نهیب ظریف به نخبگان آمریکایی

محمد مهدی مظاهری، استاد دانشگاه
سفر این روزهای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به آمریکا بیش از همه با هدف نهیب زدن به نخبگان روابط خارجی ایالات متحده در مورد عواقب خروج آمریکا از برجام انجام می‌شود. فراتر از آن اما این ماموریت در بطن خود اقدامی بسیار مهم در راستای هشدار به جامعه آمریکا برای پرهیز از افتادن در دام یک نسبیت گرایی اخلاقی تباه‌کننده است چرا که به نظر می‌رسد که ایالات متحده امروز بیش از هر زمان دیگری در خطر تسلیم شدن در برابر بی‌اخلاقی در روابط خارجی خود است.
در زمان انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا خط کشی واضحی بین مخالفان و موافقان او ایجاد شد؛ این خط کشی‌ها هر چند همچنان وجود دارد و منتقدان ترامپ هر روز رفتارهای خارج از عرف او را مورد نقد قرار می‌دهند، اما در مواردی همچون مذاکره با کره شمالی و البته فشار روز افزون بر ایران رئیس جمهور آمریکا طرفداران زیادی دارد و این وضعیت، نشانگان یک جامعه بحران زده از نظر اخلاقی است. جامعه‌ای که همه چیز را با منفعت مادی می‌سنجد، رسیدن به هدف با هر وسیله‌ای را مجاز می‌داند، بی‌اعتبارترین افراد را به صرف عمل گرایی در صدر می‌نشاند و از بد عهدی ابایی ندارد و حتی به شکل سیستماتیک از آن بهره می‌برد.
برجام هرچه هست بد یا خوب، توافقی است که امضای 6 قدرت جهانی و هر 5 عضو دایم شورای امنیت را پای خود داشته و به عنوان ضمیمه قطعنامه 2231 حکم مصوبه شواری امنیت سازمان ملل را دارد. با این وجود رفتار دولت جدید آمریکا با این عهدنامه بین‌المللی به شدت فرصت طلبانه،‌آشکارا متکبرانه و عمیقا غیر اخلاقی است. این منش در سیاست ایالات متحده البته نه عجیب است و نه بی‌سابقه، برای مثال باراک اوباما هر چند تفاوتهای زیادی با رئیس جمهور تاجر پییشه فعلی ایالات متحده داشت، اما حتی وی نیز به عنوان امضا‌کننده توافق بین‌المللی برجام، با نقض روح آن و اعمال شماری از تحریم‌های تازه نشان داد که به سبک آمریکایی به اجرای تعهدات بین‌المللی کشورش می‌پردازد. نکته اما اینجاست که در یک سال نیم اخیر این روند سیاست خارجی کاسب کارانه اوج بیشتری پیدا کرده و حتی جامعه آمریکا نیز در برابر آن رویکردی از سر انفعال دارد.


در دهه 1990 نخبگان روابط خارجی آمریکا در هنگامه پس از فروپاشی شوروی که بهترین فرصت برای یکه تازی آمریکا بود، طرح قدرت نرم را می‌ریختند و تصویرشان از آمریکای آینده کشوری بود که مردم جهان دوستش دارند و جذب ابهت اخلاقی، شکوه انسانی و قدرت فرهنگی‌اش می‌شوند. امروز اما چنین صداهایی کمتر از دل این جامعه و فرهنگ شنیده می‌شود. همه آن نخبگان و رسانه‌هایی که زندگی پر مسئله ترامپ، معضلات اخلاقی او، ناکارآمدی و آشفتگی کاخ سفید و روش‌های ضد اخلاقی او در مواجهه با دیگران را با ولع می‌بیینند و به رخ می‌کشند، در مقابل به کار گرفته شدن همین روش و منش در روابط خارجی آمریکا جز سکوت و حتی تحسین کار دیگری نمی‌کنند.
در میان همه تحلیل‌هایی که در مورد ظهور ناباورانه ترامپ انجام می‌شد کمتر کسی به بحران اخلاقی در آمریکا اشاره کرد، اما در پرتو تحولات دو سال اخیر، اکنون می‌توان برآمدن ترامپ را علامتی آشکار برای بیماری بی‌اخلاقی فراگیر در ایالات متحده برشمرد.
نمونه واضح این رویه را در مورد رویکرد دولت ترامپ به برجام می‌توان دید. حقیقتا مضحک است که ایران که همواره از طرف غربی‌ها به بی‌توجهی به قواعد بین‌المللی و تشنج آفرینی متهم می‌شود، صبورانه در حال دفاع از حقوق و قواعد بین‌المللی و رویکرد ثبات بخش است و آمریکایی‌ها در مقابل قوانین و حقوق بین الملل را هیچ انگاشته و مصرانه مشغول تنش آفرینی هستند. از این رو سفر ظریف به آمریکا را نه تنها تلاشی برای تشریح رویکرد ایران و دفاع از موضع برحق کشورمان در مورد برجام؛ بلکه باید هشدار و نهیبی جدی به جامعه مدنی آمریکا برای شناختن و مبارزه با مرض بد عهدی و بی‌اخلاقی رواج یافته در این کشور دانست.
سایر اخبار این روزنامه
افزایش 2.7 درصدی نرخ مشارکت اقتصادی در 4 سال اخیر رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی تکاپوی اروپا برای حفظ برجام دکتر ظریف در گفتگو با نشنال اینترست: خروج رسمی آمریکا از برجام ایران را از تعهدات خود در این توافق رها می‌کند ملت، دولت، ارتش و انصارالله یمن: شهادت "صالح الصماد" بی‌پاسخ نخواهد ماند نهیب ظریف به نخبگان آمریکایی معاون اول رئیس جمهور، در دومین جشنواره آموزشی تحصیلی جایزه ملی ایثار: مدیران کشور باید ایثارگر باشند و از خود گذشتگی نشان دهند مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب استان اعلام کرد: برگزاری مانور بزرگ سازگاری با کم آبی در 56 شهر و300 روستای استان اصفهان مجلس آینده لبنان براساس قانون جدید تناسبی رقم می‌خورد اروپا و تعهدات برجام نوبخت: با بازگشت به قرآن می‌توانیم در جهان اسلام به وحدت برسیم وزیر دادگستری: هدف اصلی دولت عبور از مشکلات است وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی اعلام کرد هدف‌گذاری دولت در سال 97، ایجاد یک میلیون شغل رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی رئیس جمهور در اجتماع بزرگ و پرشور مردم تبریز: افتتاح 3 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی و عمرانی در آذربایجان شرقی