روزنامه جهان صنعت
1396/12/21
در مسیر دیکتاتوری
کنگره خلق چین دیروز در یک رایگیری محدودیت دوره ریاستجمهوری و معاونت ریاستجمهوری را که دو دوره پنج ساله بود، برداشت و به این ترتیب شی جین پینگ، رییسجمهور کنونی عملا میتواند مادامالعمر در این منصب باقی بماند.کنگره خلق چین دیروز برای رایگیری درباره قانون اساسی کشور تشکیل جلسه داد که نتیجه آن افزایش دوره ریاستجمهوری بود. براساس این اصلاح قانون اساسی چین، دوران ریاستجمهوری فقط به دو دوره پنج ساله محدود نخواهد ماند و با این اقدام، شی جین پینگ، رییسجمهور چین عملا میتواند پس از پایان دو دوره پنج ساله ریاستجمهوری، کماکان برسر قدرت باقی بماند.
این اصلاحیه با ۲۹۵۸ رای موافق، دو رای مخالف و سه غایب در کنگره حدودا سه هزار عضوی به تصویب رسید. شی جینپینگ اولین فردی بود که رای خود را درون صندوق انداخت. پیشتر خبرگزاری دولتی چین گزارش داد که لغو محدودیت دوران معاون ریاستجمهوری هم از دیگر پیشنهادهای مربوط به تغییر قانون اساسی است.
حامیان حزب حاکم خلق چین معتقدند که تصمیم دیروز کنگره خلق از حمایت عمومی برخوردار است و تاکید دارند که چین خوش شانس است که رهبری با ظرفیتهای شی جین پینگ دارد. شی جین پینگ، دومین دور ریاست خود به عنوان رییس حزب حاکم را از ماه اکتبر گذشته آغاز کرد.
محدودیت دو دوره برای ریاستجمهوری پس از مرگ مائو در سال ۱۹۷۶ توسط دنگ شیائوپینگ به قانون اساسی چین اضافه شد که معتقد بود حکومت تکنفری و براساس شخصیت و طرز فکر یک نفر خطرناک است و به جای آن باید بر رهبری جمعی تاکید داشت.
دولت چین اعلام کرده حذف محدودیت دو دوره امری است که میتواند اقتدار حزب حاکم را با حضور شی جین پینگ در مرکزیت آن، حفظ کند. با این حال روزنامه خلق، ارگان حزب کمونیست چین نوشته این امر به معنی ریاستجمهوری مادامالعمر نیست. حزب حاکم در سال ۲۰۱۶ به شی جین پینگ لقب رهبر مرکزی را داد که تقویتی قابل توجه در جایگاه وی در آن زمان بود.
در همین حال گرچه پست ریاستجمهوری در چین مهم است اما جایگاه شی جینپینگ به عنوان رهبر حزب حاکم و فرمانده کل قوا اموری مهمتر در نظر گرفته میشوند و رسانه دولتی همواره از این القاب پیش از عنوان ریاستجمهوری استفاده میکند. با مصوبه کنگره هیچ یک از دو مقام یاد شده رییسجمهور چین نیز رسما دیگر محدودیتی نخواهند داشت.
در جریان نوزدهمین کنگره حزب کمونیست در اوایل آبان، نام و عقاید شی جینپینگ رسما به منشور حزب افزوده شد و عملا او در تراز فردی مانند مائو تسهتونگ، بنیانگذار سیستم سیاسی حاکم قرار گرفت. در همان زمان گفته شده بود که قدرت و نفوذ شی بهطور کمسابقهای طی چند دهه گذشته، افزایش پیدا کردهاست.
حال قانونگذاران چین قصد دارند محدودیتهای زمانی را نیز از پیش پای رییسجمهور بردارند. قانون تازه در عینحال به دولت اجازه خواهد داد تا انتقاد از شی جینپینگ را بهعنوان اقدامی ضد قانون اساسی تعبیر کند.
محدودیتهای زمانی را دنگ شائوپینگ، سیاستمدار سرشناس جمهوری خلق چین، طراحی کرده بود. جیانگ زمین و هو جینتائو، دو رییسجمهور پیشین، هر یک دو دوره پنج ساله بر سر کار بودند. گفته میشود هدف از محدودیتهای زمانی، جلوگیری از بازگشت به هرجومرج و کشمکشهای ناشی از رهبری مادامالعمر، بهطور مشخص در دوره مائو و جریان موسوم به انقلاب فرهنگی است.
کنگره ملی خلق چین، پارلمان و نهاد قانونگذاری آن کشور است که تقریبا سه هزار عضو دارد. اعضای پارلمان چین بهطور غیرمستقیم در مناطق مختلف سراسر آن کشور انتخاب میشوند؛ توسط اعضای شوراهای محلی که خود آنها را اعضای نهادهای کوچکتری تعیین میکنند. این کنگره قرار است عالیترین نهاد قانونی در چین باشد، اما در عمل کار آن تایید قوانین و خواستههای مشخص یا ارائهشده از سوی دولت است.
چین یکی از گستردهترین شبکههای سانسور فضای مجازی در جهان را داراست. حکومت آن کشور متهم به سرکوب فعالان مدنی، کنشگران خواستار آزادیهای سیاسی، حقوقدانان و وکلای مدافع زندانیان عقیدتی و سیاسی نیز برخی از باورمندان به دینها و عقاید مختلف است.
مخالفتهایی در جامعه بینالملل با این اقدام چین شده بود، اما در داخل کشور مخالفتها علنی نشد و موضوع در سکوت بود و دیروز نهایتا نمایندگان با حمایت کامل به این لایحه رای دادند. با این وصف برخی از ناظران بر این باورند که اصولا نمایندگان کنگره با لایحههای حزبی مخالفت نمیکنند و حتی وجود دو مخالف نیز مهم است اگرچه شاید اقدامی نمادین باشد.
براساس سنتهایی که تاکنون رعایت شده مشاهده نشده است که نمایندگان کنگره ملی خلق چین بزرگترین مرجع قانونگذاری این کشور با فرمانی از سوی حزب حاکم مخالفت کنند و عمدتا بسیاری از ناظران بینالمللی پارلمان چین را زیر نظر حزب کمونیست و نهادی تشریفاتی میدانند.
با این حساب شی جین پینگ رییسجمهور خلق چین که اندیشههایش در این کشور رسما مکتوب شده و فلسفه حزبی تلقی میشود بعد از سال 2023 میلادی که دوره ریاستجمهوری اش پایان مییابد نیز میتواند در قدرت باقی بماند. محدودیت دو دوره پنج ساله ریاستجمهوری در چین در سال 1982 بعد از فوت مائو تسه دونگ توسط دنگ شیائو پینگ معمار فقید اصلاحات و رییسجمهور وقت چین اعمال شد، مصوبه دیروز پارلمان باعث شده رسانهها شی را با مائو مورد همسنجی قرار دهند.
در 36 سال گذشته این نخستینبار است که با این رای بسیار بالا، اصلاحیه قانون اساسی در کنگره چین تصویب میشود. تصویب این مصوبه یکی از نادرترین رویدادها در تاریخ چین نوین از سال 1949 میلادی است. دستکم 21 بار قانون اساسی چین اصلاح شده است که 17 بار آن بهطور کلی و بدنه قانون و چهار بار نیز بخش ضمایم و پیوستها اصلاح شده است. در سال 2004 میلادی هم نظریه سه نمایندگی و حراست از مالکیت خصوصی و تشویق آن که از «جیانگ زمین» رییسجمهور وقت بود با رای بالایی به عنوان اصلاح قانون اساسی تصویب شد البته 10 نماینده پارلمان به آن رای منفی دادند.
سایر اخبار این روزنامه
سهامدار شدن مردم هدف انقلاب بود
دوستی با ظرفیت صفر
نیازی به بازداشت تجمعکنندگان روز زن نبود
رونمایی از 5 طلبکار بزرگ دولتی
در مسیر دیکتاتوری
۶۶ درصد کودکان ایرانی ۳ تا ۵ سال از موبایل و تبلت استفاده میکنند
چهره مدیریت حملو نقل جادهآی تغییر کرد؛
لیگ قهرمانان آسیا؛
روحانی: من توی مجمع نمیام!
سرنوشت آقای لانگ!
تاثیر دوگانه مذاکرات ترامپ-کیم بر برجام
تاکید اتاق ایران بر ضرورت اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور؛
موسسه خیریه طلوع بینشانها، کودکان کار را به خرید شب عید برد؛
۵۰ هزار میلیارد تومان پرید
گزارشی از یادبود هنرمندان فقید سال 96؛
رمزگشایی از استیضاح در گفتوگوی معاون وزیر کار با «جهانصنعت»:
برگزاری دادگاه حوادث پاسداران؛ درخواست قصاص برای متهم به قتل ماموران پلیس
وعده نهایی شدن دستمزد کارگران؛
دادستان تهران خبر داد؛