« ابتکار » حضور ایران در کنفرانس بازسازی عراق را بررسی می‌کند حلقه مفقود تعمیم قدرت سیاسی به نفوذ اقتصادی

محمدرضا ستاری
کنفرانس سه روزه بازسازی عراق روز گذشته با حضور مقامات بین‌المللی به میزبانی کویت آغاز به کار کرد. این کنفرانس با هدف تجمیع کمک‌های مالی بین‌المللی برای بازسازی مناطق جنگ‌زده عراق، زمینه‌سازی برای مدیریت ریشه‌ای منازعات داخلی و نوسازی ظرفیت‌های ملی و محلی عراق برگزار می‌شود.
این کنفرانس روز گذشته در حالی آغاز به کار کرد که عراق پس از یک دوره ناامنی و بی‌ثباتی پس از سال‌های 2003، از سال 2014 میلادی و همزمان با ظهور گروه تروریستی داعش وارد فاز جدیدی از بحران داخلی شد. در همین راستا و پس از شکست سرزمینی داعش در عراق و سوریه، ارزیابی‌های کارشناسان حاکی از آن است که در روند مبارزه با داعش، خسارات زیادی به زیر ساخت‌های عراق وارد شده و فهرست بلندبالایی از ویرانی‌های سه سال جنگ داخلی عراق در بازه زمانی 2014 تا 2017 چیزی بالغ بر 45 میلیارد دلار خسارت در بر داشته است. مقامات عراقی اعلام کرده‌اند که با توجه به مشکلات عدیده ساختاری، حجم آسیب‌های ناشی از جنگ با داعش و همچنین میلیون‌ها آواره‌ای که از این رهگذر برجا مانده است، دولت بغداد هم اکنون نیاز مبرمی به کمک‌های مالی برای بازسازی مناطق جنگ‌زده دارد. به گفته سلمان الجمیلی وزیر برنامه‌ریزی عراق، برآوردهای صورت گرفته از هزینه‌های بازسازی عراق تنها در مناطق تحت اشغال داعش در حدود 88 میلیارد دلار است که تقریباً یک چهارم آن به صورت فوری مورد نیاز است.
به گفته تحلیل‌گران فروپاشی نظام بعثی عراق با تمام هزینه‌هایی که دربر داشت و خاستگاه ضعیف دولت- ملت‌سازی در این کشور که با حمله نیروهای خارجی به بحران‌های فزاینده انجامیده، در صورت اضافه شدن مساله آوارگان و انبوه خرابی‌های ناشی از خسارات داعش در طول سه سال گذشته، اگر به سمت و سوی راه‌حل‌های کارآمد برای مدیریت چالش‌ها پیش نرود، می‌تواند به عنوان پتانسیلی قوی برای ایجاد موج جدیدی از تنش‌ها در عراق یاد شود.


با این حال این کنفرانس که قرار است علاوه بر بازسازی مناطق جنگ زده به مسائل کلان دیگری که ذکر شد بپردازد، به نظر می‌رسد که از همین ابتدا با مشکلاتی مواجه باشد. طبق اعلام برخی کارشناسان هم اکنون مخالفت‌هایی در خصوص نحوه اختصاص کمک‌های احتمالی به مناطق مختلف این کشور بروز کرده و منتقدان معتقدند که باید این کمک‌ها به صورت متوازن در تمامی نقاط عراق هزینه شود، زیرا مناطق جنوبی و مرکزی عراق که سال‌های متمادی به واسطه اکثریت شیعیان زیر فشار قرار داشته‌اند، اکنون مستحق توزیع مناسب سرمایه‌گذاری‌های خارجی هستند.
بررسی حضور ایران در کنفرانس بازسازی عراق
همزمان با آغاز به کار کنفرانس سه روز بازسازی عراق در کویت، روز گذشته بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان از حضورمحمد جواد ظریف دراین کنفرانس خبرداد و گفت که ایران به نقش حمایتی و سازنده خود برای کمک به بازسازی و توسعه اقتصادی عراق ادامه خواهد داد. وی همچنین با اشاره به اهمیت عراق به عنوان یک کشور دوست و همسایه ایران گفت: ایران از برگزاری این کنفرانس استقبال کرده و مشارکت جامعه بین المللی در روند بازسازی این کشور را امری ضروری و اقدام در مسیری درست می داند. قاسمی در ادامه با تاکید برضرورت مشارکت صادقانه و غیرمشروط جامعه بین المللی در این بازسازی اظهار کرد که ایران در حمایت از مردم و دولت عراق هیچگونه تردیدی به خود راه نداده همانگونه که در مبارزه با تروریسم نیز در کنار مردم و دولت عراق بوده و خواهد بود و در مسیر کمک به بازسازی و توسعه اقتصادی عراق، همانند دیگر حوزه های سیاسی، امنیتی، نقش حمایتی و سازنده خود را در دوران پسا داعش ادامه خواهد داد. در همین رابطه و به منظور بررسی نقش ایران برای شرکت در این کنفرانس سه روزه، دکتر اردشیر پشنگ کارشناس ارشد مسائل عراق در گفت و گو با ابتکار با بیان اینکه به طور کلی فلسفه حضور ایران در کنفرانس بازسازی عراق مثبت است، اظهار داشت: ایران پرنفوذترین کشور از لحاظ سیاسی و امنیتی در عراق است، اما متاسفانه مشکل بزرگ ایران در سیاست خارجی که طی چند دهه اخیر شاهدش بوده‌ایم، این است که از نفوذ سیاسی، امنیتی و فرهنگی خود در مناطق پیرامونی خاورمیانه، نتوانسته از منظر اقتصادی و تجاری چندان موفق بهره‌برداری کرده و این مناطق را علاوه بر تعاملات امنیتی و سیاسی وارد نوعی تعاملات اقتصادی و درآمدزا کند. ما اوج این مساله را در خصوص آسیای مرکزی و قفقاز در دهه 1990 میلادی شاهد بودیم. به اعتقاد من یکی از مشکلات بزرگ زیرساختی ما فقدان توان صنعتی و اقتصادی برای رقابت با کشورهای اروپایی و شرقی تا پیش از این بوده که این امر طی سال‌های اخیر با ظهور رقبای قدرتمند منطقه‌ای از جمله ترکیه و برخی کشورهای عربی تشدید نیز شده است. به نظر می رسد در این کنفرانس هم ما با چند مشکل روبرو باشیم. نخست اینکه هر چند دکتر ظریف به عنوان وزیر خارجه ایران در این کنفرانس شرکت کرده، اما اخبار حاکی از آن است که هیات ایرانی خیلی دیر اعلام آمادگی خود را برای حضور در کنفرانس ابراز داشته و نتوانسته است تعداد قابل توجهی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی کشور را به این کنفرانس ببرد. مساله دیگر این است که محوریت کنفرانس با دولت کویت است و دولت‌های عربی در تلاش هستند با افزایش سرمایه‌گذاری در عراق، به نوعی موازنه‌ای را با قدرت سیاسی و امنیتی ایران در این کشور ایجاد کنند. در همین رابطه گفته می‌شود که عربستان سعودی آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری 50 میلیارد دلاری در عراق اعلام کرده که این نکته می‌تواند با پیوند خوردن به توان اقتصادی قابل توجه سایر کشورهای عربی، بسیار تامل برانگیز باشد. متاسفانه در مقطع کنونی توان اقتصادی کشور با توجه به آن چیزی که در سطح داخلی شاهد آن هستیم، آنچنان نیست که بتوان با توان مالی این رقبا یا توان صنعتی کشوری مانند ترکیه برابری کند. به همین دلیل است که من این حضور را در کل مثبت می‌دانم، اما با توجه به شرایطی که موجود است فکر
نمی کنم چندان تاثیرگذار باشد.
سایر اخبار این روزنامه
خودکشی سیدامامی در حال بررسی است «ابتکار» از انتقاد نمایندگان نسبت به اصول بر زمین مانده قانون اساسی گزارش می دهد بررسی «ابتکار» از وضعیت حال و آینده بازار طلا در ایران و جهان فنر طلا رها شد جلال خوشچهره صراحت و شجاعت در کلام رئیس‌جمهوری « ابتکار» از مشکلات اجتماعی و مالی تراجنسی‌ها گزارش می‌دهد قفسی به نام تَن «ابتکار» پیشنهاد همه پرسی ریاست جمهوری را بررسی می‌کند مسیر غبارآلود رفراندوم « ابتکار » سابقه اهدای جایزه‌های مشترک در جشنواره‌های سینمایی را بررسی می‌کند تکرار استثنای حاشیه ساز « ابتکار » حضور ایران در کنفرانس بازسازی عراق را بررسی می‌کند حلقه مفقود تعمیم قدرت سیاسی به نفوذ اقتصادی سید قاسم یا حسینی در گفت وگو با «ابتکار» از نقش فروغ در تزریق زبان به ادبیات فارسی می گوید قبرستان گردی از کجا آمد و چرا استقبال از آن هر روز بیشتر می‌شود؟ هزار سال گورگردی زمان واریز «عیدی» مستمری‌بگیران تامین‌اجتماعی اعلام شد ترامپ: توافق هسته‌ای برای اسرائیل فاجعه بار است نیویورک‌تایمز تحلیل کرد ۵ نکته درباره درگیری اخیر اسرائیل و سوریه احتجاج: پراندن مگس از روى زخم کالبد شکافى یک اقتصاد