روزنامه اعتماد
1396/11/30
معماري صلح در برابر سيرك كارتوني
سارا معصومي«همه‌چيز به ايران بستگي دارد، ايران بايد تصميم بگيرد. قدرت ايران با برجام نه‌تنها محدود نشده كه وسعت پيدا كرده است.» جملات مشترك ميان ژنرال مك مستر، مشاور امنيت ملي؛ دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده؛ بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل و عادل الجبير، وزير خارجه عربستان سعودي. اعتراف‌هايي از جانب عالي‌ترين مقام‌هاي ارشد يك رژيم و دو كشوري كه هزينه‌هاي سالانه نظامي آنها چند ده برابر ايران است. فضاسازي‌هاي سه ضلع محور جنگ‌طلبي كه پروژه تهديد و امنيت‌سازي از پرونده ايران در سطح بين‌المللي را دنبال مي‌كنند. محمدجواد ظريف، وزير خارجه كشورمان پس از بازگشت از سفر سه‌روزه به هند بلافاصله راهي آلمان شد تا در پنجاه و چهارمين كنفرانس امنيتي مونيخ شركت كند. سخنراني در روز آخر و البته در حالي كه سخنران پيش از وي نخست‌وزير رژيم اسراييل بود و تريبون بلافاصله پس از سخنراني وي نيز در اختيار همتاي سعودي‌اش قرار گرفت. حضور همزمان سه مقام ارشد ايراني، اسراييلي و سعودي همان‌طور كه پيش‌بيني مي‌شد يكشنبه را به جنجالي‌ترين و پرحاشيه‌ترين روز براي كنفرانس امنيتي امسال بدل كرد.
24 ساعت پس از آنكه مك مستر، مشاور امنيت ملي رييس‌جمهور ايالات متحده در سخناني تند و تيز از شركاي اروپايي و متحدان آسيايي مانند ژاپن و كره‌جنوبي خواست با ايران تجارت نكنند، بي‌بي و الجبير نيز بر طبل جنگي ديگر در منطقه كوبيدند و با نمايش تكه‌هايي از پهباد يا نقشه بازترسيم شده خاورميانه و روخواني از فهرستي از فعاليت‌هاي تروريستي كه ارتباط هيچ كدام از آنها با تهران ثابت نشده است، تهران را «تهديد نخست» جهان امروز خواندند. حاضران در كنفرانس امنيتي مونيخ و جمعيت كثيري كه به شكل زنده شاهد دومينوي سخنراني‌هاي بي‌بي، ظريف و الجبير بودند به چشم خود تفاوت ميان سيرك اسراييلي، سخنراني ديپلماتيك ايراني و معركه‌گيري سعودي را ديدند. محمدجواد ظريف ،سخنران دوم در ميان دو چهره‌اي بود كه در ظاهر نه با هم دست مي‌دهند، نه رايزني علني ميان آنها صورت مي‌گيرد و نه دولت‌هاي‌شان در تل‌آويو و رياض سفارتخانه دارند اما در پشت پرده براي مهار نفوذ ايران نامه‌نگاري مي‌كنند، براي همكاري‌هاي استخباراتي برنامه‌ريزي مي‌كنند و در كشورهاي ثالث ديد و بازديدهايي نيز ميان آنها برقرار است. ادبيات مشابه و رفتارهاي هماهنگ مقام‌هاي اسراييلي و سعودي براي مقابله با ايران نه‌تنها در داووس يا مونيخ بلكه در هر جلسه و گردهمايي بين‌المللي نشان از تغيير ائتلاف‌ها و شكل‌گيري اتحاد ميان دشمنان قديمي براي در منگنه قرار دادن دشمن مشترك فرضي (ايران) دارد. مونيخ در آخرين روز كنفرانس امنيتي 2018 شاهد زنجيره‌اي از جنگ‌طلبي، تعامل‌گزيني و بحران‌آفريني بود. بنيامين نتانياهو سخنان خود را با عنوان قرباني جنگ و در مذمت آن آغاز كرد اما هنوز از آغاز فاصله‌اي نگرفته بود كه در مسير فراخوان براي جنگ با ايران قرار گرفت. عادل الجبير نمايش خود را با به تصوير كشيدن چهره‌اي متمدن و در حال توسعه از عربستان آغاز كرد و بلافاصله با عبور از اين مقدمات كه با زبان بي‌زباني مدح سياست‌هاي وليعهد عربستان بود وارد جاده هميشگي مقصر خواندن ايران براي هست و نيست‌ها در منطقه كرد. انتقاد از فعاليت‌هاي منطقه‌اي، مذمت توان موشكي، تلاش براي ايجاد شكاف ميان ملت و دولت و زير سوال بردن كارايي توافق هسته‌اي با ايران خروجي مشترك سخنان بي‌بي و الجبير بود. دوره گردي بنيامين نتانياهو با تصاويري در دست به سنت چند سال اخير وي براي ايران‌ستيزي بدل شده است. وي يك بار براي جلوگيري از حصول توافق هسته‌اي ميان ايران و 1+5 اين سيرك را در مجمع عمومي سازمان ملل تكرار كرد و بار ديگر براي هشدار دادن به جهان در مسير اجراي توافق هسته‌اي و روز گذشته نيز با هدف تشويق سايرين براي اصلاح يا متوقف كردن توافق با تهران، عربستان، اسراييل و امريكا در مواجهه با تهران از كمبود ابتكار نيز رنج مي‌برند و نمايشي كه بي‌بي در مجمع عمومي سازمان ملل درباره ايران اجرا كرد در واشنگتن و در يكي از ساختمان‌هاي نظامي پنتاگون با در معرض تماشاي عموم قرار دادن لاشه‌هاي جنگنده‌اي كه رياض را هدف قرار داده تكرار مي‌شود. نتيجه مطلوب كه از نمايش واشنگتن به دست نيامد دوباره تئاتر مشترك عربستان – امريكا و اسراييل اين‌بار با بازيگري جديد در مونيخ تكرار مي‌شود و بي‌بي جسم غيرقابل شناسايي را بالاي سر خود برده و ادعا مي‌كند كه لاشه پهباد ايراني نفوذ كرده به حريم سرزمين‌هاي اشغالي را با خود از تل‌آويو به مونيخ آورده است. وي در كمال بلاهت سياسي حتي با بالا بردن اين لاشه با مخاطب قرار دادن وزير خارجه ايران سوال مي‌كند كه آقاي ظريف ! آيا اين لاشه را مي‌شناسيد؟ حرص ايران‌ستيزي، نخست‌وزير رژيم اسراييل را براي نخستين‌بار در تاريخ برگزاري كنفرانس‌هاي امنيتي مونيخ در 55 سال گذشته به اين كنفرانس كشاند تا خشم خود را از قدرت سخنوري مستدل و آرام وزير خارجه ايران عيان كند و سپس با يك وقفه سي دقيقه‌اي ادامه ماموريت را به مردي از شبه‌جزيره عربستان محول كند كه در عالم سياست هنري جز ايفاي نقش قرباني در طرح (مورد ادعاي سعودي) ناكام ايران براي ترور خود در واشنگتن يا تكرار ادعاهاي بي‌پايه و اساس درباره تاريخچه حمايت‌هاي ايران از آنچه وي گروه‌هاي تروريستي مي‌خواند، ندارد. نشست مونيخ و البته پيش از آن نشست اقتصادي داووس به خوبي نشان داد كه عربستان سعودي به عنوان كشوري كه خود را ام‌القراي جهان اسلام مي‌خواند ابايي از همسويي مواضع و همنوايي در كلام با رژيمي كه نخست‌وزير آن صبح روز يكشنبه ابتدا دستور حمله نظامي به مسلمانان در نوار غزه را مي‌دهد و سپس كت و شلوار پوشيده در مونيخ از صلح سخن مي‌گويد، ندارد.
هشدار جنگ به ايران!
مونيخ براي بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اسراييل تريبوني براي تكرار تهديدها عليه ايران بود. وي در حالي عازم آلمان شد كه شهرهاي مختلف اسراييل شاهد تداوم اعتراض‌هاي مردمي به حضور وي در قدرت است و سيستم قضايي اين رژيم نيز هرلحظه به تفهيم اتهام فساد به نخست‌وزير و همسرش نزديك‌تر مي‌شود. در چنين شرايطي ايران براي بي‌بي به دشمن سودمندي بدل شده كه او مي‌تواند با تهديد خواندن آن اندكي از توجه داخلي را به چيزي غير از اتهام‌هايش جلب كند. بي‌بي سخنان خود را با مرور تاريخي حوادثي كه بر يهوديان رفته آغاز كرد تا به محكوم كردن ايران برسد. وي ادعا كرد كه شباهت‌هاي بسياري ميان ايران امروز و آلمان نازي وجود دارد. وي با اين جمله كه ايران مشغول بلعيدن خاورميانه است، درباره نقش‌هاي منطقه‌اي ايران در لبنان، سوريه، عراق و يمن هشدار داد و با بيان اينكه توافق هسته‌اي ايران را محدودتر نكرد بلكه جسورتر كرد، گفت: كاري به اصلاح يا لغو برجام نداريم بلكه ما مي‌خواهيم ايران به سلاح هسته‌اي دست پيدا نكند. وي كه پيش از اين در اجلاس داووس نيز از اروپايي‌ها خواسته بود سخنان اخير رييس‌جمهور امريكا براي عدم تمديد توقف اجراي تحريم‌هاي هسته‌اي ايران در ماه مه را جدي بگيرند اين‌بار نيز ادعا كرد كه اروپا بايد كار اقتصادي با ايران يا امريكا يكي را انتخاب كند.
وي با بالا بردن لاشه پهپادي كه مي‌گويد ايراني است و هدف اسراييل قرار گرفته از خط قرمزهاي تل‌آويو سخن گفت و ادعا كرد كه اسراييل اجازه نمي‌دهد ايران حلقه محاصره اطراف آنها را تنگ‌تر كند. وي در ادامه افزود: در صورتي كه لازم باشد، عليه آن اقدام مي‌كنيم، نه فقط عليه گروه‌هاي مورد حمايت ايران، بلكه عليه خود ايران اقدام (نظامي) مي‌كنيم. نخست‌وزير رژيم صهيونيستي با اشاره به اينكه وزير خارجه ايران بعد از وي سخنراني خواهد كرد، ادعا كرد كه ظريف همواره با سخنوري دروغ مي‌گويد و با مخاطب قرار دادن وي گفت: اگر مي‌خواهي پيامي به تهران ببري، به آنها بگو عزم اسراييل را آزمايش نكنيد. نخست‌وزير رژيم صهيونيستي در ادامه مدعي شد مشكل و دعوايي با مردم ايران ندارد و حتي ادعا كرد كه پيام‌هاي ويديويي كه براي مردم ايران فرستاده با استقبال روبه‌رو شده است! بي‌بي در ادامه نمايش خود در مونيخ با مردم ايران به دليل حادثه سقوط هواپيما در روز يكشنبه كه منجر به كشته شدن بيش از 60 نفر شد، همدردي كرد.
بي‌بي به دنبال صلح نيست
اندكي پس از سخنراني بنيامين نتانياهو، واكنش‌ها به اظهارات جنگ‌طلبانه وي آغاز شد و «كارل بيلت» وزير خارجه سابق سوئد و جان كري، وزير خارجه سابق ايالات متحده زبان به انتقاد از وي گشودند. كارل بيلت كه در حال حاضر رييس كنوني انديشكده «شوراي اروپايي روابط خارجي» است در اين باره گفت: همان‌طور كه انتظار مي‌رفت نتانياهو در مسير جنگ‌طلبي است و توافق هسته‌اي ايران را با قرارداد 1938 مونيخ قياس كرد. او دنبال صلح نيست. ادبيات تخاصمي نتانياهو عليه ايران، يادآور آن است كه او چطور با همان حرارت و استدلال‌ها حامي جنگ عليه عراق قبل از سال 2003 بود.
به گزارش فارس، قرارداد مونيخ، توافقي بين آلمان نازي و ايتاليا، فرانسه و انگليس بود. بر اساس اين توافقنامه كه با هدف جلوگيري از بروز جنگ جهاني دوم امضا شد، كشورهاي انگليس، فرانسه، ايتاليا و آلمان در سپتامبر سال 1938 توافق كردند كه نواحي آلماني‌نشين سودت در چكسلواكي، ضميمه خاك آلمان نازي شود. اين قرارداد در شهر مونيخ آلمان بدون حضور نماينده چكسلواكي تصويب شد. جان كري، وزير خارجه سابق امريكا نيز با اشاره به اظهارات نتانياهو و دستاوردهاي برجام گفت: «نتانياهو مي‌گويد كه ايران ظرف 10 سال با ساخت يك زرادخانه هسته‌اي خواهد داشت كه اين ادعا صحت ندارد. براساس برجام بازرسان و ناظراني هستند كه محل سانتريفيوژها را بازرسي مي‌كنند. جامعه جهاني اقدامات هسته‌اي ايران را محدود كرده و اكنون نيز براي اروپا و جهان اهميت دارد كه اين توافق حفظ شود.» جان كري در ادامه سخنانش يادآوري كرد كه چطور رژيم صهيونيستي، عربستان و مصر از اوباما خواستند تا به ايران حمله كند و افزود: «بمباران كردن، اوضاع را به عقب بازنمي‌گرداند. امروز نيز مي‌دانيم كه جهان با بازگشت به عقب و بدون توافق هسته‌اي ايران مكان بهتري نخواهد بود.»
رسانه‌هاي بين‌المللي چون رويترز و واشنگتن‌پست نيز براي پوشش سخنان بي‌بي در مونيخ تيترهاي هشدار نظامي اسراييل به ايران را انتخاب كردند و در گزارش‌هاي خود نيز تاكيد داشتند كه بي‌بي اين‌بار از خطوط قرمز اسراييل در سوريه با جديت بيشتري سخن گفته و البته به جهان هشدار داده كه ايران را متوقف كنيد. واشنگتن‌پست در بخشي از گزارش خود در اين باره نوشت: هرچند كه وضعيت بي‌بي در داخل اسراييل خوب نيست اما او در امريكا از حمايت دونالد ترامپ برخوردار است و همزمان به شكل بي‌سابقه‌اي كشورهاي عربي مانند عربستان به او روي خوش نشان داده‌اند.
تكرار طرح ايران براي معماري منطقه‌اي
محمد جواد ظريف، وزير خارجه كشورمان از فرصت براي پنجمين سال متوالي در نشست امنيتي مونيخ استفاده كرد تا بارديگر از تمايل ايران براي گفت‌وگو با همسايگان و تعامل با جهان سخن بگويد. سخناني كه در تضاد كامل با اظهارات سخنران پيش از وي و مردي بود كه پس از او به عنوان آخرين سخنران پشت تريبون قرار گرفت. جواد ظريف با اشاره به اينكه وي سال گذشته از همين تريبون پيشنهاد ايران براي ترتيبات امنيتي را در خليج فارس بر پايه گفت‌وگو، اصول مشترك و اقدامات اعتمادساز براي چندمين بار تكرار كرد، گفت: برخي از همسايگان ما سال گذشته از فرصت حضور در اين نشست (مونيخ) براي اتهام وارد كردن به ايران، استفاده كردند و تعدادي از آنها و ديگران نيز امسال چنين كردند و احتمالا پس از سخنراني من هم چنين خواهند كرد. (اشاره به سخنراني وزير خارجه سعودي كه پس از وزير خارجه ايران بود)
ظريف در ادامه سخنراني، بنيامين نتانياهو را به سيرك كارتوني تشبيه كرد كه ارزش پاسخ دادن ندارد و تاكيد كرد كه قصد دارد از فرصت در اختيارش براي پرداختن به موضوعات جدي‌تر استفاده كند. اين بخش از سخنان ظريف بلافاصله در رسانه‌هاي بين‌المللي بازتاب پيدا كرد و همگان عنوان كردند كه وزير خارجه ايران، نخست‌وزير رژيم اسراييل را در سخنان خود در كنفرانس امنيتي مونيخ به سخره گرفت.
به گزارش خبرگزاري فارس، ظريف به تحولات در منطقه از تجاوز صدام به ايران تا بمباران يمن توسط نيروهاي ائتلاف به رهبري عربستان اشاره كرد و با برشمردن اين موارد از جمله حمايت از تهاجم صدام‌حسين به ايران در سال 1980 تا كمك و مشاركت در به كارگيري سلاح‌هاي شيميايي عليه مردم ايران و شهروندان عراق، جنگ با صدام براي خارج كردن آن از كويت و پس از آن حذف صدام با كمك همديگر، اولين حمايت‌ها از القاعده و طالبان تا به راه انداختن جنگ براي حذف آنها از افغانستان، حمايت از تروريست‌هاي افراطي براي تخريب سوريه و اشغال بخش‌هايي از اين كشور تحت پوشش مبارزه با گروه‌هاي مسلح مورد حمايت مالي، تهاجم اسراييل و تجاوزهاي متعاقب آن به لبنان و اشغال غيرقانوني فلسطين و تهاجم‌هاي روزمره به حريم هوايي سوريه و بمباران يمن با هواپيماهاي مجهز غربي، پرسيد: اين اقدامات چه حاصلي براي جهان داشته است؟ امروز آنها از اين و ديگر اجلاس‌ها به منظور احيا و جان بخشيدن به حمله به سياست خارجي ايران و تيره و تار كردن واقعيت استفاده مي‌كنند. آيا آنگونه كه بعضي از آنها در اظهاراتي مسخره مدعي آن مي‌شوند، ايران آنها را مجبور به اتخاذ چنين انتخاب‌هاي اشتباهي مي‌كند؟ آيا ما مقصر هستيم به خاطر اينكه در طرف درست تاريخ ايستاده‌ايم و با صدام‌حسين، القاعده، طالبان، داعش، النصره و ديگران مبارزه كرديم؟ در حالي كه امريكا و شركايش آنها را به لحاظ مالي و تسليحاتي تجهيز و حمايت كرده و مي‌كنند؟
ظريف با اشاره به اينكه ايران معتقد است منطقه خليج فارس نيازمند يك معماري امنيتي جديد منطقه‌اي است، گفت: ما پيشنهاد يك منطقه قدرتمند را داده‌ايم. منطقه قدرتمندي كه در آن ملت‌هاي كوچك و بزرگ و حتي آنهايي كه رقابت‌هاي تاريخي با يكديگر دارند، در برقراري ثبات مشاركت مي‌كنند. ما نيازمند آن هستيم كه به سمت امنيت جمعي و مفاهيمي چون شبكهسازي امنيتي حركت كنيم. شبكهسازي امنيتي بر اساس ديدگاه حاصل جمع غير صفر است. ما نمي‌خواهيم در منطقه هژمون باشيم. چرا كه زمان هژمون هم در منطقه ما و هم در سطح بين‌المللي گذشته است.
رييس دستگاه ديپلماسي با تكرار پيشنهاد ايران براي ايجاد يك «مجمع گفت‌وگوي منطقه‌اي» گفت: اين پيشنهاد هنوز شنيده نشده اما همچنان روي ميز است. پارامترهاي معماري منطقه‌اي پيشنهاد شده توسط ايران آسان اما موثر است، تلاش براي ناديده انگاشتن تضاد منافع و پذيرش تفاوت‌ها. معماري امنيتي آينده در خليج فارس بايد به نحوي باشد كه تمامي كشورهاي اين منطقه به استانداردهاي مشترك براساس منشور سازمان ملل از جمله حاكميت يكسان كشورها، پرهيز از تهديد يا استفاده از زور، حل مسالمت‌آميز مناقشات، عدم مداخله در امور داخلي ديگر كشورها، احترام به تماميت ارضي و حق تعيين سرنوشت دولت‌ها پايبند باشند. ظريف در پايان با اشاره به اينكه به شكل خطرناكي به تشديد مناقشه‌ها كه زندگي فرزندان و نوه‌هاي ما را تحت تاثير قرار خواهد داد، نزديك شده‌ايم، گفت: از همتايان خود در منطقه خليج فارس دعوت مي‌كنم تا براي تحقق بخشيدن به اين پيشنهاد به ايران بپيوندند.
پايان افسانه شكست‌ناپذيري اسراييل
متلاشي شدن به اصطلاح «افسانه شكست‌ناپذيري» اسراييل، بخشي از پاسخ محمدجواد ظريف به سوالي درباره جنجال‌هاي رژيم صهيونيستي پس از ساقط شدن جنگنده اين رژيم در سوريه بود كه البته اين جمله نيز به تيتر رسانه‌هاي غربي بدل شد. وزير خارجه ايران در پاسخ گفت: چيزي كه طي روزهاي اخير به وقوع پيوست متلاشي شدن به اصطلاح «افسانه شكست‌ناپذيري» اسراييل بود. اسراييل از تجاوزگري به عنوان يك سياست عليه همسايگانش استفاده مي‌كند. تقريبا هر روز به سوريه حمله نظامي مي‌كند اما يك بار كه سوري‌ها جنگنده آنها را سرنگون مي‌كنند گويي بحراني به وجود آمده است. بحران، تجاوزگري است. بحران نقض حقوق اوليه فلسطيني‌ها. آيا ايران در برجام بدون امريكا مي‌ماند يا نه؟ سوالي كه بسياري از حاضران در مونيخ از هيات ايراني داشتند و محمدجواد ظريف در پاسخ گفت: اگر احساس كنيم آنچه در برجام رخ مي‌دهد در راستاي منافع‌مان نيست، به گونه‌اي پاسخ مي‌دهيم كه باعث پشيماني ديگران شود. ما اولين كشوري نخواهيم بود كه توافق هسته‌اي را نقض خواهد كرد و با وجود تلاش فريبكارانه نتانياهو، برجام حفظ خواهد شد.
صداي لرزان جبير پس از ظريف
عادل الجبير، وزير خارجه عربستان سعودي پس از محمدجواد ظريف پشت تريبون قرار گرفت و از 15 دقيقه فرصت در اختيار خود براي تكرار ادعاها عليه ايران استفاده كرد. درحالي كه كنفرانس امنيتي مونيخ فرصتي براي بيان ديدگاه‌هاي يك كشور درباره مسائل مهم و روز بين‌المللي و ارايه راهكارهاي ملموس براي بحران‌هاي موجود است، عادل الجبير 90 درصد سخنان خود را به خواندن به ظن خود سياهه‌اي از رفتارهاي منطقه‌اي ايران اختصاص داد. در حالي كه محمدجواد ظريف در سخنان خود به صراحت از عزم تهران براي آغاز گفت‌وگوهاي منطقه‌اي و تنش‌زدايي از روابط در منطقه خليج فارس سخن گفت، الجبير ترجيح داد ريشه همه مشكلات ميان تهران و رياض و البته رفتارهاي رياض در چهار دهه گذشته را به انقلاب اسلامي ايران وصل كند و ادعا كرد كه شبه جزيره سعودي در واكنش به انقلاب ايران دست به برخي رفتارها زده است. هرچند كه اين سخنان جبير پس از ايراد سخنراني وزير خارجه ايران صورت گرفت اما ظريف در سخنان خود نيز به اين ادعاي سعودي‌ها پاسخ داده بود و ليستي مستند از حمايت‌هاي مالي و معنوي رياض از گروه‌هاي تروريستي در افغانستان، عراق و سوريه در چهار دهه اخير را خواند. با اين وجود عادل الجبير در سخنان خود ادعا كرد كه مساله ايران و عربستان دست دادن مقام‌هاي دو كشور با هم يا شركت كردن همزمان آنها در يك پنل تخصصي نيست بلكه عربستان با اصل رفتارهاي ايران در منطقه مشكل دارد و تا زماني كه رفتارهاي ايران تغيير نكند، رياض نيز به فشارهاي خود به تهران ادامه مي‌دهد. وي همچنين از ماجراي حمله به سفارتخانه و دفتر نمايندگي‌هاي عربستان در ايران در سال 2015 نيز به عنوان ابزاري براي خطرناك خواندن رفتارهاي ايران با ديپلمات‌هاي خارجي استفاده كرد و از حاضران اين سوال را پرسيد كه آيا يك ديپلمات ايراني مي‌يابند كه عربستان به او آسيب رسانده باشد؟ وي همچنين در مذمت توافق هسته‌اي با ايران و دست باز تهران براي غني‌سازي اورانيوم نيز سخن گفت و ادعا كرد كه تهران بايد به دليل فعاليت‌هاي موشكي مورد تحريم‌هاي بيشتر و جدي‌تر قرار بگيرد.
يمن و عفرين روي ميز رايزني‌هاي ايران
حضور چندساعته محمدجواد ظريف در مونيخ فرصتي شد تا وي برخي از ديدارهاي دوجانبه و رايزني‌هاي سياسي را نيز پيش ببرد. نيچروان بارزاني، نخست‌وزير اقليم كردستان عراق، استفان دي ميستورا، نماينده دبيركل سازمان ملل متحد در امور سوريه، كاترين اشتون، هماهنگ‌كننده سابق سياست خارجي اتحاديه اروپا و همچنين وزراي خارجه ارمنستان و گرجستان مقام‌هايي بودند كه با وزير خارجه ايران ديدار كردند. وزير خارجه پس از مونيخ راهي مسكو شد تا در كنفرانس بين‌المللي «روسيه در خاورميانه: نقش‌آفريني در تمامي صحنه‌ها» شركت كند. سيدعباس عراقچي، معاون سياسي وزير خارجه كه از روز جمعه در مونيخ حضور داشت و مجموعه‌اي از ديدارهاي دو و چندجانبه را پيش برده درباره ديدار روز شنبه با معاونان وزراي خارجه ايتاليا، انگلستان، فرانسه و آلمان درباره يمن گفت: كنفرانس امنيتي مونيخ در عين حال كه فرصت مناسبي براي بيان ديدگاه‌هاست، فرصت بسيار خوبي براي ديدارهاي جانبي نيز فراهم مي‌كند. در دو روز گذشته ملاقات‌هاي دوجانبه را با كشورهاي مختلف در حوزه‌هاي مختلف از جمله برجام داشتم كه گفت‌وگوهاي بسيار خوبي بود. گفت‌وگويي هم با معاونان وزراي خارجه اين چهار كشور داشتم كه به بحث يمن مربوط مي‌شد. با توجه به ابعاد بزرگ فاجعه انساني و ميزان حملات ائتلاف به رهبري عربستان و امارات كه شدت گرفته و فجايع بسيار زيادي آفريده، ميزان كشتارها و رنجي كه مردم مي‌برند و بيماري وبا و معضلاتي كه وجود دارد ضرورت دارد تلاش مشتركي توسط جامعه بين‌الملل براي برقراري آتش‌بس و شكستن محاصره تحميلي عربستان و ارسال كمك‌هاي انساني صورت گيرد كه بدين منظور گفت‌وگوهايي داشتيم كه فكر مي‌كنم گفت‌وگوهاي خوبي بود و اميدواريم بتواند در اين فضاي بسته‌اي كه درباره يمن وجود دارد، گشايشي را حاصل كند. عراقچي در بخش‌هايي از سخنانش تاكيد كرد كه موضوع سوريه و از جمله عفرين در همه ملاقات‌ها در كنفرانس مونيخ يكي از موضوعات رايزني‌هاي دوجانبه ايران با طرف‌هاي مقابل بوده است.
