روزنامه جهان صنعت
1396/11/15
راهکار فرانسوی برای مشکل اروپایی
امیر ساعدیداریان*- هر روز که به ضربالاجل ترامپ علیه توافق هستهای نزدیکتر میشویم، نگرانیهای طرف اروپایی هم تشدید میشود. اروپا پایبندی کامل خود به برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام را اعلام کرده و به لحاظ فنی به گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بر اساس بازرسیهای متعدد خود پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید کرده، اتکا میکند.به لحاظ تجاری، اما اروپا با این نگرانی روبهرو است که تحریمهای آمریکا بر شرکتهای اروپایی که در ایران فعال هستند و همچنین فعالیتهای تجاری که در آمریکا دارند، تاثیر بگذارد. اروپا باید تصمیم بگیرد در صورت عملی شدن تهدیدهای آمریکا برای خروج از توافق هستهای ایران و اعمال دوباره تحریمها بر این کشور، چه خواهد کرد. گزینه جایگزین، موافقت با شرایط سختگیرانهتر واشنگتن است که میتواند به شرکتهای اروپایی لطمه بزند. در همین راستا به نظر میرسد فرانسه برای رفع نگرانیهای موجود دست به کار شده و راهکاری را برای دور زدن تحریمهای آمریکا و در عین حال افزایش مبادلات تجاری با ایران ارائه کرده است. بر اساس گزارش رویترز فرانسه قصد دارد طی سالجاری میلادی به منظور برطرف کردن دردسرهای استفاده از سیستم بانکی آمریکا، به خریداران ایرانی اعتبار یورویی دهد. بر این اساس، نیکلاس دوفورک، رییس بانک دولتی «بپآی فرانس» گفته برای کمک به صادرکنندگان فرانسوی، میتوان «یک و نیم میلیارد یورو» اعتبارات مالی اختصاص داد. این اقدام سطح مبادلات تجاری دو کشور را بدون نقض تحریمهای آمریکایی علیه ایران افزایش میدهد. تهدیدها و فشارهای دونالد ترامپ در مورد خروج احتمالی از توافق هستهای سال 2015 که منجر به لغو تحریمهای اقتصادی ایران شد، دلیل عمده این تکاپوی فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی دارای مراودات تجاری با ایران است. در شرایط فعلی دیگر دولتهای اروپایی نیز به دنبال راهکارهای تازهای هستند تا امکان تداوم همکاری تجاری شرکتهای خود با ایران بدون هرگونه پیامد را دنبال کنند. لویزا سانتوس، مدیر بخش روابط بینالملل بیزینسیوروپ با اشاره به اینکه تصمیمگیری یکجانبه هر یک از طرفهای توافق و اعمال تحریمهای جدید علیه ایران، برای همه طرفها- روسیه، چین، آلمان، فرانسه، انگلیس، آمریکا و ایران- مشکلساز خواهد شد، مشکل اصلی را ماهیت فراسرزمینی تحریمهای آمریکا دانست که بر اساس آن شرکتهایی که هر گونه مشارکتی با آمریکا دارند نیز تحت تاثیر قرار میگیرند، حتی اگر اتحادیه اروپا شرایط فعلی را حفظ کند. گفته میشود کشورهای ایتالیا، آلمان، اتریش و بلژیک نیز در حال کار روی طرحی مشابه مکانیسم فرانسه هستند تا از شرکتهای آنها نیز در مقابل خطر تحریمهای آمریکا محافظت شود. فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی پیش از این تاکید کرده بودند که با توجه به پایبندی ایران به بندهای برجام، باید تجارت خود را با ایران افزایش دهند. این در حالی است که رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا هفته گذشته اعلام کرد شرکای اروپایی آمریکا موافقت خود را برای بازنگری برجام و اعمال تغییرات احتمالی بر آن پذیرفتهاند.
در چنین شرایطی، دور زدن تحریمهای آمریکا میتواند ترامپ را ترغیب به عقبنشینی از هرگونه مذاکرهای در این زمینه کند و لغو کامل برجام را به دنبال داشته باشد. اما با توجه به اینکه فرانسه با بیش از 29/1 میلیارد دلار صادرات به ایران طی 11 ماهه منتهی به 30 نوامبر 2017، دومین شریک تجاری بزرگ اروپا محسوب میشود، کاملا طبیعی است که به دنبال راهکاری برای دور زدن این تحریمها باشد.
یکی از اصول اساسی قوانین بینالملل، اصل «توافقات انجامشده را حفظ کنید» است؛ اصلی که نهادهای اروپایی سعی دارند به آن پایبند باشند و ترامپ از زمان آغاز دوره ریاستجمهوریاش، با بیرون آمدن از توافقهای مختلف بینالمللی نشان داده اگر فرصتی دست دهد، چندان هم به این اصول پایبند نیست.
*عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
Amir_saedi_d@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
اعتراف وزیر ارتباطات به رویه اشتباه اپراتورها در واگذاری اینترنت؛
معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی اعلام کرد:
واکنش رییس دادگاه انقلاب تهران به ماجرای دختران خیابان انقلاب؛
متنوعسازی بازارهای نفت ایران از ایتالیا تا نامیبیا؛
سقوط ۴۱۴ واحدی شاخص بورس
معاون وزیر کشور مطرح کرد؛
مدیر شبکه نمایش صدا و سیما مطرح کرد؛
بررسی آسیبهای اجتماعی ناشی از زلزله کرمانشاه؛
چه میکند این «تدبیر و امید»!
تعطیلی عوارض آزادراهها و پیامدهایش
مردم اسیر فقر
دولت ترامپ برای مقابله با روسیه بمبهای کوچکتر میسازد؛
تراز تجاری منفی ۷ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلاری ایران در 10 ماه؛
دایره اعتراض های مدنی افزایش یافت
راهکار فرانسوی برای مشکل اروپایی
ایران در دکترین هستهای ترامپ
تعطیلی عوارض آزادراهها و پیامدهایش
واکنش رییس دادگاه انقلاب تهران به ماجرای دختران خیابان انقلاب؛