صلح به وقت تهران

آرمان: دومین اجلاس سه‌ جانبه رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه با محوریت موضوع سوریه و بررسی روند و نتایج مذاکرات پیرامون بحران این کشور در ادامه نشست نوامبر 2017 سوچی با حضور روحانی، پوتین و اردوغان روزگذشته در کاخ ریاست‌جمهوری ترکیه پس از نشست سه جانبه وزرای خارجه سه کشور برگزار شد. حجت‌ الاسلام والمسلمین حسن روحانی، ولادیمیر پوتین که در بدو ورود به محل برگزاری این نشست از سوی رجب طیب اردوغان مورد استقبال قرار گرفتند پس از گرفتن عکس یادگاری، مذاکرات خود را آغاز کردند. حفظ تمامیت ارضی سوریه، حفاظت از مناطق عاری از تنش ایجاد شده در پایان روند آستانه، گام‌های لازم برای حل سیاسی مساله و مبارزه با تروریسم از موضوعات اصلی دستورکار این نشست بود. در نهایت رؤسای جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه در بیانیه‌ای مشترک، با اشاره به اینکه فرمت آستانه، تنها ابتکار بین‌المللیِ مؤثری بوده است که به کاهش خشونت در سراسر سوریه کمک کرده و در برقراری صلح و ثبات در سوریه نقش داشته است، بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری فعال درباره سوریه تاکید کردند و همچنین در این نشست روسای جمهور سه کشور تصمیم گرفتند نشست بعدی خود را در جمهوری اسلامی ایران و به دعوت حسن روحانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران برگزار کنند. گفتنی است که روحانی روزسه شنبه به دعوت رسمی همتای ترکیه ای خود رجب طیب اردوغان همراه با هیاتی بلند پایه عازم آنکارا شد و مورد استقبال رسمی رئیس‌جمهور ترکیه قرار گرفت. همچنین شایان ذکراست که روحانی در حاشیه این اجلاس با رجب طیب اردوغان رئیس‌‌‌جمهور ترکیه و ولادیمیر پوتین رئیس‌‌‌جمهور فدراسیون روسیه به طور جداگانه دیدار و درباره توسعه روابط دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌‌‌‌المللی با آنان گفت‌وگو کرد.
میز مذاکره تنها راه ممکن
دومین نشست سه‌ جانبه رؤسای جمهور حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان با محوریت موضوع سوریه و بررسی روند و نتایج مذاکرات پیرامون بحران این کشور در کاخ ریاست‌جمهوری ترکیه پس از نشست سه جانبه وزرای خارجه سه کشور ایران، روسیه و ترکیه برگزار شد. دراین نشست رئیس‌جمهور ترکیه طی سخنانی با بیان اینکه ما اعتقاد داریم که تنها راه‌ حل بحران سوریه، اعتماد دیپلماتیک و پشت میز مذاکره نشستن است، گفت: تاکید می‌کنیم که اگر سوریه آرام گیرد ما هم آرام می‌گیریم زیرا امنیت سوریه یعنی امنیت ترکیه. از سویی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه که در این نشست حضور داشت همکاری مسکو و تهران را مورد ستایش قرار داد و با تاکید بر اینکه« تهران و مسکو برای حل سخت‌ترین مسائل شامل بحران سوریه با یکدیگر همکاری دارند »، بیان کرد: من از اینکه یک بار دیگر با شما دیدار می‌کنم بسیار خرسندم چرا که این فرصتی است که ما درباره مسائل دوجانبه گفت‌وگو و آن‌چه باید برای توسعه روابط‌مان انجام دهیم، رایزنی کنیم و به علاوه درباره وضعیت بین‌المللی و در رأس آن وضعیت منطقه گفت‌وگو داشته باشیم. روحانی نیز در دیدار با همتایان روس و ترکیه ای خود روند مذاکرات آستانه و نقش ایران، ترکیه و روسیه در حل بحران سوریه را کلیدی و حائز اهمیت برشمرد و تاکید کرد: تلاش واقعی برای پایان بحران سوریه و ایجاد بسترهای لازم برای بازسازی این کشور و فراهم کردن زمینه‌های بازگشت آوارگان به محل زندگی خود باید مورد اهتمام سه کشور و جامعه جهانی قرار گیرد.
رضایت از روند مذاکرات آستانه


نشست آنکارا که ساعت‌ها طول کشید، خروجی آن به یک بیانیه مشترک انجامید که این بیانیه در پایان اجلاس آنکارا، به امضای حجت‌‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رسید. بر این اساس، متن بیانیه مشترک رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه به این شرح است: روسای جمهور آقای حسن روحانی، آقای ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان در آنکارا گرد هم آمدند تا به تحولات مربوط به سوریه از زمان برگزاری آخرین نشست خود در تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷ در سوچی توجه ویژه مبذول داشته باشند. روسای جمهور؛ رضایت خود را از نتایج نخستین سال نشست‌های آستانه که از ژانویه ۲۰۱۷ برگزار شد ابراز داشته، تاکید کردند که فرمت آستانه تنها ابتکار بین‌المللی موثری بوده است که به کاهش خشونت در سراسر سوریه کمک کرده و در برقراری صلح وثبات در سوریه نقش داشته و به منظور یافتنِ راه‌ حل سیاسیِ پایدار برای مناقشه سوریه به فرایند ژنو شتاب داده است؛ بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری فعال خود درباره سوریه به منظور دستیابی به آتش‌ بس پایدار میان طرف‌های درگیر و پیشبرد فرایند سیاسی طبق آنچه در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل ترسیم شده است، تاکید کردند؛ بر پایبندی مستمر و قویِ خود به حاکمیت، استقلال، وحدت، تمامیت ارضی و ماهیت غیرقومیِ سوریه تاکید ورزیدند. آنها تاکید کردند «کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه»، که در تاریخ ۳۰ ژانویه ۲۰۱۸ در سوچی برگزار شد، نقطه عطف مهمی در فراهم کردن زمینه برای فرایند سیاسی به شمار می‌آید؛ به پایبندی خود به پیگیری نتایج این کنگره، که منعکس ‌کننده اراده نمایندگان همه بخش‌های جامعه سوری است، به‌ویژه توافق بر سر تشکیل یک کمیته قانون اساسی مورد حمایت دبیرکل سازمان ملل و جامعه بین‌المللی، تصریح کردند. روسای جمهور سه کشور، روسای جمهور سه کشور ایران، روسیه و ترکیه از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و معارضه متعهد به حاکمیت، استقلال، وحدت، تمامیت ارضی و ماهیت غیرقومیِ سوریه و از جامعه بین‌المللی خواستند از نتایج کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه حمایت کنند؛ بر این باور خود تصریح کردند که مناقشه سوریه هیچ راه‌ حل نظامی‌ای نداشته، تنها از راه یک فرایند سیاسی همراه با مذاکره می‌توان به آن پایان داد.
همکاری و مبارزه با داعش
بر اساس این گزارش، در ادامه بیانیه روسای جمهور سه کشور ایران، روسیه و ترکیه آمده است که بر ضرورت کمک به سوری‌‌ها برای بازگرداندن وحدت کشورشان و دستیابی به راه‌‌حلی سیاسی برای مناقشه کنونی از طریق فرایندی فراگیر، آزاد، عادلانه و شفاف با مدیریت و راهبریِ سوری‌ و مبتنی بر اراده آزاد مردم سوریه که منجر به قانون اساسیِ برخوردار از پشتیبانی مردم سوریه و انتخابات آزاد وعادلانه با مشارکت همه سوری‌های واجد شرایط و تحت نظارت درستِ سازمان ملل باشد، تاکید ورزیدند؛ برعزم خود مبنی بر ادامه همکاری برای نابودی نهایی داعش، جبهه‌النصره و همه دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند، تصریح کردند و بر موفقیت تلاش‌های جمعیِ خود در راستای مبارزه با تروریسم بین‌الملل تاکید ورزیدند؛ تاکید کردند که در مبارزه با تروریسم، تمایز میان گروه‌های تروریستی مذکور و گروه‌های معارض مسلحی که به رژیم آتش‌بس پیوسته بوده‌اند یا خواهند پیوست از لحاظ جلوگیری از تلفات غیرنظامی حائز بیشترین اهمیت است. از قطعنامه ۲۴۰۱ شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به وضعیت وخیم انسانی در سرتاسر سوریه، از جمله در غوطه شرقی، یرموک، فوعه و کفریا، استان ادلب، شمال استان حماه، رکبان و رقه استقبال کردند؛ از طرف‌های درگیر قویا خواستند به مفاد قطعنامه مذکور پایبند باشند، از جمله اینکه از نقض آتش‌بس اجتناب ورزند؛ در نهایت روسای جمهور سه کشور تصمیم گرفتند نشست بعدی خود را در جمهوری اسلامی ایران و به دعوت رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای حسن روحانی، برگزار کنند؛ روسای جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مراتب سپاسگزاری صمیمانه خود از جناب آقای رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، را بابت میزبانی این نشست سه‌جانبه در آنکارا ابراز داشتند.