روزنامه آفتاب یزد
1396/11/26
چند هفته بعد از سیر صعودی نرخ ارز و واکنشهای دولت مبنی بر اینکه علت گرانی ارز، اقتصادی نیست و دلایل روانی دارد، دیروز خبر از بازداشت عدهای به عنوان اخلالگران آمد
آفتاب یزد- گروه سیاسی: بالا و بالاتر میرود و فعلا کسی هم جلودارش نیست، بازار ارز این روزها ملتهب است. دلار چیزی تا فتح پنج هزار تومان ندارد و یورو هم با خیال راحت از 6 هزار تومان رد شد. بار اول نیست که تابلوهای صرافی در ایران لحظه به لحظه تغییر و قیمت بسیاری از کالاها را چشم انتظار خود میکنند. هرچند در دولت اول روحانی نفس راحتی میکشیدیم و ارز نرخ تقریبا ثابتی داشت اما حالا در همین ماههای ابتدایی دولت دوازدهم به نظر میرسد دلار و یورو راهشان را از پاستور جدا کرده اند و خبرها جز گران شدن ارز نیست. ریال دیگر تاب مقاومت در مقابل دلار 4 هزار تومانی را هم ندارد و شمارش معکوس برای دلار 5 هزار تومانی آغاز شده است. حدود سه هفته پیش حسن روحانی در قاب تلویزیون گفت که مردم خیالشان از بابت قیمت ارز راحت باشد. اما دست کم تا امروز خبری از آرامش در بازار نیست. برای اقتصادی که از ریز تا درشت فاکتورهای آن به قیمت ارز بستگی دارد، این نوسان زیان آور است. فعلا آنهایی سود میبرند که از این فرصت استفاده کرده و دلار خریدند تا حالا پول رو پولهایشان بیاید. وقتی گفته شد دولت برای جبران کسری بودجه میخواهد ارز گران شود حسن روحانی نه یکبار که بارها تاکید کرد وضعیت بودجه کشور مطلوب است و درآمدها بیش از هزینه است بنابراین نیازی به چنین کاری نداریم. آشفته بازار ارز درحالی است که علاوه بر وزارت اقتصاد و بانک مرکزی، دولت دوازدهم عنوانی به نام معاون اقتصادی رئیس جمهور را هم با خود به یدک میکشد. پستی که نصیب محمد نهاوندیان از چهرههای نزدیک به حسن روحانی شده است. نهاوندیان روز سه شنبه گفت: «دلایل رشد نرخ ارز، اقتصادی نیست.» او با تاکید بر اینکه اولویت دولت ایجاد ثبات و آرامش در بازار است، افزود:«در این راستا دولت در روزهای آینده اوراق مشارکت ارزی منتشر خواهد کرد.» معاون اقتصادی رئیس جمهور در مورد افزایش نرخ ارز اظهار کرد:«برای کسی که در چهار سال اخیر در ایران زندگی کرده باشد، این حرف باعث تعجب است که دولت به دنبال افزایش نرخ ارز باشد، زیرا این اتفاق بارها در اقتصاد رخ داده است.» او ادامه داد: «اگر قیمتها بالا برود قدرت خرید پایین میآید و زمانی که قدرت خرید پول ملی در رابطه با انواع کالا و خدمات پایین بیاید به این معنی است که قدرت خرید در رابطه با ارز خارجی هم افت کرده است.»او افزود:«این یک امر دستوری نیست بلکه حاصل یک روند اقتصادی است. اولویت اصلی دولت در حوزه اقتصاد ایجاد ثبات و آرامش در بازارهای اقتصادی است و برای مقابله با بازار ارز ملتهب، هیچ کاری مهمتر از کنترل نرخ ارز نیست.» رئیس جمهور هم چند روز پیش تکرار کرده بود که افزایش قیمت ارز، اقتصادی نیست و دلایل روانی دارد. البته توضیحاتی درباره اینکه دلایل روانی چیست داده نمیشود اما دیروز اتفاقاتی افتاد که به نظر میرسد بیش از آنکه اقدامی برای حل مسئله باشد تنها به پاک شدن صورت مسئله میانجامد. بازداشت «جانشین جمشید بسما...» و پلمب چند صرافی چیزی بود که در خبرها آمد و ماحصل آن را هم ارزان شدن 100 تومانی نرخ ارز اعلام کردند!»
بازداشت جانشین جمشید بسما...
سردار حسین رحیمی دیروز گفت:«ماموران پلیس آگاهی عملیات برخورد با مخلان بازار ارز را در دستورکار خود قرار دادند.» او افزود:«این عملیات با هماهنگی بانک مرکزی و ماموران پلیس تهران انجام شده است و 10 صرافی پلمب شده و 16صرافی نیز اخطار پلمب دریافت کردهاند، همچنین تاکنون 90 دلال نیز دستگیر شدند که تعدادی از آنها جزو سرشاخه اصلی بازار غیرمجاز ارز بودند. بهگفته رئیس پلیس پایتخت، در طول اجرای طرح، قیمت ارز حدود 100 تومان کاهش یافت و بیش از 500 هزار انواع ارز کشف شد. رحیمی با تاکید بر اینکه در حال حاضر دلالها از بازار ارز جمعآوری شدهاند، تصریح کرد:«استقرار ماموران ما در محدوده منوچهری، پاساژ افشار و سبزه میدان نه تنها تا شب عید؛ بلکه پس از آن نیز و تا هر زمان که لازم باشد ادامه خواهد داشت.» او درباره اینکه آیا "جمشید بسما..." نیز در این عملیات دستگیر شده یا خیر؟ گفت:«فردی به نام «س» که جایگزین این فرد شده بود در عملیات امروز دستگیر شد.»
مردان ارزی روی چهارپایه!
حالا بعد از چند روز بحث و گمانه زنی درباره علل افزایش قیمت ارز، کار به « جانشین جشمید بسما...» کشید. شاید بد نباشد از اپیزود اول نابسامانیها هم بگوییم. زمانی که در سالهای 90 و 91 قیمت ارز با یک سونامی روبه رو شد و صفهای خرید دلار روز به روز طولانی تر میشد و معاون اول محمود احمدی نژاد از «جمشید بسما...» رونمایی کرد تا بار گرانی ارز را به دوش بکشد. یکشنبه 30 مهر 91 محمدرضا رحیمی از بازداشت فردی به نام «جمشید بسما...» خبر داد و گفت:« او عامل اختلال در بازار ارز ایران است و روی چهارپایه قیمت ارز در ایران را تعیین میکرده است.» معاون احمدی نژاد افزوده بود: «قیمت ارزها صوری است و کار رسانههای دشمن و یا شخصی به نام جمشید بسما... است که میگویند روی چهارپایه میایستد و قیمت ارز را تعیین میکند.» حالا وقتی بعد از چند هفته افزایش قیمت ارز درحالی که مسئولان دولت روحانی هم میگویند افزایش قیمت دلیل اقتصادی ندارد، به نظر میرسد این بار «جانشین جمشید بسما...» روی چهار پایه رفته است که بازار به این شکل است! جشمید بسما... در همان مهر 91 بازداشت شد اما دلار هیچ وقت رنگ کاهشی به خودش ندید و امروز هم بالا و پایین میشود تا 5 هزار تومان را ثبت کند. بعید است بازداشت جانشین او راه به جایی ببرد. اگر قیمت ارز روی چهارپایهها مشخص میشود پس صندلیهای بانک مرکزی در کجای بازار ارز قرار دارند؟ «جمشید بسما...» در تیر 93 در یک مصاحبه با روزنامه تعادل گفته بود: «همان روزها بود که معاون اول رئیسجمهور اسم من را یعنی همان جمشید بسما... را آورد و عامل تعیین نرخ ارز در بازار معرفی کرد. اصلا مسخره است! شخصی بخواهد نرخ ارز را در یک کشور تعیین کند. در هر کشوری بالاترین قدرت نظام ارزی آن کشور را بانک مرکزی دارد. اصلا شخص توان نرخگذاری روی ارز را نمیتواند داشته باشد. آن روزها حتی شایعات اینقدر زیاد بود که میگفتند جمشید بسما... با چند نفر از برادرهایش شبکه مافیایی ارز تشکیل دادهاند.»
واکنش خانه ملت
درحالی که فعلا اقدامی از سوی بانک مرکزی نمیبینیم در خانه ملت هم چندان اقدامی برای نظارت بر وضعیت یا اهرم فشاری دیده نمیشود. جهانبخش محبینیا نماینده مردم میاندوآب گفت: «دارند ارز را زیرزمینی میکنند. هنوز پرونده بودجه را نبستیم، دلار پنج هزار تومان را رد میکند. براساس قانون اساسی، شما نمایندگان در راس ملت و راس مسائل هستید چرا فریادتان شنیده نمیشود؟ نوسان نرخ ارز یک توطئه است و به ضعف مدیریت باز میگردد. خبری در راه است از خواب بیدار شوید.» باز کردن نگاه توطئه به مسئلهای که کاملا قابل حل است از سوی نمایندگان مجلس جای تامل دارد! محمدرضا پورابراهیمی نیز در جریان نشست علنی دیروز مجلس در تذکری با اشاره به شرایط نامساعد بازار ارز اعلام کرد: «امروز بازار ارز وضعیت نگرانکنندهای دارد و ظرف چند ماه گذشته عدم مدیریت صحیح بازار ارز، ارزش پول ملی را حدود ۲۵درصد کاهش داده است.» او با بیان اینکه وضعیت نامساعد نرخ ارز در جذب سرمایهگذاری خارجی و رابطه افزایش ریسک سرمایهگذاری اثر منفی داشته است، گفت: «فارغ از این مسائل، نوسان نرخ ارز آثار تورمی به دنبال داشته و حال آنکه کنترل تورم یکی از دستاوردهای دولت بوده و دولت، تک رقمی کردن نرخ تورم را از جمله دستاوردهای مهم خود میداند که اکنون این مسئله نیز با مشکل مواجه شده است.» رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: «بانک مرکزی توان لازم برای مدیریت بازار ارز را ندارد و لازم است مجلس ورود کند و به رئیسجمهور تذکر دهد.» او افزود: «بعد از نابسامانیهای ارزی اخیر، در کمیسیون اقتصادی، کمیته ی نظارت بر ساماندهی بازار ارز کشور تشکیل شده است که یکی از محورهای کار این کمیته رسیدگی به ساماندهی صرافیهاست.» علی لاریجانی در پاسخ به این تذکر اعلام کرد: «آنچه مسلم است، بانک مرکزی باید در بحث نرخ ارز توضیحات کافی داشته باشد و راهکارهای لازم برای مدیریت بازار ارز را ارائه کند.» رئیس مجلس تصریح کرد: «کمیسیون اقتصادی هم موضوع را پیگیری کند و جلساتی بگذارد و پیشنهادات خود را با مسئولان در میان بگذارد و بنده هم این مسئله را پیگیری میکنم.»
نگاه مردم به دولت است
در اقتصاد ایران که نهادهای دولتی-حاکمیتی بخش بسیار مهمی از اقتصاد را مدیریت میکنند و بخش خصوصی در گوشه عرصه است، اینکه چند چهارپایه نشین قیمت دلار را بالا و پایین کنند چندان قابل پذیرش نیست. اینکه دولت روحانی همان راه احمدی نژاد را بخواهد برود قطعا خط قرمز حامیان رئیس دولت دوازدهم خواهد بود. اگر کسری بودجه یا کمبود ارز وجود ندارد بانک مرکزی میتواند با افزایش عرضه ارز، قیمت را تعدیل کند. در اقتصادی که نبض آن در بخش غیرخصوصی میتپد کنترل ارز هم چندان نباید کار پیچیده ای باشد. مردم سال92 با وجود همه مشکلات با اعتبار اصلاح طلبان به حسن روحانی رای دادند چون دیگر امیدی به اصولگرایان نبود. دولت دوازدهم نباید به گونهای رفتار کند که گویی مسئولیتی نسبت به مردم و رویدادهای سیاسی همچون انتخابات در دورههای بعدی ندارد. حتی اگر به دلایل مختلف چاره ای جز افزایش قیمت دلار نیست، دولت باید شفاف با مردم سخن بگوید و تا آنجا که ممکن است عوارض این افزایش قیمت را تعدیل کند. درغیر این صورت دلایل روانی یا چهارپایه ای تنها به وجه اصلاحطلبان آسیب خواهد زد.
سایر اخبار این روزنامه
هادی حق شناس تحلیلگر
اعلام 3 سیاست بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز
مرتضی مبلغ فعال سیاسی اصلاح طب
جدل مبارک
چرا اتوبوسهای بیآرتی بعضا مسافر سوار نمیکنند؟
یکه زارع: استانداردهای ایران را خودروهای بنز و هیوندا هم پاس نمیکنند
آخرین تحولات در پرونده خودکشی سیدامامی
کاشت برنج «طارمهاشمی» در قزاقستان!
چند هفته بعد از سیر صعودی نرخ ارز و واکنشهای دولت مبنی بر اینکه علت گرانی ارز، اقتصادی نیست و دلایل روانی دارد، دیروز خبر از بازداشت عدهای به عنوان اخلالگران آمد
مسائل مهم تری از پرونده اسیدپاشیهای اصفهان داریم!
عبارت «خس و خاشاک» یک اشتباه بود
روشنفکران غربی برای پناهندگی در ایران زنبیل گذاشتهاند!