شورای نگهبان موافق همه‌پرسی

شرق: این پاسخ سخنگوی شورای نگهبان بود به سؤال «شرق» که درباره علت واکنش سیاسی او و دبیر شورای نگهبان به ایده همه‌پرسی سؤال کرد. ایده همه‌پرسی را حسن روحانی رئیس‌جمهوری 22 بهمن در راستای حل اختلافات اساسی طرح کرد اما با انتقاد بخشی از جناح اصولگرا به‌ویژه دبیر و سخنگوی شورای نگهبان روبه‌رو شد. «شرق» از کدخدایی پرسید در شرایطی که همه‌پرسی یکی از اصول قانون اساسی است و شورای نگهبان جایگاه و نقشی در فرایند تصمیم‌گیری همه‌پرسی ندارد و صرفا در بخش اجرا وظیفه نظارت برعهده‌اش گذاشته شده، آیا چنین مخالفت‌هایی شائبه بی‌طرفی این نهاد ناظر را زیر سؤال نمی‌برد؟ آن هم درحالی‌که ابراهیمیان عضو دیگر این شورا هم گفته است اظهارنظر درباره همه‌پرسی نوعی ارزیابی سیاسی است که ارتباطی با جایگاه شورای نگهبان پیدا نمی‌کند.
کدخدایی ابتدا گفت: «نمی‌خواهد بین ما اختلاف بیندازید. همه اعضاي شورای نگهبان یکدست هستند و اختلافی با همکارانمان نداریم». بعد هم ادامه داد: «موضوع رفراندوم فقط در دو اصل قانون اساسی آمده است که یکی مربوط به اصل ۵۹ و اعمال قوه ‌مقننه از طریق رفراندوم در موارد ضروری و دیگری مربوط به اصل ۱۷۷ قانون اساسی و موضوع بازنگری قانون اساسی است. البته در اصل ۱۱۰ نیز فرمان همه‌پرسی از اختیارات رهبری اعلام شده است. شورای نگهبان در این دایره موافق همه‌پرسی است و اتفاقا می‌گوییم که همه‌پرسی را سیاسی نکنید، چراکه محدوده آن مشخص به این دو مورد است و اتفاقا شورای نگهبان آمادگی دارد که براساس این دو اصل بر اجرای همه‌پرسی نظارت کند».
کدخدایی در حالی دیروز از موافقت شورای نگهبان با برگزاری همه‌پرسی گفت که پیش‌تر به شدت به این ایده حمله کرده بود.
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری دیروز خود علاوه بر بحث همه‌پرسی، به تشریح بعضی از طرح‌ها و لوایح مصوب مجلس و همچنین هیئت وزیران که در این شورا مورد بررسی قرار گرفته است، پرداخت و از تأیید تعدادی از این موارد خبر داد.


سخنگوی شورای نگهبان همچنین ادامه داد: بودجه مصوب سال 97 در مجلس در مواردی نیز با ابهام مواجه است؛ از جمله در تبصره ۱۴ و در موضوع هدفمندی یارانه‌ها عبارت «خانواده‌های پردرآمد» با ابهام مواجه است؛ چراکه ضابطه و تعریف خانواده پردرآمد معلوم نیست.
کدخدایی همچنین به موضوع برداشت از صندوق توسعه ملی اشاره کرد و افزود: شرایط و ضوابط برداشت از صندوق و نحوه هزینه‌کرد و نظارت بر آن نیز باید مشخص باشد که عمدتا در تبصره ۴ لایحه بودجه مجوز این برداشت‌ها آمده، اما اعضای شورا تأکید دارند که ضوابط برداشت باید ذکر شود.
 رئیس‌جمهوری چه گفته بود
حسن روحانی ۲۲ بهمن خواستار برگزاری همه‌پرسی برای حل اختلافات بین جناح‌های سیاسی شده و گفته بود: «اگر جایی ما با هم بحث داریم، باید به اصل ٥٩ قانون اساسی مراجعه کنیم. اصل ٥٩ قانون اساسی می‌گوید در برخی موارد قانون‌گذاری و اعمال قوه ‌مقننه در مسائل مهم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، مراجعه به آرای مستقیم مردم است. اگر در دو مسئله اختلاف نظر داریم، جناح‌ها اختلاف دارند، دعوا و شعار ندارد، صندوق آرا را بیاوریم و طبق اصل ٥٩ قانون اساسی هرچه مردم گفتند، به آن عمل کنیم، این ظرفیت قانون اساسی ماست و باید به ظرفیت‌های قانون اساسی‌مان
عمل کنیم».
براساس قانون، تنها وظیفه شورای نگهبان در فرایند همه‌پرسی، همانند هر رأی‌گیری دیگری، نظارت بر اجرای آن است اما سخنگوی شورای نگهبان با انتشار مطلبی در کانال تلگرامی‌اش به شدت به حسن روحانی تاخته و گفته بود: «کاربرد اصل ۵۹ برای همه آشنایان به حقوق اساسی معلوم است و نیاز به بحث بیشتر ندارد. اصل ۵۹ مربوط به اعمال اختیارات قوه ‌مقننه است. شاید آقای رئیس‌جمهور با اصلی دیگر آن را اشتباه کرده‌اند!».
برخلاف او نجات‌الله ابراهیمیان سخنگوی سابق و عضو فعلی شورای نگهبان گفته بود: «اینکه بحث کنیم شورای نگهبان باید درباره همه‌پرسی اظهارنظر کند یا نه، مسئله‌ای زودهنگام است و ارزیابی سیاسی این موضوع کار من نیست.
کدخدایی در همان مطلب، رئیس‌جمهوری را متهم کرده که یکی به نعل می‌زند و یکی به میخ و با اشاره به جمله‌ای منسوب به اینشتین گفته است: «آنان که گاهی به نعل می‌زنند و گاهی هم به میخ، عاقبت چکش واقعیت روی انگشتان آنها می‌خورد. امید آنکه در اجرای قوانین و مخصوصا قانون اساسی از این افراد نباشیم». کدخدایی گفته که فتح باب درباره موضوع رفراندوم، نکته مهمی بود که بازخوانی و تأکید مؤکدش از سوی رئیس‌جمهوری قابل‌توجه است!
حسن روحانی در همان سخنرانی 22 بهمن همچنین گفته بود: «انقلاب ما وقتی پیروز شد که همه با هم بودیم و در قطار انقلاب مسافران فراوانی بودند، البته برخی زودتر از قطار پیاده شدند و برخی را هم از قطار انقلاب پیاده کردیم که می‌توانستیم پیاده نکنیم و اکنون باید همه را به قطار انقلاب دعوت کنیم».
کدخدایی گویا تصور کرده بوده که روحانی در حال کنایه‌زدن به شورای نگهبان است و منظورش از «پیاده‌کردن از قطار انقلاب» ردصلاحیت‌ها بوده است، برای همین در ادامه همان مطلب نوشت: «آنهایی که پیاده شدند، به دلیل آن بود که قانون اساسی را تفسیر به رأی کرده و اعلام می‌کردند برخی از اصول آن را قبول ندارند. شورای نگهبان این نظر شما را که نظر صحیحی هم هست، اجرا کرده است و جنابعالی {روحانی} هم تأیید می‌فرمایید آنان که به قانون اساسی اعتقاد و التزام ندارند، انقلابی نیستند و نمی‌توانند در پست‌های سیاسی قرار بگیرند».
واکنش به احمدی‌نژاد
کدخدایی دیروز همچنین در پاسخ به سؤالی درباره بازپس‌گیری و اعلام اموال و دارایی‌های مسئولان و اینکه در دولت این اصل اجرا می‌شود یا خیر؟ گفت: «باید خودشان پاسخ دهند، تشخیص اینکه نیاز به طرح یا لایحه‌ای نیز باشد، مربوط به دولت و مجلس است. اگر لازم است قانون تصویب شود، دولت و مجلس باید تصمیم بگیرند».
او در پاسخ به سؤالی درباره نامه احمدی‌نژاد به مقام معظم رهبری درباره شورای نگهبان هم گفت: «اقدامات شورای نگهبان تنها بر اساس اصول قانون اساسی و در چارچوب قانون است. اگر شخصی مطلبی دارد می‌تواند آن را به صورت مستند اعلام کند، شایسته کشور نیست که مطالبی در عرصه سیاسی این‌گونه اعلام شوند. بسیاری از این‌گونه پیشنهادات و درخواست‌ها نسبت به شورای نگهبان همیشه بیان می‌شود، اما هر موضوعی که وجود داشته باشد در زمان آن گفته خواهد شد».
وی درباره سرانجام تعیین مصادیق «رجل سیاسی» هم گفت: «هنوز تعریف رجل سیاسی در دستور کار ما قرار دارد، ولی به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم، اما به جمع‌بندی نهایی نرسیدن به معنای تلاش‌نکردن ما نیست. ما در کارگروهی که در مجلس برای این موضوع وجود دارد به نشست‌های خود ادامه می‌دهیم».
او درباره تجمع کارگران در مقابل شورای نگهبان در اعتراض به مصوبه واریز حق درمان به خزانه و اینکه آیا شورا برنامه‌ای برای دفاع از کارگران دارد یا نه، گفت: «شورای نگهبان مدافع حقوق کارگران و حتی تک‌تک ملت و شهروندان است، اما در چارچوب قانون. اگر مصوبه‌ای خلاف شرع یا قانون نباشد، چگونه می‌توان نسبت به آن ایراد گرفت؟ پیش از این، این پول به یک حسابی ریخته می‌شد که جزء خزانه نبود و اکنون بر اساس قانون به منظور نظارت بیشتر به خزانه واریز می‌شود؛ یعنی تغییری صورت نگرفته و هنوز همان قانون تأمین اجتماعی رعایت می‌شود».