توضیح سازمان میراث فرهنگی در مورد گزارش «اینجا مثل بوف‌کور است»

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: پیرو انتشار گزارشی از وضعیت فعلی خانه پدری صادق هدایت، نویسنده شهیر ایران در روزنامه آفتاب یزد با عنوان «اینجا مثل بوف کور است»؛ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره آن توضیحاتی به روزنامه ارسال کرده که به شرح زیر است.
«برخلاف آنچه در روتیتر و متن گزارش آن روزنامه مبنی بر بی‌توجهی عامدانه سازمان میراث فرهنگی به منزل صادق هدایت آمده است، تاکنون مکاتبات متعددی طی دو سال گذشته با بیمارستان امیر اعلم در خصوص حفاظت و صیانت از بنای ثبتی خانه هدایت صورت گرفته است. رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل اسبق میراث فرهنگی تهران در تاریخ 22 اردیبهشت 95 در نامه‌ای به آرش جعفریه ریاست بیمارستان امیر اعلم تاکید کرده بود: «اثر تاریخی فرهنگی خانه صادق هدایت (اعتضاد الملک) دارای قدمت دوره قاجار است و به شماره 2491 در تاریخ 26 آبان 78 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. از آنجایی که مطابق قوانین تشکیلات و اساسنامه سازمانی و قانونی راجع به حفظ آثار ملی ایران، حفظ و صیانت از اثر موصوف از جمله وظایف ذاتی و حاکمیتی دولت و نیز مالکان املاکی است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و از سوی دیگر هرگونه دخل و تصرف و خرابی یا تغییر، تجدید و توسعه یا تزئینات اماکن تاریخی و فرهنگی، بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی و بر خلاف ضوابط مصوب اعلام شده مطابق قوانین مجازات اسلامی جرم محسوب می‌شود».
در این نامه خطاب به ریاست بیمارستان امیراعلم تاکید شده بود که با توجه به گزارش‌های واصله مبنی بر تصرفات غیر قانونی و تغییر کاربری در این خانه به دست آن بیمارستان، دستور دهند تا مدارک و ادله مالکیت و تملک خود در این اثر (عرصه و حریم) برای بررسی و اقدامات لازم به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ارسال شود. همچنین حسن توکلی، معاون توسعه مدیریت و برنامه‌ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران در تاریخ 23 اردیبهشت 95 در پاسخ به نامه رجبعلی خسروآبادی رئیس پیشین اداره کل میراث فرهنگی تهران اعلام کرد که حسب گزارش کارشناسان این دانشگاه و براساس بازدید به عمل آمده، ساختمان خانه هدایت به صورت کتابخانه و سالن مطالعات بیمارستان امیراعلم مورد استفاده قرار گرفته، در ورودی اصلی واقع در خیابان، به علت رعایت نکات ایمنی مسدود است و بازدید گردشگران با هماهنگی شهرداری و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیمارستان انجام می‌شود. نمای ظاهری ساختمان نیز به علت گذشت زمان علی‌رغم حفظ و نگهداری بیمارستان، به حالت ریزش رنگ درآمده که نیاز به مرمت دارد، اما به علت ثبت ملک در آثار فرهنگی باید مجوز تعمیرات با مشارکت آن سازمان و شهرداری صادر شود.
خسروآبادی همچنین در تاریخ 25 مرداد 95 در نامه‌ای به یدالله جعفری مدیرکل وقت دفتر ریاست سازمان میراث فرهنگی تاکید کرد که با توجه به بررسی‌های به عمل آمده و کارشناسی از ملک موصوف و استعلام از بیمارستان امیراعلم مبنی بر تصرفات غیرقانونی و تغییر کاربری و پاسخ مدیریت برنامه‌ریزی و منابع دانشگاه (بیمارستان دکتر امیراعلم) در نامه‌ای به شماره 2607/110/ص/95 در تاریخ 19 خرداد 95 و با توجه به اینکه رفع تصرف عدوانی و دعوی خلع ید با احراز سمت در دعوی منتسب به احراز مالکیت ملک قابل طرح در مراجع قضائی قابل پیگیری است، در نتیجه طرح موضوع از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهران قابل استناد در مراجع قضائی نیست و منجر به صدور قرار عدم استماع دعوی خواهد شد.


مدیرکل اسبق میراث فرهنگی تهران در نامه مذکور پیشنهاد کرد که موضوع خلع ید از طریق مالک یا نماینده مالک با همکاری اداره کل میراث فرهنگی تهران صورت گیرد، همچنین در آن نامه درخواست شد که مقدمات لازم برای طرح مرمت و بهسازی این اثر در دستور کار قرار گیرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهران همچنین در نامه‌ای دیگر در تاریخ 16 مهر 96 به مدیریت بیمارستان امیر اعلم تاکید کرد که با توجه به عملیات عمرانی صورت گرفته و بدون اخذ مجوز از اداره کل میراث فرهنگی تهران و انباشت نخاله‌های ساختمانی در عرصه ثبتی، که شرایط آسیب به بنا را فراهم می‌کند، دستوری از سوی ریاست این بیمارستان صادر شود تا در اسرع وقت اقدامات اجرایی متوقف و نخاله‌های مذکور جمع‌آوری شود. در آن نامه همچنین اعلام شد که با توجه به مواد 558 و 559 قانون مجازات اسلامی در ارتباط با عواقب آسیب به بنای ثبتی و ملحقات آن، هر گونه اقدامات اجرایی در محدوده عرصه ثبتی مستلزم اخذ مجوز از اداره کل میراث فرهنگی تهران است و باید وجه فرهنگی، شان و حرمت بنای تاریخی و ثبتی خانه هدایت حفظ شود.
در تاریخ 2 آبان 96 نیز سرهنگ عبدالرضا امیدی فرمانده یگان حفاظت استان تهران در نامه‌ای به مدیر کل اسبق میراث فرهنگی این استان تاکید کرد با توجه به بازدید مسئول پایگاه حفاظت از بافت تاریخی از خانه هدایت، مدیریت بیمارستان امیر اعلم اقدام به ساخت و ساز و ایجاد تاسیسات در عرصه و حریم این بنا کرده که باعث آسیب و صدمه به این اثر ثبت ملی شده است.
پیرو این نامه، خسروآبادی مجددا در نامه‌ای به حمیدرضا رضاییان‌زاده سرپرست مدیریت مجتمع بیمارستانی امیر اعلم در تاریخ 26 دی 96 تاکید کرد: «با توجه به نامه 1286/317/ص/96 در تاریخ 30 مهر 96 در خصوص اثر ثبتی خانه هدایت، به پیوست نامه جهانگیر هدایت به شماره 514 در تاریخ 23 آبان 96 که به شماره 16220 در همان تاریخ در دبیرخانه اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به ثبت رسیده است برای صدوردستور مقتضی و ارائه پاسخ به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهران ارسال می‌شود.»
نکته مهم اینکه در متن گزارش آن روزنامه نیز بر تخلفات بیمارستان امیر اعلم مبنی بر تغییر کاربری و تبدیل آن به کتابخانه‌ای برای کارکنان بیمارستان، استفاده از حیاط خانه برای دپوی نخاله، ساخت و ساز و ایجاد تاسیسات و مرمت خودسرانه بنا و بدون استعلام و ارسال طرح‌های مربوط به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، بستن در این بنا به روی مردم و باز کردن آن فقط برای تورهای خاص به منظور درآمدزایی، اجازه ورود خبرنگاران با ارائه نامه از سوی دانشگاه یا روزنامه و پس بررسی روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، جلوگیری از ورود خبرنگاران و مردم (بر طبق گفته‌های جهانگیر هدایت) تاکید شده است.»