روزنامه آفتاب یزد
1396/12/22
استیضاح مسئله‌دار
آفتاب یزد- گروه سیاسی: صحنه سیاسی ایران از همیشه پیچیده تر شده، اصولگرایان بعد از حمایت تمام قد از احمدی نژاد و با کارنامه ای که به جا گذاشتند 5 سال است که دست و پا می‌زنند تا بتوانند در عرصه سیاسی خودی نشان دهند، با همه قدرت، تریبون و مقام‌هایی که در دست دارند اما مردم را ندارند و فعلا باید دلخوش به همان پست‌ها باشند. اصلاح‌طلبان که با حمایت از حسن روحانی و لیست امید چند انتخابات اخیر را برنده بودند از ائتلاف با اصولگرایان معتدل آسیب‌هایی دیده اند تا جایی که این جریان که همیشه مورد وثوق مردم بوده در حوادث دی ماه با چالشی هستی شناختی مواجه شدند. حسن روحانی هم تصمیماتی یک بام و دو هوا می‌گیرد و شاید به آینده سیاسی خود بعد از 1400 گوشه چشمی دارد و همین برای اصلاح‌طلبانی که پای او از اعتبار خود گذاشته اند مشکلاتی را ایجاد کرده است. صحنه سیاسی در ایران همیشه غیرقابل پیش بینی بوده و بدون تردید حوادث دی ماه موضوع را پیچیده‌تر کرده تا امروز هر اتفاقی دور از انتظار نباشد. در این آشفته بازار اما یک نفر با برنامه به دور از همه حواشی گام به گام راه خودش را می‌رود. برخی می‌گویند علی لاریجانی همچون شطرنج بازی که مهره‌ها را در سیطره خود دارد از بهارستان سودای پاستور دارد. لاریجانی برخلاف مشکلاتی که با دولت احمدی نژاد داشت با حسن روحانی از در دوستی برآمده است. او که از مجلس هشتم ریاست را برعهده دارد با نفوذ بالای خود توانسته بودجه این نهاد را به طور چشم گیری افزایش دهد. محمدرضا تابش، نماینده مردم اردکان پیش از این گفته بود: «بودجه مجلس هفتم 28 میلیارد تومان بسته شد؛ اما اکنون این عدد به 680 میلیارد تومان رسیده است. به بیان دیگر، یعنی 2300 درصد رشد.» اما به نظر می‌رسد مجلس نقطه پایانی او در عرصه سیاسی نخواهد بود. کاظم جلالی نماینده مردم تهران که نامش به نام علی لاریجانی گره خورده و همه می‌دانند تا چه حد به رئیس مجلس نزدیک است چندی پیش گفته بود:«اگر از بنده بپرسید بهترین گزینه برای ریاست‌جمهوری سال ١۴٠٠ کیست، می‌گویم آقای دکتر لاریجانی. نه به دلایل خودخواهانه یا نزدیکی بنده به ایشان. در مجموع به نظرم آنچه آقای لاریجانی کم دارد، ادبیات و مشی پوپولیستی است چرا که ادبیات ایشان، ادبیاتی فیلسوفانه و (با خنده) به اصطلاح بالاتر از فهم متوسط بشریت است. دوم اینکه ذاتا انسان پوپولیستی نیست.»پشت پرده‌های سه استیضاح
اپیزود دوم را باید در ماجرای استیضاح سه وزیر دانست که امروز و فردا انجام میشود. وزرای «راه و شهرسازی»، «جهادکشاوری» و «کار، رفاه و تعاون اجتماعی» استیضاح می‌شوند. وزرایی که کارنامه هرکدام از آنها به گونه‌ای هست که مجلس حق استیضاح را داشته باشد. عباس آخوندی زنجیره ای از حوادث جاده‌ای، ریلی و هوایی را به دور از مدیریتی صحیح به چالش تبدیل کرده و علی ربیعی هم با لشگری از کارگران روبه رو است که در اقصی نقاط کشور به دلیل مشکلات حقوقی و صنفی تجمع می‌کنند و سازمان تامین اجتماعی هم در وزراتخانه او با مشکلاتی مواجه است. شاید جهادکشاوری با مشکلاتی این چنین صریح مواجه نباشد اما او نیز در صف استیضاح خواهد بود. طنز تلخ ماجرا این است که در صحنه سیاسی ایران برای وزرا هم با دوگانه بد و بدتر مواجه هستیم. عادت کرده‌ایم در هر انتخاباتی برای فرار از یکی به دیگری رای بدهیم. این بار هم خبرهایی می‌رسد که باید دست به دعا شویم همین ربیعی و آخوندی بمانند که بدترها در راهند! دیروز عبدالله رمضان زاده، سخنگوی دولت اصلاحات که از برخی اصلاح‌طلبان صریح تر سخن می‌گوید توئیت کرد و مدعی شد: «شنیده شده یکی از طالبان ریاست جمهوری ۱۴۰۰ "که عقلش از متوسط بشریت بالاتره" پشت پرده استیضاح‌های زنجیره ای است. هدف هم در اختیار گرفتن امکانات دولت است.» او در توئیت دیگری از یک دوگانه گفته و نوشته: «استیضاح یا باج خواهی؟! نمایندگان لیست امید در دام نیفتند.» از سوی دیگر علی شکوری راد دبیرکل حزب اتحاد ملت نیز توئیت کرده: «اگرچه ممکن است برخى انتقادات نمایندگان به وزیرانى که استیضاح شده اند وارد باشد ولى هیچ چشم اندازى از وجود گزینه بهتر براى آن سه وزارتخانه وجود ندارد. بدتر از همه اینکه شنیده مى شود جناحى از دولت با جناحى از مجلس بر سر جایگزین‌هایى توافق یا تبانى کرده اند که هیچ خیرى در آن نیست.» در توئیت دیگری شکوری راد نوشته:«گزینه بهتر که حتماً وجود دارد ولى در شرایط کنونى، با این دولت و این مجلس و فشارهاى بیرونى، چشم اندازى از اینکه هر کدام از این سه وزیر بیفتد یکى بهتر از او بیاید وجود ندارد.»
باج خواهی است!؟
استیضاح این سه وزیر همچون کلاف سردرگمی شده که کسی نمی داند چه خبر است و شفافیت در مورد انگیزه‌ها وجود ندارد. اگر عملکرد وزرا مدنظر است باید گفت این سه وزیر در دولت یازدهم حضور داشتند و عملکرد آنها همان موقع هم چنگی به دل نمی زد و نسبت به چهار سال گذشته چیزی در این هشت ماه تغییر نکرده است که به یکباره این چنین وزرا برای استیضاح به صف شده اند! سید حسین نقوی حسینی از نمایندگان اصولگرایی است که به شدت مخالف اصلاح‌طلبان و دولت روحانی بوده او اما درباره استیضاح وزیر کار که از وزرای اصلاح طلب دولت محسوب میشود، گفته: «استیضاح وزیر کار جنس متفاوتی دارد و شاید به همکاران بربخورد اما جنس این استیضاح باج خواهی است.(!) مثلا برخی می‌خواهند پسرشان مدیرعامل فلان شرکت شستا شود و دیگری می‌خواهد دخترش در هیئت مدیره فلان شرکت باشد و مطالبات دیگری که مطرح میشود.» او حتی گفته «اگر شرایط مساعد باشد حتی جهت دفاع از ربیعی نطق خواهم کرد» شاید به همین دلیل است درحالی که درباره استیضاح آخوندی و حجتی هنوز تردیدها بسیار است. اما گمانه‌ها در مورد ربیعی متفاوت است. هدایت الله خادمی عضو مجمع نمایندگان استان خوزستان گفت: با توجه به جو مجلس می‌توانم ادعا کنم که دو وزیر از سه وزیر رای اعتماد نمایندگان را کسب نمی کنند. نمایندگان مجلس انتقاد جدی به عملکرد ربیعی دارند و معتقدند ایشان نتوانسته است عملکرد موفقی داشته باشد. در مورد بقیه وزراء هم آرا شناور هستند. در این میان عملکرد آخوندی چگونه موجب شناور شدن رای شده خود جای سوال است! قاسم میرزایی نیکو دیگر نماینده مجلس نیز گفت:«اینکه سریع وزرا را به استیضاح بکشانیم و همه چیز را خراب کنیم هنر نیست هرچند آن را حق نمایندگان می‌دانم اما واقعیت این است که وقتی یک وزیری به کم و کاست‌های یک وزارتخانه آشنا شده این ضعف‌ها و گیرهایی که در کار وجود دارد قابل رفع است.» اینکه نتایج استیضاح به کجا خواهد رسید به زودی مشخص میشود اما شاید یک نقل قول افق روشنی از نتایج بدهد. محمدرضا باهنر هفت دوره نماینده مجلس بوده و بیش از هر کسی راه و رسم خانه ملت را می‌داند. او نائب علی لاریجانی در مجلس بوده و حالا هم مشاور او است. باهنر چندی پیش گفته بود: «لاریجانی می‌تواند با یک اشاره نتیجه رای‌اعتماد را تغییر دهد. او نه در معرفی وزرا، اما در اینکه چه کسی رای بیاورد و چه کسی رای نیاورد، نقش و رایش موثر بوده است.»
سهم خواهی همیشه بوده
گمانه زنی‌های متعددی که درباره استیضاح وجود دارد را با یک نماینده پیشین مجلس مطرح کردیم. علی تاجرنیا به «آفتاب یزد» گفت: «سیاست ورزی در کشور ما با موانع و مشکلات زیادی توام است، کسانی که پا به این عرصه می‌گذارند باید خود را برای این مناسبات آماده کنند. اگر استیضاح سیاسی هم باشد چیزی است که در گذشته وجود داشته و در آینده هم خواهد بود. با توجه به ساختاری که در مجلس داریم بسیاری از این استیضاح‌ها سهم خواهی است.» نماینده مجلس ششم افزود: «باید بپذیریم در کجا زندگی می‌کنیم با همه ویژگی‌ها و شرایط خاص خودش، این گونه نیست که این وزرا هم بدون اشتباه و خطاب باشند، برعکس آن به بستگان و فرزندان افرادی در حاکمیت پست‌هایی را دادند، حالا اگر بگوییم چون پست ندادند استیضاح شده چندان قابل قبول نیست، افرادی که صلاحیت هم نداشتند قبلا از سوی همین وزرا در پست‌های مختلفی به کار گرفته شده اند.» او تصریح کرد: «اگر وزرا عملکرد قابل دفاعی داشته باشند نمایندگان سهم خواه توان زیادی برای تاثیرگذاری بر کل مجلس را ندارند که استیضاح رای بیاورد.» تاجرنیا ادامه داد:«باید بدانیم وزرای دولت هم با سازوکار همین مجلس رای آورده‌اند، با این حال این حق طبیعی مجلس است که وزرا را استیضاح کند. ایرادات هم در همه ادوار بوده و بسیاری از استیضاح هایی که انجام شده بدون پشتوانه کارشناسی انجام شده است.»
روحانی نزدیک به لاریجانی
او تاکید کرد: «تا زمانی که مجلس براساس مکانیسم‌های حزبی نباشد و شفافیت‌های حزبی غالب نشود این گونه موضوعات وجود دارد.» تاجرنیا خاطرنشان کرد: «بخشی از این وزرا آن طور که باید و شاید راندمان مناسب را نداشتند، به هر حال آنها اگر در مجلسی که بخش مهمی از آن حامی دولت و اصلاح طلب است نتوانند نظرات را جلب کنند یا مناسبات را نشناختند یا آنقدر فرد اصولی هستند که حاضر به دادن سهم به هیچ نماینده ای نیستند در این صورت نیز بهتر است استعفا دهد تا از این مسیر شبهناک خارج شود چرا که دائما با این سهم خواهی‌ها مواجه خواهد شد.» از این نماینده پیشین مجلس درباره گمانه‌های این استیضاح برای انتخابات 1400 ریاست جمهوری و ردپای حامیان علی لاریجانی پرسیدم که پاسخ داد: «به هرحال روحانی و حلقه اول او آنقدر که در این دوره به لاریجانی نزدیک هستند خود را به اصلاح‌طلبان نزدیک نمی دانند و می‌توان گمانه‌زنی‌ها در این باره را پذیرفت. حسن روحانی باید فکر جدی کند و بگوید آیا از اصلاح‌طلبانی که حامی اصلی او بودند وزرا را انتخاب خواهد کرد و از آنها حمایت می‌کند یا خیر.» تاجرنیا اظهار داشت: «لاریجانی نیز مانند هر فرد دیگری حق دارد برای دستیابی به قدرت تلاش کند و تا زمانی که اشخاص به جای احزاب نقش تعیین کننده دارند چنین مباحثی را باید شنید.» این نماینده مجلس ششم در پایان گفت: «رئیس جمهور اگر می‌خواهد از وزرای خود به طور جدی حمایت کند با حضور در مجلس می‌تواند تا حد زیادی تاثیرگذار باشد اما وقتی در جلسه استیضاح شرکت نمی کند یعنی چندان موضوع برای او اهمیتی ندارد.»
تغییر مسیر
شاید همه چیز به همان انتخاب محمود واعظی به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور مربوط است. آنچه مشخص است دولت در دوره جدید با مثلث نهاوندیان، واعظی و نوبخت شرایط متفاوتی را رقم زده اند. افرادی که در عرصه سیاسی ایران اصلاح طلب محسوب نمی شوند اما حالا همه کاره دولتی شده اند که با حمایت دربست اصلاح‌طلبان توانست برپا شود.
سایر اخبار این روزنامه
جلال جلالی زاده =نماینده سابق مجلس
امید مافی روزنامه نگار
باز هم مصدق
مقصر اصلی مجلس و دولت هستند نه خلبان
توضیح سازمان میراث فرهنگی در مورد گزارش «اینجا مثل بوف‌کور است»
افشاگری‌های معاون احمدی‌نژاد درباره بقایی
استیضاح مسئله‌دار
کاسبی ایرانی‌ها با مرگ مینا باشاران!
دست‌هایی در کار است تا ناراضی بتراشد
چرا اقدامات فرهنگستان موثر نیست؟
