شرکای اروپایی و آمریکایی در تیررس ریاض

محمد بن‌سلمان در پی دیداری که در آمریکا با جرج بوش پدر و پسر روسای جمهور پیشین این کشور در هیوستون تگزاس داشت، برای ملاقات با امانوئل ماکرون وارد پاریس شد‌.
در دیدار ولیعهد عربستان سعودی با جرج بوش پدر و پسر، خالد بن‌سلمان سفیر ریاض در واشنگتن و جیمز بیکر وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز حضور داشتند‌. ولیعهد عربستان سعودی که چهار ماه پیش با رییس‌جمهور فرانسه در ریاض دیدار کرده بود، یکشنبه گذشته برای اولین‌بار در سمت ولیعهد وارد پاریس شد تا با مقامات فرانسه دیدار کند‌. دیدار سلمان با رییس‌جمهور فرانسه پس از بازدید چند هفته‌ای او از آمریکا صورت می‌گیرد.
این سفر پس از تغییرات به ظاهر اصلاح طلبانه بن سلمان در عربستان صورت می‌گیرد که از آن جمله موج بی‌سابقه دستگیری 200 نفر از شخصیت‌های مهم این کشور به اتهام فساد و آزاد کردن‌شان در مقابل دریافت جریمه‌های هنگفت مالی بود‌ که به گمان اغلب تحلیلگران این اقدام بیشتر نشان دادن مشت آهنین به مخالفان و آماده‌سازی برای رسیدن به پادشاهی بود‌.
برنارد هیکل استاد دانشگاه آمریکایی برینستون نیز هدف از سفر بین‌المللی بن سلمان را جلب تایید سران غرب برای پادشاهی در آینده و قبول وی به عنوان رهبر کنونی عربستان می‌داند‌.


به گفته کریستین دیون کارشناس مرکز تحقیقات کشورهای خلیج فارس در گفت‌وگو با فرانس پرس، هر چند اصلاحات اجتماعی و فرهنگی اخیر دراین کشور از جمله کاهش سیاست‌های محافظه‌کارانه مذهبی، دادن حق رانندگی به زنان، ورود آنها به ورزشگاه‌ها، راه اندازی سینما و کنسرت‌های موسیقی، اختلاط زن و مرد و... مورد استقبال کشورهای غربی قرار گرفته است اما آنها از سوی عربستان دوستی صادقانه‌ای احساس نمی کنند و همچنان به دیده شک و تردید به آن می‌نگرند‌.
موضوع پرونده‌های قضایی شاهزاده‌های سعودی به اتهامات مختلف از جمله حکم بازداشت حصه خواهر ولیعهد سعودی که به ضرب وشتم خدمتکارش متهم است نیز یکی از دلایل تیرگی روابط دو کشور است‌.
رسانه‌های عربی همچنین به ولخرجی‌های بن سلمان و اقامت وی در گران‌قیمت ترین قصر جهان در فرانسه -که با مبلغ گزاف 300 میلیون دلار خریداری کرده است- توجه نشان دادند که دارای 10 اتاق خواب، دو اتاق رقص، اتاق مدیتیشن، استخرهای سرپوشیده و باز، سالن اسکواش، سالن بدنسازی، تئاتر، سینما، کلوپ شبانه خصوصی، انبار مشروبات الکلی وآکواریوم بزرگ حیوانات آبزی است‌.
مشاور امور خاورمیانه در انستیتوی روابط خارجی فرانسه می‌گوید، ولیعهد ۳۳ ساله عربستان سعودی که نماینده نسل جوان کشورش است، ریاض را به‌طور تمام و کمال به صورت متحد استراتژیک واشنگتن درآورده است‌. مشاور امورخاورمیانه انستیتوی روابط خارجی فرانسه گفت: نه تنها عربستان سعودی به صورت دوست نزدیک آمریکا در منطقه درآمده، بلکه این دوستی ویژگی خاصی پیدا کرده است‌. بنابراین برای امانوئل ماکرون و محمد بن سلمان مهم است تا نشان دهند که فرانسه نیز از لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی شریک خوبی در منطقه است‌.
باکارد می‌گوید ولیعهد عربستان سعودی که پیشتر از بریتانیا بازدید کرده و کشورش یکی از عمده‌ترین خریداران تسلیحات، به ویژه جنگنده‌های بریتانیایی است، در نظر دارد روابط ریاض با قدرت‌های بزرگ اروپایی را توسعه دهد‌. او گفت: باید ولیعهد عربستان را قانع کنیم که اروپا اهمیت خود را در سیاست بین‌الملل از دست نداده و هنوز می‌تواند به عنوان وزنه قابل اعتنایی در خاورمیانه عمل کند‌. در جریان سفر ولیعهد عربستان سعودی به بریتانیا، ریاض و لندن در چارچوب شورای مشترک راهبردی مقاوله‌نامه ابتدایی برای فروش ۴۸ فروند جت جنگنده تایکون ساخت شرکت بریتانیایی «بی‌ای ئی» به ارزش بیش از ۱۴ میلیارد دلار را به امضا رساندند‌.
اعتراض فرانسوی‌ها به فروش سلاح به ریاض
جمعی از فعالان در پاریس نسبت به سفر ولیعهد عربستان به فرانسه اعتراض کردند و خواهان توقف صادرات سلاح‌های فرانسوی به عربستان شدند‌. فعالان که بیشتر آنها اصالتا یمنی بودند از جامعه بین‌الملل و امانوئل ماکرون خواستند ولیعهد عربستان را برای پایان جنگ در یمن تحت فشار قرار دهند‌. این فعالان تاکید کردند که تجاوزات ائتلاف عربی باعث شکل‌گیری یک فاجعه انسانی شده که زندگی میلیون‌ها یمنی را تهدید می‌کند‌.
تظاهرکنندگان به کارگیری مزدوران خارجی در یمن توسط ائتلاف عربی را محکوم کردند و از مسوولان خواستند که پاسخگوی این مساله باشند‌. ولیعهد عربستان در سفری سه روزه یکشنبه گذشته به فرانسه رفت و او در این سفر با امانوئل ماکرون دیدار کرده و قرار است درباره درگیری‌ها در یمن و سوریه و توافق هسته‌ای ایران بحث و رایزنی شود‌.
رویترز به نقل از یک منبع دیپلماسی فرانسه اعلام کرد که ماکرون به بن سلمان به منزله یک فرد از کار افتاده یا گاو سرگردان می‌نگرد‌. همچنین این منبع افزود پاریس نسبت به برخورد با این امیر جوان که جنگ را در یمن به پا کرد، قطر را محاصره کرده و ایران و جریان‌های اسلامی در منطقه را مورد حمله کلامی قرار می‌دهد، هشدار داده است‌.
از سوی دیگر و باوجود اعتراضات مردمی، یک مسوول در وزارت دفاع فرانسه اظهار کرد که پاریس و ریاض همزمان با سفر بن سلمان، به توافق برای امضای قراردادهای تسلیحاتی دست یافته‌اند‌. این مسوول فرانسوی افزود: فرانسه با همکاری مقامات عربستانی، استراتژی جدیدی را برای صادرات اسلحه به عربستان آغاز کرده که شرکت او‌ دی‌ ‌ای اس که مسوول منافع دفاعی فرانسه در عربستان است آن راعهده‌دار شده است‌.
این مسوول فرانسوی بدون پرداختن به جزییات استراتژی مذکور گفت: این استراتژی شامل توافق بین دو کشور خواهد بود و مسوولیت تکمیل معاملات نیز فقط با شرکت او‌ دی‌ ‌ای اس خواهد بود‌. این توافقنامه شامل تغییرات در بخش‌هایی که محمد بن سلمان به عنوان وزیر دفاع عربستان پیشتر منتقد آن بوده خواهد بود‌.
طی چند سال گذشته عربستان چند تانک و خودروهای زرهی، مهمات توپخانه‌ای و ناو از فرانسه خریداری کرده بود و در سال ۲۰۱۶ نیز فرانسه مجوز صادرات اسلحه به عربستان را تایید کرد که قیمت آن به ۱۸ میلیارد یورو (۱۱/۲۲ میلیارد دلار) می‌رسد، اما عملا تسلیحاتی که به عربستان تحویل داده شد معادل دو میلیارد یورو بوده است‌.
این در حالی است که ۱۲ سازمان بین‌المللی و غیردولتی در نامه‌ای از امانوئل ماکرون خواسته‌اند ضمن توقف صادرات سلاح به عربستان، بن سلمان را تحت فشار قرار دهد تا به جنگ در یمن پایان دهد‌. این در حالی است که لزکو روزنامه اقتصادی فرانسه نوشت: ممکن است توافقنامه‌ای در زمینه خرید قایق‌های گشت‌زنی از شرکت سی ‌ام ان امضا شود‌. همچنین روزنامه لوتلگرام هم اخباری درباره معامله در زمینه خرید توپ با شرکت نکستر منتشر کرد، اما هیچ یک از این دو شرکت به اخبار مذکور واکنش نشان ندادند‌.
یک مسوول عربستانی نیز اظهار کرد، باوجود انتقادات عمومی، ریاض خرید مهمات نظامی را ادامه می‌دهد‌. این در حالی است که کاخ الیزه اعلام کرد که ماکرون قبل از هر چیز تمایل دارد تا همکاری جدیدی را با عربستان آغاز کند‌. انتظار می‌رود که با سر کار آمدن محمد بن سلمان این روابط وارد مرحله اجتماعی و اقتصادی جدیدی شود‌.
یک منبع نزدیک در هیات عربستان نیز گفت که عربستان به دنبال ایجاد شراکت جدید با فرانسه است‌. همچنین قرار است ولیعهد عربستان در مراسم فرهنگی و یک کنفرانس اقتصادی حضور یابد و انتظار می‌رود که یک طرح سیاحتی – تفریحی نیز بین دو کشور مورد بررسی قرار گیرد‌.
ضیافت شام در موزه لوور
ولیعهد عربستان در سفری سه روزه به فرانسه محموله‌ای بزرگ از چمدان با خود داشت که سوژه رسانه‌های خبری شد‌. او قرار است در این سفر به بررسی برنامه اصلاحات خود و تقویت روابط با پاریس بپردازد‌. محمد بن سلمان در این سفر با خود محموله‌ای بزرگ از چمدان را به پاریس برده و تصاویر منتشر شده در شبکه‌های خبری نشان می‌دهند که کارگران در حال تخلیه این چمدان‌ها و انتقال به محل اقامت وی هستند‌. بن سلمان با جت شخصی به پاریس سفر کرده است‌.
این شاهزاده ۳۲ ساله با جت شخصی‌اش در فرودگاه لو بورجه پاریس به زمین نشست و ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه به استقبال او رفت‌. در پی پیش‌بینی‌های بسیار درباره این سفر کاخ الیزه اعلام کرد شاهزاده بن سلمان در سکوت کامل خبری و در میان تدابیر امنیتی شدید در موزه لوور پاریس با ماکرون ضیافت شام داشت‌.
ماکرون و بن سلمان دیروز دیدارهای رسمی خود را آغاز کرده و ماکرون قصد دارد تا در این ملاقات درباره روابط فرهنگی، سرمایه‌گذاری و جنگ در یمن با ولیعهد عربستان گفت‌وگو کند‌. یکی از منابع نزدیک به هیات همراه بن سلمان گفت که قرار است ۱۸ تفاهمنامه در زمینه‌های انرژی، کشاورزی، گردشگری و امور فرهنگی امروز میان مقام‌های فرانسوی و سعودی امضا شوند‌.
سفر ولیعهد عربستان به فرانسه باعث برگزاری تظاهراتی در یکشنبه گذشته در یکی از شهرهای جنوب شرقی این کشور اروپایی شد؛ وی قرار است در یک کنسرت در این شهر شرکت کند‌. یکی از معترضان پلاکاردی در دست داشت که عبارت «به عربستان سلاح نفروشید» رویش نوشته شده بود‌.