سونامی سقوط وال‌استریت

هادی مومنی- وقتی یک بازار اقتصادی همانند بورس در آمریکا با شدیدترین سقوط چند سال اخیر مواجه می‌شود، ریزش سایر بورس‌ها در دنیا خیلی تعجب‌برانگیر نیست. افت شدید وال‌استریت که از اواسط هفته گذشته آغاز شده بود روز گذشته علاوه بر اینکه به صورت گسترده‌تری باعث کاهش بی‌سابقه شاخص‌ها در بازار سهام ایالات متحده آمریکا شد، سایر بازارهای دنیا نیز از اروپا تا آسیا تحت تاثیر فضای سنگین و منفی وال‌استریت قرار گرفت به گونه‌ای که سهامداران در بورس‌های ژاپن، چین و هنگ در آسیا و لندن، پاریس و آلمان در اروپا و البته اکثر بورس‌های دیگر دنیا نیز داد و ستدهای خود را در قیمت‌های منفی دنبال کردند و معامله‌گران در این بازار با یک شوک بزرگ مواجه شدند. جالب آنکه بورس ایران نیز که به صورت جزیره‌ای و بدون ارتباط با سایر بورس‌های دنیا به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد کاملا ناخواسته و تحت فشار شدید نوسان ارزی در بازار داخل همزمان با سایر بورس‌ها در جهان، معاملات را با افت شاخص به پایان رساند تا حداقل در ظاهر با سایر بورس‌های دنیا به صورت موازی خرید و فروش سهام در ایران با قیمت‌های قرمز رنگ در تابلوهای معاملاتی به ثبت برسد.
جزییات ریزش‌های شدید
به دنبال سیر نزولی بازار سهام آمریکا در هفته گذشته، وال‌استریت این هفته خود را با رکورد تاریخی سقوط نزدیک به ۱۲۰۰ واحدی در شاخص صنعتی داو‌جونز آغاز کرد. شاخص صنعتی داوجونز عصر دوشنبه (به وقت واشنگتن) با کاهش تاریخی 175/1 واحدی به 345/24 واحد رسید. به گفته کارشناسان، این بزرگ‌ترین سقوط یک‌روزه این شاخص است که از ۳۰ شرکت برتر بورس سهام نیویورک تشکیل شده و این در حالی است که شاخص داوجونز قبل از پایان معاملات تا نزدیک به ۱۵۰۰ واحد سقوط را نیز تجربه کرد اما در نهایت با یک هزار و ۱۷۵ واحد روز معاملاتی خود را به پایان رساند. از سوی‌ دیگر، شاخص داو‌جونز روز جمعه با کاهش84/677 واحدی، در حالی رکورد زد که از ماه ژوئیه سال ۲۰۱۶ میلادی پس از همه‌پرسی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، این اولین سقوط بیش از ۵۰۰ واحدی این شاخص بود. بر اساس این گزارش، شاخص مشهور دیگر وال‌استریت، یعنی S&P۵۰۰ نیز روز گذشته شاهد کاهش چشمگیری بود و در بیشترین افت یک‌روزه خود در هفت سال گذشته، 4/1 درصد نزول نشان داد. همچنین شاخص نزدک کامپوزیت در حالی با 8/3 درصد سقوط به976/6 واحد رسید که روز کاری قبل 96/1 درصد افت و رکورد بزرگ‌ترین سقوط یک روزه شش ماه گذشته را ثبت کرده بود. گفتنی است سقوط شاخص بازارهای بورس آمریکا در دو هفته اخیر در حالی است که کاخ سفید بارها رکوردهای مثبت وال‌استریت را نشانه موفقیت دولت ترامپ تلقی کرده است. کارشناسان این واکنش بازار اوراق قرضه آمریکا را با افزایش حقوق مرتبط می‌دانند و برخی نیز این موضوع را به احتمال افزایش نرخ پیشنهادی بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا «فدرال رزرو» ربط می‌دهند. بورس‌های آسیایی با دنبال کردن بزرگ‌ترین کاهش روزانه شاخص «داوجونز» طی دو سال و نیم اخیر، در معاملات روز گذشته افت چشمگیری پیدا کردند. به گزارش اسکای‌نیوز، دوشنبه سخت بورس‌ وال‌استریت، روز گذشته به بازارهای آسیایی رسید. شاخص «نیک کی ۲۲۵» توکیو طی معاملات روز سه‌شنبه تا 1/7 درصد کاهش یافت اما با بهبودی نسبی درنهایت با کاهش 7/4 درصدی بسته شد. شاخص «هانگ سنگ» هنگ‌کنگ 12/5 درصد کاهش یافت و کاهش «کسپی» کره‌جنوبی 1/4 درصد از ارزش خود را از دست داد. در چین، شاخص «شانگهای کامپوزیت» 35/3 درصد (معادل 85/116 واحد) کاهش یافت و شاخص «شنژن کامپوزیت» که دومین بورس بزرگ چین به شمار می‌رود، 44/4 درصد (معادل 21/80 واحد) ریزش کرد. در این بین، بازارهای ژاپن بیشترین میزان افت را نسبت به دیگر کشورهای آسیایی تجربه کردند و نسبت به سال 2013 بدترین روند معاملاتی را تجربه کردند و نسبت به دو هفته گذشته 12 درصد افت داشتند. در بازارهای کالایی، قیمت نفت به سومین روز کاهش رسید و قیمت فلزات اساسی نیز روند منفی را تجربه کرد. در بازار ارز، قیمت ین در مقایسه با دلار افزایش یافت. در بازارهای اروپایی، شاخص یورواستاکس کاهش 2/1 درصدی داشت و فوتسی لندن نیز 4/1 درصد منفی شد در حالی که شاخص داکس آلمان 7/0 درصد افت کرد و کک فرانسه با روند منفی 4/1 درصدی رو‌به‌رو شد. کریس وستو، تحلیلگر موسسه مالی IG در استرالیت بیان داشت: بازارها با یک قتل عام واقعی رو‌به‌رو شده‌اند‌. همه سرمایه خود را از دست داده‌اند و در عرض یک شب دارایی آنها به کمتر از نصف رسیده است. بازار هراسان است. سرمایه‌گذاران خارج شده‌اند و معلوم نیست دوباره چه زمانی آرامش به بازارهای سهام باز‌گردد. افت شدید شاخص‌ها در ژاپن در نیمه‌شب موجب شد شاخص‌های اروپا و پس از آن شاخص‌های آمریکا با یک دومینوی نزولی رو‌به‌رو شوند. وی گفت: بازارها زنجیروار به هم متصل شدند و هیچ متغیر مثبتی در هیچ بازاری در جهان دیده نمی‌شود. اگر بازارها روند منفی را ادامه دهند اظهارات ترامپ در خصوص تقویت اقتصاد آمریکا زیرسوال می‌رود‌. بازار آمریکا در پنج روز اول ماه فوریه در حدود یک تریلیون دلار از ارزش خود را از دست داد اما کاخ سفید اعلام داشت که زیرساخت‌ها را تقویت کرده است که رشد اقتصادی بلند‌مدتی را برای این کشور شامل شود و پیش‌بینی می‌شود اقتصاد این کشور در بلند‌مدت تقویت شود‌. اما افت شاخص‌ها در آمریکا در معاملات روز گذشته با این فرضیه کاخ سفید متفاوت است و اگر رویه منفی ادامه‌دار باشد در واقع اظهارات ترامپ دچار تناقص خواهد شد.