روزنامه قانون
1396/11/25
پرونده پرحاشیه
فوت کاووس سید امامی، فعال محیط‌زیست و استاد دانشگاه امام صادق(ع) در بازداشتگاه اوین چندی است که به یکی از مهم‌ترین خبرهای رسانه‌ها تبدیل شده است. مسئولان دستگاه قضایی علت فوت وی را خودکشی دانستند؛ موضوعی که دستخوش انتقاداتی به این نهاد شد. برخی باور دارند که مسئولیت حفظ جان زندانیان بر عهده سازمان زندان‌هاست و این نهاد باید از مرگ غیرطبیعی متهمان و مجرمان جلوگیری کند. شاید یکی از دلایل کنترل همه‌جانبه بندهای زندان‌ها توسط دوربین‌های مداربسته همین موضوع باشد. به هر روی قوه قضاییه علت مرگ سیدامامی را خودکشی دانسته و هرگونه احتمال دیگر را رد کرده است. به نحوی که عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران، در حاشیه راهپیمایی ۲۲بهمن به خبرگزاری کار گفت: «این فرد یکی از همان متهمان بوده و با توجه به اینکه می‌دانسته است اعترافات زیادی هم علیه وی شده و هم خود اعترافاتی داشته متاسفانه در زندان دست به خودکشی زده است».همچنین حجت‌الاسلام غلامحسین‌محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه روز دوشنبه ۲۳بهمن، درمصاحبه‌ای با خبرگزاری ایلنا، اظهار کرد: «افرادی به اتهام دادن اطلاعات طبقه‌بندی شده و از مراکز حساس به سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه از جمله رژیم صهيونیستی و آمریکا در روزهای گذشته دستگیر شده و بعضی از آن‌ها در بازداشت هستند». وی ادامه داد: «فرد مورد نظر شما جزو همان بازداشت‌شدگان بوده است اما اینکه برای چه کسانی و به چه میزانی اتهام‌شان اثبات میشود باید تا پایان بررسی‌ها و دادگاه صبر کرد». معاون اول قوه قضاییه در پاسخ به این سوال که علت درگذشت سیدکاووس سیدامامی چه بوده است؟ اظهار داشت: «من هم شنیده‌ام ایشان خودکشی کرده‌اند اما هنوز از جزییات آن اطلاع ندارم».
باور به خودکشی نزد مقامات قضایی
محسنی‌اژه‌ای در پاسخ به این سوال که خودکشی سیدکاووس سیدامامی و دونفر دیگر در زمان اعتراضات، موجب ایجاد سوال برای مردم و ایجاد این شبهه شده است که چرا سازمان زندان‌ها مراقبتی نسبت به بازداشت‌شدگان ندارد. آیا قوه قضاییه برنامه‌ای برای رسیدگی به این تقصیر از سوی سازمان زندان‌ها دارد؟ تصریح کرد: «مراقبت میشود اما این موضوع اخیر نیز در حال بررسی است که ببینیم چگونه اتفاق افتاده است». وی در پاسخ به این سوال که آیا در رابطه با بازداشت‌های اخیر که در اعتراضات صورت گرفت، قوه قضاییه گزارشی را به نهادهای بالادستی مانند رهبری یا شورای عالی امنیت ملی داده است؟ خاطرنشان کرد: «قوه قضاییه از طریق دبیرخانه یا از طرق دیگر اطلاعات کامل را به شورای عالی امنیت ملی داده است».
تمام این بحث‌ها در حالی ابزار شد که دیروز جعفری دولت‌آبادی باز هم در خصوص مرگ کاووس سیدامامی، استاد دانشگاه امام صادق(ع) توضحاتی تکمیلی ارائه داد. به گزارش خبرگزاری فارس این مقام قضایی گفته است: «در 19 دی‌ماه سال جاری حسب گزارش کتبی یکی از نهادهای امنیتی مشخص شد که متهمان پرونده با هدایت افسران اطلاعاتی سیا و موساد ماموریت‌های سه‌گانه‌ای را شامل موضوعات زیست محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع‌آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاه‌های موشکی کشور، دنبال می‌کرده‌اند. از جمله اهداف آن‌ها، جمع‌آوری اطلاعات طبقه‌بندی‌شده در حوزه‌های دفاعی و موشکی کشور بوده است». وی ادامه داده است: «یکی از متهمان اصلی، با مشخصات اختصاری م.ط دارای تابعیت سه‌گانه ایرانی، آمریکایی و انگلیسی و عضو و پشتیبان مالی موسسه ایرانی حیات‌وحش بوده است و همچنین دیگر عضو موثر و مدیر این موسسه، کاووس سیدامامی دارای تابعیت مضاعف کانادا و از مرتبطان اصلی افسراطلاعاتی آمریکا در ایران بوده به نحوی که این افسر اطلاعاتی در سفر به ایران در منزل کاووس سیدامامی استقرار می‌یافته است».
دولت آبادی در ادامه افزوده است: «پس از بازداشت کاووس سیدامامی و ارائه اسناد و اطلاعات موجود به وی در فرآیند تحقیقات، از بازجوی خود برای پاسخ به سوالات، فرصتی درخواست كرده بود که مورد پذیرش قرار گرفته اما پس از مراجعه متهم به محل نگهداری خود در بازداشتگاه، با تدارک مقدمات، در سرویس بهداشتی اقدام به خودکشی نمود».
این مقام قضایی در خصوص اقدامات قضایی پس از فوت استاد دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرده است: «به محض اطلاع دادستان، قاضی ویژه امور جنایی به زندان اعزام و ضمن بررسی موضوع، پرونده قضایی تشکیل و مقرر گردید در انجام تحقیقات از کلیه مطلعین موضوع تسریع گردد».
دولت‌آبادی انجام کالبدشکافی را با تاکید دادستان دانسته و گفته است: «پس از مشاهده جسد توسط همسر و برادر متوفی، علی رغم عدم درخواست ایشان برای کالبدشکافی، با تاکید دادستان تهران کالبدشکافی انجام و مقرر گردید جسد جهت تدفین در اختیار خانواده متوفی قرار گیرد».
ابهام پرونده سیدامامی برای نمایندگان مجلس
سخنان دادستان تهران درحالی است که پرونده کاووس سید امامی درمرحله تحقیقات قرار داشت وهنوز حکم قطعی مجرمیت این استاد دانشگاه امام صادق(ع) صادرنشده بود.در عین حال برخی از نمایندگان مجلس باور دارند که فیلم خودکشی سیدامامی چندان یقین‌آور نیست زیرا لحظه خودکشی در این فیلم دیده نمی‌شود. چنانچه علی مطهری در گفت‌وگو با ایسناگفت:«امروز (دوشنبه) جلسه‌ای به درخواست اطلاعات سپاه با حضور تعدادی از نمایندگان از گرایش‌های مختلف سیاسی مجلس برگزار و توضیحاتی درباره فوت سید امامی به نمایندگان ارائه شد». وی افزود:«دراین جلسه همچنین فیلمی از داخل سلول آقای سید امامی نشان دادند.در این فیلم لحظه خودکشی مشهود نیست اما حدود هفت، هشت دقیقه ایشان(سید امامی) مشغول اقداماتی است که نشان می‌دهد احتمالا قصد خودکشی دارد. در اینجا کوتاهی اپراتور روشن است که متوجه این اتفاق نشده در حالی‌که باید زودتر متوجه می‌شده و از این اتفاق جلوگیری می‌کرده است. به نظر می‌رسد در این زمینه کوتاهی شده و خودشان هم قبول دارند». این نماینده مجلس اضافه کرد: «توضیحاتی هم درباره فوت آقای سید امامی ارائه شد که به نظرم کافی نیست و نیاز است توضیحات بیشتری ارائه شود تا جوانب مختلف قضیه روشن شود». نایب رییس مجلس با اشاره به اتهام وارده به سید امامی در خصوص جاسوسی، یادآور شد: «مبارزه با جاسوسی کار تخصصی وزارت اطلاعات است و بهتر است این دو نهاد در کار یکدیگر دخالت نکنند».
مطهری در پایان با بیان اینکه تمام کسانی از نزدیک سیدامامی را می‌شناختند نظر مثبتی درباره شخصیت وی داشتند، گفت که مجلس منتظر تکمیل اطلاعات خود در این زمینه و ارائه توضیحات کافی درباره فوت آقای سیدامامی در زندان است.
رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اشاره به پیگیری‌های این فراکسیون در مورد بازداشت فعالان محیط زیست و همچنین خبر خودکشی دکترسید امامی در زندان، از توضیحات کارشناسان اطلاعات سپاه در این باره خبر داد.
محمدرضا تابش نیز در این خصوص در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد:«در ادامه پیگیری‌های فراکسیون محیط زیست امروز هم باخانواده‌های فعالان بازداشت شده محیط زیست و برخی کارکنان موسسه حیات وحش میراث پارسیان بنا به درخواست آن‌ها دیدار کردیم و نظرات کارشناسان اطلاعات سپاه را در این باره استماع کردیم». وی افزود: «اظهارات خانواده‌های زندانیان و کارکنان این موسسه مبنی بر چارچوب‌دار بودن فعالیت‌ها و هماهنگی با دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط در همه مراحل انجام کار حتی ارتباطات بین‌المللی بود و اینکه تلاش‌های آن‌ها معطوف به حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب بیشتر آن‌ها و صیانت از گونه‌های جانوری و گیاهی نادر بوده است». تابش یادآور شد: «کارشناسان اطلاعات سپاه نیز با ارائه توضیحاتی ادعای نفوذ سرویس‌های خارجی در برخی عرصه‌های فعالیت این موسسه را مطرح کردند و به اظهارات برخی متهمان علیه متوفی استناد می‌کردند».وی همچنین خاطرنشان کرد: «موضوع اعلام خودکشی آقای دکتر سید امامی نیز در دست بررسی است واین سوال مطرح است چرا مسئولان ذیربط در زندان علیرغم آنکه آنجا به دوربین مدار بسته مجهز بوده متوجه این حادثه نشده‌اند».
باور به خودکشی نزد وکیل پرونده
از سوی دیگرپیام درخشان، یکی از وکلای خانواده سیدامامی در گفت‌وگو با جماران گفت:«لحظه خودکشی همان‌طور که نمایندگان مجلس هم گفتند،داخل فیلم نیست.اما در مورد اینکه چرا لحظه خودکشی در فیلم نیست بایدگفت،دوربینی که درون سلول وجود دارد، بخشی از این سلول را پوشش می دهد اما سرویس بهداشتی را پوشش نمی دهد.آقای سید امامی هم این کار را داخل سرویس بهداشتی انجام داده اند». درخشان درپاسخ به این سوال که آیا خودتان فیلم را دیده‌اید،گفت:«بله،کل فیلم به این شکل است که ایشان در ابتدابا پیراهن خود ورمی‌رود و بعد از اینکه داخل سرویس بهداشتی میشود دیگر در فیلم دیده نمی‌شود. بعد از هفت ساعت فردی برای زندانی صبحانه می‌آورد،کمی بعد متوجه می شود که صبحانه برداشته نمی‌شود.در سلول را باز می‌کند و به داخل می‌رود. با باز کردن در سرویس بهداشتی کاملا مشخص است که این فرد با صحنه‌ای مواجه می شودکه جا می‌خورد؛بلافاصله به سایر پرسنل خبر می‌دهد و چند نفری می‌آیند و وی را از داخل سرویس بهداشتی به صورتی که در مقابل دید دوربین قرار می‌گیرد، خارج می‌کنند.در فیلم مشخص است که جمود نعشی به بدن دست داده و پیراهن هم به دور گردن بسته شده است».
ازپس تمام این مناقشات قضایی،جنایی وحقوقی باید گفت که به هر روی حفظ جان متهمان و مجرمان بر عهده نهاد متولی یعنی سازمان زندان‌هاست و اگر به هرعلت غیرطبیعی فردی دچار حادثه یا مرگ شود، مسئولان ذیربط باید پاسخگو باشند زیرا یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در قانون اساسی، قوانین عادی و شرع به آن اشاره شده است، بحث حفظ حقوق افراد در بند است. از این رو امید آن است که در آینده شاهد چنین موضوعاتی نباشیم.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
