مهاجرستیزی، ابزار کسب رای

انتخابات سراسری ایتالیا امروز برگزار می‌شود‌. همان‌طور که انتظار می‌رود اقتصاد و اشتغال دو موضوع کلیدی کارزارهای انتخاباتی است، اما داغ ترین بحث‌ها حول مساله مهاجرت است‌. نزدیک بودن ایتالیا به سواحل شمال آفریقا، باعث شده این کشور مقصد بیشترین تعداد مهاجران در کل اروپا باشد‌. تعدادی از احزاب ایتالیا به ویژه احزاب دست راستی، مهاجران را عامل مشکلات اقتصادی و افزایش آمار جرم و جنایت در کشور می‌دانند‌.
در صورت تشکیل دولت ائتلافی راست و راست افراطی در ایتالیا، آنچه پوپولیسم خوانده می‌شود، یک سنگر جدید را از آن خود خواهد کرد‌. رهبران احزاب راست میانه و راست افراطی ایتالیا در آستانه برگزاری انتخابات سراسری ایتالیا برای اولین و آخرین بار با یکدیگر در رم ملاقات کردند‌. سیلویو برلوسکونی رهبر حزب «به پیش ایتالیا» ماتئو سالوینی رهبر حزب راست افراطی« لیگا» و جورجیا ملونی رهبر «برادران ایتالیا» گفته اند که هدف از این ملاقات فراموش کردن اختلافات داخلی گذشته است‌.
این دیدار سه روز قبل از انتخابات انجام شد‌. برلوسکونی، ملونی و سالوینی طی کارزارهای انتخاباتی با یکدیگر ملاقات نداشتند‌. طبق آخرین نظرسنجی‌ها ائتلاف متشکل از راست و راست افراطی فردی را روانه کاخ نخست‌وزیری ایتالیا خواهد کرد‌. از سوی دیگر تغییرات اخیر در سیستم انتخاباتی ایتالیا می‌تواند قواعد بازی را برهم بزند‌.
سیستم انتخاباتی ترکیبی و پارلمان معلق


نظام انتخاباتی ایتالیا به دنبال همه‌پرسی قانون اساسی در سال ۲۰۱۶ تغییر کرد‌. رای‌گیری این دوره پارلمان (هجدهمین پارلمان) برای اولین‌بار از طریق سیستمی برگزار می‌شود که ترکیبی از سیستم اکثریتی و تناسبی است‌. طبق این سیستم که Rosatellum نام دارد، حدود ۳۵ درصد از کرسی‌های مجلس نمایندگان از آنِ حزبی است که اکثریت مطلق را کسب کند و بقیه کرسی‌ها یعنی ۶۴ درصد به نسبت آرا بین احزاب دیگر تقسیم می‌شود‌. به این ترتیب طبق برآورد کارشناسان نخست‌وزیر از حزبی انتخاب می‌شود که در دور اول ۴۰ درصد کل آرا را کسب کند، اما طبق نظرسنجی‌ها هیچ ائتلاف یا حزبی نمی‌تواند ۴۰ درصد را کسب کند‌. در این صورت محتمل ترین سناریو، تشکیل دولت ائتلافی متشکل از راست و راست افراطی است‌.
راست افراطی و راست میانه دست در دست هم
طبق آخرین نظرسنجی‌ها که دو هفته پیش از انتخابات منتشر شد، ائتلاف متشکل از راست میانه و راست افراطی پیشتاز است‌. این ائتلاف ۳۵ تا ۳۸ درصد آرا را به خود اختصاص خواهد داد‌. انتشار نتیجه نظرسنجی از دو هفته مانده به برگزاری انتخابات ممنوع است‌.
ائتلاف راست میانه و راست افراطی شامل حزب «به پیش ایتالیا» (راست میانه) به رهبری سیلویو برلوسکونی ، دو حزب راست افراطی «لیگا» (که سابقا لیگ شمال نامیده می‌شد) به رهبری ماتئو سیلوینی و «برادران ایتالیا» به رهبری جورجیا ملونی خواهد بود‌. در صورت پیروزی ائتلاف راست، نخست‌وزیر ازیین یکی از دو حزب به پیش ایتالیا و لیگا انتخاب می‌شود که بنا بر نظرسنجی‌ها در راس این ائتلاف هستند‌.
ماندن یا نماندن در اتحادیه اروپا
یکی از اختلافات سه رهبر ائتلاف راست و راست افراطی یعنی برلوسکونی، سالوینی و ملونی به مساله اروپا مربوط می‌شود‌. در حالی که برلوسکونی گفته همواره حامی اتحادیه اروپا باقی خواهم ماند‌. رهبران دو حزب لیگا و برادران ایتالیا دیدگاه‌های ضداروپایی دارند‌.
سیلویو برلوسکونی رهبر حزب به پیش ایتالیا و نخست‌وزیر پیشین به دلیل محکومیت در پرونده کلاهبرداری مالیاتی تا سال ۲۰۱۹ نمی‌تواند سمت دولتی داشته باشد‌. وی آنتونیو تایانی رییس کنونی پارلمان اروپا را برای احراز پست نخست‌وزیری معرفی کرده است‌.
برلوسکونی پرحاشیه و جنجالی به تازگی در دیدارش با ژان کلود یانکر رییس کمیسیون و آنتونیو تایانی رییس پارلمان اروپا، سعی کرده رییس کمیسیون اروپا را متقاعد کند که ائتلاف حزب متبوعش با احزاب راست افراطی به معنای ترک اروپا نیست‌. وی گفته است که همیشه یک فرد اروپایی بوده و همواره یک حامی واقعی اروپا باقی خواهد ماند‌.
ماتئو سالوینی رهبر حزب لیگا که برای احراز پست نخست‌وزیری دورخیز کرده، طی کارزارهای انتخاباتی ادبیات ضداروپایی به کار گرفت‌. وی گفته که حاضر است هر کاری را برای دفاع از منافع ملی انجام دهد و در صورت پیروزی، همه‌پرسی خروج از اتحادیه اروپا را برگزار کند‌.
حزب برادران ایتالیا با گرایش‌های ملی گرایانه قصد دارد با سیاست‌های ضداروپایی و ضدمهاجرتی خودش را تثبیت کند‌. گفته می‌شود که نام حزب برادران ایتالیا اشاره‌ای به سرود ملی ایتالیاست‌. جورجیا ملونی، رهبر برادران ایتالیا مانند مارین لوپن رهبر جبهه ملی فرانسه دیدگاه‌های ملی گرایانه و محافظه‌کارانه دارد و از سیاست‌های ضداروپایی و ضدمهاجرتی تبعیت می‌کند‌. نگاهی به تاریخچه شکل گیری حزب برادران ایتالیا به رهبری جورجیا ملونی، عقاید افراطی آن را به خوبی نمایان می‌کند‌.
حزب برادران ایتالیا به رهبری جورجیا ملونی یک حزب محافظه‌کار ملی گراست‌. خاستگاه این حزب شکافی است که در سال ۲۰۱۲ در حزب مردم آزادی رخ داد‌. برادران ایتالیا وارث سنت نئوفاشیستی محافظه‌کارانه ایتالیاست که جنبش اجتماعی و اتحاد ملی نمایندگان سیاسی اصلی آن به شمار می‌آیند‌. اتحاد ملی در سال ۲۰۰۹ میلادی در حزب مردم آزادی ادغام شد‌. جنبش اجتماعی در سال ۱۹۴۶ توسط هواداران بنیتو موسولینی، دیکتاتور ایتالیایی شکل گرفت‌.
مهاجران، دشمن مشترک
مهم‌ترین سیاست مشترک سه رهبر ائتلاف راست و راست افراطی به پدیده مهاجرت مربوط می‌شود‌. ایتالیا یکی از دروازه‌های اصلی ورود مهاجران و پناهجویان از کشورهای آفریقایی به اروپاست‌.
ممانعت از ورود مهاجران و بازگرداندن مهاجران غیرقانونی مهم‌ترین دیدگاه مشترک سه متحد به شمار می‌آید‌. برلوسکونی بحران مهاجرت را به بمبی در جامعه تشبیه کرده که هر لحظه امکان انفجار آن وجود دارد‌. وی گفته است اگر ائتلاف تحت رهبری پیروز شود ۶۰۰ هزار مهاجرغیرقانونی را از کشور اخراج می‌کند‌.
حزب لیگا در عرصه سیاست با تجربه است‌. این حزب در حال حاضر در مناطق مهم لومباردی و ونتو در شمال ایتالیا طرفدار دارد و از حامیان سیاست‌های دولت‌های پیشین برلوسکونی بوده است‌. برادران ایتالیا نیز دشمن سرسخت مهاجران در ایتالیاست‌. جورجیا ملونی رهبر حزب برادران ایتالیا مهاجران را عامل افزایش جرم در کشور می‌داند‌. این حزب در بیانیه‌اش خواستار متوقف شدن عملیات جست‌وجو و نجات مهاجران در دریای مدیترانه و پایان بخشیدن به برنامه حمایت از آنها و بازگرداندن مهاجران غیرقانونی شده است‌.
ضربه دیگر پوپولیسم بر پیکر اروپا
ایتالیا در سال‌های اخیر شاهد افزایش محبوبیت احزاب دست راستی بوده است و احتمال قوی وجود دارد که جریان راست در انتخابات پیش رو نفوذ بیشتری کند که در این صورت این کشور شاهد حضور بیشتر دیدگاه‌های راست افراطی در سطح ملی خواهد بود‌.
گروهی از تحلیلگران می‌گویند این ائتلاف، بیشتر یک ائتلاف با گرایش‌های راست میانه خواهد بود تا یک ائتلاف میانه با گرایش‌های دست راستی‌. در این صورت جناح راست حضور پررنگی در دولت بعدی ایتالیا خواهد داشت‌. اتحادیه اروپا در انتظار نتایج انتخابات مهم ایتالیاست‌. اهمیت ویژه این انتخابات در آن است که راست افراطی در آن از شانس زیادی برخوردار است‌.
در سال‌های اخیر رشد احزاب پوپولیست و گروه‌های ضد مهاجرت در اروپا سبب ایجاد نگرانی‌هایی برای رهبران اروپا شده است‌. از افزایش طرفداران مارین لوپن تا پیروزی حزب آلترناتیو برای آلمان‌. تازه ترین پیروزی احزاب افراطی در اروپا در اتریش رخ داد که دولت ائتلافی با حضور حزب پوپولیستی و راست‌گرای افراطی حزب FPÖ و حزب محافظه‌کار مردم (OVP) تشکیل شد‌. حزب محافظه‌کار مردم توانست در انتخابات اکتبر ۲۰۱۷ میلادی بیشترین تعداد کرسی‌های پارلمان را از آن خود کند‌. در دولت ائتلافی سباستین کورتس، جوان‌ترین صدراعظم تاریخ اتریش، پست‌های کلیدی دولت از جمله معاونت صدراعظم، دو وزارتخانه دفاع و کشور از آن حزب آزادی مردم اتریش است که دیدگاه‌های ضد مهاجرت دارد‌.
ایتالیا در آستانه انتخابات پارلمانی امروز
جنبش «پنج ستاره» ایتالیا در آستانه انتخابات پارلمانی به حامیانش وعده داد پیروزی نزدیک است، اما رقبای این حزب نگران گسترش محبوبیت تفکرات این حزب هستند که مغایر اصول متعارف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جامعه است‌.
نتایج نظرسنجی‌ها درباره انتخابات پارلمانی امروز نشان می‌دهد که پارلمان معلق شکل می‌گیرد و ائتلاف سیلویو برلوسکونی، نخست‌وزیر سابق ایتالیا متشکل از گروه‌های راست‌میانه بزرگ‌ترین بلوک پارلمانی و جنبش پنج‌ ستاره، بزرگ‌ترین حزب مستقل می‌شود‌.
حزب حاکم چپ‌میانه ایتالیا موسوم به حزب دموکراتیک (PD) نتوانست روی بهبود متزلزل اقتصادی در پی بدترین رکود از جنگ جهانی دوم سرمایه‌گذاری کند و ائتلاف تحت رهبری آن احتمالا در جایگاه سوم قرار می‌گیرد‌. رهبر جنبش پنج ستاره در راهپیمایی رم که حامیانش شعار صداقت سر می‌دادند، گفت: ما تنها یک گام با پیروزی فاصله داریم‌.
انتشار نتایج نظرسنجی‌های رسمی از دو روز پیش متوقف شده است اما احزاب بررسی‌های خودشان را اعلام می‌کنند‌. دی مایو با استناد به نتایج یک نظرسنجی گفت گروهش می‌تواند به اکثریت پارلمانی برسد اما چنین نتایجی توسط نظرسنجی‌های دولتی برای ائتلاف راست‌ میانه برآورد شده است‌.
رهبران راست‌گرا پنجشنبه گذشته تصادفا فاش کردند که پیروزی جنبش پنج ستاره در جنوب ایتالیا می‌تواند فرصت‌های آنان را به خطر بیندازد‌. جورجیا ملونی، رییس حزب برادران ایتالیا در یک گفت‌وگوی خصوصی در جمع متحدانش در یک راهپیمایی مشترک زمانی که میکروفنش روشن بود، گفته است: آنها عملکرد خوبی دارند، واقعا خوب‌. رافائله فیتو، رییس حزب کوچک «ما با ایتالیا هستیم» هم گفت که حمایت از حزب حاکم در جنوب رو به افول است‌.
رهبران حزبی ایتالیا هرگونه ائتلاف پساانتخاباتی با رقبا را رد کردند‌. با این وجود، ایتالیا سابقه‌ای به درازای چندین دهه برای یافتن راهی برای خروج از بن‌بست سیاسی دارد و به نظر می‌رسد بازارهای مالی هم چندان نگران چشم‌انداز یک نتیجه مغشوش نباشند‌.
نخست‌وزیر ایتالیا جمعه گذشته با هشدار درباره اینکه ممکن است روند بهبود کشورش با نتایج این انتخابات منحرف شود، نسبت به ظهور پوپولیست‌ها موضعی محتاطانه گرفت‌. ماتئو رنتزی، رهبر حزب حاکم و نخست‌وزیر سابق ایتالیا هم تاکید کرد ترجیح می‌دهد اپوزیسیون باشد تا اینکه با افراط‌گرایان متحد شود‌. او در پایان کمپین انتخاباتی در زادگاهش در فلورانس گفت: اگر می‌خواهید به ترس، ضد سیاست و خشم رای‌ دهید، به ما رای ندهید‌.
کمپین‌های انتخاباتی از دیروز در سراسر ایتالیا متوقف شد‌. رای‌گیری از 7 صبح تا ۱۱ شب امروز برگزار می‌شود و نتایج نظرسنجی‌های پس از انتخابات، فورا پس از پایان رای‌گیری منتشر می‌شود‌.