روزنامه همدلی
1396/11/24
صحبتهای جنجالی ابراهیم حاتمیکیا و واکنشهای مردم هنوز ادامه دارد
...علاجش آتش استرئیس سازمان صدا و سیما از حاتمیکیا عذرخواهی و اعلام کرد به عوامل برنامه «هفت» تذکر داده
همدلی| مهدی فیضیصفت - «من فیلمساز وابستهام»؛ جمله آغازگر صحبتهای آتشین ابراهیم حاتمیکیا پس از کسب سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از سیوششمین جشنواره فیلم فجر. کمتر کسی فکرش را میکرد کارگردان «به وقت شام» وقتی سیمرغ را به حرمتش نصف کردند تا دستش از جوایز فجر سیوششم کوتاه نماند، زمین و زمان را به باد انتقاد بگیرد و از دست سازمان صدا و سیما و منتقدان جدیدترین ساختهاش، شکایت به خدا ببرد. عدهای هشتگ #من_وابستهام در حمایتش به راه انداختند اما مخالفانش بیشتر از مدافعانش بودند. خودش ظاهرا از حضور در جشنواره فجر و گرفتن سیمرغ دیگر ذوقزده نیست: «30 سال است روی این سن میآیم و میروم و بار اولم نیست.» ابراهیم حاتمیکیا رکورددار دریافت سیمرغ از مهمترین فستیوال ملی سینمای ایران است، 5 فیلمش سیمرغ بهترین فیلم را کسب کردهند و 3 اثرش بهترین فیلم از نگاه مردم شدهاند اما برخی اعتقاد دارند اگر تمایلی به شرکت در فستیوال سینمای ایران ندارد چرا مانند اصغر فرهادی، بهمن فرمانآرا، عبدالرضا کاهانی، مسعود کیمیایی و داریوش مهرجویی، عطای سیمرغهای جشنواره را به لقایش نمیبخشد.
دلخوری از هفت و منتقدان
حاتمیکیا در شب اختتامیه سیوششمین دوره جشنواره عصبانی بود، ناراحت و دلخور. آمده بود چقلی رضا رشیدپور، مجری برنامه «هفت» و منتقدان «به وقت شام» را به صدا و سیما کند. امیر قادری، منتقد سینما «به وقت شام» را فیلم بدِ گرانقیمت، کاریکاتور صادقانه، فیلم بامزه و کارگردانش را متوهم خطاب کرده بود؛ خشم حاتمیکیا فوران کرد و به صدا و سیما تاخت که چرا اجازه داده فیلمش را کمدی بخوانند. جالب آن که رئیس سازمان صدا و سیما از حاتمیکیا عذرخواهی و اعلام کرد به عوامل برنامه «هفت» تذکر داده. عبارت «فیلم ارگانی» خون حاتمیکیا را به جوش آورده بود، انتقادات را بیجواب نگذاشت و برخلاف سینماگرانی که هر گونه وابستگی و برخورداری از حمایتهای مالی و معنوی نهادهای دولتی و حکومتی را تکذیب میکنند، از سازمان سینمایی اوج تقدیر کرد و اعضایش را سربازان گمنام امام زمان نامید. اوج در جشنواره سیوششم فیلم فجر نیز حضور پررنگی داشت و آثاری که با حمایت این سازمان ساخته شد، جزو مهمترین فیلمهای فستیوال بود.
عصبانیت حاتمیکیا بیسابقه نبود
هیچ کسی از صحبتهای طوفانی حاتمیکیا تعجب نکرد، حتی رشیدپور که به طعنه گفت کارگردان «به وقت شام» را دعوت کرده اما حاتمیکیا نپذیرفته به «هفت» برود. سازنده «آژانس شیشهای» بار اولش نبود که همه را به توپ میبست. پیش از آغاز جشنواره زمزمههایی مطرح شد که شاید «به وقت شام» به خاطر جلوههای ویژه سنگینش به جشنواره نرسد؛ صحبت از شرط آقای کارگردان برای مدیران جشنواره بود؛ «به شرط سیمرغ میآیم.» در جشنواره سیوچهارم هم حاضر نشد تا جوایزی که عوامل «بادیگارد» از جمله پرویز پرستویی برای عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد تصاحب کردند را از نزدیک ببیند. در این سالها مردم و دغدغهمندان سینما به واسطه صاحب سبک و مولف بودن حاتمیکیا و فیلمهای خوب و خوشساختش کمتر موضعی علیه او گرفتند اما صحبتهای دیشبش شرایط را به گونهای دیگر رقم زد، تا جایی که بسیاری از منتقدان و حتی مخاطبان جمله علی معلم را پس از جشنواره سیودوم فیلم فجر به یاد آوردند که گفت «حاتمی کیا بچه لوس سینماست!» حاتمیکیا تنها در جشنواره سیوششم از کوره در نرفت و به منتقدانش نتاخت، چهار سال پیش نیز وقتی همه «چ» را تحسین نکردند، گفت: «من قیم مابانه رفتار می کنم یا شمایی که در هر حکومتی هستید. یک روز با پاپیون هستید، یک روز با کراوات و یک روز با پیراهن سفید. شمایی که در دولت احمدی نژاد هستید و در دولت روحانی و خاتمی هم هستید. من قیم هستم یا شما؟»
چه نداشتهاید که طلبکارید؟
اما سوال مهم و پر تکراری که در شبکههای اجتماعی و برخی رسانهها مطرح شد؛ حاتمیکیا چه میخواهد که نداشته؟ چه برایش کم گذاشتهاند؟ برای بهترین و حتی معمولیترین آثارش، امکانات گسترده را از سوی سازمانها و نهادهای غیر خصوصی در اختیار گرفته، بودجههای میلیاردی دادهاند تا فیلمهایش را آن طور بسازد که میخواهد و حالا منتقدانش تنها یک سوال از او دارند: «چرا طلبکارید آقای حاتمیکیا؟»
هجوم مجازی به حاتمیکیا تنها ثانیههایی پس از پایان صحبتهایش روی سن مرکز همایشهای برج میلاد آغاز شد. تنها مردم و مخاطبان سینما نبودند که به لحن و واژههای کارگردان شناخته شده سینما اعتراض کردند. تعدادی از هنرمندان و حتی سیاسیون مانند مهراب قاسمخانی، بهنوش بختیاری، یغما گلرویی و محمود صادقی علیه حاتمیکیا موضع گرفتند. مهراب قاسمخانی جزو کسانی بود که صریحترین واکنش را نشان داد: «من هیچوقت متوجه نشدم که آقاى حاتمى کیا چرا همیشه معترضن. اصلاً به چى معترضن؟ یعنى به عنوان یه فیلمساز دیگه چه توقعى داشتن که برآورده نشده؟ در هر دورهاى به راحتى و بدون مشکل فیلم ساختن، همیشه مورد حمایت بودن و هزینه فیلماشون تامین شده، هیچ وقت پشت هیچ ممیزى نبودن، فیلمساز مورد علاقه مسئولین هستن و البته همیشه مورد احترام خانواده سینما هم بودن، توى همه جشنوارهها هم جوایزى گرفتن و ازشون تقدیر شده... خلاصه که هر جورى حساب کنیم، جایگاه فیلمساز معترض به ایشون که همیشه همه شرایط براشون فراهم بوده نمیخوره.»
بهنوش بختیاری هم در صفحه شخصیاش نوشت: «فقط میخوام بگم آقای حاتمی کیای عزیز، همه ما به شهدا احترام میذاریم، نه فقط شما. حرف ما اینه شما که با وجود حمایتهای معنوی و مادی فیلم میسازید و عقیدتون رو آزادانه میگید، اکران عالی میگیرید، سیمرغ رو به خاطرتون دوتا دوتا میکنن، کارگردان خوبی هم هستید، هرسال هم که جایزه میگیرید، شکایت به خدا میبرید؛ پس اون هنرمندی که به خاطر نیمخط انتقادش به وضعیت جامعه (در فضای مجازی) ممنوعالکار، ممنوعالتصویر، ممنوعالروزی میشود، راه امرار معاشش رو میبندن و حتی بهش نمیگن که چه بلایی سرت اومده، شکایت به کجا ببرد؟ انتقاد هنرمندان دیگر میشود توهین و تهمت و اپوزیسیون و انتقاد شما میشود حرف دل؟»
«دیگر گلهگذاری و مظلومنمایی کارگردانی که کمیت وجودش همواره به سرمایه نهادهای مختلفش وصل بوده در اختتامیه جشنواره فجر واقعا نوبر است.» یغما گلرویی هم اینگونه به حاتمیکیا تاخت و محمود صادقی، نماینده مجلس هم نوشت: «ابراهیم عزیز! آن داعشی هم که تو در به وقت شام به تصویر کشیدی با استناد به آیات قرآن هیچ نقدی را برنمیتابد و هر اندیشه غیر خودی را شرک و سزاوار قتل و سرکوب میداند.»
«دورهات گذشته مربی» و «خیبری ساکته، دود نداره. سوز داره» دیالوگهای طلایی «آژانس شیشهای»، فیلم ماندگار حاتمیکیا پس از 20 سال تبدیل به هشتگی برای اعتراض به کارگردانش شده است. «به وقت شام» اثری قابل اعتناست، به خاطر موضوعش، به خاطر جلوههای ویژه و بصری چشمنوازش اما منتقدان نیز سوالی را در دو روز گذشته مطرح کردهاند؛ ابراهیم حاتمیکیا که در سخنرانی جنجالیاش، خود را فیلمسازِ نظام میداند چرا به معضلاتی مانند فساد اقتصادی، اختلاسهای کلان، کارتنخوابها، فقر، فحشا و مسائل اجتماعی دیگر نمیپردازد؟ شاید به همین دلیل است فیلم «مغزهای کوچک زنگزده» که داستان 3 برادر ساکن در حلبیآباد را روایت میکند سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم را تصاحب میکند، شاید مردم دلشان میخواهد ابراهیم حاتمیکیا از زندگی اجتماعی و درگیریهای روزمرهشان هم فیلمی بسازد.
وابسته نیستم؛ وابسته هستم
ابراهیم حاتمیکیا که یکشنبه شب در اختتامیه سیوششمین جشنواره فیلم فجر خود را «فیلمساز وابسته» و «فیلمساز نظام» توصیف کرد، بعد از جشنواره فجر سیودوم در سال 92 در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران از این که عدهای میخواستند او را در جشنواره فجر آن سال «فیلمساز وابسته» معرفی کنند، انتقاد کرده بود!
حاتمیکیا در برنامه نقد و بررسی فیلم سینمایی «چ»، 30 بهمن 1392:
«دوستان جشنواره فجر می خواهند من را فیلمساز وابسته تعریف کنند که از دست همکاران خود جایزه نگرفته اما از دست رئیسجمهور جایزه میگیرد، پس هوشمندی به من میگوید به نام نامی بچههای جنگ غریب بایستم. ضمن اینکه من از این شیشههای سیمرغی که به سینماگران میدهند زیاد دارم و حتی دیگر در طاقچه خانه خود جای یکی دیگر را ندارم.»
حاتمیکیا در اختتامیه سیوششمین جشنواره فیلم فجر، 22 بهمن 1396:
«من فیلمساز وابستهام. فیلمساز این نظامام... من 30 سال است روی این سن میآیم و میروم. برایم اولین بار نیست این اتفاق... افتخار میکنم فیلمی ساختهام درباره مدافعان حرم. افتخار میکنم از حاج قاسم سلیمانی جایزه گرفتهام.»
سایر اخبار این روزنامه
احمد توکلی: فساد دشمن دین، اخلاق، رشد، پیشرفت، همبستگی و عدالت اجتماعی است
چهار دهه تحول موسیقی انقلاب به روایت رضا مهدوی مسئولان موسیقی کمکاری کردند
صحبتهای جنجالی ابراهیم حاتمیکیا و واکنشهای مردم هنوز ادامه دارد
کارشناسان سیاسی بعد از گفتههای رئیسجمهوری، نقش همهپرسی برای گشایش در گرههای سیاسی و اجتماعی را ارزیابی کردند
«خودکشی» به بازداشتیهای حوزه محیط زیست هم رسید؛ نمایندگان مجلس خواستار بررسی قوه قضائیه شدند
«همدلی» از حاشیههای افزایش قیمت دلار در چهارراهاستانبول گزارش میدهد دهنکجی دلار به ریال
نگاهی به شعر و زندگی فروغ در سالروز درگذشتش عصیان در آستانه فصلی سرد
پیام رهبر انقلاب درپی حماسه ۲۲ بهمن ملت نهیب ملت ایران دشمن را به عقب میراند
احمد توکلی: فساد دشمن دین، اخلاق، رشد، پیشرفت، همبستگی و عدالت اجتماعی است
دکتر یداله مهرعلی زاده چند مشکل مدیریتی لایحه بودجه 1397
احمد توکلی: فساد دشمن دین، اخلاق، رشد، پیشرفت، همبستگی و عدالت اجتماعی است
احمد توکلی: فساد دشمن دین، اخلاق، رشد، پیشرفت، همبستگی و عدالت اجتماعی است