کورش شرفشاهي : هنوز بيش از هفت ماه از شروع به کار دولت دوازدهم نمي‌گذرد که نمايندگان مجلس شوراي اسلامي‌دست به استيضاح زدند؛ اما اين استيضاح سه وزير اقتصادي يعني وزراي کار، راه و جهاد کشاورزي را هدف قرار داد. پس از آنکه بارها نمايندگان در تذکرات شفاهي وکتبي به برخي موارد اشاره کردند، يک باره بحث استيضاح قوت گرفت و عضو هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي‌اين سه مورد را اعلام وصول کرد. استيضاح علي ربيعي وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي و استيضاح عباس آخوندي هر کدام با 24 امضا در جلسه علني سه شنبه هفته گذشته مجلس اعلام وصول شد.همچنين تقاضاي استيضاح محمود حجتي وزير جهاد کشاورزي هم روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام وصول شد.

در اين رابطه يک عضو هيات رييسه جزييات جلسات استيضاح وزيران کار، تعاون و رفاه اجتماعي، راه و شهرسازي و جهاد کشاورزي را که قرار است سه شنبه و چهارشنبه اين هفته در مجلس مطرح شود، تشريح کرد.اکبر رنجبرزاده در گفت وگو با ايرنا در مورد زمان بندي برگزاري جلسه استيضاح وزيران تعاون، کار و رفاه اجتماعي، راه و شهرسازي و جهاد کشاورزي گفت: جلسه استيضاح علي ربيعي در نوبت صبح سه شنبه و جلسه استيضاح عباس آخوندي در نوبت عصر سه شنبه برگزار مي‌شود.وي اضافه کرد: جلسه استيضاح محمود حجتي، وزير جهاد کشاورزي نيز در روز چهارشنبه در مجلس شوراي اسلامي‌برگزار مي‌شود.رنجبرزاده با اشاره به اين که مدت زمان استيضاح براي هر وزير پنج ساعت است، ادامه داد: بر اساس مواد 112 و 223 آيين نامه داخلي مجلس، براي هر استيضاح، ابتدا بايد موافقان استيضاح دو ساعت فرصت دارند که به تشريح ديدگاه‌هاي خود نسبت به استيضاح وزيران بپردازند، محدوديت براي تعداد افراد وجود ندارد.وي افزود: همچنين طبق آيين نامه داخلي مجلس وزير راه و شهرسازي و (رييس جمهوري ) حداقل سه ساعت فرصت دارند از عملکرد اين وزارتخانه دفاع کنند، آنان مي‌توانند يک ساعت از وقت خود را حداکثر در اختيار دو نماينده موافق قرار دهد.رنجبرزاده گفت: به احتمال زياد اسحاق جهانگيري معاون اول رييس جمهوري در جلسه سه شنبه مجلس شوراي اسلامي‌حضور مي‌يابد.

اين در حالي است که نماينده مردم يزد در مجلس شوراي اسلامي‌گفت که جمعي از نمايندگان درخواست دارند که استيضاح وزراي راه، رفاه و کشاورزي به بعد از تعطيلات موکول شود.ابوالفضل موسوي در گفت‌وگو با ايسنا، اظهار کرد: استيضاح وزرا ۱۵ و ۱۶ اسفند اعلام وصول شده و طبق آيين‌نامه داخلي مجلس بايد حداکثر ۱۰ روز بعد از اعلام وصول، جلسه استيضاح برگزار شود. اگر بخواهيم ۱۰ روز بعد از اعلام وصول را در نظر بگيريم به تاريخ ۲۵ اسفند مي‌رسيم که روز پنج‌شنبه است و مجلس جلسه ندارد و بعد از آن هم جلسه‌اي تشکيل نمي‌شود بنابراين اين موضوع قابل بررسي است که آيا مي‌شود استيضاح را به اولين جلسه بعد از تعطيلات مجلس موکول کرد يا خير؟وي افزود: نمايندگان عموما بازه زماني فعلي را براي استيضاح وزرا مناسب نمي‌دانند، ضمن اينکه به نظر مي‌رسد بايد اجازه دهيم وزرا از حداکثر وقت‌شان استفاده کنند و بعد اقدام به استيضاح آنها کنيم اگرچه برگزاري جلسه استيضاح در اين فرصت نيز ايراد قانوني ندارد. برخي نمايندگان نيز در همين راستا درخواست داشتند که جلسه استيضاح به بعد از جلسات مجلس موکول شود که اين به نفع مردم است.اين عضو کميسيون عمران با اشاره به لايحه دو فوريتي اصلاح ساختار دولت، اظها کرد: در اين لايحه تفکيک وزارتخانه‌هاي راه و شهرسازي، تعاون، کار و رفاه اجتماعي و صنعت و معدن پيش‌بيني شده، چرا که دولت معتقد بوده وظايف سنگيني بر عهده اين وزارتخانه‌هاست و بايد تفکيک شود. اين لوايح به کميسيون‌هاي عمران و اجتماعي ارسال شد و کلياتش تاييد شد اما از کميسيون اجتماعي به صحن مجلس ارجاع نشد و در ادامه راي‌گيري کابينه را داشتيم که در واقع نظر مجلس اين بود که اين وزارتخانه‌ها با همين ساختار کارشان را شروع کنند.موسوي با اشاره به تشکيل کميسيون ويژه بررسي اصلاح ساختار دولت در مجلس، اضافه کرد: در اين کميسيون نمايندگاني از کميسيون‌هاي مختلف عضويت پيدا کردند از جمله من و آقاي سيداحسن علوي از کميسيون عمران به عضويت کميسيون ويژه در آمديم اما با توجه به اينکه بودجه سال ۹۷ در دستور کار مجلس بود، يک ماه و نيم است اين کميسيون تشکيل نشده است.نماينده مردم يزد در مجلس تصريح کرد: وقتي دولت اصلاح ساختار را پيشنهاد مي‌دهد در واقع معتقد است که وظيفه سنگيني بر عهده وزارتخانه‌هاست و يک نفر نمي‌تواند اين وظايف را انجام دهد بنابراين مجلس هم در اين اتفاقات سهيم است اما نمي‌توان گفت که مجلس در يک حادثه مديريتي مقصر و مسئول است اما به هر حال دولت وظيفه خود را انجام داده و ما هنوز به اين موضوع رسيدگي نکرديم و حالا کمتر از شش ماه از فعاليت وزرا مي‌خواهيم اقدام به استيضاح آنها کنيم.اين عضو کميسيون عمران مجلس با تاکيد بر اينکه بايد ابتدا اصلاح ساختار دولت در دستور کار مجلس قرار گيرد،‌ گفت: ‌در اين صورت است که وظايف وزرا مشخص مي‌شود و بعد استيضاح معني و مفهوم پيدا مي‌کند پس بهتر است فرصت بدهيم که اين اصلاح ساختار انجام شود.وي در ادامه با اشاره به ثبت سالانه يک ميليارد و ۷۰۰ ميليون تردد بين شهري و روزانه ۱۵ ميليون تردد در مسيرهاي بين شهري، اظهار کرد: در بازه زماني ۲۵ اسفند تا ۲۰ فروردين ترددها ۱۰ تا ۱۷ درصد افزايش مي‌يابد که از اين ميان ۲۰ درصد به حمل و نقل عمومي‌و ۸۰ درصد مربوط به خودروهاي شخصي است که بيشتر هم مربوط به جاده‌هاست و مسئول جاده هم وزارت راه است. در مورد پروازها هم در اين ايام ۱۰ درصد افزايش ظرفيت را شاهد هستيم. وقتي يک وزارتخانه متصدي اين همه مسئوليت است چطور مي‌خواهيم وزير را استيضاح کنيم و بعد يک سرپرست اين حجم از تردد را مديريت کند.موسوي با تاکيد بر اينکه بازه زماني فعلي براي استيضاح مناسب نيست، گفت: در وزارت کار نيز وزير و مديران اين وزارتخانه مشغول ساماندهي وضعيت حقوق کارگران و بازنشستگان هستند بنابراين در اين وزارتخانه هم زمان مناسبي براي استيضاح نيست.اين نماينده مجلس در پايان با بيان اينکه وزارتخانه‌هاي کار، راه و کشاورزي وزارتخانه‌هاي هزينه‌اي هستند، يادآور شد: درست است که وزارت کار شرکت‌هاي اقتصادي دارد که آن هم معضلي براي اين وزارتخانه شده و قابل بررسي است اما اين سه وزارتخانه بيشترين مراجعات را دارند و استيضاح وزراي آنها در چنين شرايطي به مصلحت نيست.

با تمام اين مطالب يک عضو هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي‌با بيان اين‌که امکان به تعويق افتادن زمان استيضاح وزراي کار، راه و کشاورزي وجود ندارد، گفت که بنابر آيين‌نامه داخلي مجلس، جلسات استيضاح درصورتي که فقط يکي از متقاضيان هم به انجام استيضاح اصرار داشته باشد، برگزار خواهد شد.محمدحسين فرهنگي در گفت‌وگو با ايلنا، با اشاره عدم امکان تعويق در زمان برگزاري جلسات استيضاح وزراي تعاون، کار و رفاه اجتماعي، راه و شهرسازي و جهاد کشاورزي در روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه اين هفته اعلام کرد: اخبار مربوط به تعويق افتادن زمان استيضاح به هيچ عنوان صحت ندارد و اين ۳ فقره استيضاح در زمان خود برگزار خواهد شد.وي با اشاره به صراحت آيين‌نامه داخلي مجلس در اين رابطه گفت: پس‌گرفتن امضاء از سوي استيضاح‌کنندگان پس از اعلام زمان برگزاري جلسه استيضاح تاثيري در برگزاري اين جلسه استيضاح ندارد و درصورت کاهش تعداد امضاها به زير حدنصاب ۱۰ امضايي که در آيين‌نامه براي اعلام وصول استيضاح لحاظ شده، عملاً تاثيري در برگزاري استيضاح ندارد.نماينده تبريز در مجلس شوراي اسلامي‌در اين مورد توضيح داد: بر اين اساس، درصورتي که زمان برگزاري جلسه استيضاح مشخص شده باشد، حتي درصورت کاهش تعداد امضاهاي استيضاح تا يک امضا و حتي اگر فقط يکي از استيضاح‌کنندگان به انجام استيضاح اصرار داشته باشد، جلسه استيضاح مطابق آيين‌نامه برگزار مي‌شود.عضو هيات رييسه مجلس يادآور شد: تعداد ۱۰ امضا که به‌عنوان حداقل نصاب استيضاح در آيين‌نامه درج شده، صرفاً مربوط به زمان پيش از اعلام وصول است و پس از اعلام وصول استيضاح و تعيين زمان برگزاري جلسه، عملاً امکان به تعويق انداختن جلسه وجود ندارد.اين نماينده اصولگراي مجلس در عين حال خاطرنشان کرد: درواقع تنها درشرايطي امکان به تعويق افتادن استيضاح در اين مرحله وجود دارد که تعداد امضاها به صفر برسد و اين درحالي است که بنابر اطلاعات بنده، تا پايان ساعت کاري روز گذشته تعداد امضاهاي هر ۳ استيضاح بيش از حد نصاب بود.فرهنگي يادآور شد: بنابراين، استيضاح وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي تا پايان ساعت کاري روز گذشته، ۴۴ امضا داشت، استيضاح وزير راه و شهرسازي ۴۰ امضاء و استيضاح وزير جهاد کشاورزي نيز ۳۰ امضا داشت که البته ممکن است پس از آن، مقداري کم و زياد شده باشد.

در اين رابطه نايب‌رييس فراکسيون مستقلين ولايي مجلس با تاکيد بر اينکه در شرايط کنوني وزراي دولت تاوان برخي عملکردها را پس مي‌دهند،گفت:ارتباط سازنده و مثبت بين رئيس‌جمهور و نمايندگان مجلس نبايد به يک چالش تبديل شود که چنين چالشي ممکن است در آينده رنگ و بوي جدي‌تري نيز به خود بگيرد. غلامعلي جعفرزاده ايمن آبادي گفت:در شرايط کنوني وزراي دولت تاوان برخي عملکردها را پس مي‌دهند. من قصد ندارم برخي از مسائل را مطرح کنم که ممکن است در آينده پيامدهاي منفي براي دولت و مجلس داشته باشد. با اين وجود بايد عنوان کنم که ارتباط سازنده و مثبت بين رئيس‌جمهور و نمايندگان مجلس نبايد به يک چالش تبديل شود که چنين چالشي ممکن است در آينده رنگ و بوي جدي‌تري نيز به خود بگيرد. هنگامي‌که آقاي روحاني به‌عنوان رئيس‌جمهور انتخاب شدند برخي عنوان مي‌کردند که ايشان در گذشته چندين دوره در مجلس شوراي اسلامي‌حضور داشته و به خوبي با ادبيات و رويکرد نمايندگان مجلس آشنايي دارد. اين در حالي است که اگرچه آقاي روحاني مشغله‌هاي فکري و سياسي بسياري دارد ارتباط حداکثري با مجلس برقرار نشده است و عدم ارتباط مي‌تواند يک ضعف باشد. هنوز براي من مشخص نيست که چرا آقاي روحاني با فراکسيون‌ها، کميسيون‌ها و مجامع استاني هيچ ‌جلسه هم‌انديشي برگزار نمي‌کند. ، نايب‌رئيس فراکسيون مستقلين ولايي مجلس افزود: آقاي روحاني که خود سابقه حضور در پنج دوره مجلس شوراي اسلامي‌را داراست به خوبي به اين نکته آگاهي دارد که همکاري دولت و مجلس در اداره اجرايي کشور يک رويکرد ضروري و اجتناب ناپذير است و اين همکاري اگر حداکثري باشد تا چه اندازه مي‌تواند در پيشبرد برنامه‌ها موثر و کمک‌کننده باشد. شايد اگر رئيس‌جمهور ديگري بود که قبلا تجربه حضور در مجلس را نداشت، وضعيت شکل ديگري به خود مي‌گرفت. به هر حال از رئيس‌جمهوري که در مجلس حضور نداشته نمي‌توان انتظار همکاري و تعامل حداکثري با مجلس داشت. به همين دليل نيز در شرايط کنوني نمايندگان مجلس بيشتر دلخور و نگران هستند و نسبت به رويکرد دولت گلايه دارند. ما به خوبي به حساسيت مقطع پايان سال آگاهي داريم و به خوبي متوجه شرايط کشور هستيم که در مقطع پاياني سال تغيير وزرا ممکن است باعث اختلال در برخي زمينه‌ها شود. البته بنده منکر برخي نواقص و ناتواني‌ها در عملکرد برخي وزرا نيستم. با اين وجود رويکرد دولت به شکلي بوده که در مقطع کنوني نمايندگان چاره‌اي جز استيضاح وزرا پيش روي خود نمي‌بينند. به‌نظر مي‌رسد نمايندگان مجلس ملاحظه کاري را نسبت به دولت کنار گذاشته‌اند و تصميم گرفته‌اند به‌صورت جدي نسبت به رويکرد دولت اقدام کنند. بنده با بسياري از همکاران که در مجلس در اين زمينه صحبت مي‌کنم اغلب نمايندگان عنوان مي‌کنند که ما از گذشته تاکنون با تمام وجود با دولت همکاري کرده‌ايم. با اين وجود دولت قدردان زحمات ما نيست و پاسخ مناسبي نسبت به رويکرد تعاملي ما نداده است. برخي از نمايندگان عنوان مي‌کنند که دولت به ديدگاه‌هاي ما توجه کافي ندارد و همچنان به مسيري که در پيش گرفته ادامه مي‌دهد.وي با تاکيد بر اينکه مجلس دهم همچنان هم رويکرد حمايتي نسبت به دولت دارد گفت: با اين وجود اين حمايت بايد دو طرفه و سازنده باشد. هنگامي‌که مجلس از دولت حمايت مي‌کند و به‌صورت غيرمستقيم عنوان مي‌شود که نياز به حمايت مجلس نيست، ديگر نمي‌توان بر همان رويکرد گذشته پافشاري کرد. اين رويکرد فعلي احتمالا به ضرر دولت تمام خواهد شد. هيچ‌دولتي بدون نقصان و ضعف نيست و دوستان دلسوز هستند که اين نقاط ضعف را به دولت متذکر مي‌شوند. در نتيجه دولتي که احساس بي‌نيازي مي‌کند نخستين گام را در مسير افزايش خطا برداشته است. متاسفانه برخي از وزراي دولت که با حمايت نمايندگان به وزارت دست پيدا کرده‌اند، امروز ادبيات مناسبي در برخورد با نمايندگان ندارند و رفتار قبلي خود را تغيير داده‌اند.

وي با تاکيد بر اينکه مهم‌ترين مشکل عدم ارتباط و بي‌توجهي به مطالبات نمايندگان مجلس است گفت: در دولت قبل وضعيت به شکل ديگري بود و رابطه نمايندگان با رئيس‌جمهور شکل جدي‌تري داشت. در دولت قبل فراکسيون‌ها و کميسيون‌هاي مختلف مجلس همواره با رئيس‌جمهور ديدار و گفت‌وگو مي‌کردند و از درون همين جلسات بود که راه‌حل‌هاي کاربردي و مهم براي مشکلات کشور پيدا مي‌شد. از سوي ديگر هنگامي‌که نمايندگان درخواست ملاقات با رئيس‌جمهور را مطرح مي‌کردند رئيس‌جمهور وقت بيشتري براي نمايندگان مي‌گذاشت و دغدغه‌هاي آنها را محترم مي‌شمرد. ما به خوبي به اين نکته آگاهي داريم که رئيس‌جمهور داراي دغدغه و مشغله زيادي هستند و به همين دليل انتظار زيادي از ايشان در اين زمينه وجود ندارد. با اين وجود رئيس‌جمهور بايد با آغوش باز با نمايندگان مجلس برخورد کند و دغدغه‌هاي آنها که نماينده مناطق کشور هستند را در اولويت‌هاي خود قرار بدهد. آقاي روحاني احساس مي‌کند بايد با80‌ميليون مردم کشور ارتباط برقرار کند و به همين دليل مخاطب خود را مردم قرار مي‌دهد. اين در حالي است که290 نماينده مجلس نمايندگان مردم هستند و مطالبات مردم را رهبري مي‌کنند و ارتباط رئيس‌جمهور با نمايندگان به مراتب راحت‌تر و عميق‌تر خواهد بود. نکته مهم در اين زمينه اين است که برخي وزرا به دلايل نامعلومي‌وعده‌هايي غيرعملي به مردم و نمايندگان مي‌دهند که نمي‌توانند آن را اجرا کنند. مردم به دور دوم رياست‌جمهوري آقاي روحاني اميد‌هاي زيادي داشته و انتظار دارند اتفاقات مهمي‌در کشور رخ دهد. با اين وجود اين اميد‌ها تاکنون رنگ واقعيت به خود نگرفته است و اتفاقا برخي رويکردها مي‌تواند سبب نااميدي و يأس در بين مردم و گروه‌هاي حامي‌دولت شود. آقاي روحاني مانند فرمانده فاتحي است که هنگامي‌که در جنگ پيروز شده، سربازان خود را فراموش کرده است.