دخمه‌هاي انعكاس توهم

«شبكه‌اي شدن امر اجتماعي»، «رسانه‌اي شدن سياست» و «مجازي شدن زندگي روزمره» از جمله واقعيت‌هاي پيش روي جوامع دستخوش تغيير است كه اين روزها در جامعه ما نيز چشم ها و ذهن‌ها را بيش از هر زمان ديگر به خود جلب كرده  است. اينكه آيا آنچه به آساني در فضاي مجازي مي‌چرخد، پنجره‌هايي به سوي دانستن مي‌گشايد يا پرده‌هايي به روي حقيقت مي‌كشاند پرسش واقعي امروز ما است.
نيكلاس كار در كتاب ارزنده «اينترنت با مغز ما چه مي‌كند» بازخواني سخن مارشال مك لوهان در شناخت رسانه‌ها كه «رسانه‌ها را همان پيام» مي‌نامد، به نكته مهمي اشاره دارد. او در پاسخ اين پرسش كه ما يا رسانه‌ها كداميك ديگري را به تسخير خود درآورده‌ايم معتقد است شبكه‌ها ما را به انقياد خود درآورده‌اند. به اعتبار اين سخن «كار» مي‌توان گفت اكنون بايد بيش از هر زمان ديگري نگران سهولت بيش از اندازه در راه‌اندازي «دخمه‌هاي انعكاس توهم» در جهان مجازي باشيم. شبكه‌هاي اجتماعي كه به درستي ظرفيت خلق جهاني متكثر، متنوع و گشوده در فهم و نقد را دارند، گاه اين جهان را براي شكل‌گيري انديشه‌هاي آزاد به خدمت مي‌گيرند. دنياي قطبي شده رسانه‌‌اي، بازار حرف‌هاي نسنجيده را گرم مي‌كند و مي‌كوشد كنشگري را از ميدان‌هاي آزادي و دموكراسي به پس‌كوچه‌هاي خشونت و نفرت بكشاند. هوشيار باشيم كه فضاي نقاد شبكه‌ها به تسخير آفرينندگان و فروشندگان سخنان بي‌پايه درنيايد.