روزنامه جهان صنعت
1397/02/16
تغییر مسیر کریستال علت سانحه نفتکش ایرانی اعلام شد؛
سازمان بنادر و دریانوردی اعلام کرد: علت اصلی سانحه نفتکش سانچی تغییر مسیر کشتی سی اف کریستال به سمت راست که در ۱۵ دقیقه قبل از سانحه آغاز شده بود باعث ایجاد موقعیت خطر تصادف شده است و اگر این تغییر مسیر صورت نمی‌گرفت تصادفی رخ نمی‌داد. در نودمین روز حادثه سانچی نتایج رسیدگی به سانحه نفتکش سانچی و کشتی فله‌بر کریستال توسط مسوولان ارشد سازمان بنادر و دریانوردی اعلام شد.به گفته راستاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی رسیدگی به این پرونده بر مبنای معاهده بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا انجام شد که ایران متعهد به انجام این کنوانسیون است و تمام کشورهایی که دارای منافعی در حادثه فوق بودند محق هستند در کمیته رسیدگی حضور داشته باشند.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با تاکید بر این مطلب که سازمان بنادر به عنوان مرجع حاکمیتی دریایی تیم رسیدگی خود را مامور کرد تا در فرآیند رسیدگی به سانحه حضور داشته باشد، افزود: ایران به دلیل آنکه ۳۰ نفر از خدمه کشتی سانچی ایرانی بودند، بنگلادش به دلیل حضور دو نفر از کارکنان کشتی که بنگلادشی بودند، پاناما به واسطه اینکه سانچی تحت پرچم پاناما در حال حرکت بود و چین به واسطه آنکه حادثه در آب‌های تحت مسوولیت آن کشور به وقوع پیوست و هنگ‌کنگ به دلیل آنکه کشتی تحت مالکیت خودمختار چین در این آب‌ها در حال حرکت بود در این حادثه ذی‌نفع هستند و در بررسی نتایج تصمیمات لازم را گرفتند.
معاون وزیر راه‌وشهرسازی افزود: هفته گذشته سومین نشست کمیته مشترک متشکل از کشورهای ذی‌نفع برگزار شد و ارزیابی دقیق مستندات و موارد استخراج‌شده اعلام میشود.
هادی حق‌شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در نشست خبری فوق اعلام کرد: کمیته ایرانی بررسی سانحه متشکل از نادر پسنده، مدیرکل دریایی سازمان بنادر، عباس‌نژاد معاون مدیرکل دریایی سازمان و مرادی مدیرکل بررسی‌ها و مطالعات راهبردی سازمان بودند و در واقع از بهترین‌های سازمان بنادر برای بررسی حادثه سانچی انتخاب شدند.
در ادامه این نشست نادر پسنده، مدیرکل دریایی سازمان بنادر با بررسی دقیقه به دقیقه حادثه اعلام کرد: علت اصلی سانحه براساس نظریه کشورهای ایران، پاناما و بنگلادش تغییر مسیر کشتی سی اف کریستال به سمت راست که در ۱۵ دقیقه قبل از سانحه آغاز شده بود باعث ایجاد موقعیت خطر تصادف شده است و اگر این تغییر مسیر صورت نمی‌گرفت تصادفی رخ نمی‌داد.
مدیرکل دریایی سازمان بنادر در بیان دلایل فرعی سانحه نیز براساس نظریه سه کشور ایران، پاناما و بنگلادش اعلام کرد: افسران و دیده‌بان‌های کشتی کریستال تا زمان تصادف متوجه وجود و خطر تصادف با کشتی تانکر سانچی نشده بودند. همچنین هر دو کشتی متوجه تغییرات شرایط ناوبری یکدیگر نشده بودند.
به گفته این مقام مسوول کشتی سانچی برای تغییر مسیر حداقل به زمانی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای نیاز داشته و کریستال هشدارهای سانچی را نادیده گرفته است.
رییس هیات ایرانی بررسی سانحه سانچی گفت: در همین رابطه نیز هیات رسیدگی‌کننده درخواست‌هایی را مطرح کرد که برخی از آنها اعلام میشود.
موارد اعلام شده تحت عنوان توصیه‌های ایمنی شامل موارد زیر است:
- از آیمو خواسته شد طرح درس مدیریت منابع انسانی در پل فرماندهی را تصویب و با در نظر گرفتن به روزرسانی دانش افسران کشتی ابلاغ کند.
- برای کشتی‌هایی که مواد خطرناک خاص که شبیه میعانات گازی حمل می‌کنند کنوانسیون جلوگیری از تصادف کشتی‌ها در رابطه با علائم و چراغ‌ها در ماده ۱۸ کنوانسیون اصلاح شد.
- به آیمو توصیه میشود تجهیزات ناوبری و مخابراتی کشتی‌هایی که حامل میعانات گازی و مواد مشابه هستند به منظور تشخیص بهتر و خاص آنها اصلاح شود.
- به آیمو توصیه شد سیستم گاز تحت فشار روی انبارهای تانکرها اصلاح شود.
- توصیه شد در سیستم مدیریت ایمنی کشتی‌ها موضوع اثربخشی آموزش‌ها و تمرین‌ها و همچنین ارائه دستورات لازم به منظور استفاده از تجهیزات پل فرماندهی و توجه به آلارم‌ها مورد توجه قرار گیرد.
پسنده در ادامه به بیان جزییات سانحه آتش‌سوزی نفتکش سانچی پرداخت و گفت: در این جلسات گواهینامه‌ها، نقشه‌ها، گزارشات فنی، گراف‌های ثبت مسیر کشتی‌ها، جعبه سیاه‌های (DVR) سانچی و کریستال نیز به همراه گزارش سفر، شیوه نامه و بارنامه‌ها بررسی شد.
بر این اساس کشتی سی‌اف کریستال در ۲۴ آذر ۹۶ از پاناما به سمت بندر دوت کادان حرکت کرد که حامل ۶۴ هزار تن دانه سویا بوده و قرار بود بر اساس محاسبات ۲۰ دی‌ماه ۹۶ به مقصد برسد. از سوی دیگر سانچی نیز ۲۵ آذر از بندر عسلویه ایران با ۱۱۱ هزار تن میعانات گازی به سمت کره جنوبی حرکت می‌کند. میعانات گازی محموله‌ای است به شدت آتش‌پذیر که هنگام اشتعال مواد سمی از آن صادر میشود ولی آلایندگی آن در دریا از نفت کمتر است. قرار بود سانچی ۱۸ دی ماه ۹۶ به مقصد برسد.
به گفته پسنده، کشتی سانچی در زمانی که تمام مخازن آن پر باشد، ۱۵ متر در آب فرو رفته که به اندازه یک ساختمان پنج طبقه است. منطقه وقوع سانحه نیز در ۲۵۰ کیلومتری بندر شانگهای در آب‌های چین بود. همچنین کشتی کریستال از قسمت سینه کشتی هم در بخشی که بالای آب بوده و هم در بخشی که پایین آب بوده با سانچی برخورد داشته است.
گزارش لحظه به لحظه در یک ساعت باقی‌مانده به حادثه آتش‌سوزی نفتکش سانچی در آب‌های چین
مدیرکل امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در بیان لحظه‌ای رویداد توضیحات خود را به شرح زیر اعلام کرد:
ساعت 18:45 به وقت محلی چین (۱۶ دی ۹۶) در ساعت 19:51 که سانحه رخ داد، ساعت تعویض شیفت افسر دوم و سوم سانچی بود. اگرچه ساعت تعویض شیفت در عرف بین‌المللی ساعت ۲۰ یا ۸ شب است اما در آن روز به دلیل آنکه قرار بود کشتی روز بعد به مقصد برسد، به منظور هماهنگ شدن با ساعت محلی به وقت کره جنوبی، تعویض شیفت را جلوتر انداختند. بر اساس محاسبات افسر سانچی، تمام کشتی‌های عبوری از پاشنه کشتی عبور می‌کردند. دیده‌بان کشتی کریستال می‌گوید در ساعت 19:31 سانچی را در هفت مایلی خود می‌بیند.
در ساعت 19:32 افسر کشتی کریستال تایید می‌کند که این کشتی از یک و نیم کیلومتری سینه سانچی عبور کرده است.
در ساعت 19:34 افسر اول کشتی کریستال هدایت آن را از ۲۱۷ به ۲۲۵ درجه تغییر می‌دهد. افسر اول کریستال می‌گوید علت این کار این بود که کشتی کمی به سمت چپ منحرف شده بود و تصمیم گرفتیم آن را به مسیر اصلی برگردانیم.
در ساعت 19:35 دیده‌بان سانچی که صدای وی در جعبه سیاه این کشتی موجود است می‌گوید چراغ‌های سبز و قرمز یک کشتی را در زاویه ۱۳ درجه به صورت همزمان می‌بیند. این به این معناست که با توجه به اینکه چراغ سبز در سمت راست کشتی و چراغ قرمز در سمت چپ کشتی قرار دارد، سانچی در این لحظه در موقعیت رخ به رخ با کریستال بوده و از روبه‌رو هر دو چراغ را مشاهده کرده است. بنابراین ۱۵ دقیقه قبل از تصادف عملا سانچی از مقابل کریستال عبور کرده است. در ساعت 19:36 یک کشتی ماهیگیری محلی به سانچی به صورت نامفهومی هشدار می‌دهد. در ساعت 19:39 افسر سوم سانچی به دیده‌بان کشتی خود می‌گوید که نیازی نیست به آلارم کشتی ماهیگیری چینی پاسخ داده شود چراکه این کار باعث میشود خودش عکس‌العمل مناسب را نشان بدهد. به گفته پسندیده، این اقدام افسر سانچی (عدم پاسخ‌دهی به تقاضای مانور مشترک از سوی کشتی ماهیگیری) یک عرف رایج در کشتیرانی بین‌المللی است چراکه کشتی سانچی ۲۷۵ متر طول و ۵۰ متر عرض دارد و ۱۵ متر در آب قرار گرفته است. بنابراین هرگونه مانور و تغییر مسیر کشتی ۱۵ دقیقه به طول می‌انجامد.
ساعت 19:40 افسر سوم سانچی به دیده‌بان این کشتی می‌گوید به کشتی ماهیگیری چینی ۵ فلش کوتاه نشان بده که نشانه خطر است.
ساعت 19:41 علامت برای کشتی ماهیگیری زده میشود و کشتی ماهیگیری با تغییر مسیر از سمت راست سانچی عبور می‌کند. در این لحظه کشتی کریستال با زاویه ۲۲۵ درجه در حال عبور است که ۸ درجه از زاویه اولیه خود تغییر مسیر داده است. ساعت 19:42 (۸ دقیقه به برخورد) افسر اول کریستال می‌گوید فاصله ما از سانچی 4/0 مایل شده بود. او می‌گوید من اکوی سانچی را روی رادار نمی‌دیدم که این مساله در عرف دریانوردی بین‌المللی پذیرفتنی نیست چرا که بر اساس بررسی‌های ما رادار کریستال سالم بود و ممکن است افسر این کشتی تنظیمات رادار را به درستی انجام نداده باشد. چرا که کریستال ۲۳۵ متر طول دارد و تغییر مسیر ۸ درجه‌ای برای آن ۱۰ دقیقه زمان می‌برد. پسندیده ادامه داد: افسر سوم سانچی می‌گوید (که صدای وی در جعبه سیاه موجود است) اگر من تغییر وضعیت بدهم، کار بدتر میشود. باید کشتی‌های کوچک‌تر کاری کنند بنابراین سانچی در وضعیتی قرار گرفته است که احساس خطر کرده ولی نمی‌تواند کاری کند. ساعت 19:44 افسر اول کشتی کریستال می گوید من اکوی رادار را ندیده‌ام و فقط علایم موقعیت کشتی‌های اطراف را مشاهده کرده‌ام و فکر کردم این علائم مربوط به کشتی‌های ماهیگیری کوچک است و خودشان تغییر مسیر می‌دهند.
ساعت 19:45 افسر سوم سانچی که نگران رسیدن کریستال است، مجددا وضعیت آن را بررسی می‌کند. کریستال در این لحظه در دو مایلی سانچی قرار گرفته به همین دلیل افسر سوم سانچی به دیده‌بان خود می‌گوید ۵ فلش کوتاه به کریستال نشان بده. بر اساس صدایی افسر سوم سانچی که در جعبه سیاه است وی به دیده‌بان می‌گوید باید کاری کنی ولی من چه کار می‌توانم بکنم!؟ سمت راست من اشغال است. (کشتی ماهیگیری چینی در این لحظه در حال عبور از سانچی بوده است)
کشتی کریستال در همین لحظه که تنها ۴ دقیقه به سانحه مانده، در حال تغییر شیفت است و افسر اول، ناوبری را به افسر سوم کریستال تحویل می‌دهد. همچنین افسر اول به افسر سوم می‌گوید ترافیک زیادی نداریم و پل فرماندهی را ترک می‌کند. افسر اول کریستال اطلاعات کافی را به افسر شیفت (افسر سوم) ارائه نمی‌دهد. در همین لحظه کشتی ماهیگیری از پاشنه سانچی عبور می‌کند. همچنین در همین دقیقه علامت ۵ فلش کوتاه به کشتی کریستال نشان داده میشود. بر اساس صدای دیده‌بان که از جعبه سیاه به دست آمده، فاصله عبور دو کشتی از یکدیگر صفر است.
ساعت 19:47 افسر سوم سانچی از دیده‌بان می‌پرسد کشتی که با ما زاویه صفر دارد کوچک است؟ دیده‌بان می‌گوید، خیر بزرگ است. افسر سوم می‌پرسد پس چرا دارد این کار را می‌کند؟ تا این لحظه افسر سوم کریستال که تازه موقعیت را تحویل گرفته هنوز به وضعیت مسلط نشده و از خطر تصادف مطلع نشده است.
ساعت 19:48 (دو دقیقه مانده به برخورد)، افسر سوم سانچی با کاپیتان تماس می‌گیرد و اعلام می‌کند که یک کشتی بزرگ با زاویه صفر در حال عبور از کنار ماست.
ساعت 19:49 (یک دقیقه مانده به برخورد)، افسر سوم سانچی فریاد می‌زند تمام سکان به چپ. همچنین صدای کاپیتان سانچی نیز که در جعبه سیاه شنیده میشود در پل فرماندهی حاضر شده و اعلام می‌کند تمام سکان به چپ. افسر سوم کریستال نیز که تازه متوجه ماجرا شده در همین لحظه اعلام کرده است که کریستال با تمام سکان به سمت راست تغییر مسیر بدهد اما به دلیل آنکه تغییر مسیر این دو کشتی بزرگ ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد، نمی‌توانند کاری انجام دهند. ساعت 19:50 برخورد انجام میشود. کاپیتان سانچی دستور فعال‌سازی سیستم هشدار را می‌دهد تا ملوانان و دریانوردان کشتی را ترک کنند. افسر سوم کریستال تازه در زمان تصادف می‌گوید که سکان تمام به راست.
ساعت 19:51 سانچی منفجر میشود. کاپیتان این کشتی دستور روشن شدن پمپ‌های آتش‌نشانی را می‌دهد. سینه کریستال نیز بر اثر ترشح محموله سانچی به این کشتی دچار آتش‌سوزی شده و ملوانان آن با استفاده از قایق اضطراری یا نجات کشتی را ترک می‌کنند. در این لحظه است که کاپیتان کشتی کریستال به پل فرماندهی آمده و موتور کشتی را تمام به عقب می‌کند.
ساعت 19:52 انفجارات پی‌درپی کل پل فرماندهی را دربر می‌گیرد، به گونه‌ای که ارتفاع شعله آتش ۸۰ متر و درجه حرارت آن ۷۰۰ درجه بوده است. همچنین، گاز سمی ناشی از اشتعال میعانات گازی اطراف کشتی را دربر می‌گیرد.
ساعت 19:53 در پل فرماندهی صدای افسر اول و سوم و کاپیتان سانچی به گوش می‌رسد که فقط صدای آتش آتش شنیده میشود. این دقیقه، آخرین دقایقی است که صداها در پل فرماندهی شنیده میشود. در این لحظه، آتش روی تانکر سانچی در حال توسعه است و موتور و ژنراتور اصلی سانچی از کار می‌افتد. همچنین در این لحظه است که سیستم هشدار GMDSS نیز از کار می‌افتد.
سایر اخبار این روزنامه
واکنش عجیب وزیر نیرو به افزایش قیمت؛
نشست خبری اولین کنسرت موسیقی نوستالژی هند برگزار شد؛
ادامه سقوط بورس
مخترع ایرانی در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» تاکید کرد؛
دفاع از قوانین مالکیت اسلحه
چرا تحویل بوئینگ‌ها به ایران عقب افتاد؛
چرخ ادغام بانک‌های نظامی به راه افتاد
درگیری مرگ و زندگی در مراکز درمانی؛
اجرای مدل آدام اسمیت در خیابان فردوسی!
قاتل بروس‌لی در تلگرام!
تعمیق آسیب‌های اقتصادی کشور
شاهکار تازه دولت!
تغییر مسیر کریستال علت سانحه نفتکش ایرانی اعلام شد؛
تبعات مخالفت با صادرات گریبان معدن را هم گرفت
وزن سیاسی حزب‌الله در انتخابات پارلمانی لبنان
حاکمیت دوگانه در دولت
پیشگیری از حادثه؛ حق کارگر
هشدار اتاق صنایع و تجارت آلمان درباره شکست برجام
