روزنامه جهان صنعت
1397/02/09
پیامهای نشست سهجانبه مسکو
دکتر صلاحالدین هرسنی*- محمدجواد ظریف، سرگئی لاوروف و مولود چاوش اوغلو، وزرای امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه آخرین تحولات سوریه را در نشستی که دیروز به میزبانی مسکو برگزار شد، مورد بررسی قرار دادند. نظر به آنکه این نشست بعد از واقعه شیمیایی دوما در غوطه شرقی و به دنبال آن حمله موشکی آمریکا به فرودگاه نظامی التیفور در استان حمص سوریه برگزار میشود، واجد اهمیت و اهداف فراوانی است و میتواند پیامهایی را به همراه داشته باشد.در نگاه نخست این نشست بیانگر تداوم نقش تعیینکننده و بلامنازع ائتلاف و همگرایی محور سوری- روسی در جهت دادن معادلات سوریه است. البته چنین همگرایی و نشستی هیچگاه به معنای نبود اختلاف محور سوری- روسی در جهت دادن آینده تحولات میدانی سوریه نیست چراکه این محور با وجود نقشی که در تسهیل روند شکست تروریسم و در نهایت بقای بشار اسد در نظام سیاسی سوریه داشتهاند، منافع متضادی را در معادلات و واقعیتهای میدانی سوریه دنبال میکنند. اما در وقت حاضر وجود دشمن مشترکی به نام آمریکا آنها را در محور واحدی قرار داده است. هدف اصلی این همگرایی هم خنثی کردن راهبردهای اعلامی و اعمالی آمریکا در بحران سوریه است چراکه تلاش آمریکا آن است که فرآیندها و روندهای سیاسی و امنیتی محور سوری- روسی را که در قالب مذاکرات آستانه و سوچی تبلور یافته، به حاشیه براند و نتایج مذاکرات ژنو را محور و مبنای معادلات آینده سوریه قرار دهد. به واقع هدف آمریکا نوعی کارشکنی در روندهای نتایج آستانه و سوچی است و هیچ تمایلی ندارد که نتایج ژنو در جهت دادن معادلات سوریه فراموش شود.
تمرکز بر فرآیند حل سیاسی بحران سوریه آن هم با حرکت در روند نتایج آستانه، هدف دیگری است که وزرای خارجی محور سوری- روسی در این نشست به دنبال آن هستند. این هدف با توجه به اتفاقاتی که با حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی التیفور رقم خورده است، بسیار حائز اهمیت است. به واقع این نشست تلاشی برای حفظ نتایج آستانه و سوچی است چراکه اتکا به هر نتیجهای دیگر زمینه رسیدن به راهحل سیاسی بحران سیاسی را با مشکل مواجه میکند و شاید به معنای بازگشت بحران سوریه به نقطه صفر باشد. به همین خاطر است که وزرای این سه کشور در مسکو گرد هم آمدهاند تا بتوانند روندهای آستانه و سوچی را ادامه دهند. البته نیل به این هدف تا میزانی به همسو شدن نقش ترکیه به نقش ایران و روسیه بستگی دارد چراکه ترکیه با انجام عملیات شاخه زیتون و اشغال شهر عفرین تا میزانی موجب تاخیر نتایج آستانه و سوچی شده است و آنها با حضور گروههای کرد و خودمختاری آنها و همچنین دادن هر گونه نقش جدی به آنها در آینده فرآیند سیاسی سوریه حساسیت دارند. اما در مقابل ایران و روسیه، هر تصمیمی را در این زمینه متعلق به مردم سوریه دانسته و بر حفظ یکپارچگی حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه تاکید میکنند.جدا از اهداف گفته شده، این نشست حامل پیامهایی نیز هست. در این ارتباط مهمترین پیامی که از این نشست مصادره میشود آن است که روابط این سه کشور با فرود آمدن موشکهای تام هوک در التیفور نهتنها تضعیف نمیشود بلکه میتواند اقدامی درمورد تغییرات میدانی و چگونگی آرایش نیروها در شرایط جدید باشد. در سطح دیگر این نشست حامل این پیام است که زین پس هر گونه تحرک بابت حل بحران سوریه برخلاف دیدگاه آمریگا رنگ و بوی سیاسی و دیپلماتیک دارد و مهمتر آنکه این نشستها میتواند برای آمریکا حامل این پیام باشد که نمیتواند به یکهتازیهای خود در عرصه بینالمللی ادامه دهد و مجبور است نقش قدرتهای بینالمللی و منطقهای مانند روسیه و ایران را در شرایط جدید نظام بینالملل در نظر بگیرد.
*مدرس علوم سیاسی و روابط بینالملل
S.Harsani.k@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
تورم تکرقمی ادامه خواهد یافت
عدهای اصرار دارند مشکلات حل نشود
تقویت توانمندی دفاعی کشورهای خاورمیانه
بحران در کمین 334 شهر ایران؛
بهداشت سایبری را جدی بگیرید؛
وعده مرمت کاخ مروارید؛
رییس اداره کنترل ایدز وزارت بهداشت خبر داد؛
تقابل ونگر با مورینیو و میراث فرگی؛
روز تاریخی برای خبرنگاران!
حباب!
در جستوجوی چشمانداز روشن اقتصادی
روسها ایرباس و بوئینگ سوار میشوند؛
همکاری های بین المللی با مسکو ادامه می یابد
نامزدهای شهرداری پایتخت برنامههای خود را برای مبارزه با فساد اعلامکردند؛
ترامپ برجام را دوست دارد!
پیامهای نشست سهجانبه مسکو