تکرار تجربه شکست‌خورده

ادوارد انجرقلی*‪-‬ در هفته‌گذشته به واسطه تغییرات ایجاد‌شده در سامانه ثبت سفارش و به دنبال آن عدم پاسخگویی بانک‌ها بسیاری از تجار در تامین ارز در راستای ترخیص کالا‌ با مشکلات متعددی مواجه شدند.
همچنین نباید فراموش کرد اقتصاد و مسایل مالی مفاهیمی نیستند که با اهرم فشار قابل کنترل باشند و بتوان آنها را نظم داد. اقتصاد مفهومی است نیازمند دانش که با توجه به امور علمی و تجربی قابل اجراست.
طرح مباحثی همچون حذف دلار به عنوان یکی از ارزهای رایج در اقتصاد بین‌الملل نه‌تنها مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه آغاز‌گر عواقب غیرقابل کنترل بعدی است؛ عواقبی که تجارت و همچنین زندگی روزمره شهروندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد که جبران‌ناپذیر است. برقراری ارتباط تجاری در گرو روابط دیپلماتیک پویا و زنده است.
حذف یک واحد پولی بین‌المللی از چرخه اقتصاد کشور بی‌شک اقتصاد را دچار بحران خواهد کرد. در همین راستا در چرخه‌ای معیوب روابط دیپلماتیک نیز شکست خواهند خورد.


سیاستگذاران و مجریان اقتصادی کشور باید بدانند که ابزار فشار همیشه راه‌حل‌های دیگری برای افراد به نمایش خواهد گذاشت.
سال گذشته قریب به 44 بیلیون دلار خرید خارجی توسط کارخانه‌های ایرانی انجام شده است. توقف استفاده از دلار به عنوان ارز مبادلات بین‌المللی مساله ساده‌ای نیست که بی‌توجه به شرایط بین‌المللی کشور از آن گذر کرد.کارخانه‌های داخلی به سخت‌ترین شکل ممکن تلاش می‌کنند تا ثبات خود را حفظ کنند، در چنین شرایطی نه‌تنها سیاستگذاران و مجریان سیاست‌های اقتصادی کشور حمایت جدی نمی‌کنند بلکه با چنین سنگ‌اندازی‌های نامانوسی چرخه تجارت و اقتصاد کشور را کند‌تر از پیش می‌کنند.
پیش از این شاهد سیاست‌های دستوری شکست‌خورده دولت‌ها بوده‌ایم. نزدیک‌ترین این سیاست‌های نادرست، کاهش سود بانکی بود که تصمیم ناگهانی و یکباره درباره آن موجب آشفتگی مالی در کشور شد. حجم بالای نقدینگی توسط مردم از بانک‌ها خارج و به سمت بازار ارز و سکه سرازیر و باعث گرانی شد.تصمیم حذف دلار از مبادلات بین‌المللی در ابتدایی‌ترین قدم‌های خود شکست خورده است و نمی‌توان امیدی به ادامه‌دار بودن آن داشت. به هر روی تجارت، موضوعی یکجانبه نیست که ایران به تنهایی آن را مدیریت کند. تجارت حاصل روابط چند‌جانبه بین کشورهای مختلف است و بر اساس قوانین بین‌المللی پیش می‌رود.
نمونه واضحی که درباره عدم پاسخگویی سیاست‌های دستوری مالی در دیگر کشورها نیز می‌توان به وضوح مشاهده کرد به چندین سال قبل در کشور سوییس بازمی‌گردد. سال‌ها پیش‌ سیاستگذاران مالی سوییس تصمیم گرفتند با سیاست‌های زور و اجبار برنامه‌های اقتصادی‌شان را پیش ببرند که در نتیجه هیچ پاسخی نداشت.
این سیاست‌ها در جهان شکست خورده است و طبیعی است که در ایران نیز در گذشته با شکست مواجه شده است. تلاش بر تکرار سیاست‌های شکست‌خورده اما سوالی است که پاسخی برای آن مطرح نشده است. نمی‌توان امیدوار بود که چنین تصمیماتی آینده روشنی برای اقتصاد کشور بسازد.
مبادله ارز این روزها حتی در منازل مردم نیز انجام می‌شود و هرگونه برخورد قهری نمی‌تواند آن رامتوقف کند.
* کارآفرین
‏Edward@danoosh.com