چرا تحویل بوئینگ‌ها به ایران‌ عقب افتاد؛

تسنیم- در حالی مشاور وزیر راه‌وشهرسازی هفته گذشته عدم‌صدور ضمانتنامه از سوی «بانک موردنظر» را دلیل لغو تحویل هواپیمای بوئینگ به ایران‌ایر اعلام کرده بود که به‌نظر می‌رسد «سومیتومو» ژاپن بانک مورد نظر است‌‌. اوایل ماه جاری رویترز در خبری به نقل از دنیس مویلنبورگ، مدیر شرکت بوئینگ اعلام کرد‌: «امسال هیچ برنامه‌ای برای تحویل هواپیما به ایران در سال‌جاری میلادی نداریم، بنابراین این تحویل‌ها در راستای فرآیندی که دولت آمریکا دنبال می‌کند به‌تعویق افتاده است‌‌. می‌توانم با اطمینان به شما بگویم که ما به کاهش ریسک در برنامه تولید بوئینگ‌های 777 ادامه می‌دهیم‌.»
شرکت بوئینگ در دسامبر 2016 توافق کرده بود به‌موجب موافقتنامه برجام، 80 فروند هواپیما به ایران بفروشد‌‌. بوئینگ ابتدا قرار بود امسال سه فروند هواپیمای 777 به ایران تحویل دهد، اما تصمیم گرفته این هواپیماها را به خریداران دیگر تحویل دهد‌‌. مدیر شرکت بوئینگ همچنین تاکید کرده است‌: «قصد داریم از دستورالعمل‌های دولت آمریکا پیروی کنیم و اطمینان یافته‌ایم‌ که به تحویل این هواپیماها وابسته نیستیم.»
چند روز پس از این اظهارات قائم‌مقام سابق و مشاور کنونی وزیر راه‌وشهرسازی پس از مدت‌ها سکوت و شایعات مربوط به استعفایش جزییات جدیدی از دلایل عدم تحقق وعده ورود اولین هواپیمای بوئینگ به ناوگان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را بیان کرد‌‌. فخریه کاشان با یادآوری اینکه در قرارداد احتیاط‌های لازم پیش‌بینی شده به‌طوری که در قبال ضمانتنامه بانکی پول پرداخت می‌شود، گفت‌: بوئینگ بانک مورد نظر را تعیین و متن ضمانتنامه مورد تایید بانک مرکزی را ارسال کرده بود‌. وی ادامه داد‌:‌ این در حالی بود که هفته گذشته (هفته اول اردیبهشت) زمانی که قرار شد این ضمانتنامه صادر شود، بانک مورد نظر صدور این ضمانتنامه را به تاریخ پس از 22 اردیبهشت (روز تصمیم‌گیری رییس‌جمهور آمریکا درباره خروج یا عدم خروج از برجام) موکول کرد‌‌. اواخر مهرماه سال گذشته یک منبع مطلع در دولت از توافق شرکت هواپیماسازی بوئینگ با یک بانک آمریکایی جهت تامین مالی خریدهای ایران از طریق یک بانک ژاپنی خبر داد. بر این اساس بوئینگ از طریق جی‌پی مورگان با بانک ژاپنی سومیتومو برای تامین مالی خرید هواپیماهای این شرکت توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران توافق کرد‌‌. با توجه به اظهارات مشاور وزیر راه‌وشهرسازی به‌نظر می‌رسد این بانک ژاپنی، بانک مورد نظر است که باعث لغو تحویل هواپیماهای بوئینگ به ایران‌ایر در سال‌جاری میلادی شده است‌.