آرزوی دست‌نیافتنی

هادی مومنی- در حالی که سال گذشته سامانه بورس تهران بعد از بیش از 10 سال توسط فرانسوی‌ها به روز شد اما روز گذشته رییس سازمان بورس در اظهارنظری عجیب اعلام کرد‌: سامانه معاملاتی جدید بورس به کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی طراحی می‌شود‌‌. این وعده در حالی از سوی شاپور محمدی بیان می‌شود که تنها چند کشور مطرح دنیا که بعضا دارای بورس‌های قدرتمندی در جهان همانند آمریکا، فرانسه، چین و‌.‌.‌‌. هستند از سامانه معاملاتی استاندارد و متمرکز برخوردار هستند و از سوی دیگر خیلی از کشورهای دنیا نیز از این سامانه‌ها استفاده می‌کنند که ایران نیز از جمله آن کشورهاست‌‌. حال این ادعا که از سوی رییس سازمان بورس مطرح می‌شود بیشتر از آن که در واقعیت به مرحله اجرایی برسد تنها یک وعده واهی می‌تواند ارزیابی شود چراکه طراحی سیستم‌های معاملاتی در بورس دارای پیچیدگی‌های گسترده‌ای است که نه تنها با زیرساخت‌های موجود فعلی در بازار سرمایه منافات دارد بلکه در ایران شرکت‌های دانش‌بنیان که توانایی طراحی یک سیستم منسجم و به روز معاملاتی آن هم برای بازاری همانند بورس را داشته باشند تا به امروز شکل نگرفته است که بتوانند این رویای آقای رییس را برآورده کنند‌‌. ظاهر این وعده بر بستر حمایت از کالا و خدمات شرکت‌های ایرانی بر مبنای شعار سال رهبری است اما بهتر آن است که مسوولان بازار سرمایه ابتدا ظرفیت‌های موجود را ارزیابی کنند و به جای ارائه وعده‌های رنگی و دور از واقعیت به فکر انجام شفاف‌تر مسایل جاری در بازار سهام و سایر بازارهای دیگر در چارچوب بازار سرمایه باشند‌‌.
بازده بازار سهام
در راستای حمایت از شرکت‌های داخلی، سامانه معاملاتی جدید را به کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی عملیاتی خواهیم کرد‌. به گزارش سنا، شاپور محمدی رییس سازمان بورس گفت‌: کارگزاری‌ها طی سالیان گذشته خشت خشت بازار را روی هم گذاشتند و بازار سرمایه‌ای با وسعت و عملکرد خوب ایجاد کردند‌. وی حجم معاملات را در سال ۹۵ حدود ۱۹۵ هزار میلیارد تومان ذکر کرد و افزود‌: این رقم در سال ۹۶ به ۲۴۷ هزار میلیارد تومان رسید‌. سخنگوی سازمان بورس، همچنین بازده بورس تهران و فرابورس را حدود ۲۵ درصد دانست و آن را مناسب توصیف کرد‌. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه در بورس کالا نیز شاهد رشد خوب معاملات گندم و افزایش حجم قراردادهای آتی بوده‌ایم، تصریح کرد‌: حجم معاملات بورس کالا در سال گذشته به ۱۱۷هزار میلیارد تومان رسید که یک رکورد تاریخی به شمار می‌رود‌‌. وی اظهار داشت‌: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی نیز امسال اولین مجمع الکترونیکی را برگزار خواهد کرد‌.
اصلاح ابهام‌ها


محمدی خاطرنشان کرد‌: در سال‌های گذشته کارهای مهمی انجام گرفت؛ از جمله بهره‌برداری از سامانه معاملات به‌روزرسانی شده که با تلاش مدیریت فناوری، امکانات این سامانه هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ پایداری سیستم از آنچه پیش‌بینی شد، فراتر بود‌. ضمن اینکه میزان باگ‌های سیستم نیز کمتر از حد انتظار بود‌‌. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه سامانه جدید نظارت موسوم به سامانه اسمارت، کدال ۳۶۰ درجه و سامانه اطلاع‌رسانی تکالیف ناشران بورسی را از دیگر سامانه‌های ایجاد شده در سال گذشته ذکر کرد‌. وی افزود‌: سال گذشته بهره‌برداری اولیه از سامانه معاملات آغاز شد و امسال نیز قرار است سامانه فرابورس به بهره‌برداری برسد‌. سخنگوی سازمان بورس ادامه داد‌: امسال در راستای حمایت از شرکت‌های داخلی، سامانه معاملاتی جدید را به کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی عملیاتی خواهیم کرد‌‌. محمدی همچنین اظهار داشت‌: حد اعتباری موضوع دیگری بود که بخش عمده کار آن در سال ۹۶ انجام شد و علاوه بر این، دستورالعمل توقف و بازگشایی که کانون‌ها در آن همکاری بسیار خوبی کردند اصلاح شد و توقف‌های بلندمدت بسیار کاهش یافت‌.
ادامه بازگشایی نمادها
بازگشایی نماد بانک‌ها از دیگر موضوعاتی بود که سخنگوی سازمان بورس در این نشست به آن اشاره کرد و گفت‌: این موضوع از تعهدات اولیه ما بود که محقق شد و هم اکنون اکثر نمادهای بانکی به جز یکی دو مورد باز هستند که بازگشایی مابقی نمادها نیز در سال جدید پیگیری خواهد شد‌‌. محمدی تصریح کرد‌: تمام این نتایج اثربخش، حاصل زحمات بی‌دریغ همه فعالان بازار و حاصل یک هماهنگی بین تمام نهادهای بازار سرمایه از جمله کارگزاران، تامین سرمایه‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها، مشاورها، داده‌پردازی و شرکت‌های تحلیلگر بوده است؛ ضمن اینکه از نقش بسیار موثر رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی درست و سریع نباید غافل بود‌.
اهداف سال ۹۷
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به فهرستی از برنامه‌های این نهاد ناظر در سال ۹۷ که در جلسه ۱۱ بهمن ۹۶ در هیات مدیره سازمان مطرح شده بود، اشاره کرد‌‌. وی در ادامه اظهار داشت‌: «عملیاتی کردن حساب معاملاتی کارگزاران، اصلاح و یکسان‌سازی اساسنامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اصلاح دستورالعمل خرید اعتباری، تدوین برنامه جامع پیشگیری از تخلفات، تدوین دستورالعمل صندوق املاک و مستغلات، بازنگری در آیین‌نامه انضباطی و یکسان‌سازی دستورالعمل ثبت‌های حسابداری کارگزاران، رسیدگی به موارد مهمی همچون دامنه نوسان و حجم مبنا، تدوین دستورالعمل قراردادهای آتی و اختیار معامله روی سبد سهام و تدوین دستورالعمل فروش استقراضی» از جمله این برنامه‌ها بود‌.
صدور ۱۷۴۰۰۰ کد معاملاتی جدید
از سوی دیگر روز گذشته نفر نخست بورس تهران اعلام کرد : بیش از ۱۷۴ هزار و ۷۰۰ کد معاملاتی جدید طی سال ۹۶ در بورس صادر شده که این اشخاص برای اولین بار وارد بازار شده‌اند‌. حسن قالیباف اصل در خصوص تعداد کدهای معاملاتی ایجاد شده در این بازار گفت‌: در سال ۹۶ برابر با ۱۷۴ هزار و ۷۱۹ کد معاملاتی در بورس صادر شده که این اشخاص برای اولین بار وارد بازار شده و سرمایه‌گذاری در ابزارهای معاملاتی متنوع بورس تهران را تجربه می‌کنند‌‌. همچنین مدیر عامل بورس اوراق بهادار تهران در مقایسه رقم کدهای معاملاتی صادر شده در سال ۹۶ با سال قبل افزود‌: کدهای معاملاتی صادر شده در سال ۹۵ برابر با ۱۲۴ هزار و ۵۵۷ کد بود که نشان‌دهنده افزایش ۴۰ درصدی ورود سرمایه‌گذاران و به تبع آن ورود وجوه جدید به بازار در سال ۹۶ است‌. قالیباف اصل در ادامه افزود‌: سرمایه‌گذارانی که فرصت مناسب یا دانش لازم برای بررسی اطلاعات مالی شرکت‌ها را ندارند با روش‌های غیرمستقیم و خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار حاضر و یا از خدمات مشاوران سرمایه‌گذاری یا سبدگردانی
بهره‌مند شوند‌.