راهیان نور؛ پیوند ناگسستنی فرهنگ دفاع مقدس و نسل جوان

ماندگاری هر سرمایه فرهنگی و تاریخی نیازمند بازتولید ارزش‌های آن در توالی نسل‌های جدید جامعه با اتصال به مبدأ و وفاداری به اصل و خمیرمایه واقعی آن در گذر زمان است. باز‌تولید ارزش‌های اصیل با قالب‌های جدید، آنها را از تکراری بودن وا می‌رهاند و به مانند یک گوهر گرانبها از غبار زمان پاک کرده و درخشان و زیبنده در منظر دید مخاطبان قرار می‌دهد.
واقعیت این است که دفاع مقدس نه تنها یک جنگ و مقاومت شجاعانه در برابر تجاوز یک رژیم غیرانسانی که حتی به ملت خود نیز ترحمی نداشت، بلکه در جبهه ایران اسلامی مشحون از یک سری تحولات فرهنگی و معنوی بود که دل‌های پیر و جوان را مجذوب خود می‌ساخت و به جهت رواج فرهنگ صداقت، ایثار، شجاعت، معنویت و ازخودگذشتگی رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس، فرهنگ اصیل این مرز و بوم با روح انقلاب اسلامی و آموزه‌های حضرت امام(ره) عجین شد و به عنوان یک فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی جلوه کرد و به جامعه و امت اسلامی معرفی شد.
بی‌تردید برای حفظ و ترویج این سرمایه فرهنگی و تبدیل شدن به یک قدرت فرهنگی- اجتماعی سازنده، نیازمند به یک عملیات و فناوری فرهنگی برای آشناسازی نسل جوان با فرهنگ حماسه آفرین رزمندگان دفاع مقدس هستیم.
این اتفاق زمانی به درستی تحقق پیدا می‌کنند که بتوانیم در توالی نسل‌های امروز و آینده انقلاب، جوانان و نوجوانان کشور را به صورت ملموس با فرهنگ دفاع مقدس آشنا‌سازیم و این مهم نیازمند تدبیر درست، سرمایه‌گذاری مناسب در شناخت و ترویج مولفه‌های فرهنگ ساز تاریخ انقلاب و دفاع مقدس است.


یکی از بهترین و بزرگ‌ترین عملیات‌های فرهنگی که برای آشنایی جوانان با تاریخ و فرهنگ دفاع مقدس در کشور در جریان است، اعزام کاروان «‌راهیان نور‌» به مناطق عملیاتی جنوب و غرب کشور است. به طوری که جریان عظیم فرهنگی راهیان نور به عنوان یک عملیات فرهنگی، پرمخاطب‌‌‌ترین عرصه تأثیرگذار در فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی ایران است که می‌تواند رشد و شکوفایی انقلابی را در پرتو فرهنگ دفاع مقدس تداوم بخشد و مسافران دیار شجاعت و شهامت را با نسل حماسه آفرین خود و گنج دفاع مقدس از نزدیک آشنا سازد.
جذبه سلحشوران قهرمان در سال‌های افتخار و حماسه و موضوعات فرهنگی مرتبط با هشت سال دفاع مقدس، بستری پاک و حرکت آفرین برای جوانان و نوجوانان این مرز و بوم است تا با بهره‌گیری از آن، نسل جدید با مفاهیم ارزشی همچون شجاعت، مقاومت، ایثار، جهاد، شهادت و مهربانی نسبت به همنوع و احساس مسئولیت در قبال افراد جامعه تا سرحد بذل جان آشنا شوند، به طوری که مقام معظم رهبری در ارتباط با نقش کاروان‌های راهیان نور فرموده اند: «راهیان نور، ابتکاری بسیار بزرگ و مهم و یک فناوری نوین برای استفاده از ثروت و معدن طلای دفاع مقدس است» و باید این فناوری نوین با بهره‌گیری از برنامه‌های دقیق و تأثیرگذار، نه تنها وظیفه حراست از فرهنگ دفاع مقدس و پاسداشت جانفشانی‌های رزمندگان اسلام را بر عهده داشته باشد، بلکه باید با بهره‌گیری درست از آن، فرهنگ دفاع مقدس را به صورت عام به یک چهره غالب در فرهنگ ایران اسلامی تبدیل کند و این مهم با ساماندهی دقیق این عملیات عظیم فرهنگی، مشارکت همگان و عبور از ظواهر و پرداختن به آموزه‌های اصیل این گوهر درخشان فرهنگی ملت ایران ممکن می‌شود.
امروزه برای هیچ دلسوز انقلابی پوشیده نیست که گسترش تفکر و اندیشه‌های رزمندگان دفاع مقدس رمز جاودانگی انقلاب اسلامی است که در قالب فرهنگ و تفکر دفاع مقدس و بسیجی در جامعه جریان دارد و راهیان نور یکی از مهم‌‌ترین و مطمئن‌‌‌ترین ظرفیت‌‌ها برای آشناسازی نسل جوان با این فرهنگ تعالی بخش است و این اتفاق زمانی به درستی به انجام می‌رسد که در اجرای آن به همه ابعاد و جزئیات توجه کافی صورت گیرد، چرا که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند: «راهیان نور عاملی برای جلوگیری از فراموش شدن ارزش‌‌ها و درس‌های دوران دفاع مقدس است.» ‌و «به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که بازدیدکنندگان از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بعد از بازگشت، پیوند ناگسستنی با این حادثه مهم و ارزش‌های آن پیدا کند‌» لذا در برنامه‌های بازدید از مناطق عملیاتی و یادمان‌های شهدای گرانقدر دفاع مقدس لازم است به تبیین حقایق توجه ویژه‌ای شود و حتی در حوزه روایتگری آن همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «گزارشگری برای راهیان نور با گزارشگری برای گردشگران معمولی بسیار متفاوت است، زیرا در راهیان نور، محتوا باید مملو از تبیین و بیان حقایق، معرفت و نقاط برجسته دوران دفاع مقدس باشد. البته این موضوع به معنای اغراق‌گویی در مورد دفاع مقدس نیست بلکه باید دشواری‌‌ها و برخی ناکامی‌‌ها در کنار موفقیت‌‌ها و نقاط قوت فراوان دوران دفاع مقدس بیان شود‌» با آموزش دقیق راویان و انتخاب مستعد‌‌ترین آنها، نهایت تلاش و امکانات و بهترین استعداد‌‌ها را برای تبیین معارف و مولفه‌های دفاع مقدس به‌کار گرفت.
آنچه گفته شد و دهها نکته ناگفته دیگر، همه و همه به ما ارزش‌های بالای سرمایه فرهنگی دفاع مقدس و عملیات بزرگ فرهنگی راهیان نور را گوشزد می‌کند و بی‌تردید این دستاورد بزرگ فرهنگی که امروز جلوه‌ای از قدرت نرم انقلاب اسلامی است، نیازمند یک اراده ملی و جمعی برای مشارکت در ساماندهی و تعالی بخشی آن است تا فعالان این حوزه که تاکنون به خوبی این عملیات بزرگ را راهبری کرده‌اند، با حمایتی بهتر جلوه‌های جدیدی از سرمایه فرهنگی را برای جمعی بزرگ‌تر از فرزندان این مرز و بوم بازنمایی کنند.
باید خاطر نشان کرد که راهیان نور یک سفر کاروانی نیست، بلکه امتداد یک جریان عظیم فرهنگی در قالب راهیان نور است که ضرورت دارد با حمایت تمامی نهادهای دولتی، عمومی و گروه‌های مردم نهاد به صورت جدی مورد توجه و اجرا قرار گیرد.