تمرکز دولت بر بازآفرینی شهری


گروه راه مسکن: وزير راه و شهرسازي با تاکيد بر اين مطلب که تمرکز وزارت راه و شهرسازي در دولت يازدهم نيز تاکيد بر حوزه بافت‌هاي ناکارآمد بوده، افزود: شهرهاي ايران از درون، دچار فرسودگي شده‌اند که اين مورد را تهران و در ساير شهرها که در پيرامون رشد بسياري کرده‌اند مي‌بينيم و شاهد هستيم که شهرها گسترش بادکنکي داشتند و از درون دچار فرسايش و فرسودگي شدند. به گزارش خبرنگار پايگاه خبري وزارت راه و شهرسازي، عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي روز گذشته و در مراسم سي و نهمين سالگرد تاسيس بنياد مسکن انقلاب اسلامي، به ارايه نقطه نظرات خود در حوزه مسکن پرداخت و گفت: در برنامه‌هاي رئيس‌جمهوري شاهد هستيم که تمرکز ايشان در ارتباط با بحث بافت‌هاي فرسوده است و اين تمرکز نه فقط در بافت‌هاي فرسوده که عمدتا در بافت‌هاي ناکارآمد شهري است که به نظر مي‌رسد سياست درستي باشد. 
وزير راه و شهرسازي با تاکيد بر اين مطلب که تمرکز وزارت راه و شهرسازي در دولت يازدهم نيز تاکيد بر حوزه بافت‌هاي ناکارآمد بوده، افزود: نزديک به ۴۰ سالي که از انقلاب گذشت اگر نگاهي به شکل و قيافه شهرهاي ايران داشته باشيم نهايتا شاهد هستيم که شهرهاي ايران از درون، دچار فرسودگي شده‌اند که اين مورد را در تهران و در ساير شهرها که در پيرامون رشد بسياري کرده‌اند مي‌بينيم و شاهد هستيم که شهرها گسترش بادکنکي داشتند و از درون دچار فرسايش و فرسودگي شدند. عضو کابينه دولت دوازدهم ادامه داد: فرسودگي شهرها هم از جنبه کالبدي است که خانه‌ها و واحدهاي مسکوني دچار فرسودگي شدند و هم از جهت اجتماعي و فرهنگي است که از نظر همه عملا در حوزه‌هاي اجتماعي شهرها دچار از هم گسيختگي روابط اجتماعي و فرهنگي شدند که به نظر موضوع دوم از موضوع اول حائز اهميت بيشتري است. 
آخوندي يادآور شد: در همين تهران، بيش از ۵ ميليون نفر در مجموع حواشي تهران اضافه شدند. منطقه شهري تهران چيزي حدود ۱۴ ميليون نفر جمعيت دارد که ۸.۷ ميليون نفر از اين جمعيت در تهران و بالغ بر ۵ ميليون نفر در اطراف تهران سکونت دارند. وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينکه تهران، مرکز اقتصادي، اجتماعي و سياسي بود و در حال حاضر بخش عمده‌اي از اين شهر دچار گرفتاري از نظر فرسودگي درون شهرها و تبعات ناشي از آن شده، گفت: اين مشکلات را در شهرهاي مشهد، شيراز و اصفهان نيز شاهد هستيم. وي با اشاره به اينکه يکي از موضوعات مهم اول انقلاب حاشيه‌نشيني در اطراف تهران و شهرهاي بزرگ بود و همين امر نيز موجب صدور فرمان امان براي تشکيل حساب ۱۰۰ شد، گفت: همان زمان هم بحث اصلي، بحث رشد حاشيه‌ها و شرايط بسيار ناهنجار در حاشيه‌ها بود. بنابراين اينکه بپردازيم به اين موضوع يک سياست درستي است. 
آخوندي در بيان ديگر سياست‌هايي که براي تامين مسکن در اوايل انقلاب به کار گرفته شد توضيحاتي را ارايه کرد و گفت: سياست‌هايي که در قالب شهرهاي جديد و در قبال طرح‌هاي آماده‌سازي زمين و مسکن مهر در طي ساليان گرفته شد و به اجرا درآمد هيچکدام نتوانست موضوع مسکن را حل و فصل کند و همه اين‌ها به نوعي به توسعه حاشيه‌ها دامن زد. به بيان ديگر، هيچکدام از اين سياست‌ها نتوانست مساله حاشيه نشيني را در حاشيه و پيرامون شهرها و همچنين بافت‌هاي فرسوده شهرها حل کند. وزير راه و شهرسازي ادامه داد: اين مساله نشان مي‌دهد که سياست‌ها‌يي که عمدتا به سمت پرژوه‌ بزرگ مقياس رفت نهايتا نتيجه اجراي اين پرژوه‌ کمکي به ارتقاي کيفيت نداشت و بحث بافت و حاشيه هم کم و بيش دست نخورده باقي ماند. ميزان مداخله‌اي که در اين طرح‌ صورت گرفت مداخلات بسيار گسترده‌اي است. مداخلات مسکن مهر در حدود ۲ ميليون واحد مسکوني با بيش از ۱۰۰ هزار ميليارد تومان اندازه مالي رقم کمي‌در حوزه خودش نبود و با دلار آن موقع هزار توماني يک مداخله کم نظير بود. الان اگر يک ارزيابي داشته باشيم و نتيجه واقعي را در زندگي مردم ببينيم که چقدر توانست بحث ارتقاي کيفيت زندگي را افزايش دهد، شاهد اين خواهيم بود که همچنان کيفيت زندگي در بسياري از شهرها دچار مشکل اساسي است.
آخوندي با تاکيد بر بحث بازآفريني شهري به عنوان سياست اصلي دولت در اين خصوص اظهار کرد: سياست اصلي که در اين زمينه تعقيب مي‌شود اين است که به سمت بازآفريني شهري برويم. اصلي‌ترين مفهوم بازآفريني اين است که خود افراد از جايي که هستند و زندگي مي‌کنند جابه جا نشوند. يک توسعه اطراف حرم امام راحل را داشتيم که اين نوسازي منجر به آن شد که ملک‌ها‌ي اطراف را خريدند و به جاي توسعه شاهد کوچک شدن بوديم و در نهايت عملا منجر به ارتقاي کيفيت زندگي آن افراد نشد. در واقع درخصوص اقداماتي که انجام مي‌دهيم خوب فکر نمي‌شود که اين اقدامات بعدها چه عوارضي خواهد داشت. وي ادامه داد: آنچه که الان بحث مي‌شود نه بحث کوچ دادن از محل زندگي است و نه اينکه دولت جانشين مردم شود و بگويد براي شما خانه مي‌سازيم. کل داستان اين است که همان محل و همان مردم بتوانند در جايي که زندگي مي‌کنند ارتقاي توان داشته باشند و در واقع توان افزايي مردم را موجب شويم تا بتوانيم کيفيت زندگي را در همان محل افزيش دهيم. اين موضوع خميرمايه سياست اصلي است که آن را دنبال مي‌کنيم. جنس اين سياست با سياست‌ها‌ي قبلي متفاوت است. اجراي پرژوهي بزرگ مقياس نخواهيم داشت و ديگر توسط خود مردم اجرا شده و خودشان درگير کيفيت زندگي شان مي‌شوند. ديگر کسي نمي‌گويد براي شما خانه مي‌سازيم.
وزير راه و شهرسازي در ادامه گفت: به جاي ايجاد يک شهر جديد به دنبال اين هستيم که از فضاهاي شهري استفاده بهينه داشته باشيم و مشکلات رفع شود. آخوندي درباره بحث قدرت خريد مردم و اقدامات صورت گرفته در اين زمينه تصريح کرد: موضوع مهم؛ قدرت خريد مردم است. بيشترين کاري که در اين خصوص انجام شد به صندوق پس انداز مسکن بر مي‌گردد تا به اين نحو مردم تسهيلات ارزان قيمت در اختيار داشته باشند. در مورد تسهيلات دو سياست در ايران اجرا شده است که اين دو مورد را بايد ارزيابي کنيم. تسهيلات ارزان قيمت مثل مسکن مهر را داشتيم که با هزينه دولت انجام شد يعني با ارزان کردن تسهيلات مابه التفاوت را دولت پرداخت کند. اين امر موجب شد تا رقمي‌که بايد دولت پرداخت کند در نهايت چندين برابر تسهيلات شود.
وزير راه در ادامه بيان کرد: نرخ سود بسيار پايين بوده و براساس گردش اقتصاد صورت مي‌گيرد نه بر مبناي مداخله لحظه‌اي دولت. نتيجه را در سال ۹۶ ديديد و شاهد رشد مسکن حدود ۷ درصد بوديم و معتقدم اين رشد در سال ۹۷ فزاينده خواهد بود. علت اين است که پس‌اندازکنندگان سال گذشته وارد بازار خريد امسال مي‌شوند و رشد در بافت‌ها‌ي فرسوده فزاينده خواهد بود و در ادامه هم صدور پروانه در اين بافت‌ و تسهيلاتي که داده مي‌شود به همين شکل رشد خواهد داشت. آخوندي با تاکيد بر اينکه اين طرح حمايتي از خريد مسکن بيشتر به نفع شهرهاي کوچک بوده و موجبات رونق آنها را فراهم خواهد ساخت، گفت: نکته بارز در پيش بيني براي اين سياست اين است که اين طرح بيشتر به نفع شهرهاي کوچک نسبت به شهرهاي بزرگ مي‌شود. در شهرهاي کوچک تسهيلاتي که افراد مي‌گيرند ۷۰ تا ۸۰ درصد به آنها توانايي خريد مي‌دهد اما در شهرهاي بزرگ ۳۰ تا ۳۵ درصد مي‌شود. اين سياست گذاري که دنبال مي‌کنيم اين ويژگي را داشت که قدرت خريدي که ايجاد مي‌کند براي شهرهاي کوچک به نسبت خانه کوچک بيشتر است و اين يک سياست مثبت است.