اوج‌گیری قیمت ارز و چگونگی منطقی شدن روند آن

فرهاد رمضان- بازار مبادلات ارز متاثر از سه عامل است؛ تقاضای مصرفی بابت ارز مورد نیاز تجار و صنعتگران و خدمات توریستی و دیگری جهت حفظ ارزش پول داخلی در مقابل کاهش ارزش پول ملی در دوران رکود و در نهایت انتظار نسبت به افزایش ارزش بازار ارز در آینده در مقابل عدم انتظار نسبت به ثبات و کاهش بازارهای موازی مانند مسکن، سرمایه و...
عامل اول همواره موجود است و نسبت به ظرفیت‌های داخلی اقتصاد تغییر نمی‌یابد. اما دو عامل دیگر فرآیند تقاضای سوداگرانه و دلالی را فراهم می‌آورد.باید بدانیم پول ملی اولین و اصلی‌ترین کالای بومی هر کشوری قلمداد می‌شود و تمامی ارکان اقتصادی مکلف به حفظ ارزش آن از مسیر تعریف شده در ادبیات اقتصادی کشورها هستند.با توجه به افول و دوران نه‌چندان پر‌رونق بازار سرمایه و مسکن طی چند سال اخیر نقدینگی سرگردان جامعه و پس‌اندازهای موجود نتوانست سمت و سوی مناسبی پیدا کند تا مدیریت نقدینگی مناسبی در کشور صورت نگیرد.
سیستم بانکی بخشی از این نقدینگی را جذب کرد که عمدتا مربوط به افرادی بود که ریسک کمتری را مطالبه می‌کردند‌، اما آن عده که سرمایه خود را در سیستم بانکی سپرده‌گذاری نکردند حتی با وجود سود سپرده بالای افراد حقیقی و حقوقی از سیستم بانکی، سرمایه خود را به سمت بازار ارز و طلا سوق دادند. متاسفانه بازار سرمایه به عنوان بهترین و مناسب‌ترین رگولاتور جذب نقدینگی و هدایت آن به سمت امکان تامین منابع مالی مناسب جهت بنگاه‌های تولیدی، به خوبی مورد پشتیبانی قرار نگرفت.سیاستگذاران اقتصادی در صورت تجهیز و حمایت بازار سرمایه ضمن امکان اثر‌بخشی روی بنگاه‌های تولیدی در جهت تامین منابع مالی عملا می‌توانست کنترل بخش مناسبی از نقدینگی سیار جامعه را‌ به همراه داشته باشد و اقدامات دلالی و سوداگرانه در بازار ارز را تا حد قابل توجهی کاهش دهد زیرا بخشی از فعالان بازار ارز و سرمایه فی‌ما‌بین این دو بازار در دوران رونق و رکود در حرکت هستند.حمایت و کمک به صنایع و بخش‌های اقتصادی کشور و بنگاه‌های تولید خرد و کلان نیز می‌تواند انتظار تورمی و رکود حاکم بر صنایع را کاهش و سرمایه‌های سرگردان را به بخش تولیدی و خدمات تولیدی سوق و بازار واسطه‌گری ارز و طلا را کاهش دهد.توسعه بیشتر و حمایت از بازار سرمایه به عنوان بازار دارایی مالی کشور توانایی تقویت بنگاه‌های تولیدی را در جهت حفظ و توسعه دارایی‌های فیزیکی آنها را دارد و خوشبختانه زیرساخت‌های به وجود آمده توانایی تجهیز بهتر و توسعه بازار سرمایه در کشور را نیز دارد.
کارشناس اقتصادی