پیامد افزایش نرخ دلار بر بازار تلفن‌همراه زیر ذره‌بین «جهان‌صنعت»؛

مجتبی عبدی- با افزایش نرخ دلار در روز‌های اخیر‌ بازار تلفن‌همراه نیز دستخوش تغییر شده است‌. فعالان این بازار همانند بازار طلافروشان به صورت لحظه‌ای قیمت ارز را چک می‌کنند و بعد از مطمئن شدن قیمت ارز، اقدام به فروش گوشی یا اعلام قیمت می‌کنند‌.
بازار موبایل تهران بیشتر به بازار و منابع غیررسمی وابسته است و از این رو از تاثیرات لحظه‌ای و نوسانات ارز تاثیر بیشتری می‌پذیرد‌. در این شرایط فروشنده‌ها می‌گویند قیمت گوشی‌ها بیشتر از این هم می‌شود اما برخی فروشنده‌ها نیز برای فروش کالاهایشان با قیمت پیش از افزایش نرخ ارز، بی‌رغبت نیستند و تعلل نمی‌کنند‌. هم‌اکنون وضعیت به حدی نابسامان است که اگر در بازار قیمت یک دستگاه را مثلا از 10 فروشگاه جویا شوید حتی دو فروشگاه نیز قیمت یکسانی ندارند‌.
از سوی دیگر فروشندگان به صورت لحظه‌ای تعیین قیمت می‌کنند که این مساله هرچند با اعتراض‌هایی از سوی خریداران مواجه شده اما گوش فروشندگان بدهکار نیست و بیشتر این فروشندگان کار خود را انجام می‌دهند‌.
اما در این میان نمایندگی‌های رسمی رفتار دیگری داشتند. قیمت‌ها در این مراکز ثابت بودند و با نوسان لحظه‌ای نرخ ارز تغییر نمی‌کردند. آنها تاثیر افزایش نرخ ارز را بر روی قیمت موبایل‌های خود لحاظ کرده بودند و با نصب برچسبی زیر هر مدل، قیمت‌ها را به اطلاع مشتری‌ها می‌رساندند وقتی از آنها درباره افزایش قیمت‌ها سوال می‌شد پاسخ می‌دادند که این قیمت‌ها از مرکز به ما ابلاغ شده است و طبیعی است که با افزایش نرخ ارز ، قیمت‌های فعلی تغییر کند.با این حال اما بازار تلفن همراه متاثر از فروشندگان غیررسمی است و سایر فروشندگان در نقاط پراکنده شهر نیز از بازار غیررسمی تلفن‌همراه در نحوه قیمت‌گذاری الگوبرداری می‌کنند.


تعیین لحظه‌ای قیمت
در حال حاضر فروشندگان تلفن‌همراه با توجه به نوسان قیمت ارز در بازار اقدام به ارائه قیمت می‌کنند این در حالی است که برخی از خریداران تلفن‌همراه که به بازار مراجعه می‌کنند هنوز در انتظار هستند تا قیمت‌ها کاهش پیدا کند؛ مساله‌ای که فعالان بازار بسیار بعید می‌دانند و معتقدند قیمت‌ها نه‌تنها کاهش پیدا نمی‌کند بلکه به صورت لحظه‌ای در حال افزایش است‌. به عنوان مثال اگر خریدار امروز کالای خود را خریداری کند بهتر از فردا است چراکه خریدار با افزایش قیمت دلار متضرر می‌شود ولی برای فروشنده این روند افزایشی بسیار سودمند است‌.
همین عامل کافی بود تا فروشندگان در برابر هر جمله یا پرسشی افزایش لحظه‌ای نرخ ارز را بهانه کنند‌. آنها حتی می‌گفتند اگر روز گذشته آمده بودید، قیمت‌ها حدود 50 هزار تومان کمتر بود‌.
این در حالی است که اکثر مدل‌ها را می‌‌توان با قیمت‌های کمتری در مغازه‌های طبقه‌های بالا و پایین و مغازه‌های خلوت‌تر پیدا کرد و اصلا هم کار سختی نیست‌.
تلاش برای کسب سود بیشتر
یکی از فروشندگان بازار موبایل از افزایش چند درصدی برخی از گوشی‌های تلفن‌همراه در پی افزایش قیمت دلار خبر داد و به «جهان‌صنعت» گفت: برخی از فروشندگان با تاثیر از این روند افزایشی قیمت‌ها را تغییر داده‌اند‌.
حسین رمضانی افزود: چون گوشی تلفن‌همراه به عنوان یک کالای ارزی محسوب می‌شود، بالا و پایین شدن قیمت ارز بر آن تاثیر مستقیم دارد‌. در صورتی که نرخ ارز در بازار تثبیت نشود همچنان بازار تلفن‌همراه به این شکل باقی می‌ماند و هر روز شاهد افزایش قیمت‌ها خواهیم بود‌. وی گفت: افزایش نرخ‌ ارز همواره زمینه افزایش قیمت در بازارها را فراهم می‌کند به ویژه در بازارهایی که تاثیر مستقیمی از نرخ ارز می‌پذیرند، تغییرات قیمت محسوس‌تر است‌. اما در صورتی که این روند در سراشیبی قرار گیرد بسیاری از فروشندگان برای پایین نیاوردن قیمت پافشاری می‌کنند‌.
این فعال بازار موبایل در خصوص اینکه چرا فروشندگان تلفن‌همراه با وجود موجود بودن کالای قبلی اقدام به افزایش قیمت کرده‌اند، گفت: در حال حاضر با توجه به رکود در بازار، فروشندگان نمی‌توانند زیاد روی این مساله مانور دهند و ترجیح می‌دهند کالای خود را به فروش برسانند و برخی فروشندگان نیز اقدام به فروش کالا با قیمت قبلی می‌کنند، هرچند تعداد آنها بسیار محدود است‌. اما متاسفانه به دلیل رونق نداشتن بازار، فروشندگان ترجیح می‌دهند اگر کالایی می‌فروشند به بالاترین قیمت باشد تا سود بیشتری کنند و برای همین است که کالاهای قبلی را با قیمت فعلی می‌فروشند‌.
رمضانی می‌گوید: بسیاری از فروشندگان بعد از کاهش قیمت ارز و دلار تمایلی به کاهش قیمت ندارند و مساله تغییر قیمت‌ها فقط در صورت افزایش نرخ ارز و دلار صورت می‌گیرد‌. البته این خلاف قانون است و فروشندگان باید در صورت کاهش قیمت ارز و دلار قیمت‌ها را نیز کاهش دهند‌.
ویترین‌ها را خالی کردیم، دلار گران شد
از میان فروشندگانی که تاکید بر افزایش قیمت‌ها در نتیجه افزایش قیمت ارز داشتند، یکی از آنها به ویترین خالی مغاز‌ه‌ها اشاره کرد‌. سعید بیات به خبرنگار ما می‌گوید: طی دو هفته گذشته با توجه به افزایش قیمت دلار، قیمت گوشی‌های تلفن‌همراه نیز افزایش پیدا کرده و بسیاری از مصرف‌کنندگان که در انتظار کاهش قیمت بودند برای خرید مراجعه کرده‌اند چراکه قیمت‌ها روزبه‌روز در حال افزایش است و این مساله باعث رونق بازار شده است‌.
این فعال بازار تلفن‌همراه در پاسخ به اینکه چرا فروشندگان تلفن‌همراه با وجود موجود بودن کالای قبلی اقدام به افزایش قیمت کرده‌اند، گفت: این مساله درست است که برخی گوشی‌ها یا به بیان بهتر بیشتر گوشی‌های موجود قبل از گران شدن ارز و دلار وارد شده و در انبارها موجود است اما فروشندگان این حق را به خود می‌دهند که با بالا رفتن قیمت ارز و دلار آنها نیز قیمت‌ها را بالا ببرند تا سود بیشتری دریافت کنند‌. در این بین مصرف‌کننده متضرر می‌شود‌.
این فروشنده که در طبقه دوم پاساژ مغازه دارد، می‌گوید: طی روزهای گذشته با این تصور که کاهش قیمت ارز ادامه پیدا می‌کند و قیمت‌ها بیشتر از این کاهش می‌یابد، جنس‌ها را فروخته‌ایم و سبک کرده‌ایم‌. امروز صبح که مغازه را باز کرده‌ایم، دیدیم ارز گران شده است‌.
وابستگی به اینکه «چند قیمت گرفته‌ای»
البته این بازار نامعلوم می‌تواند جرقه‌ای برای فروش بیشتر نیز باشد‌. همان‌طور که این جمله که «قیمت‌ها در حال افزایش است، اگر قصد خرید دارید امروز بهترین زمان برای خرید است» توسط چند فروشنده به اطلاع خبرنگار «جهان‌صنعت» رسید‌. ناگفته نماند که با وجود تاکید تمام فروشندگان بر سیر صعودی قیمت ارز اما امروز اکثریت قریب به اتفاق آنها حاضر بودند کالای خود را با قیمت مورد درخواست مشتری بفروشند‌. یعنی می‌پرسند «چند قیمت گرفته‌ای» و با همان قیمت مورد انتظار، فروش انجام می‌شود‌.
بی‌اعتمادی به فروشندگان
یکی از مشتری‌های بازار که وقت زیادی را صرف تماشای ویترین مغازه‌ها و مقایسه ظاهر گوشی‌ها از پشت ویترین می‌کرد، به خبرنگار ما گفت: اگر قصد خرید دارید از اینجا خرید نکنید‌. وی گفت: سال گذشته از اینجا یک گوشی به قیمت حدود 800 هزار تومان خریدم اما بعد متوجه شدم باتری و تمام لوازم اصلی گوشی با لوازم تقلبی عوض شده است‌. این مشتری تاکید کرد: موقع خرید متوجه عوض شدن لوازم نمی‌شوید. لوازم را عوض می‌کنند و خودشان دوباره جعبه را آکبند می‌کنند‌.
منتظر ارزانی نمی‌شویم
در مقابل ویترین یک مغازه یک پدر، دختر و پسر کنار هم ایستاده‌اند و در مورد گوشی‌ای که در مغازه دیگری دیده‌اند صحبت‌‌ می‌کنند‌. پدر خانواده توضیح داد که برای خرید گوشی برای دخترش به پاساژ آمده‌اند‌. وی در پاسخ به این سوال که از قیمت‌‌های بازار اطلاع دارند یا خیر، گفت: یک گوشی برای دخترمان می‌خواهیم‌. چند تا که نمی‌خواهیم‌. گران هم شده باشد می‌خریم‌. اما مدتی است که شنیده‌ایم قیمت‌ها کمی گران شده است‌. در نتیجه با وجود قرار گرفتن دلار در مسیر افزایش و اظهارات ظاهری فروشندگان مبنی بر انتظار افزایش قیمت در بازار، همچنان بازار گوشی در نوعی بلا‌تکلیفی و بر پایه قیمت‌های قبل از افزایش نرخ ارز پیش می‌رود‌. در این شرایط نیز فروشنده‌های بازار نسبت به فروش کالاهایشان با همان قیمت زمان ارزانی بی‌رغبت نیستند‌. آنها می‌گویند آینده دلار به سمت گرانی می‌رود اما همچنان مشتری‌ها می‌توانند به راحتی با کمی جست‌وجو در بازار، گوشی مورد نظرشان را با قیمت مورد نظر خریداری کنند‌.
abdi.mojtaba@ymail.com