روزنامه ابتکار
1397/02/16
سنگر خالی روحانی
مردم در واکنش به پست اینستاگرامی روحانی درباره فیلترینگ تلگرام از حدود قدرت ریاست جمهوری میپرسندگروه سیاسی- امید عبدالوهابی: شب گذشته شبکه های مجازی سوژه جدید خود را پیدا کردند؛ رئیس جمهوری بعد از مدتها جنجال برسر فیلترینگ تلگرام پیامی صادر کرد که دولت در آن نقشی نداشته و مخالف فیلتر است. پیام روحانی روشن بود: و بعد از آن موجی از نظرات کاربران اینستاگرام که آنها نیز پیامشان روشن بود: آقای رئیس جمهور! پس شما چه کاره اید؟
گویا موج اعتراضات تمامی ندارد. مردم از حرف خسته به نظر می رسند و دیگر توضیح هرچند کامل و منطقی روحانی نیز آبی برآتش دلهای رای دهندگانش نیست. روحانی که وعده داده بود تلگرام فیلتر نخواهد شد این بار در مقابل این شعار نیز در کنار سایر شعارهای تحقق نیافته اش موضعی دفاعی گرفت تا کنار اسمش یک ضربدر دیگر بخورد و مردمی که آستانه تحمل‌شان از پس اعتراضات دی ماه به پایین تر از نصف رسیده است بار دیگر ساز پشیمان هستم کوک کنند و علیه روحانی بتازند.
توقع گزاف یا مطالبات قابل وصول
فعالین سیاسی هم دست کمی از آنها ندارند، تاجایی که رحیم ابوالحسنی عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی روی سخنش را این بار به سوی حاکمیت نشانه رفته و می گوید: آقای روحانی باید شفاف کند که بخش اصلی قدرت در دست او نیست و نقش جدی در اداره حاکمیت ندارد. ما نیز باید بدانیم که ایشان برای حفظ نظام و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت وارد صحنه شد.
سال 76 هم همین اتفاق افتاد و در حقیقت روی کارآمدن دولت اصلاحات برای بهبود وضعیت نظام بود که متاسفانه اقتدارگرایان سکان اداره کشور را به دست گرفتند و همه چیز را به هم ریختند. باز در سال92 اصلاح طلبان برای نجات نظام وارد صحنه شدند اما مشکل اصلی همچنان برسر حاکمیت اقتدارگرایان و سنت گرایان است.
ابوالحسنی که این روزها همچنان برکرسی تدریس علوم سیاسی در دانشگاه تهران تکیه می زند، دانشجویان را خطاب قرار می دهد که: از رئیس جمهور چه توقعی دارید؟ روحانی چه کار می تواند بکند؟ در کشوری که نظام انتخاباتی اش اقتدارگراست و انتخابات به معنی واقعی وجود ندارد و شورای نگهبان از انتخاب نماینده های اصلی مردم جلوگیری می کند چطور از دولت انتظار اقتدار داریم؟ وقتی که انتخابات دموکراتیک و آزادانه نباشد مجلس ضعیفی شکل می گیرد و همین مجلس ناکارآمد نمی تواند نظارت دقیقی داشته باشد، ازآن طرف هم اگر احزاب قوی نباشند پس نیروی پشتیبانی هم وجود ندارد تا افکار عمومی را برای دولت بسیج کند، طبیعی است که قوه مجریه ضعیفی شکل بگیرد.
واقع بینی در قبال دولت یا مشکلات ساختاری
فعالان اصلاح طلب اکنون راهکار را در گوشزد کردن مطالبات مردم به رئیس جمهوری می دانند، در عین اینکه سعی می کنند تا با رادیکالتر شدن از یک سو و حمایت از وضع موجود پشتیبانی شان از روحانی در انتخابات های گذشته را موجه جلوه دهند، امری که به عقیده بسیاری از تحلیلگران راهکار مناسبی برای شکستن فضای ناامیدی و بازگشت به راه های مسالمت آمیز و مدنی و در نهایت اعتمادزایی مجدد برای انتخابات های پیش رو است. همچنان که ابوالحسنی در نقد دولت مخاطبان را به واقع بینی تشویق می کند و می گوید: من ضعف های روحانی را می پذیرم، ایشان در انتخاب وزرا افرادی را که به مردم قول داده بود انتخاب نکرد و پای این مسئله نایستاد. مطالبه مردم در جریان انتخاب وزرا، افراد توانمند، کارآمد و دارای استراتژی اصلاح طلبی بود اما این کار را نکرد. البته باید این واقعیت را هم پذیرفت که ایشان معذوریت هایی دارد اما حق طبیعی ما است که مطالبات خودمان را دنبال کنیم. من ایشان را قضاوت نمی کنم که حاکمیت در صورت مقاومت ایشان چه برخوردی با او می کرد اما به هرحال ایستادگی وی برای ما ملاک بود.
ابوالحسنی اصلاحات ساختاری را مد نظر دارد و معتقد است تا زمانی که ما در حکومت انتصابات داریم و این نگاه انتصابی ویژگی اقتدارگرایی و بنیادگرایی دارد نمی توان توقعی گزاف از رئیس یک قوه داشت. وی ارکان انسداد سیاسی را این طور تبیین می کند: نفوذ در قوای مسلح، مجلسی که از طریق شورای نگهبان کنترل می شود و نمی گذارد انتخاباتی سالم و آزاد شکل بگیرد و مجلس خبرگان هم که توانایی ذره ای نظارت و مقاومت در مقابل مدیریت عالی کشور را ندارد.
و راه حل نهایی او اینگونه است: تنها راهی که به نظر من می آید این است که اکنون که احزاب نیستند یک گروهی را برای مدیریت شرایط پیش بینی کند. در بخش اقتصادی دولت روحانی بسیار ضعیف است و استراتژی اقتصادی که انتخاب کرده منجر به شکست شده بنابراین تیمی که توانایی ندارد، بدون تعارف باید برکنار کند. در حوزه سیاست خارجی هم نباید اجازه مداخله نیروهای حاکمیتی را بدهد. وی باید احزاب را در برنامه ریزی دخیل کند و از آنها مشورت و نیرو بگیرد. روحانی ارتباطش با بدنه جامعه بسیار ضعیف است. ایشان نتوانسته با احزاب به عنوان واسط میان مطالبات مردم و دولت تعامل برقرار کند و در صورت تدام این مسئله، مشکلات حادتر می شود.
دولت مقصر اصلی محدودیت ها آن سوی میدان اصولگرایان ضمن سکوت یا حمایت ضمنی از تصمیم فیلترینگ تلگرام، رئیس جمهور را متهم می کنند که نباید با فرار به جلو توپ را به زمین سایر نهادها بیندازد.
حسین کنعانی مقدم یکی از فعالین اصولگرا است که رئیس جمهوری را به دور از کنایه و صراحت با مردم گوشزد می کند.
کنعانی مقدم می گوید: بخش اطلاع رسانی در همه جای دنیا وجود دارد و هیچ چیز مخفی نمی ماند. شبکه های اجتماعی در دنیا با یکدیگر مشغول رقابت اند و به نظر می رسد که ما نباید مانع این بشویم که جریان آزاد اطلاعات کشور دچار خدشه شود. گرچه باید دولت تدابیری را می اندیشید که آسیب های این شبکه را کاهش دهد. اما اینکه ما از ابتدا شبکه تلگرامی را آنقدر آزاد گذاشتیم که توانست در تمام سطوح کشور ریشه کند و بعد به فکر نجات بیفتیم، سیاست نادرستی بود که منجر به این اتفاق شد. دبیرکل حزب سبز ایران اشتباه روحانی را در شعارهای بزرگ انتخاباتی اش می داند و می افزاید: ایشان در انتخابات شعارهایی داده که باعث رای آوری ایشان بوده و اگر مردم از او ناامید شدند نباید تقصیر را گردن دیگران بیندازد. ما نباید شعاری بدهیم که نمی توانیم محققش کنیم مردم دیگر اعتماد نمی کنند و صندوق رای را نادیده می گیرند. او راجع به اینکه نباید بگذاریم صبر مردم لبریز شود گفت: میلیون ها سال طول می کشد که مسیر خودش را پیدا کند و هر سد و مانعی برسر آن یا باعث شکسته شدن آن میشود یا تغییر مسیر می دهد. اطلاعات و آگاهی هم همچین حالتی دارد ما اگر قدرت مدیریت آب را داشته باشیم تا پشت سد لبریز نشود و از آن استفاده بهینه کنیم
سدها نمی شکنند اما اگر بخواهیم از گردش آزاد اطلاعات و خواسته های مردم جلوگیری کنیم مطمئنا راه های دیگری وجود خواهد داشت که مردم به مطالبات خود برسند.
پیامی برای پسا ریاست جمهوری
رحمان کبیری استاد دانشگاه و پژوهشگر اجتماعی فیلتر تلگرام را ساده کردن کارها دانست و گفت: جلوگیری از هر وسیله ارتباط جمعی مردم را بیشتر بدان سمت سوق می دهد این موضوع یک موازنه معکوس را در جامعه به وجود می آورد. ما وقتی راجع به صنعت فرهنگ صحبت می کنیم می گوییم که ما برای بازارهای جهانی حاضریم چه چیزی را ارائه بدهیم. وقتی که یک صنعت فرهنگ وارد کشور می شود یا ما می توانیم مثل کشورهای کمونیستی برخورد سلبی کنیم یا می توانیم مثل خیلی از کشورهای توسعه یافته از آن استفاده درست و بهینه داشته باشیم. جلوگیری از استفاده تلگرام آنقدری که به ضرر جامعه است به هیچ وجه نمی تواند به نفع جامعه باشد، ای کاش مسئولان به جای اینکه فیلتر کنند استفاده بهینه از آن را آموزش می دادند.
او در ادامه می افزاید: به جای اینکه مسئله روز کشور ما فیلتر شبکه های اجتماعی شود، برای فراگیری سواد رسانه ای در کشور تلاش می کنیم. کاش به جای قوه قهریه از آموزش استفاده کنیم تا ما با معضلات مختلف مواجه نشویم.
این فعال اجتماعی پیام روحانی در قبال مخالفت دولت با فیلتر تلگرام را حربه آخر روحانی دانست و تصریح کرد: ایشان مجبور شده که این پیام را منتشر کند چراکه لابی‌گری هایش به نتیجه نرسید بنابراین ملول و مستاصل گفت این قضیه از ابتدا دست دولت نبوده است.
کبیری در انتقاد از دستور فیلترینگ تلگرام آن را خطایی بزرگ خواند و افزود: امید می رفت که قبل از برخورد با این مسئله روی محیط آموزشی ورود می کردند. ما می دانیم که سرورهای تلگرام در خارج از کشور قرار دارد و اپوزیسیون و داعش از آن برای اهداف انحرافی خود استفاده می کردند و می کنند اما آیا بستن تلگرام راه حل است؟ ما در کشور دچار مشکلات معیشتی و اقتصادی هستیم و آسیب های اخلاقی داریم؛ آیا اگر در مدارس خود آنها را آموزش می دادیم نیازی به این بگیر و بند داشتیم؟ مطابق تحقیقات بچه های دهه هشتاد اصلا نمی توانند مسدود کردن و سلب کردن را درک کنند، آیا این کار منطقی بود؟ دولت باید ایستادگی می کرد.
او البته اظهار می کند که همه دولت ها دچار مشکلاتی هستند که قابل درک است اما باید دانست که نمی توان از مطالبات چشم پوشی کرد و مردم هم از رئیس جمهورشان توقعاتی
دارند. کبیری می افزاید: همگی ما سال 76 را دیده ایم، جامعه مدنی و موانع آن را درک کرده ایم. روسای جمهور در ایران معمولا 5 سال اول قوی کار می کنند و بعد از آن آماج حملات بسیار سنگین از دوست و دشمن قرار می گیرند. این مسئله استثناء بردار نیست و همه دولت ها را دربر می گیرد. این حرکت روحانی در دادن پیام و برخی انتقادات صرفا یک آگاهی بخشی مختصر برای نگه داشتن سرمایه اجتماعی بلند مدت یعنی پس از 1400 برای خود اوست و بس.
پاس گلی برای اصولگرایان
روحانی روزهای سختی دارد. از سویی امکان لغو برجام و از سوی دیگر تمام مشکلات داخلی و مردمی که از رئیس جمهورشان انتظار بالایی دارند. اصلاح طلبان نمی دانند چگونه به مردم ثابت کنند که صدای مردم اند و چک سفید امضا به هیچ شخص و گروهی نداده اند. اصولگرایان اما سوار برموج، برآتش نارضایتی ها می دمند و نمی گذارند آب خوش از گلوی روحانی و حامیانش پایین برود. رئیس جمهوری چنانچه نتواند هرچه سریع تر دست به اقدام و عمل بزند و زنجیره ارتباطی خود را با مردم و به ویژه رای دهندگانش ترمیم و با آنها صادقانه برخورد کند، شکست سختی را بر نظام تحمیل می کند و پاس گلی طلایی به اصولگرایان رادیکال در انتخابات های پیش رو می دهد؛ مسئله ای که باید درباره آن صبر و نظاره کرد.
سایر اخبار این روزنامه
پس از چندماه بررسی، دلیل آتش سوزی و غرق شدن نفتکش ایرانی مشخص شد
خطای انسانی در کشتی چینی عامل بروز سانحه سانچی
سنگر خالی روحانی
شهاب‌الدین بی مقدار در گفتوگو با «ابتکار» تشریح کرد
بایدها و نبایدهای رفتار حزبی در ایران
رضا دهکی
تلگرام، فیلترینگ و ناامیدی از دموکراسی
تعبیر عجیب وزیر نیرو درباره میزان افزایش قیمت برق در شرایط ثبات یارانه نقدی بررسی شد
انتخابات پارلمانی لبنان پس از 9 سال کلید خورد
آزمون دشوار ثبات در لبنان
گرد و غبار با آب و هوای زمین چه می‌کند؟
خوب و بد ریزگردها برای آیندگان
«ابتکار» از طرح دوفوریتی امکان آزادی تجمعات و راهپیماییها گزارش می دهد
موانع خیابان «مردم»
عماد قلی‌پور کارگردان نمایش «تابوت عهد» در گفتوگو با «ابتکار » :
تئاتر و سینمای ما «فست فودی» شده است
آیا باید به کتاب‌های ایرانی یارانه بیشتری تعلق بگیرد؟
«ساخت ایران»های حوزه نشر به‌دنبال برابرتر شدن
مالیات یا خراج!
معاون اول رئیس جمهوری:
مشکلات نظام اداری سرعت توسعه کشور را کند کرده است
