استعفا- استعفا

گروه سیاسی- تلاطم بازار طی چند روز گذشته رییس کل بانک مرکزی را به مجلس کشاند تا پاسخگوی سوالات نمایندگان باشد و راهکارهای دولت را در این زمینه اعلام کند‌.برای حل این مشکل ابتدا اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس جلسه‌ای با سیف و کرباسیان برگزار کردند. در این جلسه چهار ساعته مسوولان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد برنامه‌های خود را برای ثبات بازار ارز و یکسان‌سازی نرخ ارز به کمیسیون اقتصادی ارائه کردند و رییس کل بانک مرکزی دلایل قبلی خود مانند نقش دلال‌ها را به عنوان عامل اصلی افزایش غیرمنتظره قیمت دلار مورد تاکید قرار داد‌. در این جلسه وزیر اقتصاد نیز به بحث غیراقتصادی بودن دلایل افزایش قیمت ارز اشاره کرد. نهایتا در پایان این جلسه مقرر شد کمیته مشترکی از دولت و کمیسیون اقتصادی مجلس برای رسیدگی به دلایل التهابات ارزی و اجرای اقداماتی برای بازگرداندن ثبات به بازار ارز تشکیل شود‌. بعد از آن طبق اعلام قبلی قرار بود جلسه غیرعلنی مجلس با حضور وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی برگزار شود اما نمایندگان معترض مانع آن شدند و نهایتا این جلسه بصورت علنی برگزار شد‌. اما حضور سیف در مجلس با حواشی قابل توجهی همراه بود‌. در حالی رییس کل بانک مرکزی سخنانش را در جلسه علنی آغاز کرده بود که همهمه نمایندگان و بی‌نظمی جلسه علنی مانع ادامه صحبت وی شده بود‌. برخی نمایندگان مجلس نیز درآغاز جلسه علنی با حضور در تریبون محل سخنرانی سیف و سر دادن شعار استعفا - استعفا مانع از سخنرانی وی در خصوص وضعیت نوسان نرخ ارز شدند‌.
اما مهم‌ترین بخش سخنان سیف در جریان بررسی وضعیت بازار ارز مربوط به پیشنهادش به رهبری در خصوص جایگزینی یورو به جای دلار در مبادلات ارزی بود‌. او از استقبال رهبری در این خصوص خبر داد‌. سیف تصریح کرد: براساس گزارش‌های صندوق بین‌المللی پول و لحاظ پارامترهای اقتصادی و متغیرهای بنیادین، نرخ حدود 4200 تومانی برای هر دلار، مناسب است و حتی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و کارشناسان اقتصادی نیز نرخ 4200 تومان را برای دلار توصیه کرده‌اند، البته نرخ مذکور تثبیت نخواهد شد چراکه در آینده مساله ایجاد می‌کند اما نوسانات قیمت دلار حدود پنج، شش درصد در سال خواهد بود‌.
در ادامه سیف بر لزوم تعیین ضوابط سختگیرانه‌تر برای دریافت مجوز صرافی‌ها تاکید کرد و گفت: دشمنان ما بیکار ننشسته‌اند و با التهاب‌آفرینی بین‌المللی تلاش می‌کنند اقتصاد ما را دچار التهاب و عدم تعادل کنند‌. در واقع التهابات بین‌المللی و برخی محدودیت‌ها در این شرایط بی‌تاثیر نیست‌ وگرنه ما منابع ارزی کافی داریم اما بزرگ‌ترین عاملی که اجازه نداد پیش‌بینی ما در دو ماه آخر سال گذشته محقق شود، تشدید این التهابات بود‌.
وی از ایجاد سامانه‌ای برای بهبود وضعیت بازار مسکن خبر داد و افزود: در این سامانه کلیه ارزهای ورودی کشور ناشی از فروش نفت، درآمدهای غیرنفتی و هرگونه درآمد ارزی که کشور دارد در این سامانه ورود پیدا کرده و همه مصارف ارزی کشور نیز در آن سامانه پاسخ داده می‌شود‌. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که خوشبختانه کشور در وضعیت تعادل قرار دارد و این اقدامات و التهاب آفرینی‌هایی که دشمنان ما در فضای مجازی انجام می‌دهند نباید ما را نگران کند‌.


سیف همچنین اضافه کرد: اقداماتی که در بین‌التعطیلین اوایل فروردین رخ داد یک عامل و علامت بسیار مشخص اثبات‌کننده این دیدگاه است، اصلا بازار در سنوات گذشته در تعطیلات تا ۱۵ فروردین هیچ تحرکی نداشته. اتفاقاتی که رخ داد متاسفانه در فضاهای تلگرامی و مجازی بوده و با اعلام قیمت‌ها التهاب ایجاد کرد‌. در این روزها طبق پیش‌بینی احساس می‌کردیم که این اقدامات ایجاد شود تیم ما بسیج شده و آماده بود، از ابتدای روز ۵ فروردین تیم ما در بازار حضور داشته و به عرضه ارز اقدام کرده است در حالی که در سنوات گذشته چنین موضوعی وجود نداشت‌. اعلام قیمت‌های غلط از سوی برخی در حتی یک درصد و دو درصد ارز مبادله شده نیست، ۳۰۰ هزار یا ۲۰۰ هزار آن هم فقط کاغذی و لفظی بوده و معامله اصیلی اتفاق نمی‌افتد‌.
سیف تصریح کرد: بر اساس بررسی‌هایی که انجام شده تعادل لازم در منابع و مصارف ارزی کشور وجود دارد. در این فضا نباید نرخ ارز این نوسانات را داشته باشد از این‌رو جای پاهایی دیده می‌شود که حتی کشورهای اطراف ما از جمله امارات و عربستان نیز در نوسانات بی‌تقصیر نیستند‌. متاسفانه بازار دوبی به‌گونه‌ای شده که هر روز علیه اقتصاد ما تلاش می‌کند، ما باید آرامش خود را حفظ کنیم و اجازه ندهیم که دشمنان به برهم زدن اقتصاد ما امید ببندند‌. وی افزود: قرار است نرخ ارز متناسب با متغیرهای اقتصادی حرکت کند از این رو ممکن است در طول سال ۵، ۶ درصد نیز نوسان داشته باشد که این اشکالی نداشته و در همه دنیا نیز این وضعیت را دارد‌. آنچه که اهمیت دارد این است که ما اکنون باید در رابطه با نوع تخصیص و تامین ارز برای ورود کالاهای اساسی اولویت‌گذاری کرده و طبقه‌بندی در راستای کالاهای صادراتی نیز صورت بگیرد‌.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه عامل نوسانات نرخ ارز اقتصادی نبوده بلکه انتظارات و التهابات کاذب بر آن اثر‌گذار بوده، یادآور شد: در حال حاضر تعادل منابع و مصارف با وضعیت درآمدهای ارزی ما شرایط مناسبی دارد و ما برای تامین نیازهای وارداتی کمبود منابع نداریم‌. سیف با بیان اینکه نرخ تعیین شده بر مبنای مدل شناور مدیریت شده قانونی و تکلیفی برای بانک مرکزی است، یادآور شد: هدف ما به هیچ وجه تثبیت نرخ ارز نیست‌.
وی با اشاره به همفکری و ارتباط بانک مرکزی و مرکز پژوهش‌های مجلس اضافه کرد: فکر می‌کنم اثر دلار ۴۲۰۰ تومانی باید در بودجه دیده شود‌. در گذشته هر قدر از مبنای ارز مبادله‌ای به قیمت بازار آزاد محاسبه می‌شد عینا در حسابی متمرکز و به خزانه واریز می‌شد‌. امسال در بودجه تغییراتی ایجاد شد و رقم مابه‌التفاوت ناشی از مداخلات در بازار را به عنوان سود بانک مرکزی دیدند‌. رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بیش از هر چیز نیاز به ثبات و آرامش اقتصادی وجود دارد، یادآور شد: این مدل کمک می‌کند ثبات لازم ایجاد شود و تشویقی هم برای سرمایه‌گذاران خواهد بود‌. در این راستا کمک و هدایت مجلس برای ما ارزشمند است‌. سیف در پایان تاکید کرد که برنامه بانک مرکزی جلوگیری از نوسانات شدید و ایجاد آرامش در حوزه اقتصادی است‌.
سخنان نمایندگان درباره بحران بازار ارز
در ادامه برخی نمایندگان مجلس در اظهارنظر جداگانه‌ای ضمن بیان انتقادات تند به عملکرد بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز، تلاطم در بازار ارز را باعث افزایش قیمت کالاها تا ۷۰ درصد دانستند و بر لزوم تحقیق و تفحص از این اتفاقات تاکید کردند‌. همچنین خواستار تعیین تکلیف مابه‌التفاوت قیمت دلار تعیین شده در بودجه ۹۷ یعنی ۳۵۰۰ تومان با نرخ ارز جدید یعنی ۴۲۰۰ تومان شدند‌.
نرخ تعدیلی را بپذیرید
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در ادامه بر لزوم ساماندهی صرافی‌ها تاکید کرد و گفت: صرافی‌ها عوامل مبادلات ارزی هستند‌. در حال حاضر رتبه‌های صرافی‌ها، ماموریت‌ها و سطح معاملات و سامانه اطلاعاتی صرافی‌ها مشخص نیست که این وضعیت غیرقابل قبول است‌. محمدرضا پورابراهیمی اعلام کرد: در جلسه کمیسیون اقتصادی که سال گذشته با سیف و کرباسیان برگزار شد، از این موضوع انتقاد کردم که آقای کرباسیان و نهاوندیان گفتند با این تصمیم مخالفند‌. وی افزود: در بخشنامه‌ای هم که آقای سیف گفتند تضمین بانک مرکزی برای سپرده‌های ارزی وجود ندارد بنابراین اعتمادسازی برای سپرده‌گذاران ارزی محقق نشده است‌. نماینده اصولگرای کرمان در مجلس همچنین به موافقت رییس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد با طرح کمیسیون اقتصادی جهت مدیریت بازار ارز اشاره کرد و در این رابطه گفت: با این حال با بخشی از تصمیمات دوشنبه‌شب گذشته دولت مخالفم چراکه دلار ۴۲۰۰ تومانی با نرخ ارز شناور مغایر است‌. وی اضافه کرد: البته آقای سیف در اظهاراتش توضیح داد که نرخ اعلام شده اما باتوجه به شرایط اقتصادی تعدیل می‌شود‌. خوب اگر بنا بر تعدیل دارید، چرا نرخ تکلیفی اعلام می‌کنید،‌ نرخ تعدیلی را بپذیرید‌. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه رییس مجلس شورای اسلامی را خطاب قرار داد و گفت: به آقای روحانی تذکر دهید که باید از دولت در خصوص مسایل اقتصادی صدای واحد به گوش برسد‌.
علی لاریجانی در واکنش به این اظهارات گفت: این ایراد وارد است، در نظر یکی از مشاوران رییس‌جمهور موضوعی مطرح می‌شود و بعد رییس‌جمهور و وزرا نرخ تکلیفی اعلام می‌کنند؛ این افراد را کنترل کنید! این چه وضعی است!
پورابراهیمی در ادامه تاکید کرد: هیچ توجیه اقتصادی برای اینکه نرخ ارز بین‌المللی افزایش یابد و نرخ پول ملی ما کاهش یابد، وجود ندارد‌. پورابراهیمی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی بعد از اینکه بنده در مجلس تذکر دادم و از آقای رییس مجلس خواستم با رییس‌جمهور صحبت کند تا بازار ارز را مدیریت کنند، جلسه گذاشت و در تصمیم غیرکارشناسی، نرخ سود سپرده را از ۱۵ به ۲۰ درصد افزایش دادند‌. این عمل نه تنها التهابات بازار ارز را کاهش نداد، بلکه موجب تحمیل هزینه سنگینی به بانک‌ها شد‌.
قسیم عثمانی نماینده بوکان هم اظهار کرد: وقتی منابع ارزی کشور بیش از مصارف ارزی باشد چرا باید نرخ ارز افزایش پیدا کند؟ چه اتفاقی افتاده که ما در سال حمایت از کالای ایرانی شاهد این حجم از تقاضا برای ارز و افزایش نرخ آن هستیم‌. وی ادامه داد: وقتی بستر سرمایه‌گذاری‌ها در کشور بسته می‌شود کسانی که منابع مالی دارند، برای سرمایه‌گذاری پول‌هایشان چاره‌ای ندارند جز آنکه به سمت بازار ارز و سکه بروند چون راه دیگری جهت سرمایه‌گذاری وجود ندارد‌. وی با بیان اینکه مردم ارز را به عنوان محلی برای سرمایه‌گذاری می‌دانند، گفت: بازار ارز به بازار سرمایه‌گذاری تبدیل شده است حال اینکه افزایش نرخ ارز مدیریت و کنترل شود شاهد این حجم از اتفاقات نیستیم‌. باید کاری شود که منابع مالی مردم به سمت دیگری غیر از بازار ارز و سکه برود‌. بابایی صالح نماینده بویین زهرا هم در این نشست خطاب به سیف گفت: آقای سیف این اتفاقات در بازار ارز در زمان طاغوت رخ داد و رییس بانک مرکزی وقت اعدام شد، ما از قوه قضاییه می‌خواهیم دادگاه علنی برای محاکمه کسانی برگزار کند که باعث بروز این اتفاقات در بازار ارز شدند‌. وی همچنین گفت: معلوم نیست مابه‌التفاوت قیمت ارز نسبت به آنچه در بودجه تعیین شده کجا خواهد رفت‌. آقای سیف بداند عامل کاهش ارزش ۴۰ درصدی پایه پول ملی است و باید پاسخگو باشد‌.
تیم اقتصادی، دولت را له کرد
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده اسلام‌آباد غرب هم با بیان اینکه مشکلات اقتصادی، تیم اقتصادی دولت را له کرده و کار به خود رییس‌جمهور کشیده است، گفت: به نظر می‌رسد دولت قانون مجلس را دور زده است‌. در ابتدا شوکی وارد کردند و دو کار را انجام دادند‌. اول بخشی از دولتمردان سعی کردند گرانی‌ را به دوش مردم تحمیل کنند و در وهله دوم قاچاقچیان و دلالان صاحب رانت و یقه سفیدها بیشترین سود را بردند که این اقدامات اولین خیانت به شعار سال است‌.
علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی در این جلسه خطاب به سیف گفت: شما باید زودتر تصمیم می‌گرفتید، تشکیل دولت‌ها برای این است که یک زندگی مطلوب برای مردم فراهم شود‌. اینکه دوستان گفتند رانت به وجود می‌آید یعنی اینکه باید سریعتر تصمیم می‌گرفتید‌. حالا که تصمیم گرفته شده، کمیته‌ای بگذارید و این کمیته با دقت رصد کند تا مسایلی که ریزه‌کاری است پیش‌بینی‌هایش را انجام دهد‌. وی افزود: درباره سپرده ارزی این نکته را قبول دارم که در سال 90 یک مرتبه این کار را کردند اما چون درست عمل نشد، مردم اعتماد به تصمیمات ندارد‌. آقای سیف اگر لازم می‌دانید قانون گذرانده شود، لایحه‌اش را بیاورید تا مجلس به موجب قانون بانک مرکزی را مکلف کند سود متعارف ارزی به این سپرده‌ها تخصیص دهد و هر کس هم هر زمانی خواست سپرده را برداشت کند پول معادلش را بگیرد‌.
لاریجانی با بیان اینکه برای صندوق ذخیره طلا نیز فکر کنید تا وضعیت حاد نشده، ادامه داد: هر دو، سه ماه نیز گزارشی از تراز ارزی به مجلس دهید‌. وی افزود: تعداد صرافی‌ها را کنترل نکنید شبیه موسسات اعتباری می‌شود‌. وقتی نیازهای ارزی را تامین می‌کنید چه نیازی به این تعداد صرافی است؟
رییس مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در قانون بودجه واردات بعضی اجناس همچون دارو با ارز مبادله‌ای در نظر گرفته شد، اینکه حالا ارز تک‌نرخی شد یا باید به آنها همان ارز مبادله‌ای داده شود یا باید مابه‌التفاوت در اختیارشان قرار گیرد تا مشکلی پیش نیاید‌. وی افزود: برخی نیز در این مدت با ارز مبادله‌ای کالا وارد کشور کردند حالا شاید بخواهند با همین نرخ آن کالاها را به بازار عرضه کنند، کنترل کنید تا مساله‌ای ایجاد نشود‌. رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مواردی که اضافه بر تصمیمات دولت نیاز به قانون دارد سریع لایحه را بیاورید‌. مجموعه این بسته نیز یکجا اجرا شود‌. حتما کمیسیون جلسه بگذارد پیگیری و نظارت کند و از قبل هشدارباش بدهد و اگر مساله‌ای بود با مجلس در میان بگذارد تا حل شود‌.
لازم به ذکر است در جلسه علنی دیروز نمایندگان با تصویب کلیات لایحه تجارت مقرر کردند که جزییات این لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون حقوقی و قضایی ارجاع شود‌. در پایان جلسه نیز۲۵۰ تن از نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بیانیه‌ای را در رابطه با حمایت از کالای ایرانی صادر کردند‌.