بازی خطرناک با تجارت جهانی

رییس‌جمهور‌ آمریکا که یک جنگ کلامی را در عرصه تجارت جهانی آغاز کرده با بالا بردن سطح تهدیدهای خود گفته اگر اتحادیه اروپا بخواهد روی کالاهای آمریکایی عوارض بیشتری ببندد، ما هم برای خودروهای وارداتی از اروپا مالیات وضع می‌کنیم.
ترامپ یک بار دیگر تاکید کرده که از نظر او کشورهای دیگر از تجارت با ایالات متحده نفع وافر می‌برند، چرا که پیمان‌های تجاری میان آمریکا و آنها بسیار احمقانه وضع شده بوده است. تهدید به آغاز یک جنگ تجاری میان آمریکا و اروپا از پنجشنبه گذشته آغاز شد که ترامپ وعده داد به زودی تعرفه‌های واردات فولاد و آلومینیوم را افزایش می‌دهد.
این اظهارات خیلی زود با واکنش تند سایر کشورها و سازمان تجارت جهانی مواجه شد که چنین تصمیمی را به منزله اعلان یک جنگ تجاری ارزیابی کردند و وعده دادند در صورت عملی شدن این اظهارات رییس‌جمهور‌ آمریکا، آنها هم اقدامات تلافی‌جویانه‌ای در نظر می‌گیرند.آن طور که گزارش شده رهبران اقتصادی اتحادیه اروپا از هم اکنون افزایش ۲۵ درصدی تعرفه‌ها برای حدود سه میلیارد و ۵۰۰ میلیارد دلار اجناس وارداتی از آمریکا به محدوده یورو در نظر گرفته‌اند تا در صورت عملی شدن اظهارات ترامپ، آن را به اجرا بگذارند.
پیشتر ژان کلود یانکر، رییس کمیسیون اروپا گفته بود اگر آمریکا بخواهد آن طور که دونالد ترامپ گفته تعرفه فولاد را ۲۵ درصد و تعرفه آلومینیوم را ۱۰ درصد افزایش دهد، اتحادیه اروپا هم روی کالاهای کلاسیک آمریکایی چون موتورهای‌ هارلی داویدسون، شلوار جین لی‌وایز و ویسکی بربن کنتاکی تعرفه جدید وضع خواهد کرد.


تصمیم جنجال‌برانگیز ترامپ درباره تعرفه فولاد و آلومینیوم
در واکنش به این سخنان، شنبه گذشته ترامپ در توئیتر نوشت: اگر اتحادیه اروپا بخواهد تعرفه‌هایش را که همین حالا هم بالاست، دوباره افزایش دهد و بر سر صادرات کارخانه‌های آمریکایی مانع ایجاد کند ما هم به سادگی برای خودروهای تولیدی آنها که فعلا آزادانه به بازارهای آمریکا سرازیر می‌شوند مالیات وضع خواهیم کرد. آنها همین الان هم وضعیت را به گونه ای کرده اند که تقریبا برای خودروسازان ما فروش در بازار اروپا غیرممکن شده است. یک نامتوازنی تجاری بزرگ. ترامپ در توئیت بعدی خود به کسری تراز تجاری آمریکا با اروپا اشاره کرده و نوشته: ما سالانه ۸۰۰ میلیارد دلار کسری تراز تجاری داریم که علت آن پیمان‌های بسیار احمقانه ای است که امضا کرده‌ایم. از این طریق آنها برای سال‌ها فرصت‌های شغلی و ثروت ما را برده‌اند و به حماقت آنچه رهبران ما کرده‌اند می‌خندند. دیگر کافی است.
حضور خودروهای اروپایی در بازار آمریکا
آمریکا بزرگ‌ترین مقصد خودروسازان اروپایی است؛ آنها در سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۳۷ میلیارد دلار خودرو به آمریکا صادر کردند؛ رقمی معادل ۲۵ درصد از کل تولید خودرو در داخل اروپا. بازار بزرگ بعدی برای خودروسازان اروپایی، چین است که در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۶ درصد از تولیدات خودرو اروپا را خریداری کرد.
در میان خودروسازان اروپایی، آلمان به تنهایی حدود نیمی از این صادرات را به خود اختصاص داده و محصولات فولکس واگن این کشور یکی از سه خودرو پرفروش در بازار آمریکاست. به این ترتیب وضع هر تعرفه جدیدی برای ورود خودروهای اروپایی به بازار آمریکا، بیش از همه آلمان، قوی ترین اقتصاد اتحادیه اروپا را هدف قرار خواهد داد.
از طرف دیگر، بسیاری از خودروسازان آلمانی، کارخانجات خود را در داخل خاک آمریکا احداث کرده‎اند و بدین ترتیب ده‌ها هزار فرصت شغلی برای آمریکاییان فراهم کرده‌اند؛ موضوعی که با اظهارات ترامپ مبنی بر انتقال مشاغل از داخل به آن سوی مرزهای آمریکا در تناقض است.
با وجود این، طی چند روز گذشته هنوز واکنش جدی از سوی آنگلا مرکل یا مقام‌های دولت آلمان در پاسخ به اظهارات ترامپ گزارش نشده است. در همین حال، برخی از تحلیلگران مسایل آمریکا طی چند روز گذشته آغاز این جنگ کلامی از سوی دونالد ترامپ را متاثر از دیگر مسایل داخل کاخ‌سفید ارزیابی کرده‌اند.
این ناظران می‌گویند سه موضوع بحران در کادر اداری کاخ‌سفید نظیر استعفای هوپ هیکس، مدیر ارتباطات که از قدیمی‌ترین کارمندان ترامپ محسوب می شد، لغو مجوز امنیتی داماد ترامپ و فشارها برای کنارگذاشتن او و ایوانکا از دایره مشاوران ترامپ، و انتشار گزارش‌هایی درباره پیشرفت تحقیقات بازرس ویژه در پرونده ترامپ- روسیه و درخواست رابرت مولر برای مصاحبه رودررو با ترامپ همگی باعث شده تا ترامپ برای نشان دادن قدرت خود و تغییر وضعیت موجود وارد این جنگ تجاری که فعلا در حد کلامی
است شود.
به گفته تحلیلگران عمدتا لیبرال و دموکرات در رسانه‌های آمریکا، اظهارات ترامپ در مرحله عملی به احتمال زیاد با مخالفت جدی کنگره آمریکا روبه‌رو خواهد شد. برخی از جمهوریخواهان در کنگره آمریکا از ترامپ خواسته‌اند که در مواضع خود تجدید نظر کند.
اورین هچ، کهنه‌کارترین سناتور جمهوریخواه که از سال ۱۹۷۷ تاکنون عضو مجلس سنای این کشور بوده گفت: باور نمی‌کنم که چطور کسی توانسته چنین توصیه بدی به رییس‌جمهور ارائه کند. کاملا هویداست آن کسی که دست آخر باید تاوان این افزایش تعرفه‌ها را بدهد، مردم آمریکا هستند. سناتور بنجامین سس، جمهوریخواه از ایالت نبراسکا، هم گفته: سیاست‌‎های قرن هجدهمی حفاظت از صنایع داخلی منجر به افزایش قیمت‌ها برای خانواده‌های آمریکایی و تحریک اقدامات تلافی جویانه می‌شود.
نهادهای صنفی چون سازمان خودرو و قطعه‌سازان آمریکا هم با ابراز نگرانی فراوان اعلام کرده در صورت افزایش تعرفه‌‎ها تمام منفعتی که از محل کاهش مالیات بنگاه‌های تجاری عاید صنایع آمریکایی شده بود به باد خواهد رفت.
اشاره این سازمان صنفی به اصلاح نظام مالیاتی آمریکا در ماه دسامبر گذشته بود که طی آن ترامپ توانست با حمایت کنگره مالیات بازرگانی و تولید را از ۳۵ به ۲۱ درصد کاهش دهد؛ تصمیمی که بسیاری آن را فرصتی برای رونق دادن به اقتصاد این کشور ارزیابی کردند. با وجود این، وزیر اقتصاد و بازرگانی دولت ترامپ با حمایت کامل از سخنان ترامپ گفته رییس‌جمهور‌ از سوبسید دادن به واردات خسته شده است.
چرا آمریکا به دنبال افزایش تعرفه‌هاست
دونالد ترامپ که شعار اول آمریکا ستون اصلی مبارزات انتخاباتی او بوده همواره تاکید کرده است که مناسبات اقتصادی میان ایالات متحده و جهان به ضرر اقتصاد کشورش است و این دیگر ممالک جهان هستند که به طور یکطرفه از داد و ستد با آمریکا سود می‌برند.
بر همین مبنا او جمعه گذشته در توئیتی نوشت آمریکا میلیاردها دلار از محل این مناسبات ضرر می‌کند و به همین جهت هم پیروزی در هر جنگ تجاری برای آمریکا آسان خواهد بود. اظهارات او درباره افزایش تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم بر مبنای اصلی در معاهدات جهانی تجاری است که رهبران کشورها اجازه می‌دهند در صورت صلاحدید مسایل مربوط به امنیت ملی کشورشان، تعرفه‌های واردات کالا را تغییر دهند، اما این اظهارات خیلی هم خلق الساعه نبوده است؛ وزارت بازرگانی آمریکا افزایش این تعرفه‌ها را مقدمات در ماه فوریه گذشته و پس از بازبینی مقررات امنیت ملی برای قوانین تجاری مصوب سال ۱۹۶۲ به آقای ترامپ پیشنهاد داده بود. پیش از آن هم‌ ترامپ در ماه ژانویه امسال تعرفه‌های واردات ماشین لباسشویی و صفحه‌های سلول‌های خورشیدی را بالا برده بود.