بندر چابهار؛ محور توافقات روحانی و مودی

مقامات عالی اجرایی ایران و هند ۱۵ توافق‌نامه جدید همکاری امضا کردند که بخش قابل توجهی از آن مربوط به عرصه حمل و نقل است؛ از جمله این که  هند فاینانس ورودی خود به طرح راه آهن چابهار را نهایی کرد. این اسناد دیروز در دیدار حسن روحانی و نارندرا مودی امضا و نهایی شد.خبرگزاری رویترز  گزارش کرده که بر اساس این قرارداد، هند متعهد شده طی ۱۸ ماه، در ۹۰ کیلومتری بندر گوادر پاکستان که چین عملیات احداث آن را در دست دارد، با دور زدن پاکستان، یک مسیر ترانزیت بین ایران، افغانستان و هند ایجاد کند. در سفر نخست وزیر هند به تهران نیز که خرداد 95 انجام شده بود، ده‌ها قرارداد میان دو کشور به امضا رسید که مهم‌ترین آن ها قرارداد چابهار بود. همچنین  آخوندی وزیر راه و شهرسازی  از نهایی شدن موافقت هندی‌ها برای سرمایه‌ گذاری حدود ۹ هزار میلیارد تومانی در موضوع های بندری و ریلی کشورمان خبر داد .رئیس جمهور کشورمان که سفر سه روزه خود به هند را پنج شنبه گذشته با حضور در حیدرآباد این کشورآغاز کرده بود، جمعه شب به دهلی نو رفت و روز گذشته پس از استقبال رسمی از سوی مقامات هندی، ابتدا با حضور در بنای یادمان ماهاتما گاندی به پدر استقلال و رهبر فقید سیاسی و معنوی هندوستان ادای احترام کرد. به گزارش ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در دفتر یادمان ماهاتما گاندی نوشت: «آن چه انسان های آزاد را همواره امیدوار می‌کند، حیات بخش بودن افکار و اندیشه‌های انسانی، آزادی خواهانه و عدالت‌طلبانه این گونه انسان هاست.» روحانی: ایران می تواند انرژی مورد نیاز هندوستان را در قالب قراردادهای راهبردی بلندمدت تامین کند پس از استقبال رسمی نخست وزیر هند از رئیس جمهور ایران، دو طرف با یکدیگر دیدار کردند. روحانی در این دیدار با بیان این که روابط ایران و هند به ضرر هیچ کشوری نیست، حوزه های مرتبط با انرژی و حمل و نقل را دو ظرفیت مهم برای همکاری راهبردی ایران و هندوستان خواند و افزود: بندر چابهار به عنوان پل ارتباطی هند به افغانستان و آسیای مرکزی و اروپای شرقی ، می تواند روابط تاریخی دو کشور و منطقه را مستحکم تر سازد. روحانی همچنین با بیان این که ایران می تواند انرژی مورد نیاز هندوستان را در قالب قراردادهای راهبردی بلندمدت تامین کند، افزود: این قراردادهای بلندمدت در حوزه های انرژی و حمل و نقل، دو کشور را به شرکای راهبردی و مطمئن مبدل خواهد ساخت. وی تروریسم را معضلی نه تنها برای منطقه بلکه برای جهان دانست و با تأکید بر ضرورت تقویت همکاری کشورها در این عرصه، گفت: باید با ریشه های تروریسم که عمدتا فکری و فرهنگی و ناشی از ترویج اندیشه های افراطی و مروج خشونت است، مبارزه کرد و ما آماده همکاری فرهنگی در این زمینه با کشورهای دوست ازجمله هندوستان هستیم. دراین باره آسوشیتدپرس گزارش داد ایران و هند برای افزایش همکاری‌ها در زمینه مبارزه با افراط‌گرایی، تروریسم، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و برقراری صلح و ثبات در افغانستان توافق کردند. نخست وزیر هند: چابهار می تواند مناسبات تجاری در منطقه و جهان را عوض کند همچنین مودی نخست وزیر هند نیز در این دیدار روند توسعه روابط دو کشور را رضایت بخش خواند و تأکید کرد که کشورش مصمم به توسعه همه جانبه روابط با ایران است. وی با بیان این که هندوستان آماده همکاری های درازمدت با ایران در همه زمینه های مورد علاقه دو کشور است، تصریح کرد: شرکت های هندی آماده اند سرمایه گذاری های خود را در حوزه همکاری های مشترک از جمله نفت و گاز توسعه دهند. نخست وزیر هندوستان همچنین به  اهمیت و جایگاه ویژه بندر چابهار برای توسعه همکاری های منطقه ای اشاره کرد و با تأکید بر این که «چابهار می تواند بازی مناسبات تجاری در منطقه و جهان را عوض کند» ضمن اعلام آمادگی برای همکاری با ایران در زمینه مبارزه با تروریسم بیان کرد: سفر دکتر روحانی به هندوستان برای دو کشور و مردم منطقه و توسعه همکاری‌های استراتژیک بین ایران و هند گام بسیار مهمی است. هشدار برجامی روحانی به آمریکا  رئیس جمهور کشورمان در سخنرانی خود در موسسه پژوهشی آبزرور در دهلی نو هم با اشاره به وفادار نبودن آمریکا به تعهدات خود از جمله درباره برجام گفت: ما به عنوان ایرانی که همواره در طول تاریخ به پیمان های خود پایبند بوده ایم تا روزی که دیگران برجام را نقض نکرده اند آن را نقض نخواهیم کرد. این فرهنگ ایرانی است. این قانون دین ماست این دستور خدا و پیامبر ماست. ما اگر پیمانی بستیم تا پای جان می ایستیم اگر بخواهیم آن را نقض کنیم از اول امضا نمی کنیم.  وی ادامه داد: حالا یک آقایی که کارش تجارت بوده و همیشه در حال چانه زنی بوده فکر کرده در دنیای سیاست هم مانند دنیای تجارت است و او می تواند هر روز و هر زمان چانه بزند.» رئیس جمهور کشورمان هشدار داد: اگر آمریکا این پیمان را زیر پا بگذارد و نقض کند خواهیم دید که دولت آمریکا پشیمان خواهد شد و مردم این کشور هم بالاترین صدای اعتراض خود را در زمانی کوتاه بر سر ناقضان این پیمان بلند خواهند کرد. سرمایه گذاری 9000 میلیارد تومانی هند در ایران  بر اساس یکی از قراردادهای امضا شده در سفر رئیس جمهور، ایران بخشی از منطقه چندمنظوره و پایانه کانتینری را برای مدت 18 ماه به طرف هندی اجاره می دهد تا عملیات های تاسیسات بندری موجود در فاز نخست پروژه توسعه این بندر را بر عهده بگیرد. همچنین هند متعهد شده که 85 میلیون دلار برای توسعه بندر شهید بهشتی چابهار سرمایه گذاری کند. به گزارش ایسنا وزیر راه و شهرسازی هم که به همراه رئیس جمهور به هندوستان سفر کرده است از نهایی شدن موافقت هندی‌ها برای سرمایه‌ گذاری حدود ۹ هزار میلیارد تومانی در موضوعات بندری و ریلی کشورمان خبر داد. قائم مقام وزیر راه نیز با بیان این که هم‌اکنون با شرکت های هندی برای سرمایه‌گذاری در ایران در حال مذاکره هستیم،افزود: در این مذاکرات تامین مالی فاینانس برای خرید 100 هزار تن ریل و خرید 300 هزار تن شمش فولاد برای تولید ریل ملی در ذوب‌آهن اصفهان در دستور کار است تا بتوانیم سرمایه‌گذاری 200 میلیون دلاری شرکت های هندی را در این زمینه در ایران تسهیل کنیم. فخریه یادآور شد: بر اساس یکی دیگر از مذاکرات انجام‌شده، هندی‌ها با فاینانس 200 میلیون دلاری در تکمیل خط آهن زاهدان-چابهار موافقت کرده اند و مقررشده است یک شرکت هندی سرمایه موردنیاز تکمیل این خط را فاینانس (تامین مالی) کند و هم‌اکنون مذاکرات ما با هندی‌ها در زمینه انعقاد قرارداد در دستور کار قرارگرفته است.در پایان مراسم امضای اسناد همکاری های دو کشور، از تمبر یادبود دو کشور رونمایی شد که مودی در این باره گفت: این تمبر نشانگر پیشینه گرم و صمیمی و آینده امیدبخش در روابط ایران و هند است. ظریف هم در توئیتی نوشت: سفر رسمی رئیس جمهور روحانی به هند منجر به حصول قراردادهای زیادی در زمینه تجاری و همکاری شده است. از آن مهم تر به تحکیم دوستی میان این دو کشور منجر شده است. روحانی: در مهاجرت معکوس، 400 نفر از ایرانیان مقیم  آمریکا به کشور باز گشته اند همچنین به گزارش ایرنا، رئیس جمهور شامگاه شنبه در دیدار گروهی از جامعه پارسیان (زرتشتیان هندوستان)  از همه ایرانیان مقیم خارج از کشور خواست با سرمایه گذاری، انتقال دانش و فناوری، تقویت روابط و پیوندهای خود با کشورشان، برای ساختن ایرانی آبادتر، پررفاه تر و پرافتخارتر تلاش کنند.روحانی افزود: امروز به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران اعلام می کنم که بسیار علاقه مندیم که همه شما با ایران رابطه نزدیک‌تری داشته باشید و هنگامی که ایران برای شرکت‌های بزرگ آمریکایی و اروپایی جذاب است، چرا شما نباید حضوری فعال در این عرصه داشته باشید.دکتر روحانی با اشاره به آغاز مهاجرت معکوس ایرانیان به کشور اظهار کرد: فقط از آمریکا 400 نفر به کشور بازگشته اند و طرح های موفقی را هم به اجرا گذاشته اند و این روند باید شتاب گیرد. در این دیدار سه  تن از نمایندگان جامعه پارسیان نیز دیدگاه ها و نقطه نظرات خود را برای تقویت همکاری ها بیان کردند.       خبر مرتبط                جزئیات توافق تهران -دهلی درباره چابهاروتعهد 18 ماهه هند  یادداشت تفاهم لغو روادید سیاسی و یادداشت تفاهم مدیریت موقت فاز اول بندر چابهار از جمله مهم ترین اسنادی هستند که دیروز در دیدار روحانی و مودی امضا شدند. در این باره رویترز گزارش داد: بر اساس توافق میان تهران و دهلی نو، کنترل عملیاتی هندی ها در بندر چابهار برای 18 ماه آینده بیش از پیش می شود. این پروژه 85 میلیون دلاری تنها 90 کیلومتر با پروژه بندر گوادر پاکستان که چینی ها توسعه آن را بر عهده دارند، فاصله دارد. پیشتر برخی کارشناسان از تاخیر و کندی پروژه به دلیل نگرانی ها درباره موضع دولت دونالد ترامپ در خصوص توافق هسته ای  سخن به میان آورده بودند اما بر اساس این قرارداد  و توافقات روز گذشته، هند متعهد شده است طی ۱۸ ماه، در ۹۰ کیلومتری بندر گوادر پاکستان که چین عملیات احداث آن را در دست دارد، با دور زدن پاکستان، یک مسیر ترانزیت بین ایران، افغانستان و هند ایجاد کند.   هدف هندی ها از توسعه بندر چابهار دسترسی ساده تر به بازار آسیای مرکزی از راه افغانستان است. به نوشته این رسانه غربی «پیشرفت این پروژه به دلیل نگرانی ها درباره موضع دولت دونالد ترامپ در خصوص توافق هسته ای کند شده است.  همچنین توافق حسن روحانی و نارندرا مودی، نخست وزیر هند، کنترل عملیاتی بیشتری به هندی ها در بندر شهید بهشتی (فاز یک بندر چابهار) می دهد.» موافقت نامه اجتناب از دریافت مالیات مضاعف، لغو روادید سیاسی، همکاری‌ها در زمینه کشاورزی و استرداد مجرمان از دیگر موافقت نامه های امضا شده میان ایران و هند است. مودی پس از نشست خبری خود با روحانی تاکید کرد: «ما از ساخت خط آهن چابهار- زاهدان حمایت می کنیم و به این ترتیب توان بالقوه دروازه چابهار می تواند به طور کامل کاربردی شود».