روزنامه ایران
1397/01/21
دیپلماسی و فناوری دو روی یک سکه
رحمان قهرمانپوراستاد دانشگاه
برجام به مرحله حساسی رسیده است. تقریباً یک ماه بعد دولت امریکا باید درباره ماندن یا خروج از توافق هسته‌ای تصمیم‌گیری کند. در چنین شرایطی سابقه‌ای که از شخص ترامپ و دولت‌اش وجود دارد وضعیت را بیش از پیش مبهم می‌سازد. امریکایی‌ها سعی کرده‌اند با نگاه داشتن برجام در وضعیت بی‌تصمیمی و بلاتکلیفی حداکثر استفاده را از آن ببرند و مانع از کنشگری و تصمیم‌گیری در ایران شوند.
با این حال آنچه در این روزها در اظهارات مقام‌های رسمی کشور و بویژه در روز ملی فناوری هسته‌ای شاهد بودیم نشان داد ایران نیز تصمیم‌ها و برنامه‌های بالقوه خود را چه برای وضعیت خروج امریکا از برجام و چه برای ماندن‌اش اتخاذ کرده است. رئیس جمهوری کشورمان به قطعیت اعلام کرد ایران نخستین کشوری نخواهد بود که برجام را ترک می‌کند و اگر قرار است یکی از طرف‌ها از برجام خارج شود باید هزینه این خروج را بپردازد. بنابر این در حال حاضر سیاست رسمی ایران خارج شدن از برجام نیست و تنها پس از اعلام تصمیم واشنگتن تهران نیز تصمیم خود را اعلام خواهد کرد.
اگر چه طبیعتاً هر کشوری تلاش می‌کند تا از داشته‌ها و امتیازهای خود برای گرفتن حداکثر امتیاز و تأمین منافع خود بهره گیرد. اما برگزاری روز ملی فناوری هسته‌ای در بحبوحه تهدیدات امریکا و انتصابات جدید ترامپ برای تقویت جریان نومحافظه کار و جنگ طلب در کاخ سفید دارای بار معنایی خاصی بود. اظهارات مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران در این مراسم نشان داد که ایران نیز به‌دنبال برگ های برنده خود است. یکی از این برگ‌های برنده بی‌شک پیشرفت‌های کشورمان در حوزه فناوری هسته‌ای و به‌طور ویژه غنی‌سازی به‌عنوان حساس‌ترین و پیچیده‌ترین آنها است.
ایران در گذشته پس از دستیابی به امکان غنی‌سازی 5/3 درصد به تکنولوژی غنی‌سازی 20 درصد دست یافت. پیشرفتی که از نظر فنی دارای اهمیت ویژه است. زیرا به گفته مهندسان هسته‌ای کشوری که بتواند به این سطح از غنی‌سازی دست پیدا کند براحتی می‌تواند به غنی‌سازی در سطوح بالاتر نیز دست پیدا کند. بنابراین ایران این آمادگی فنی را دارد در صورتی که امریکا از برجام خارج شود و توافق هسته‌ای منتفی شود در کوتاه‌ترین زمان ممکن به همان نقطه‌ای که در آن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را به‌صورت داوطلبانه تعطیل کرده بود، بازگردد. بنابر این دولت ایران با برگزاری این مراسم به شکل ویژه این پیام را به کاخ سفید و طرف‌های اروپایی‌اش ارسال کرد که همچنان از توان هسته‌ای مطلوبی برخوردار است و اگر چه به طور داوطلبانه برخی فعالیت‌ها را متوقف ساخته و نیز به تعهدات خود در برجام تاکنون پایبند بوده است، اما بیش از گذشته از ساختار و دانش هسته‌ای برخوردار است و هر زمان اراده کند می‌تواند به وضعیت پیش از برجام بازگردد. این موضوعی است که بی‌شک برای کشورهای اروپایی و امریکا در قالب آنچه آنها تحت عنوان «نقطه بازگشت‌ناپذیر هسته‌ای یا نقطه فرار هسته ای» مطرح می‌کنند، اهمیت دارد. زیرا اگر ایران بتواند به میزانی از فناوری هسته‌ای دست پیدا کند دیگر امکان بازگشت از آن نقطه وجود ندارد.
بنابر این جمهوری اسلامی ایران روز گذشته به نحوی نشان داد که این تنها وجود برجام است که محدودیت‌هایی را در برنامه هسته‌ای ایران ایجاد کرده است و اگر وجود نداشته باشد ایران برای پیشرفت با موانع فناورانه مواجه نیست. اما در نهایت چنان که رئیس جمهوری کشورمان نیز اشاره داشتند دیپلماسی و فناوری دو روی یک سکه‌اند. بر خلاف تصور بسیاری برجام به معنای توقف پیشرفت‌های فناورانه نبوده است. موارد متعددی از وجوه فناوری هسته‌ای از قبال برجام توسعه یافته‌اند. از جمله تسهیل همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه پراهمیت ایمنی هسته‌ای که تا پیش از برجام منوط به توافق جامع پادمانی و بعضاً پروتکل الحاقی شده بود. فناوری هسته‌ای یک فناوری پیشرفته و به روز است و طبیعتاً کشورهای پیشرفته دسترسی بیشتری به آن دارند و بنا به اقتضای سیاست بین‌الملل سعی می‌کنند دانش خود را به دیگر کشورها منتقل نکنند. با این حال سازمان‌های بین‌المللی مجرایی هستند که می‌توانند به کشورهای در حال توسعه در این زمینه یاری کنند. امری که با وجود برجام تا حدود قابل توجهی موانع آن از برابر ایران برداشته شد و بی‌شک در پیشرفت فناوری هسته‌ای ایران تأثیر مثبت خواهد گذاشت.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
تعرض به امنیت و حریم مردم در پیام‌رسان‌های داخلی «حرام شرعی» است
دستاورد دولتتوسعه فناوری دیجیتال است نه تلگرام
دلار 4200 تومان شد
ناقضین برجام یک هفته ای پشیمان می شوند
تعرض به امنیت و حریم مردم در پیام‌رسان‌های داخلی «حرام شرعی» است
صالحی: اگر در برجام پرده بگردانند، تصمیم دیگر خواهیم گرفت
دلار 4200 تومان شد
دیپلماسی و فناوری دو روی یک سکه
