شد و در 9 حوزه انتخابی حضور دارد و بزرگترین ائتلاف تاریخ لبنان است و پیشبینی میشود بتواند چند کرسی پارلمان را به دست آورد.
جنبش امل و حزبالله در قالب لیست «امید و وفاداری» در همه حوزهها یک لیست ارائه کردند و حتی سید حسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان صریحاً از این ائتلاف و لیست امید و وفاداری حمایت کرد.
بر همین اساس لبنان در حالی پس از 9 سال بار دیگر شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی خواهد بود، که این انتخابات علاوه بر بازیگران داخلی برای بازیگران خارجی نیز اهمیت زیادی دارد. مخالفان حزبالله به خصوص تلاش میکنند با حمایت از جریان رقیب به رهبری سعد الحریری مانع پیروزی حزبالله شده و در جهت یکی از مهمترین اهداف خود یعنی خلع سلاح حزبالله در لبنان گام بردارند.
با توجه به اینکه انتخابات 2018 بر اساس قانون جدید موسوم به قانون «نسبیت» انجام میشود، پیشبینی میشود که هیچ گروهی نتواند اکثریت دو سوم را که برای برگزاری جلسات پارلمان به خصوص برای تعیین رئیس جمهوری نیاز است، به دست آورد. در این صورت چینش قدرت و به خصوص تعیین نخست وزیر و تشکیل کابینه در لبنان ممکن است با مشکل مواجه شود، موضوعی که هر چند لبنان با آن بیگانه نیست، اما با توجه به شرایط ویژه خاورمیانه میتواند در تحولات آتی در صحنه میدانی منطقه اثرگذار باشد.
سایر اخبار این روزنامه
پس از چندماه بررسی، دلیل آتش سوزی و غرق شدن نفتکش ایرانی مشخص شد
خطای انسانی در کشتی چینی عامل بروز سانحه سانچی
سنگر خالی روحانی
شهابالدین بی مقدار در گفتوگو با «ابتکار» تشریح کرد
بایدها و نبایدهای رفتار حزبی در ایران
رضا دهکی
تلگرام، فیلترینگ و ناامیدی از دموکراسی
تعبیر عجیب وزیر نیرو درباره میزان افزایش قیمت برق در شرایط ثبات یارانه نقدی بررسی شد
انتخابات پارلمانی لبنان پس از 9 سال کلید خورد
آزمون دشوار ثبات در لبنان
گرد و غبار با آب و هوای زمین چه میکند؟
خوب و بد ریزگردها برای آیندگان
«ابتکار» از طرح دوفوریتی امکان آزادی تجمعات و راهپیماییها گزارش می دهد
موانع خیابان «مردم»
عماد قلیپور کارگردان نمایش «تابوت عهد» در گفتوگو با «ابتکار » :
تئاتر و سینمای ما «فست فودی» شده است
آیا باید به کتابهای ایرانی یارانه بیشتری تعلق بگیرد؟
«ساخت ایران»های حوزه نشر بهدنبال برابرتر شدن
مالیات یا خراج!
معاون اول رئیس جمهوری:
مشکلات نظام اداری سرعت توسعه کشور را کند کرده است