يكسان‌سازي فكر همه ممكن نيست

کار حزبی فواید زیادی دارد چرا که علاوه بر تمرین کار گروهی، مشورت جدایی ناپذیر آن سبب بهترین تصمیم می‌شود. البته کار حزبی آفاتی هم دارد که نمی‌توان از آنها چشم پوشی کرد. روز گذشته که دبیر کل و جمعی از اعضای حزب مردم‌سالاری به دیدار یادگار امام رفته بودند، آیت‌ا... سیدحسن خمینی برای آنان از مزایا و آفات کار حزبی گفت. یادگار امام، «انانیت» را آفت بزرگ کار جمعی خواند و گفت: کار جمعی حتما با همدلی و همفکری ارزش مضاعف پیدا می‌کند اما شرط رسیدن به آن آشنایی با قواعد کار جمعی است. ما اگر از خودمان و کارهای کوچک شروع کردیم در کارهای بزرگ هم می‌توانیم موفق شویم والا ممکن است لغزش‌های کوچک به اشتباهات بزرگ بینجامد. آیت‌ا... سید حسن خمینی با بیان اینکه ورود به کار حزبی عللی دارد که انسان را به این کار پر مشغله، پر مخاطره و پر گفت‌وگو وامی‌دارد، اظهار کرد: علت اصلی کار جمعی این است که بر خلاف دنیای ریاضی که نتیجه دو به علاوه دو، همیشه چهار می‌شود؛ در محیط انسانی این معادله بعضا نتایج بیشتری دارد و یک جمع محدود می‌توانند یک کار بسیار بزرگ را باعث شوند. گرچه وقتی کسی همراه نبود انسان باید به تنهایی قیام کند، اما اقدام گروهی نتایج بیشتری دارد. لذا اگر هدف‌مان را متعالی دانستیم و نسبت به درد جامعه خودمان را وظیفه‌مند دانستیم باید برای حل مشکلات قدم برداریم. وی در مورد آفات کار حزبی اظهار کرد: ممکن است نتایج کار دو نفر در یک فرآیند انسانی به مراتب بیشتر باشد اما اگر آن دو نفر همدل نباشند و به آسیب‌ها توجه نکنند نتایج کمتری از حد انتظار خواهند گرفت. سیدحسن خمینی با تاکید بر اینکه علت اصلی به نتیجه نرسیدن کار جمعی «انانیت» است، تصریح کرد: انانیت این است که برای انسان خودش از همه امور مهمتر باشد و معتقد باشد میزان اهمیت اشیای عالم این است که «من» کجا قرار دارم؛ این امر بحرانی را در کارهای جمعی ایجاد می‌کند. البته در این رویکرد برخی افراد مستقیما منیت خود را ابراز می‌کنند و برخی دیگر هم می‌دانند که چگونه به طور غیرمستقیم مسیر شخصی خویش را دنبال کنند و با دیگران بازی کنند. وی یادآور شد: یکی از فیلسوفان معاصر گفته بود، «باید به گونه ای قانون را بنویسید که اگر شما هم نبودید آن قانون عادلانه باشد». کسی می‌تواند یک قانون عادلانه بنویسد که خودش را از این شرایط خارج کند. انانیت به معنای منیت منفی و این حالت است که انسان خود را ملاک خوب و بد بداند؛ این نگاه باعث هزاران ایراد دیگر می‌شود. یادگار امام، مادر بت‌ها را بت نفس انسان خواند و با بیان اینکه شکوفایی جامعه شرط شکوفایی هرکس است، گفت: اگر بخواهیم به این نقطه برسیم که وقتی یک تیم پیروز می‌شود، افتخار خودمان بدانیم؛ باید انانیت را کمرنگ کنیم.
تدوین مانیفست
وی در همین زمینه افزود: شما افتخارات پیشینیان را افتخارات خودتان می‌دانید؛ زیرا با آنها حس رقابت ندارید، اما در روزگار خودتان در قبال کسی که احساس رقابت دارید، ولو اینکه می‌فهمید پیروزی او به نفع شماست، انانیت مانع می‌شود که او را تصدیق کنید. یادگار امام گفت: ممکن است در ابراز رضایت از دیگران بگوییم حزب من، دوست من، گروه من، شهرمن یا جناح من؛ همه اینها از «من» بلند می‌شود. این «من» مادر همه مشکلات است؛ نمی‌توانیم «من» را حذف کنیم، بلکه می‌توانیم آن را تربیت کنیم، چون اگر «من» را از انسان‌ها بگیریم، حرکت به وجود نمی‌آید. وی با اشاره به بی‌توجهی به تفاوت میان حزب و جبهه در کشور ما، تصریح کرد: هر دو اینها به عنوان نیاز جامعه بشری لازم هستند. جبهه‌ها برای مقاطعی شکل می‌گیرند و بیشتر رویکرد سلبی دارند؛ در جبهه گروهی از افراد پیرامون یک مسأله سلبی مسأله مشترک پیدا می‌کنند و یک حرکت جمعی می‌کنند، اما کارکرد احزاب ثبوتی و پیرامون یک امر خواستنی است؛ لذا احزاب، حداکثری و جبهه‌ها حداقلی هستند. سیدحسن خمینی با اشاره به اینکه دوره انتخابات دوره فعالیت جبهه‌های سیاسی است، افزود: وقتی جبهه شکل می‌گیرد همه باید پیرامون سلب یک امر خاص کار کنند ولی در احزاب افراد باید به حداکثر همدلی برسند و یک موضع سلبی عامل تاسیس حزب نمی‌شود. یادگار امام با تاکید بر ضرورت تدوین مانیفست در کار جمعی ادامه داد: انسان باید عقیده خود را در مقام ایجاب بگوید؛ البته طبیعی است که عده‌ای هم آن را نپذیرند، اما این امر نباید مانع طرح نظرات مختلف شود و هیچ‌گاه نمی‌توانیم بگوییم که همه مثل یکدیگر فکر کنند. وی در این سخنان همچنین، حضور پررنگ امام راحل را یکی از الطاف الهی به ملت ایران در جریان انقلاب اسلامی خواند و یادآور شد: اتفاقات پس از انقلاب باعث چند دستگی در جامعه نشد، زیرا نگاه قاطبه ملت به یک نفر بود؛ و این در حالی است که انقلاب‌ها معمولا آغاز درگیری‌ها هستند.