وداع دانش‌آموزان با پیک نوروزی پس از20 سال







هدی هاشمی

 معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش دیروز اعلام کرد: بررسی‌ها نشان داده پیک‌های نوروزی در تثبیت و تعمیق یادگیری چندان نقشی نداشتند. داستان خوانی و داستان گویی جایگزین پیک‌های نوروزی می‌شود. این خبر در حالی منتشر شد که در این سال‌ها نوشتن
«پیک نوروزی» یا همان «پیک غم و غصه‌» دغدغه اصلی خانواده‌ها و دانش‌آموزان بوده است. کارشناسان تعلیم و تربیت بارها اعلام کردند
که پیک‌های نوروزی هیچ کارکردی برای دانش‌آموزان ندارد و محتوای پیک نوروزی با متن کتاب‌های درسی همخوانی ندارد حتی شبیه مجله سرگرم‌کننده هم نیست. در این پیک‌ها معماهایی طرح می‌شد که جوابش را هیچ کدام از اعضای خانواده نمی‌دانست، اعضای خانواده در
13 روز عید کلی فکر می‌کنند در نهایت هم تلاششان به جایی نمی‌رسد.
دیروز اما به یکباره این تصمیم
20 ساله آموزش و پرورش شکست و رضوان حکیم‌زاده در نشستی خبری که با موضوع «تکلیف نوروزی دانش‌آموزان ابتدایی» در وزارت آموزش و پرورش برگزار شد درباره این خبر گفت: در سال‌های گذشته با توجه به فاصله گرفتن کودکان از محیط مدرسه، برای جلوگیری از اختلال در یادگیری، پیک نوروزی تهیه می شد  و در اختیارشان قرار می‌گرفت. با این حال بررسی‌ها نشان داد پیک‌های نوروزی در تثبیت و تعمیق یادگیری چندان نقشی نداشتند و دانش‌آموزان در طول تعطیلات درگیر چالش‌های تکمیل پیک بودند و معمولاً در آخرین ساعات تعطیلات با همراهی خانواده پیک را حل می‌کردند.
حکیم‌زاده افزود: در سال تحصیلی 93-92 دستورالعمل جدیدی تدوین شد که بر کتابخوانی، مطالعه، گفت‌و‌گو و مهارت‌های اجتماعی تأکید  و مقرر شد استان‌ها از تولید پیک‌های متمرکز خودداری کنند و برنامه‌هایی برای توانمندسازی معلمان داشته باشند اما برخی معلمان توانایی تولید تکالیف نوروزی را نداشتند و به‌دلیل کمبود وقت و فشرده بودن زمان، رونویسی و کپی
و تکثیر تمرین ها را جایگزین کنند. تصمیم گرفتیم برای آشتی دادن کودکان با قصه و داستان، قصه خوانی، قصه شنیدن
 و قصه گویی را به‌عنوان تکلیف نوروزی کودکان‌مان در ایام نوروز درنظر بگیریم. در ارزش‌های داستان به‌عنوان قالب اساسی شکی نیست و داستان زبان قرآن است.
وی تأکید کرد: دراین طرح خواندن کتاب داستان و تهیه خلاصه کتاب، نوشتن قصه و روایت داستان خوانده شده  از دانش‌آموز خواسته می‌شود. متأسفانه بازی‌های رایانه‌ای با تلفن همراه و کامپیوتر فراوان شده و ما بزرگترها نیز وقت زیادی را به آن اختصاص می‌دهیم و سرانه مطالعه پایین آمده است و شعار ما این است که «۷.۵ میلیون دانش‌آموز
۷.۵ میلیون کتاب» در دست داشته باشند. حکیم‌زاده درباره تعامل با دیگر نهادهای فرهنگی گفت: همه ما یک هدف مشترک داریم و پیش‌بینی می‌کنم سایر نهادهای ذیربط ما را یاری خواهند کرد. از همکاری سایر نهادها استقبال می‌کنیم. متأسفانه پیک‌های نوروزی،تکراری و کلیشه‌ای شده بودند و خلاقیت در تکالیف نوروزی مورد توجه نبود. ما در مواردی گزارش‌های نگران‌کننده از برخی سودجویی‌های اقتصادی داشتیم و فعالیت مناسبی نبود. ما رقیب وزارت ارشاد یا نهادهای دیگر نیستیم و طبق سن تحول بنیادین مسئول تربیت کودکان هستیم. می‌خواهیم داستان‌ها را به زندگی کودکان برگردانیم.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به اینکه آیا می‌توان با چنین طرحی به یکباره دانش‌آموزان را کتابخوان کرد؟ عنوان کرد: چگونگی مستندسازی قصه گویی و قصه خوانی را در دستورالعمل آورده‌ایم تا امکان نظارت باشد و اساساً این شائبه که خانواده‌ها همانند قبل بخواهند داستانی بنویسند و تکلیف فرزندشان را انجام دهند رد می‌شود. حکیم‌زاده در پاسخ به اینکه با توجه به تعطیلی چندین روزه به علت آلودگی هوا و بارش برف در مناطق مختلف کشور، معلمان مجازند از ایام عید برای جبران عقب افتادگی درسی استفاده کنند یا خیر؟ اظهار کرد: ما به معلمان‌مان اعتماد کامل داریم، آنها با ایثار و گذشت برای جبران این عقب افتادگی‌ها تلاش می‌کنند، اما خاصیت دوران عید
این نیست که بخواهیم عقب ماندگی دوماه قبل را در آن برطرف کنیم.
دانش‌آموزان ابتدایی را تحقیر نکنیم
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به حذف آزمون تیزهوشان در پایه هفتم گفت: اساساً برگزاری آزمون تستی از ریاضی و علوم برای سنجش هوش، کاری اشتباه بود. برخی از آنها که وارد این مدارس می‌شدند سختکوش بودند و با شرکت در کلاس‌های کنکور توان حل مسائل آزمون را پیدا کرده بودند و قطعاً تیزهوش نبودند و در مسیر تحصیل در مدارس تیزهوشان با آسیب‌هایی روبه‌رو می‌شدند. این تصمیم، استرس به علت آزمون را از دوره ابتدایی دور کرد. حکیم‌زاده افزود: جلسه‌ای خواهیم داشت و دستورالعمل و ضوابطی از سوی مدارس غیردولتی مشخص می‌شود و آنها در جهت جلوگیری از سودجویی حرکت می‌کنند. در مدارس خاص، ماندگار و برند غیردولتی صندلی خالی وجود نداشت که آموزش و پرورش بخواهد با این تصمیم جدید آنها را تقویت کند. وی در پاسخ به اینکه چرا عوامل استرس زای دیگر چون تنبیه بدنی در مدارس و محتوای آموزشی نامناسب حذف نمی‌شوند؟ اظهار کرد: آیا اگر پزشکی، قصور پزشکی داشت سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت را باید به کلی زیرسؤال برد؟ نمی‌توانیم با استناد به چندمورد تنبیه بدنی، صلاحیت چند صد هزار معلم را زیر سؤال ببریم.گفته ‌شد محتوای آموزشی استرس زاست، شما باید پژوهشی انجام داده باشید تا چنین بگویید. ارزشیابی توصیفی با این هدف اجرا می‌شود که دانش‌آموزان با حذف فضای رقابتی بتوانند درس بخوانند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه حتماً از سود چند میلیاردی مؤسسات از رهگذر تشویق خانواده‌ها برای ثبت‌نام در کلاس‌ها و آزمون‌ها آگاهید و قطعاً بچه‌ها در این فضا مقایسه و تحقیر می‌شدند، گفت: همه این دانش‌آموزان با همدیگر درس می‌خواندند ولی برخی از آنها در آزمون قبول نشده بودند و فرزندشان بیمار شده بود. برخی نماینده‌ها اصرار برای
0.25 نمره بیشتر داشتند تا فرزندشان بتواند به این مدارس راه یابد. این آزمون، آزمون مناسب تست هوش نبود و تیزهوشی تعریف علمی خاص خودش را دارد.

نیم‌نگاه
بررسی‌ها نشان داد پیک‌های نوروزی
در تثبیت و تعمیق یادگیری چندان نقشی نداشتند و دانش‌آموزان در طول تعطیلات درگیر چالش‌های تکمیل پیک بودند و معمولاً در آخرین ساعات تعطیلات با همراهی خانواده پیک را حل می‌کردند
دراین طرح خواندن کتاب داستان و تهیه خلاصه کتاب، نوشتن قصه و روایت داستان خوانده شده  از دانش‌آموز خواسته می‌شود