حاکمیت دوگانه‌ در دولت

محمد هدایتی - دولت‌ها با وجود تکثر و نهادهای بسیار اساسا باید واجد نوعی وحدت و یگانگی باشند؛ خطی که به یک کابینه جهت ‌دهد، سمت و سوی آن را مشخص کند و به هم‌افزایی منجر شود‌. عدم وجود چنین وفاقی به معنای خنثی کردن فعالیت‌های یکدیگر است و نتیجه محتومش کاسته شدن از کارآمدی است.یکی از ویژگی‌های ایران از منظر جامعه‌شناسی سیاسی را وجود نوعی حاکمیت دوگانه دانسته‌اند. اینکه انبوه نهادهای موازی در کنار دولت رسمی، آرایش نهادی ایجاد کرده است که با منطق مسلط بسیاری از نظام‌های سیاسی متفاوت است. خیلی‌ها ریشه بسیاری از مشکلات کشور در این سال‌ها را این موازی‌کاری‌ها و حاکمیت دوگانه می‌دانستند. کابینه حسن روحانی اما وجه دیگری از مشکل را نشان داده است. اینکه در خود کابینه هم چندصدایی دیده می‌شود. گویا جهت و اهداف در کابینه متفاوت است و از این رو است که در روزهای اخیر از خود رییس‌جمهور گرفته تا بقیه وزرا از چندصدایی در دولت گفته‌اند. در حالی که هنوز یک سال هم از تشکیل کابینه نمی‌گذرد رییس‌جمهور برای چندمین بار به برخی از وزرا هشدار می‌دهد. برخی‌ها را ناامید می‌خواند و از پیاده کردن آنها از قطار دولت سخن می‌گوید. ترکان از مشاوران با‌نفود رییس‌جمهور آشکار علیه آخوندی وزیر راه موضع گرفته است و او را متهم می‌کند که خود را فراتر از دولت می‌داند و نه عضوی از آن. برخی از فاصله جهانگیری از دولت و تیم مشاوران روحانی خبر می‌دهند. در سیاست‌های دولت در زمینه مسایل اقتصادی، شیوه مواجهه با رسانه‌های جمعی چندپارگی دیده می‌شود. همه اینها نشانگانی است از اینکه کابینه حسن روحانی خیلی زودتر از آنچه تصور می‌رفت مسیر تفرق در پیش گرفته است. به این خاطر است که زمزمه‌هایی مبتنی بر تغییرات در کابینه شنیده می‌شود؛ کابینه‌ای که از همان آغاز مناقشه‌برانگیز بود و گویا رییس‌جمهور هم نظارت و مدیریت چندانی بر آن ندارد.
hedayati.mohammad@yahoo.com