روزنامه فرهیختگان
1397/01/21
دوست‌داشتنی استراتژیک
نوروز امسال سری پنجم سریال «پایتخت» در حالی پخش شد که از ماه‌ها قبل تصاویری از پشت‌صحنه این سریال تولیدی با محتوای نبرد با داعش در فضای مجازی منتشر شده بود. بنا به تصوری که غالبا در مورد این شکل تولیدات با چنین محتوایی وجود دارد و با توجه به سابقه ساخت آثاری که برچسب سفارشی هم می‌خورند، این گمان وجود داشت که «پایتخت» در سری پنجم به خط پایان خود برسد و مخاطبان خودش را از دست دهد اما این تصور اشتباه بود. در سال‌های گذشته شاهد تولید آثاری بودیم که با نگاهی راهبردی به حوادث منطقه تولید شده‌اند اما نتوانسته‌اند از اقبال چندانی بین طیف وسیعی از مخاطبان برخوردار شوند. به‌عنوان مثال آثاری که در اواخر دهه 80 با هزینه‌های کلان بنیاد سینمای فارابی حتی به قصد اکران خارجی تولید شده‌اند ولی در آخر فروش و مخاطب داخلی چندانی هم نداشته‌اند. اما سریال پایتخت بعد از پخش سری پنجم توانست این تصور را اصلاح کند که آثار نمایشی می‌توانند هم مخاطبان گسترده خود را حفظ کنند و هم اینکه از دغدغه‌ای مهم در جغرافیای سیاسی و اجتماعی حرف بزنند. تفاوتی که سریال نوروزی «پایتخت5» با دیگر آثار نوروزی امسال داشت این بود که تک‌تک قسمت‌های آن، هر شب بعد از پخش، در فضای مجازی با واکنش‌های متفاوتی مواجه می‌شد. مخاطبان امسال پیگیر قصه خانواده «نقی معمولی» بودند و گاهی از سر شوق و گاه از سر خشم در فضای شبکه‌های اجتماعی واکنش نشان می‌دادند. در دو قسمت پایانی سریال که نقطه اوج قصه «پایتخت» بود، این واکنش‌ها صریح‌تر هم شد؛ مثلا در سکانسی که خانواده معمولی اسیر داعش شدند و ترس و وحشت وجودشان را فرا گرفته بود و داعشی‌ها به دو دختر نوجوان سریال «پایتخت ۵» نگاه و آنها را حوری خطاب کردند. پخش همین سکانس کوتاه که به شکلی واقعی در سریال جای گرفته بود واکنش‌های جالبی را در فضای مجازی به همراه داشت. مخاطبان در صفحات اینستاگرام خود، تصاویری از شهید محسن حججی و شهدای مدافع حرم را در کنار سکانس‌هایی از این سریال منتشر کردند. خانواده شهدای مدافع حرم که مخاطب این سریال بودند هم هنرنمایی بازیگران و کارگردان این سریال را تمجید کردند. شاید این اولین بار بود که پست‌هایی در صفحه اینستاگرام منتشر می‌شد که تلفیقی بود از واکنش به حضور داعش در منطقه، هنرنمایی یک سریال تلویزیونی و تشویق به وحدت ملی. کاربران فضای مجازی در توییتر هم با هشتگ‌هایی همچون #پایتخت5 و #مدافعان حرم، نسبت به این سکانس سریال پایتخت واکنش نشان دادند. دو قسمت پایانی سریال به حدی جذاب و متفاوت از بخش‌های پیشین بود که روابط‌عمومی سیما دیروز اعلام کرد به دلیل استقبال مخاطبان دو قسمت آخر باز پخش میشود. طبق نظر‌سنجی‌ای که مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما در تهران و ۳۲ شهر کشور انجام داده است، بیش از ۹۲ درصد از سریال «پایتخت ۵» رضایت داشته‌اند. شاید یکی از رموز موفقیت این اتفاق، علاوه‌بر ترسیم دقیق از واقعیت‌های جامعه ایرانی، ایده جذاب پرداخت به خانواده ایرانی و زبان طنزی باشد که قصه «پایتخت» را همچنان سرپا نگه می دارد. سیروس مقدم کارگردان سریال «پایتخت» در آخرین مصاحبه خود با اشاره به استقبال دوباره مردم از این مجموعه نمایشی گفته است: «علت اینکه مردم از «پایتخت ۵» استقبال می‌کنند، این است که اختلافات جناحی برایشان مهم نیست، بلکه می‌خواهند ساعتی فارغ از مشکلات و با آرامش و شادی یک سریال را ببینند. دوستانم در شمال می‌گویند وقتی سریال پایتخت پخش میشود، پرنده در خیابان پر نمی‌زد. این نشان می‌دهد که ۹۲ درصد رضایت مخاطب وجود داشته؛ یعنی اینکه همه مردم این سریال را می‌دیدند و بقیه هم احتمالا به دلیل شرایط شغلی و گرفتاری موفق به دیدن سریال نمی‌شدند.» اشاره دقیق کارگردان سریال در مورد مسائل فرامتنی است که باعث جذب مخاطبان برای تماشای یک اثر نمایشی میشود.قرار گرفتن قصه و آدم‌های جذاب سریال پایتخت در کنار حمایت‌های سازمان اوج، در موفقیت این سریال هم بی‌تاثیر نبوده است. چنانکه محسن تنابنده طراح و نویسنده این سریال هم در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به آن اشاره کرد و گفت: «ما براساس نیازهای قصه در این فصل به‌دنبال سرمایه‌گذاری بودیم که بتواند تمام مخارج سریال را مرتفع کند. در این فصل از داستان پایتخت به ادوات مفصلی احتیاج داشتیم و با تلویزیونی مواجه بودیم که با بودجه‌ای که در اختیار دارد حتی نمی‌تواند دو تفنگ ترقه‌ای برای این سریال فراهم کند. طبیعی بود در چنین شرایطی به‌دنبال اسپانسری باشیم که توان مهیا کردن تمام این امکانات را برای ما داشته باشد.» تاثیر حمایت سازمان اوج در ساخت سری پنجم سریال پایتخت حتی در اظهارات برخی از چهره‌ها و روزنامه‌های اصلاح‌طلب هم مطرح شد. مثلا محمدعلی ابطحی یکی از چهره‌های اصلاح‌طلب با تمجید از سریال پایتخت نوشت: «اینکه سازمان وابسته به سپاه تبلیغ اهداف سیاسی و استراتژیک خود را با به‌کارگیری قالب پر‌مخاطبی مثل سریال پایتخت دنبال می‌کند و سازندگان از آزادی بیشتری از نظر هنری و فرهنگی برخوردارند، نشانه خوبی است که می‌فهمند اهداف مهم سیاسی‌شان را فدای سختگیری‌های بی‌منطق نکنند.» روایت سریال پایتخت، با تمام حواشی‌ای که زمان پخش 17 قسمت برایش رخ داد، از یک روستایی در نزدیک علی‌آباد مازندران شروع شد و به ترکیه رفت و در سوریه تمام شد. اما این سریال همچنان دارای ظرفیتی است که در بستر دیگری از اوضاع اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی روایت شود. ضمن اینکه می‌تواند الگوی درستی از شیوه ساخت سریالی خانوادگی و جذاب باشد که از دنیای اطراف خود هم دورافتاده نیست و مردم همچنان دوستش دارند.
سایر اخبار این روزنامه
تعرض به امنیت و حریم مردم در پیام‌‌رسان‌های داخلی «حرام شرعی» است
دوست‌داشتنی استراتژیک
صنعت هسته‌ای و دستاوردهای تکراری یا دیگری!
۵ راهکار اساتید اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی برای برون‌رفت از بحران ارزی
تبعات اجتماعی نوسانات بازار ارز
گرانی دلار به خاطر سوءمدیریت است
اصولگرایان هم نگران قیمت دلار هستند
مدد به روحانی در شرایط «پساپرواز دلار»
«سید‌حسن حسینی» ترسیم‌کننده افق فرهنگ و هنر انقلاب
دانشگاهی که نمی‌خواهیم؟!
اینکه جوانان فکر می‌کنند دهه ۴۰ و ۵۰ گل و بلبل بود، اشتباه است
شیطان خیابان‌ها
