عزل تحقیرآمیز زوما به جرم فساد

گروه بین‌الملل، مانیاشوبیری: حزب حاکم ای‌ان‌سی رسما از «جیکوب زوما»، رئیس جمهوری آفریقای‌جنوبی خواسته تا از سمت خود کناره‌گیری کند. به گزارش رسانه‌های آفریقایی، زوما ۷۵ ساله اگر به این درخواست بی‌اعتنایی ‌کند با رای اعتماد پارلمان مواجه خواهد شد. او که از سال ۲۰۰۹ همواره با ادعاهای فساد روبرو بوده است، انتظار می‌رود اینبار نتواند رای اعتماد پارلمان را کسب کند. تاریخ این رای گیری ۲۲ فوریه تعیین شده است. از ماه دسامبر که «سیریل راماپوزا» به عنوان رهبر حزب ای‌ان‌سی و به عنوان جانشین زوما معرفی شد، زوما در برابر فشارهای روزافزون برای استعفا مقاومت می‌کند. حزب حاکم آفریقای‌جنوبی (ای‌ان‌سی) از شروع سال ۲۰۱۸ به دنبال برکناری زوماست. به نظر می‌رسد حزب ای‌ان‌سی برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در سال ۲۰۱۹ به این سیاستمدار مولتی‌میلیونر چشم دوخته است. احزاب اپوزیسیون افریقای جنوبی نیز خواستار انحلال پارلمان بعد از کناره‌گیری زوما شده‌اند تا زمینه برای انتخابات جدید به‌سرعت فراهم شود.  با توجه به اینکه حزب تنها 48 ساعت به زوما فرصت داده است اما هنوز معلوم نیست که زوما چه واکنشی به این درخواست نشان خواهد داد. زوما قانونا ملزم به کناره گیری نیست و براساس مقررات می‌تواند همچنان در قدرت باقی بماند. به نظر می‌رسد که زوما قصد دارد در سمت خود باقی بماند. سخنگوی رياست جمهور گزارش‌هایی که بر پذیرش کناره‌گیری از سوی زوما دلالت دارند را نادرست دانسته است. گفته می‌شود راماپوزا نشست کمیته اجرایی ای‌ان‌سی را ترک کرد و رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی را از تصمیم حزب مطلع کرده است. رئیس‌جمهور قبلی آفریقای‌جنوبی، «تابو امبکی»، هم در سال ۲۰۰۸ پس از تقلای داخلی با معاون خود استعفا داد. آن معاون همان «جیکوب زوما» بود که سال بعد رئیس جمهور شد.
فراز و سقوط  زوما
زوما تا سال ۲۰۰۵ معاون ریاست جمهوری آفریقای‌جنوبی بود و در سال ۲۰۰۵ در پی اتهام رشوه خواری از دولت اخراج شد. در سال ۲۰۰۹ میلادی، جیکوب زوما که رهبر حزب کنگره ملی آفریقا (ای‌ان‌سی) را بر عهده داشت، رسماً به عنوان رئیس‌جمهوری آفریقای‌جنوبی توسط اعضای پارلمان این کشور انتخاب شد. اما محبوبیت او در آفریقای‌جنوبی به سرعت افول کرد و در همان سال روشن شد که او برای ملک شخصی خود در جنوب کشور به بهانه تدابیر لازم امنیتی حدود ۲۵۰ میلیون راند آفریقای‌جنوبی (تقریبا ۱۷ میلیون یورو) از خزانه دولت خرج کرده است. این پول برابر با مخارج ۱۰۰ خانوار در یوهانسبورگ است، آن هم در کشوری که اغلب مردم آن هنوز در فقر زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۱۴ زوما دومین دوره ریاست جمهوری خود را در سایه ‌اتهامات پارتی‌بازی ‌برای برادران گوپتا و هموار کردن راه برای تجارت و نفوذ این خانواده ثروتمند در سیاست و انتصاب وزرا و مدیران شرکت‌های دولتی آغاز کرد. در اوت ۲۰۱۷ بدنبال بالاگرفتن رسوایی فساد مالی و سوء استفاده از قدرت توسط زوما، پس از ساعت‌ها بحث و جدل و رای‌گیری محرمانه در پارلمان، این پارلمان توافق خود برای ادامه ریاست‌جمهوری او را اعلام کرد و زوما همچنان در سمت خود باقی ماند. سال گذشته همچنین دادگاه عالی تجدید نظر حکم داد که او باید در ارتباط با یک معامله سلاح در سال ۱۹۹۹ با ۱۸ اتهام فساد، کلاهبرداری، اخاذی و پولشویی روبرو شود. آفریقای‌جنوبی با ۵۵ میلیون نفر جمعیت عضوی از گروه «بریکس» متشکل از اقتصادهای نوظهور است. اقتصاد این کشور در دوران زوما دچار رکود شده است، شرکت‌های دولتی به شدت مقروض هستند و سیستم آموزشی فرسوده و نرخ بیکاری براساس آمارهای رسمی نزدیک به ۲۸درصد است. «جیکوب زوما» که تا پیش از این به عنوان هنرمند غلبه بر انواع بحران‌های سیاسی شهرت داشت حالا با بحرانی جدی روبه‌رو شده است که در نهایت به مرگ سیاسی وی منجر خواهد شد. او بارها به فساد متهم شده است و به پشتوانه حمایت نمایندگان حزب حاکم کنگره ملی آفریقا که در پارلمان اکثریت را در اختیار داشتند توانسته در قدرت باقی بماند، اما اینبار زوما حمایت حزب را نیز از دست داده است و تنها 48 ساعت فرصت دارد برای اینکه بار دیگر خود را در مقابل رای پارلمان قرار دهد یا به خواست حزب تن داده و استعفا دهد.  رئیس‌جمهور ۷۵ساله آفریقای جنوبی سابقه ۱۰ سال زندان و مبارزه علیه رژیم نژادپرست آپارتاید را در کارنامه خود دارد. او هم سابقه مبارزه مسلحانه را در پرونده خود دارد هم اتهام به انواع رسوایی‌ها و توطئه‌های سیاسی را پشت سر گذاشته است.