فرهاد فخرالدینی در اولین هم‌اندیشی شورای عالی خانه موسیقی و منتقدان:

اولین جلسه هم‌اندیشی شورای عالی خانه موسیقی با منتقدان این نهاد صنفی در خانه هنرمندان برگزار شد‌. این نشست که با دعوت فرهاد فخرالدینی رییس شورای عالی خانه موسیقی ترتیب داده شده بود، از ساعت 15 در سالن جلیل شهناز خانه هنرمندان آغاز شد‌.
در ابتدای این نشست فرهاد فخرالدینی، محمد سریر، حسن ریاحی، داریوش پیرنیاکان، (به عنوان اعضای شورای عالی خانه موسیقی) و حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی) روی سن آمدند تا پاسخگوی نکات و سوالات مطرح شده از سوی منتقدان باشند‌.
یادی از محمدرضا شجریان
فخرالدینی اولین سخنران این نشست گفت: امروز جای بسیاری از دوستان عزیز ما از جمله دوست ارجمند محمدرضا شجریان که به حق لقب خسرو آواز ایران شایسته اوست، در اینجا خالی است‌. من پنجاه سال است که با او همکار هستم و امیدوارم بتوانیم بار دیگر او را در کنار خود ببینیم‌. شجریان همان هنرمندی است که پنجاه سال پیش با او آشنا شدم و در اوج محبوبیت همانی بود که بود‌. من هم به جوانان می‌گویم که مانند او باشند‌. من به جوانان توصیه می‌کنم که از غرور پرهیز کنند و یاد بگیرند که همواره با هم باشند‌.


رییس شورای عالی خانه موسیقی در ادامه افزود: ما اینجا جمع شدیم که اتحادی بین ما وجود بیاید‌. واقعا دلم به درد می‌آید که اهالی موسیقی در این مدت با هم خوب نیستند‌. به هر حال خانه موسیقی خانه همه ماست که همه باید در آن مشارکت جدی داشته باشیم‌. شما می‌دانید به دست آوردن این مجوعه صنفی که من سهم کوچکی در تشکیل آن دارم چقدر سخت بود؟ آیا بهتر نیست ما هم خانه موسیقی خودمان را حفظ کنیم که در آینده بگویند عده‌ای از هنرمندان تصمیمات درستی گرفته‌اند؟ ما باید کاری کنیم که مشکلات حل شود‌.
او همچنین عنوان کرد: به هر حال می‌دانید این روزها از موسیقی همه جور استفاده می‌کنند اما این موسیقی در این سال‌ها شرایط خوبی ندارد‌. اگر موسیقی بد است چرا از آن استفاده می‌کنید؟ اگر از موسیقی استفاده می‌کنید دیگر چرا از آن بد می‌گویید؟ البته چند نفری هستند که همیشه درباره موسیقی بد می‌گویند‌. می‌دانید دلیل این موضوع چیست؟ فقط به این خاطر است که ما اهالی موسیقی همدلی مناسبی نداشته‌ایم‌. به همین منظور بنده و اعضای شورای عالی خانه موسیقی اینجا گردهم آمدیم که با هم حرف بزنیم‌.
نامه منتقدان خانه موسیقی به شورای عالی
در ادامه این نشست سیدمهدی قادری به نمایندگی از بخشی از منتقدان خانه موسیقی پشت تریبون قرار گرفت و متنی را قرائت کرد‌. در این متن که به امضای برخی از منتقدان این نهاد صنفی رسیده، آمده است: «امروز و در این جمع به نمایندگی از منتقدانی با شما سخن می‌گوییم که مدت‌ها صدای انتقادات‌شان به جایی نرسید، تاثیری نگذاشت و پاسخی نگرفتند تا نهایتا به واسطه برگزاری جلسات ضرب‌اصول در بررسی عملکرد خانه موسیقی و تلاش سوال‌برانگیز مدیرعامل این نهاد و معاون وقت هنری در به تعطیلی کشاندن این جلسات گردهم آمدند تا آنچه را سال‌ها در سینه داشتند و یا به آرامی ابراز می‌داشتند را با صدایی بلندتر اما باز هم محترمانه و مطابق با اصول مدنی و دموکراتیک بیان کنند‌. این گروه طی این چهار سال در این راه کم تلاش نکردند و همت نگماشتند اما جز درب‌های بسته، تهمت‌ها، تحقیرها، محدودیت‌ها، تفرقه‌اندازی‌ها با تطمیع و تهدید و یا به بازی گرفته شدن با سیاست‌بازی‌های دور از شان یک جامعه فرهنگی و هنری نصیب‌شان نشد آن هم از سوی نهادی با ادعای کار صنفی و جایی که در اصل باید مامن و ملجا همگی آن‌ها می‌بود که همین‌ دست رفتارها بوده و هست که نه‌تنها برخی از منتقدین که بخشی بزرگ از جامعه موسیقی امروز ما را ناامید و مایوس، منفعل و بی‌تفاوت و یا حتی معتقد به شیوه‌های رادیکال و کینه‌جویانه کرده است‌.
این گروه از منتقدان به وضوح اعلام می‌دارند که نباید حضور امروزشان در این جلسه به واسطه به رسمیت شناختن شیوه عملکرد خانه و گردانندگان و مدیران اجرایی آن، احساس تغییر یا نشان حسن‌نیتی در آن نهاد تا به امروز تلقی شود، بلکه این حضور صرفا به واسطه عاملیت شخص جناب آقای فرهاد فخرالدینی در تدارک این جلسه و دعوت ایشان از منتقدان، به احترام ایشان و با آگاهی از حسن نیت وی به عنوان هنرمندی بزرگ، پیشکسوت، خوشنام و مورد اعتماد همه و به امید آینده‌ای بهتر برای جامعه موسیقی صورت گرفته است‌.
بدیهی است جلساتی از دست نشست امروز نخواهد توانست فرصت و زمان مناسبی برای بیان انتقادات، حل مشکلات مزمن و ریشه‌دار موجود و ایجاد همدلی و اتحادی پایدار در بین اهالی موسیقی تصور شود‌. اما با حضور و نظارت جناب فخرالدینی و بزرگانی از این دست امید می‌رود امروز را بتوان فتح بابی فرخنده برای آغاز و اصلاحی خجسته دانست‌. بازهم بدیهی است منتقدان حاضر به ارائه موارد مورد انتقاد و راهکارهای خود در فرصت‌های از پیش برنامه‌ریزی شده و هدفمند با حضور اصحاب موسیقی و رسانه خواهند بود‌. در آخر تاکید این نکته ضروری است که با همه این‌ها آغاز موثر این راه جز با مشاهده تغییر در عملکرد خانه موسیقی براساس سرفصل‌های زیر که در واقع روح انتقادات این چند سال منتقدان آن نهاد را تشکیل می‌داده از سوی اهالی موسیقی پذیرفته نخواهد شد:
1- پایبندی به اصول اولیه فعالیت صنفی و مدنی
2- قانونمداری، التزام و عمل به اساسنامه
3- شفافیت در عملکردها و محرم دانستن اهالی موسیقی و به ویژه اعضا‌.
4- پاسخگو بودن در مقابل سوالات، نقدها و عملکرد پیشین آن نهاد و تصحیح روال‌های نادرست موجود
5- احترام و ارزش یکسان برای تمامی اهالی صنف موسیقی، تلاش در جهت منافع جمعی و اجتناب از هرگونه عملکرد محفلی
6- دوری از سیاسی‌کاری، ایجاد رانت و به حداقل رساندن وابستگی به نهادهای دولتی به هر شکل»
ای کاش انتخابات خانه موسیقی را تحریم نمی‌کردند
حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی) در بخش بعدی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: اگر بخواهیم به دوستان منتقد پاسخی داشته باشیم باید مصداقی ماجرا را پیش ببریم که به‌طور طبیعی وقت اجازه این کار را نمی‌دهد‌. اما اگر بخواهیم حسن نیت خودمان را به دوستان منتقد نشان دهیم باید بگوییم براساس این مواردی که گفته شد باید بگوییم «چشم»‌. ما قطعا درباره مواردی که گفته شد هر کاری بتوانیم انجام خواهیم داد‌. اما شما در جریان باشید از زمانی که موارد انتقادآمیز مطرح شده من برای صحبت و رفع سوءتفاهم با عزیزان منتقد پیشقدم شدم‌.
مدیرعامل خانه موسیقی درباره نشست‌ «گفتمان ضرب اصول» با موضوع «عملکرد 15 ساله خانه موسیقی» گفت: آقای شهرام صارمی شاهد بنده هستند که من حتی به دوستان گفتم که ما حاضریم میزبان عزیزان منتقد در خانه موسیقی باشیم و اصلا بنا بر این نبوده که ما قصدی برای حضور در این نشست نداریم‌. به هر حال این سوءتفاهم شروع شد و همین جور ادامه پیدا کرد‌. ما فکر کردیم برخی دوستان قصد ندارند که امور اصلاح شود بلکه به ماجرا شخصی نگاه می‌کنند و چون از فلان کس خوش‌شان نمی‌آید ماجرا را به جای دیگری می‌برند‌. قطعا عملکرد ما در خانه موسیقی قابل نقد است و ما به هیچ عنوان خود را خالی از اشکال نمی‌دانیم‌.
نوربخش همچنین عنوان کرد: قطعا کسانی هم هستند که بهتر از ما می‌توانند در خانه موسیقی مدیریت کنند‌. اما ‌ای کاش دوستان انتخابات خانه موسیقی را تحریم نمی‌کردند و حاضر می‌شدند عمر، وقت و زندگی خود را برای چنین کار مقدسی صرف کنند.
عملکرد نادرست در خانه موسیقی باعث از بین رفتن محبوبیت این نهاد شد
کیوان ساکت (آهنگساز و نوازنده تار) به عنوان یکی از منتقدان خانه موسیقی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: من اصولا برپایی جلسات در ایران را فقط به معنی انتشار برخی از نوشته‌ها می‌دانم و از این رو قصد شرکت در این جلسه را نداشتم اما باید بگویم که تلفن آقای فخرالدینی برای حضور در این نشست، حکم دستور را برای من دارد‌. به همین جهت این فرمان استاد را اجابت کردم و به اینجا آمدم‌. همه دوستان می‌دانند که بنده اینجا نه با کسی دشمنی دارم و نه مشکل شخصی برایم مهم است‌. من بر این باورم آنچه ما در اینجا نیاز داریم مبتنی بر مدیریت خوب است‌. شما می‌بینید اتفاقات بدی که در کشورما افتاده نشات گرفته از همین سوءمدیریت‌هاست که واقعا به آن احتیاج داریم‌.
او افزود: دوستان، شما با عملکرد نادرست در خانه موسیقی باعث شدید که محبوبیت خانه موسیقی دربین هزاران عضو خانه موسیقی کم شود و این یک فاجعه است که نشان‌دهنده عدم مشروعیت و عدم محبوبیت است‌. از سوی دیگر موضوع سلب اعتماد نکته دیگری است که باید به آن توجه کرد‌. متاسفانه ماجرا به گونه‌ای هدایت شده که رانت‌ها فضای زیادی را دربرگرفته است‌. من با هیچ فردی عناد و دشمنی ندارم‌. اساسا هنر موسیقی عشق ورزیدن است که در این راه وجود رانت‌ها و مدیریت نادرست باعث شده که این‌گونه در شرایط خوبی در خانه موسیقی به سر نبریم‌.
نوربخش نیز در پاسخ به کیوان ساکت گفت: من از آقای کیوان ساکت خواهش می‌کنم از عنوان کلماتی که بار حقوقی دارد، پرهیز کنند‌. وقتی شما از کلمه رانت استفاده می‌کنید و به اعتقاد من کلمه بسیار بدی است باید درباره آن مصداق هم بیاورید‌. شما مطمئن باشید اگر من رانت‌خوار بودم چپ و راست باید آلبوم تولید می‌کردم و در کشورهای مختلف کنسرت می‌دادم‌. البته ممکن است برخی از دوستان تصور کنند که ما رانت‌خوار هستیم اما واقعا به کار بردن این کلمات خیلی جفاست‌. اصلا کدام یک از بزرگانی که در اینجا نشسته‌اند از رانت استفاده می‌کنند؟ اگر دوستان واقعا مصداقی از رانت‌خواری بنده و هیات مدیره دارند به ما با مدارک و مستندات ارائه دهند‌. کیوان ساکت می‌تواند به من بگوید که سوءمدیریت دارم اما من از دوستان می‌خواهم در بیان برخی صحبت‌ها کمی رعایت کنند‌.
جلسات مشترک با شورای عالی خانه موسیقی هر ماه برگزار شود
محمد سریر (عضو شورای عالی خانه موسیقی) نیز گفت: ما با برگزاری این نشست‌ها به سمت بالندگی بیشتری خواهیم رفت‌. من توصیه می‌کنم این جلسات را ادامه دهیم تا به مرور مشکلات نیز مرتفع شود‌. به هر ترتیب بنده در این سال‌ها بدون هیچ چشمداشتی فعالیت‌های زیادی در عرصه‌های صنفی داشته‌ام‌. به نظرم می‌آید بهترین وظیفه‌ای که می‌توانیم در این اتفاقات به وجود آوریم تلاش برای رفع مشکل‌ها با کمک و همیاری است‌. من حتم دارم همه دوستانی که در این جلسه صحبت و طی ماه‌های گذشته نیز نقدهایی به خانه موسیقی وارد کردند قطعا با حسن نیت این کارها را انجام می‌دهند‌.
منظور منتقدان از رانت از نوع شهرام جزایری نیست
حسین پرنیا (نوازنده و آهنگساز) نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: من فکر می‌کنم ما یا خیلی خیال‌پرداز هستیم یا خیلی خوش‌باور‌. گویا ما فراموش کرده‌ایم که در ایران زندگی می‌کنیم. باید ببینیم وقتی دنبال دموکراسی در موسیقی هستیم چقدر معنی دموکراسی و با هم بودن را می‌فهمیم؟ وقتی دوستان و منتقدان در این جلسه می‌گویند رانت هست منظور رانتی نیست که برای آقای شهرام جزایری به کار می‌بردند‌. منظور این است که برنامه‌ها و داوری‌ها عادلانه نیست‌. اگر عادلانه سخن بگوییم جامعه مرد و زن‌ها هرکدام 50 درصد باشند ما نیمی از این جامعه (زن‌ها) را نداریم‌. اصلا در اینجا وظیفه نهادهای موسیقی چیست؟ اگر همه تصمیم گرفتیم کار موسیقی انجام بدهیم اگر امام جمعه‌ای گفت موسیقی حرام است، باید چه تدبیری برای آن داشته باشیم؟ ایراد کار آنجاست که عده‌ای به ریش ما می‌خندند برای آنها فرقی نمی‌کند موسیقی هست یا نیست‌. ما زمانی می‌توانیم معنی دموکراسی را بفهمیم که منتقدان ما در خود ما باشند‌. انجمن موسیقی یکی از عواملی بود که کنسرت من کنسل شد، باید تعارف‌های مصلحت‌اندیشی را کنار گذاشت‌. دیگر گاماس گاماس جلو رفتن به درد موسیقی نخواهد خورد‌.
نوربخش نیز در پاسخ پرنیا توضیح داد: آقای پرنیا چه کسی گفته خانه موسیقی موضع ندارد؟ راجع به خیلی از اتفاقات مملکت موضع دارد‌. خانه موسیقی حتی راجع به کلیت روند انتخاب مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد مطلبی در فصلنامه خانه موسیقی منتشر کرده است‌. البته این حق وزیر و معاون وزیر است هرکسی را می‌خواهند به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی انتخاب کنند‌. ما در این زمینه صحبت داشتیم که آیا روند درستی است که دودستگی ایجاد کنیم و به مدیری بگوییم فلانی را انتخاب نکن و فلانی را انتخاب کن؟ حتی در نامه‌ای فقط گفتند عملکرد مدیر قبلی خوب بوده و اساسا درباره مدیر بعدی کسی صحبت نکرد‌.
داود گنجه‌ای (عضو شورای عالی خانه موسیقی) گفت: من هم کلمه رانت را می‌فهمم‌. من می‌دانم نیت آقای ساکت نیت بدی نیست‌. امسال همین آقای پیرنیاکان با رفاقتی که با دولت جدید دارد کاری کرد که پولی به خانه موسیقی بدهند‌. دو ماه است خانه موسیقی حقوقی ندارد بدهد‌. به شرفم قسم ما اصلا حقوق نگرفتیم‌. اگر پولی هم از این ور و آن‌ور می‌‌گیریم عینش را به حساب خانه موسیقی ریختند که آقای وفایی مثل شیر روی آن خوابیده است‌. شرافتا از فردا در خانه موسیقی‌ به روی شما باز است هرکس انتقاد دارد، بگوید‌. اگر نوربخش نتوانست می‌رود، من هم از خدایم است بروم‌. پس از شما عزیزان می‌خواهم حرف‌های استاد فخرالدینی این پیر دیر موسیقی را گوش بدهیم و محبت پیشه کنیم‌. منتقدان عزیز بیاید باهم رفیق و دوست باشیم‌. راست بگوییم، مرد باشیم و همه با هم همبسته باشیم‌.
گلایه‌های هوشنگ کامکار
هوشنگ کامکار نیز در بخش پایانی این نشست گفت: بسیار متاسف هستم‌. فکر می‌کردم برای منتقدان در این سالن جا نباشد و باید در حیاط بنشینند که بیایند و در جهت سازندگی خانه موسیقی ما را کمک کنند‌. بحث من این است که اگر کسی می‌تواند درباره خوانندگی زن اقدام کند، بیاید بالا‌. ما باید در این زمینه‌ها کار کنیم‌. البته گروه کامکارها در این زمینه کارهایی را انجام داده است‌. من بر این باورم باید موسیقی را درست کرد و فضا را به سمتی برد که همه کسانی که در این زمینه موارد مبهمی دارند، راهنمایی شوند‌.