تنش دیپلماتیک ترکیه- هلند بالا گرفت

واکنش‌های اعتراضی ترکیه در قبال هلند به دلیل مخالفتش با فرود هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه در روتردام ادامه دارد، در حالی که آنکارا سفارت و کنسولگری هلند را بسته و به سفیر این کشور که در حال حاضر در خارج از ترکیه در تعطیلات به سر می‌برد، ابلاغ کرده در حال حاضر تمایل ندارد او به ترکیه بازگردد. در میان اختلافات میان دو کشور عضو ناتو، ترکیه همچنین مقرهای اقامت سفیر هلند، کاردار و سرکنسول هلند را بست.
وزارت خارجه ترکیه عصر شنبه گذشته اعلام کرد، کاردار سفارت هلند در آنکارا را احضار و به او ابلاغ کرده که سفیر هلند که در حال حاضر در خارج ترکیه است، نمی‌تواند برای مدتی به این کشور بازگردد. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است، عواقب وخیمی در زمینه‌های دیپلماتیک، سیاسی، اقتصادی و غیره وجود خواهد داشت. این وزارتخانه همچنین مدعی شد، سفارت هلند را به دلایل امنیتی بسته و اجازه ورود و خروج از آن را نمی‌دهد.
پلیس هلند وزیر خانواده ترکیه را هم راه نداد
در اتفاقی مرتبط پلیس هلند فاطمه بتول صیان کایا، وزیر خانواده ترکیه را به داخل کنسولگری ترکیه در روتردام جایی که جمع کثیری از اقلیت‌های ترکیه‌ای به استقبال او آمده بودند، راه نداد. از خودروی وزیر خانواده ترکیه خواسته شد تا به آلمان باز گردد. این وزیر که برای حضور در نشست‌های جداگانه‌ای در آلمان بود تصمیم گرفت از راه زمینی به هلند سفر کند. وزیر خانواده ترکیه گفت: پلیس هلند در ۳۰ متری کنسولگری ترکیه در روتردام جلوی من را گرفت و مانع از ورود من به کنسولگری شد. وی افزود: کشورهای اروپایی باید ارزش‌های دموکراسی را احیا کنند.


در همین راستا پلیس هلند، وزیر امور خانواده ترکیه را به مرز هلند- آلمان اسکورت کرد. شبکه آر تی ال همچنین گزارش داد، فاطمه بتول صیان کایا پیش از اسکورت شدن به سمت آلمان‌ به دست پلیس هلند بازداشت شد. این در حالی است که مارک روت، نخست‌وزیر هلند در بیانیه‌ای سفر این وزیر ترکیه‌ای را غیر‌مسوولانه توصیف کرده و لحن مقام‌های ترکیه‌ای را غیرقابل قبول دانست.
روت گفت: در تماس‌های مداوم با ترکیه، مقام‌های هلندی مکررا تاکید کرده بودند که در برابر هرگونه اقدام برای اخلال در نظم و امنیت عمومی سازش نخواهند کرد. دولت هلند مکررا به همتایان ترک خود گفته بود از حضور کایا استقبال نخواهد کرد. این وزیر با همراهان و محافظان تا مرز آلمان اسکورت و خودروی او نیز بازگردانده شد.
این در پی ممانعت از فرود هواپیمای مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در فرودگاه هلند بود. قرار بود چاووش اوغلو در راستای کمپین آری به رفراندوم اصلاحات قانون اساسی وارد شهر روتردام شود که مقامات هلند به او این اجازه را ندادند.
از سوی دیگر، نیروهای امنیتی هلند شنبه گذشته تدابیر امنیتی شدیدی مقابل و اطراف کنسولگری ترکیه در شهر روتردام اتخاذ کردند این تدابیر در پی خبر ورود وزیر خانواده ترکیه اتخاذ شد.
در حالی که ترکیه‌ای‌های مقیم هلند مقابل کنسولگری ترکیه تجمع کردند پلیس ناگزیر مسیرهای اطراف کنسولگری را به روی خودروها و عابران بست. پلیس هلند پیش از ورود وزیر خانواده ترکیه مسیر منتهی به مقر کنسولگری ترکیه در روتردام را روی خودروها و عابران بست. وزیر خارجه ترکیه شب گذشته به فرانسه وارد شد و دیروز در برابر مهاجران ترکیه‌ای در شهر میتز در شمال فرانسه سخنرانی کرد.
ترکیه اروپا را به مداخله متهم کرد
بعد از انتقادات تند رجب طیب اردوغان از مواضع مقامات هلند بنعالی ییلدیریم، نخست‌وزیر ترکیه در سخنرانی در غرب ترکیه از کشورهای اروپایی خواست در امور داخلی و سیاست ترکیه دخالت نکنند و بی‌طرف باشند. وی گفت: کشورهای اروپایی به جبهه مخالفان تعدیل قانون اساسی ترکیه پیوسته‌اند.
ییلدیریم افزود: آلمان و بعد از آن هلند از مخالفان اصلاحات قانون اساسی شده‌اند و مانع از ورود وزیران ما می‌شوند. وی ادامه داد: هر چه می‌خواهید بکنید اما خواهید دید که برادران ما روز ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) چگونه در پای صندوق‌های رای به شما پاسخ خواهند داد.
ییلدیریم افزود: آن کشورها از مخالفان ما و در راس آن اعضای گروه فتح الله گولن و حامیان پ.ک.ک استقبال می‌کنند. در واکنش به راه ندادن وزیر خانواده ترکیه نخست‌وزیری این کشور در بیانیه‌ای عملکرد هلند را رسوایی خواند و گفت: شدیدا به این مساله پاسخ خواهد داد.
در این بیانیه آمده است: کسانی که خود را دوستان اروپایی ما می‌نامند و در هر فرصتی از دموکراسی، آزادی بیان و حقوق بشر حرف می‌زنند بار دیگر در این امتحان شکست خوردند. به موجب این بیانیه، ترکیه به مسوولان هلند ابلاغ کرده که پاسخی قوی‌تر در قبال این اقدام غیرقابل قبول خواهد داد. در این بیانیه از شهروندان ترکیه‌ای در اروپا خواسته شده هوشیار باشند و تحریک نشوند. آنها باید بهترین پاسخ را به اقدامات فاشیستی بدهند.
وزیر دادگستری ترکیه هم عنوان کرد: موضع دولت هلند به دور از دموکراسی و احیا‌کننده نازیسم بود.
پلیس هلند تجمع حامیان اردوغان در روتردام را متفرق کرد
در بحبوحه تنش‌های دیپلماتیک و اخراج یک وزیر ترکیه‌ای از روتردام، پلیس هلند دیروز با توسل به آب پر فشار و پلیس اسب‌سوار تجمع معترضان مقابل کنسولگری ترکیه در روتردام را متفرق کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه،‌ پلیس هلند چندین ساعت پس از اعتراضات مسالمت‌آمیز برای متفرق کردن بیش از ۱۰۰۰ نفر در نزدیکی کنسولگری ترکیه وارد عمل شد. معترضان هم اقدام به مقابله و به سوی پلیس ضد شورش سنگ و بطری آب پرتاب کردند.
تنش‌ها از آنجا آغاز شد که دولت هلند شنبه به هواپیمای حامل مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه اجازه ورود نداد. او قرار بود در روتردام برای اتباع کشورش درباره رفراندوم تغییرات قانون اساسی ۱۶ آوریل سخنرانی کند.
یکی از دلایل مخالفت هلند با ورود مقام‌های ترکیه‌ای این است که قرار است چهارشنبه در هلند انتخابات پارلمانی برگزار شود. با این حال، واکنش رجب طیب اردوغان،‌ رییس‌جمهور ترکیه به تحولات هلند بسیار شدیداللحن بود. او هلند را که زمانی تحت اشغالگری نازی‌ها بود، بقایای نازی‌ها توصیف کرد. علاوه بر هلند، آلمان و برخی دیگر از کشورهای اروپایی هم پیشتر به چاووش‌اوغلو اجازه نداده بودند در کشورشان سخنرانی کند.
در واکنش به تصمیم هلند برای راه ندادن چاووش‌اوغلو، وزارت خارجه ترکیه کاردار هلند در آنکارا را برای توضیح در این باره احضار کرد. اردوغان هم شنبه در تجمعی در استانبول گفت: پرواز وزیر خارجه ما را هر طور می‌خواهید ممنوع کنید‌ اما از این به بعد ببینید که پروازهایتان قرار است چه طور در ترکیه فرود بیایند.
در همین حال فاطمه بتول کایا، وزیر خانواده و رفاه اجتماعی ترکیه در پیامی توئیتری رفتار مقام‌های هلندی را محکوم کرد. وی هلند را به ظلم و سرکوب‌گری متهم کرده و نوشت: در مواجهه با این اقدام فاشیستی، جهان باید به نام دموکراسی قیام کند! چنین رفتاری با یک زن غیرقابل قبول است. من به عنوان یک وزیر منتخب، به عنوان یک شهروند ترکیه‌ای و به عنوان یک زن هرگز در مقابل چنین رفتارهای غیرقانونی تسلیم نمی‌شوم. ما را ۳۰ متری کنسولگری ترکیه در روتردام متوقف کردند و به ما اجازه ورود ندادند. هلند با این اقدام، تمام قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی و حقوق بشر را نقض کرد.
بیش از پنج میلیون نفر از شهروندان ترکیه در سه کشور آلمان، هلند و اتریش زندگی می‌کنند. از میان این مهاجران، حدود یک و نیم میلیون نفر واجد شرایط شرکت در همه‌پرسی ماه آینده ترکیه هستند. از همین رو، دولت ترکیه برنامه ویژه‌ای برای جذب آرای شهروندان خود در این سه کشور تدارک دیده است. قرار بود چاووش‌اوغلو هم در مراسمی برای حمایت از رای «آری» به رفراندوم مورد حمایت دولت ترکیه، سخنرانی کند.
هم‌زمان، دولت‌های آلمان، هلند و اتریش نسبت به برگزاری تظاهرات هواداران دولت اردوغان در خاک کشورشان ابراز ناخشنودی کرده‌اند.
علت اصلی طرح شده از سوی این دولت‌ها، دلایل امنیتی عنوان شده اما نباید انتقاد بسیاری از کشورهای اروپایی از وقایع بعد از کودتای نافرجام سال گذشته در ترکیه را هم در بالا گرفتن تنش‌های تازه میان آنکارا و پایتخت‌های اروپایی بی‌تاثیر دانست.
رفرنداوم ماه آوریل در ترکیه در صورت رای آوردن، بر اختیارات رییس‌جمهور ترکیه می‌افزاید. لایحه اصلاح قانون اساسی که به خواسته اردوغان از سوی دولت به پارلمان تقدیم شده بود، شامل ۱۸ اصل است که با افزایش اختیارات اجرایی رییس‌جمهور، نظام حکومتی پارلمانی را به سیستم ریاستی تغییر می‌دهد.
وزیر خارجه سابق هلند: اشتباه کردیم
وزیر امور خارجه پیشین هلند با اشاره به اقدام این کشور مبنی بر اجازه ندادن به هواپیمای حامل وزیر امور خارجه ترکیه برای فرود گفت: این اقدام هیچ‌گونه جنبه منطقی و قانع‌کننده ندارد.
بن بوت، وزیر امور خارجه پیشین هلند از اظهارات اخیر مارک روت،‌ نخست‌وزیر کشورش علیه ترکیه انتقاد کرد. بوت ادامه داد: عدم پذیرش وزیر امور خارجه ترکیه و اجازه ندادن به فرود هواپیمای حاملش هیچگونه جنبه توجیه‌کننده‌ای ندارد. به نظر می‌رسید این اقدام در راستای مواضع هلند نسبت به فضای تبلیغاتی حاکم در ترکیه است.
وی اضافه کرد: ما مدافع دموکراسی و حقوق بشر هستیم. این‌گونه اقدامات مغایر با ارزش‌های ماست؛ یک اقدام اشتباه انجام دادیم. این وزیر امور خارجه پیشین در ادامه با انتقاد از اقدام دولت هلند گفت: این اقدام ممکن است روابط اقتصادی ما را با ترکیه تحت تاثیر منفی قرار دهد.
تعلیق بخشی از بودجه‌ عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا
در پی افزایش تنش میان ترکیه با کشورهای اروپایی، اتحادیه اروپا بخشی از بودجه عضویت ترکیه در این اتحادیه را تعلیق کرد. رییس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد: اتحادیه اروپا بخشی از بودجه ادغام ترکیه را به دلیل اینکه این کشور در حال دور شدن از این اتحادیه است، تعلیق کرد. یوهانس‌هان اضافه کرد: ترکیه در مسیر اروپا حرکت نمی‌کند بلکه در مسیر مخالف قرار دارد. ما از نظر قانونی متعهدیم که حمایت مالی از کشورهایی کنیم که در مسیر درست پیشرفت‌هایی داشته باشند.