پرهیز از سفر به‌دلیل مشکلات اقتصادی درنوروز 97 گیشه‌های سینما را پررونق کرد تنگدستی مردم به کام سی‌نما

همدلی| مهدی فیضی صفت - فیلم‌های اکران اول نوروز 97 کم کم باید جای خود را به آثار اکران دوم بدهند و پوسترها و بیلبوردهای خود را از سردر سینماها و خیابان‌ها پایین بکشند. هفت فیلم لاتاری، ساخته محمدحسین مهدویان، به وقت شام، ساخته ابراهیم حاتمی کیا، مصادره، ساخته مهران احمدی، لونه زنبور، ساخته برزو نیک نژاد، انیمیشن فیلشاه، ساخته هادی محمدیان، خرگیوش ساخته مانی باغبانی و فِراری، ساخته علیرضا داودنژاد، آثاری بودند که برای اکران نخست نوروز سال جدید انتخاب شدند و رقابت خود را برای تسخیر صدر جدول پرفروش‌های سینمای ایران آغاز کردند.
نکته قابل توجه در لیست پر فروش های اکران نخست سال، حضور فیلم هایی در صدر جدول است که توفیقی در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر نداشتند. «لاتاری» جنجالی‌ترین و شاید ناکام ترین فیلم جشنواره سی و ششم بود که پس از سال ها سراغ داستانی قهرمان محور رفت اما هیات داوران جشنواره روی خوشی به آخرین اثر خالق «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» نشان ندادند ولی «لاتاری» در زمان اکران مورد استقبال مخاطبان واقع شد و توانست نام خود را در جمع فیلم های 10 میلیاردی تاریخ سینما ثبت کند.
«مصادره»، نخستین تجربه کارگردانی مهران احمدی که با نقش «بهبود» در مجموعه تلویزیونی «پایتخت» در ذهن مردم ماندگار شد نیز در جدول اکران نخست نوروز قرار گرفت؛ فیلمی که هم نظر مثبت مردم را جلب کرد و هم از سوی منتقدان با نام «کمدی خوب» یاد شد. باز هم هنرنمایی رضا عطاران که جزو پول سازترین ستاره های سینما محسوب می شود و سابقه حضور در پرفروش ترین فیلم تاریخ سینما یعنی «نهنگ عنبر 2» را دارد باز هم به مذاق سینماروها خوش آمده و فروش قابل توجهی را نصیب «مصادره» کرده است.
«به وقت شام» اثری از رکورددار دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فجر بر خلاف آثار گذشته کارگردانش حداقل از سوی منتقدان مورد استقبال چندانی واقع نشد و بسیاری از مخاطبان نیز با توجه به صحبت های صریحش در مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر، برچسب سفارشی بودن بر جدیدترین فیلم ابراهیم حاتمی کیا زدند؛ اثری پر هزینه با محوریت داعش که در زمان فروش توانست به مبلغ قابل توجهی دست پیدا کند. البته برخی از منتقدان بر این باور بودند «به وقت شام» مانند «محمد رسول الله» ساخته مجید مجیدی از حمایت های ارگانی و دولتی برخوردار بوده و در جدالی نابرابر با فیلم های مستقل، راه خود را به جمع پرفروش ها باز کرده است.


رکورد 50 میلیاردی در سال جدید
در جدول پرفروش های اکران نخست نوروز 97 که فیلم ها 6 هفته روی پرده سینماها خودنمایی کردند، به ترتیب «مصادره» با بیش از 13 میلیارد تومان، «لاتاری» با 11 و نیم میلیارد، «به وقت شام» با نزدیک به 11 میلیارد، «لونه زنبور» با 7 و نیم میلیارد، انمیشین «فیلشاه» با حدود 4 میلیارد و 300 میلیون، «خرگیوش» با نزدیک به 2 میلیارد، و «فِراری»، فیلم ناکام علیرضا داودنژاد با کمتر از 500 میلیون تومان جدول فروش اکران نخست نوروز 97 را شکل دادند و رکوردی حدودا 50 میلیارد تومانی را به ثبت رساندند.
جدول اکران 96 در موضع ضعف
در زمان و شرایط مشابه سال گذشه، 6 فیلم در ژانرهای مختلف کمدی، سیاسی و اجتماعی تلاش کردند مردم را به سالن‌های سینما بکشانند که دو فیلم از این جمع توانستند در پایان اکران، رتبه های سوم و چهارم جدول پر فروش ترین فیلم های تاریخ سینمای ایران را به خود اختصاص دهند. «گشت 2» و «خوب، بد، جلف» هر کدام بیش از 19 و 16 میلیارد تومان فروختند و تکانی به گیشه های سینمای ایران دادند. «خوب، بد، جلف»، نخستین ساخته پیمان قاسم خانی در قامت بازیگر بود که در اکران نوروز 96 به رکورد 10 میلیاردی نزدیک شد. «گشت 2» که ادامه موفقی بر فیلم «گشت ارشاد» بود نیز با پکیج حمید فرخ نژاد، پولاد کیمیایی و ساعد سهیلی به مرز 7 میلیارد تومان در اکران نخست نوروز سال گذشته رسید و 2 فیلم دیگر نیز توانستند خود را در جمع میلیاردی‌ها قرار دهند اما 2 فیلم دیگر کم فروغ ظاهر شدند. در مجموع «خوب، بد، جلف» نزدیک به 10 میلیارد تومان، «گشت 2» نزدیک به 6‌‌و‌نیم‌میلیارد، «ماجرای نیمروز»، یک میلیارد و 735 میلیون، «سه بیگانه»، یک میلیارد و 50 میلیون، «آباجان» که فاطمه معتمدآریا را در خود داشت به 610 میلیون تومان رسید و «یک روز بخصوص»، ناکام جدول اکران که برای همایون اسعدیان یک شکست محسوب می شد، تنها 181 میلیون تومان فروش نصیب سازندگانش کرد.
رکورد فروش ضربدر 2
هر چند اکران نخست نوروز سال جاری نسبت به سال گذشته یک فیلم بیشتر دارد اما با این وجود برتری رقمی چشمگیر در این میان مشاهده می شود. البته در این میان باید افزایش 25 درصدی قیمت بلیت های سینما را نیز در نظر گرفت. بلیت های 12 هزار تومانی سال 96 در سال 97 با 3 هزار تومان افزایش روبرو شدند اما با محاسبه این تورم نیز رقم سال گذشته تنها 5 میلیارد تومان به مجموع فروش اکران اول نوروز سال گذشته اضافه می کند که باز هم از برتری 2 برابری فروش سال جاری نسبت به مدت مشابه سال پیش حکایت می کند. این افزایش چشمگیر از دو جهت قابل بررسی است؛ اول باید به کاهش سفرهای نوروزی مردم در ایام عید سال جاری اشاره کرد که تماشای فیلم در سالن های سینما را به یکی از تفریحات قابل دسترس برای ایرانیان در شهرهای مختلف بدل و بالطبع به آمار فروش فیلم ها در اکران نوروز کمک شایانی کرد. از سوی دیگر رسانه ملی که پیش از این به عنصری در تقابل با هنر هفتم تعبیر می شد، تبلیغات گسترده و بعضا رایگانی برای تولیدات جدید سینما در کنداکتور خود گنجاند تا مردم را از وجود فیلم‌های در حال نمایش روی پرده سینماها با خبر کند. در مجموع رونق گیشه های سینما را می توان به فال نیک گرفت و به آینده این هنر در ایران امیدوار شد؛ چرا که ساخت فیلم‌هایی با جلوه های ویژه بصری قدرتمند مانند «به وقت شام» با وجود انتقاداتی که به اثر حاتمی کیا وارد می دانند و پیشرفت در تولید انمیشین که خود از صنایع پولساز و محبوب در جهان محسوب می شود، می تواند سینمای ایران را بیش از پیش در جهان مطرح کند و شرایطی را فراهم آورد که برای درخشش و کسب جایزه در جشنواره‌های مهم و معتبر جهانی، چشمان علاقه مندان به سینما تنها به دستان اصغر فرهادی ها و آثار صرفا هنری نباشد.