روزنامه جهان صنعت
1396/12/15
نخستین گام برای برقراری دیپلماسی فرهنگی بین ایران و فرانسه
محمد تاج‌الدین- دیپلماسی دیگر تنها نشست و برخاست سیاسیون نیست. در دنیای امروز، فرهنگ و هنر، ورزش، تحقیقات علمی، گردشگری، روابط اجتماعی و حتی مسایل زیست‌محیطی می‌تواند سر‌آغاز رابطه‌ای پایدار میان دو ملت و کشور باشد.چهاردهم اسفند ماه موزه ملی ایران واقع در خیابان سی تیر میزبان 56 اثر از موزه لوور فرانسه بود. فرانسوی‌ها بنا بر توافقاتی که سرآغازش با سفر حسن روحانی به فرانسه کلید خورده بود قسمت کوچکی از گنجینه لوور را به تهران آوردند و قرار است سه هفته مهمان موزه ملی باشند. اتفاقی خوشایند در تاریخ موزه داری ایران و فرصتی برای ارتباط میان ما و اصول روز موزه داری دنیا. در آینده‌ای نزدیک قرار است فرانسوی‌ها نیز میزبان قسمتی از گنجینه کاخ گلستان باشند. مروری بر تاریخ قاجار که این‌بار در فرانسه روایت میشود.
9 صبح به وقت تهران قدیم
میدان امام خمینی، خیابان سی تیر، لاله زار، بهارستان و دیگر محله‌های مرکزی پایتخت، نمادی از تهران قدیم‌اند. تهرانی که در سال‌های گذشته هر روز هویتش رنگ باخته و تغییر شکل داده است. در میان هیاهوی صبح خیابان شلوغ سی تیر و عجله موتورسوارها برای رفت و آمد، موزه ملی ایران میزبان «لوور کوچک» است.
همهمه ورودی ساختمان موزه نشان می‌دهد خبری در راه است. خبرنگارها یکی یکی راه‌شان را از میان سنگ‌فرش‌های خیابان باز کردند و در ورودی موزه منتظر ایستاده اند.
مسوولان فرانسوی و در راس آنها، ژان لوک مارتینس رییس موزه لوور مشغول گپ و گفت و صحبت است. مراسم افتتاحیه بدون تشریفات خاصی آغاز شده و سالن‌ها برای مراجعان باز میشود.
در این نمایشگاه سه هفته‌ای منتخبی از آثار تمدن باستانی و هنر روز به نمایش در آمده است. ابتدا چند تابلو و مجسمه مرمری روی پایه‌های استوار ایستاده‌اند. اولین نکته‌ای که توجه مراجعان را جلب می‌کند سلامت آثاری چند هزار ساله است. گویی هر روز مسوولان موزه لوور تک به تک آثار را مرمت کرده و روزی نبوده که از آنها بی‌خبر باشند. وقتی تصاویر عظمت تخت جمشید زیر تابش بی‌رحم آفتاب تابستان و باران‌های گاه و بیگاه شیراز به ذهن‌مان هجوم می‌آورد بیشتر از گذشته نا امید می‌شویم. آثاری شگرف که بدون رسیدگی روی زمین رها شدند و هر عابری می‌تواند قطعه‌ای از آن را با خود ببرد.
در فکر خرابی‌های آثار باستانی کشورمان هستیم که سالن دوم خودنمایی می‌کند. اینجا همه چیز رنگ و بوی مصر باستان را دارد. مجسمه ابوالهول سیاه وسط سالن را گرفته و چشم از مراجعان بر‌نمی‌دارد. جنس‌اش از سنگ بازالت است. دو مجسمه دیگر نیز با همین جنس و ترکیب در سالن است.
حسن زاده از مسوولان موزه ملی نوع انتخاب آثار موزه را روندی بر شکل‌گیری لوور می‌داند. لووری که ابتدا خریدار آثار باستانی دیگر کشورها بود و کم‌کم توانست خودش نیز در کشف و مرمت آثار تبحر پیدا کند. برخی از آثار گنجینه لوور کوچک حاصل کاوش لووری‌ها است. از جمله آنها مجسمه‌ای بدون سر متعلق به پنج هزار سال پیش است. مجسمه‌ای متعلق به دوران حکمرانی گودا در منطقه جغرافیایی عراق امروز.
چند پلاک و مجسمه نیز از دوران حکومت روم مهمان موزه ملی است. شاید مهم‌ترین آن سردیس مارکوس اورلیوس حکمران مشهور رومی باشد. همان‌که بارها و بارها روایت زندگی اش را در فیلم گلادیاتور با بازی راسل کرو دیده‌ایم.
ایرانی‌های مهمان موزه
همیشه دیدن سر‌ستون‌های عظیم تخت جمشید در موزه لوور باعث تعجب ایرانی‌ها میشود. سر‌ستون‌های شکوهمندی که مشخص نیست چطور و چگونه از کشور خارج شده است. هرچند نگهداری و مرمت اصولی این گنجینه ایرانی این فکر را به ذهن متبادر می‌کند که ای کاش باقی تخت جمشید را هم به فرانسه می‌بردند.
اما در سفر سه هفته‌ای لوور کوچک به تهران خبری از میراث هخامنیشان نیست بلکه دو قطعه مفرغی حاصل کاوش در چغازنبیل و لرستان به ایران فرستاده شده است. اشیایی با تاریخ 4500 ساله که در عین ظرافت و دقت ساخته شده و هنوز سالم است.
تبری کوچک که رویش کتیبه‌ای با خط باستانی نگاشته شده و درفشی متعلق به اوایل هزاره دوم پیش از میلاد.
از دیگر آثار گنجینه نقاشی‌های مدرن فرانسوی است و تابلویی نا‌یاب از رامبراند. پرتره زنی با پس زمینه نارنجی که یکی از مهم‌ترین آثار آورده شده به ایران است.
عکس‌های کیارستمی از لوور
از دیگر بخش‌های نمایشگاه سه هفته‌ای لوور کوچک عکس‌های عباس کیارستمی کارگردان فقید سینمای ایران از موزه لوور است. عکس‌هایی که کیارستمی از مراجعان موزه گرفته و حالا جزیی از گنجینه لوور است.
موزه ملی سمبل ارتباط میان ایران و فرانسه
موزه ملی ایران توسط آندره گدار معمار مشهور فرانسوی ساخته شده است. به همین خاطر است که این موزه را سمبل رابطه فرهنگی ایران و فرانسه می‌دانند.
ژان لوک مارتینس رییس موزه لوور فرانسه با اشاره به همین نکته در نشست خبری افتتاح «لوور کوچک» گفت: ابراز خوشحالی می‌کنم دوباره به ایران آمدم. موزه ملی ایران سمبل ارتباطات بین ایران و فرانسه است و به دست آندره گدار معمار فرانسوی ساخته شده است. در قرن نوزدهم پیمان‌هایی بین ایران و فرانسه منعقد شد که نتیجه آن کاوش‌های باستان شناسی بود به طور مشخص ایران در سال ۱۹۸۴ این امکان را به فرانسه داد که کاوش‌های باستان شناسی انجام دهد. این همکاری‌ها منجر شد در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۰ شاهد کاوش‌های باستان‌شناسی باشیم. این نمایشگاه نیز حاصل سفر آقای روحانی به پاریس در سال ۲۰۱۶ است.
رییس موزه لوور گفت: ما در این نمایشگاه تنوع آثار لوور را به نمایشگاه گذاشتیم، در این نمایشگاه آمیزه‌ای از باستان شناسی و هنر معاصر را می‌بینیم که از ویژگی‌های خاص آن است. در موزه لوور آثاری از مصر باستان، روم و بین النهرین دیده میشود. همچنین نمایشگاهی نیز از آثار موزه ملی و کاخ گلستان در ماه مارس در یکی از شعب موزه لوور در شهر لانس فرانسه برپا میشود. امیدوارم این نمایشگاه به موفقیتی که انتظار آن می‌رود برسد.
او همچنین تصریح کرد: باستان‌شناسان خارجی زیادی در فرانسه فعالیت کرده‌اند. درباره ایران هم باید بگویم اقدامات قانونی از طرف فرانسه درباره کاوش‌های باستان شناسی در سال‌های گذشته انجام شده است. در اواخر قرن ۱۹ باستان‌شناسان فرانسوی تمام عمر و زندگی خود را در اینجا گذاشته‌اند و آثاری هم به‌عنوان تشکر به فرانسه آورده شده است. موزه لوور در فرانسه بخش مهمی را به معرفی ایران باستان اختصاص داده است.مارتینز گفت: آثاری که در شعبه موزه لوور در ابوظبی به نمایش گذاشته شده نیز از بازارهای هنری خریداری شده است.
او درباره نمایشگاه‌های موزه لوور در خارج از کشور فرانسه نیز گفت: در این باره دو منطق داریم؛ یکی درباره اتباع کشورهایی است که از موزه لوور بازدید می‌کنند مانند آمریکایی‌ها و چینی‌ها، ما نمایشگاه‌هایی در آمریکا و چین برگزار کرده‌ایم و به‌زودی نیز در توکیو نمایشگاهی خواهیم داشت. معیار دوم ما همکاری‌های علمی بین موزه‌هاست. ما برنامه‌هایی را در مصر، الجزایر یا یونان داریم. در بخش مجموعه اروپای مدرن هم فعال هستیم مثل هلند و انگلستان و برای برپایی نمایشگاه همکاری می‌کنیم.
او گفت: موزه لوور دارای بیش از دو هزار کارمند و پرسنل است. روزانه بین ۲۵ تا ۴۵ هزار بازدیدکننده دارد. بودجه سالانه آن نیز بیش از ۲۰۰ میلیون یورو در سال است که ۵۰ درصد آن را دولت به صورت مستقیم تامین می‌کند اما بخش دیگری از آن از طریق فروش بلیت تامین میشود. همچنین در بخش نگهداری آثار نیز ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر کار می‌کنند.
گزیده‌ای از شاهکارهای فرهنگی و تمدنی جهان
جبرئیل نوکنده مدیرکل موزه ملی ایران در نشست خبری موزه لوور در تهران که دیروز در موزه ملی ایران برگزار شد، گفت: نمایشگاه موزه لوور در تهران قرار است تاریخ شکل‌گیری لوور را در گذر زمان نشان دهد، این اولین‌بار است که چنین فرصتی برای مردم فراهم شده تا گزیده‌ای از شاهکارهای فرهنگی و تمدنی از مناطقی مانند اروپا، آسیا و آمریکا را در کنار هم ببینند.
او معرفی فرهنگ، هنر و تمدن کهن ایران به سایر ملت‌ها و کشورها را رسالت موزه ملی ایران دانست و افزود: موزه ملی ایران از سال ۲۰۰۱ بیش از ۳۰ نمایشگاه در اروپا، آسیا و آمریکا برگزار کرد، از سوی دیگر علاوه بر رشد ارتباطات فرهنگی، مردم سایر کشورها شناخت بهتری از ایران کسب کردند و تقاضای سفر به ایران بیشتر شد.
او با اشاره به این پرسش که در طول سال‌های گذشته به طور دائم توسط رسانه‌ها مطرح شده است «چرا فقط آثار میراث ملی ما در موزه‌های جهان به نمایش در‌می‌آیند و اقدامی برای نمایش آثار سایر کشورها در ایران صورت نمی‌گیرد؟»، توضیح داد: خوشبختانه از سال ۱۳۹۴ تاکنون، سه نمایشگاه خارجی در موزه ملی ایران برگزار شد. نمایشگاه موزه لوور چهارمین نمایشگاه خارجی در موزه مادر ایران است.
مدیر موزه ملی ایران درباره ویژگی‌های نمایشگاه لوور در موزه ملی ایران گفت: در این نمایشگاه ۵۶ اثر از فرهنگ‌هایی مانند باستانی، روم، یونان، بین‌النهرین و هنر کلاسیک اروپا به نمایش در می‌آید. همچنین دو اثر این نمایشگاه نیز از آثار ایرانی است که شامل تبر مفرغی از محوطه جهانی چغازنبیل و حاصل کاوش‌های علمی باستان شناسان فرانسوی و اثر دیگر یک بیرق از منطقه لرستان است که بیرق از طریق خرید یک مجموعه خصوصی وارد موزه لوور شده است. در کنار این نمایشگاه ۱۸ تابلو از عکس‌های عباس کیارستمی از لوور با عنوان نمایشگاه «به من نگاه کن» نیز به انتخاب عکاس این مجموعه به نمایش در آمده است.
او افزود: در سفر مدیر موزه لوور فرانسه در سال ۹۴ به تهران، درباره برگزاری این نمایشگاه مذاکراتی بین موزه ملی ایران و فرانسه صورت گرفت و او و تمام همکارانش با روی باز از برگزاری این نمایشگاه در تهران استقبال کردند. کارشناسان دو طرف نیز تعامل بسیار نزدیکی برای برگزاری این نمایشگاه با هم داشتند.
مدیر موزه ملی ایران با اشاره به حضور سه شرکت خصوصی «توتال، رنو، بانک آینده» به عنوان حامیان این نمایشگاه، گفت: موزه‌ها برای برگزاری چنین رویدادهایی نیاز به کمک بانک‌ها و موسسات اقتصادی دارند. این نمایشگاه نتیجه سفر رییس جمهور ایران به فرانسه است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی:
نخستین گام برای برقراری دیپلماسی فرهنگی بین ایران و فرانسه
افزایش۱۴۲ میلیارد یورویی بودجه نظامی
تصمیم شورای عالی امنیت ملی درباره حصر تغییر نکرده است
راه‌اندازی سامانه مذاکره ادغام و تملیک در فرابورس
نگاهی به جایگاه ایران در رده‌بندی جهانی شبکه‌های 3G و 4G؛
نایب رییس دوم کمیسیون بهداشت مجلس با توجه به شکست بیمه سلامت:
رییس اتحادیه املاک:
دهه شصتی‌ها !
وقتی باقر رودست می‌خورد!
دلالی دلار همچنان برقرار است
گفت و گو و دیگر هیچ
اتاق بازرگانی تهران تدوین بسته حمایتی را خواستار شد؛
لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی روزآمد نیست
هزینه اشتباهات دولت را
دست خالی لودریان
چالش‌های سر برآورده در ایران
آغاز گفت‌وگو‌های تاریخی بین دو کره
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی:
لودریان از سد تهران- مسکو عبور نکرد
چالش‌های سر برآورده در ایران
