بررسی «همدلی» از عملکرد شهرداری تهران در دوران تصدی اصول‌گرایان، بعد از افشاگری نجفی

وقتی فرش را بالا بزنیم
هرمز شریفیان| همین دیروز بود که "محمدعلی نجفی"، شهردار کنونی تهران طی گزارشی که بسیاری از خبرگزاری ها از آن تحت عنوان "افشاگری" یاد کردند در جلسه علنی شورای شهر و طی گزارشی جامع به تخلفات گسترده شهرداری طی بیش از یک دهه و در زمان مدیریت "محمدباقر قالیباف"، شهردار پیشین تهران خبرداد. نجفی در گزارش خود از پرونده هایی گفت که باید توسط مراجع قضایی پیگیری شود. او در نخستین اشاره از این تخلفات به موضوعی در سال ۹۵ اشاره کرد که «شهرداری با فردی در دانشگاه پلیس قراردادی را در خصوص تدوین شاخص‌های ارزیابی عملکرد به مبلغ یک میلیارد تومان به امضاء رسانده است که شاید ارزش واقعی آن حتی ۱۰ میلیون تومان هم نبوده است».
نجفی به این هم بسنده نکرد و از بررسی‌هایی گفت که نشان داده رقم بدهی ثبت شده شهرداری ۲۹ هزار و ۵۱۰ میلیارد تومان بوده است. ۲۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نیز رقم بدهی ثبت نشده شهرداری است و پیش بینی می شود که حدود ۸۰۰۰ میلیارد تومان نیز بدهی احتمالی داریم و بر همین اساس بدهی شهرداری در حوزه ثبت شده، ثبت نشده و بدهی احتمالی حدود ۵۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است که سه برابر بودجه فعلی شهرداری است.
این نخستین بار نیست که گزارش‌ها یا شایعاتی در خصوص دخل و خرج های سرسام آور شهرداری تهران به گوش می رسد. تحویل چنین ارقامی به افکار عمومی، پیش از دوره قالیباف آغاز شده بود.


در زمان تصدی «محمود احمدی نژاد» هم بر شهرداری تهران چنین ادعاهایی وجود داشت اما هیچگاه مشخص نشد که این تخلفات صورت گرفته و اگر گرفته چرا با عاملان آن برخورد قضایی نشده است. از سوی دیگر اگر این ادعاها صحت نداشته چرا از مدعیان خواسته نشده تا مستندات خود را ارائه دهند تا فرجام موضوع برای افکار عمومی روشن شود.
با توجه به شناختی که از نجفی شهردار فعلی تهران وجود دارد، او چهره ای نیست که به راحتی چنین تخلفاتی را به کسی نسبت دهد و عموما به نکاتی اشاره می کند که بتواند از آن دفاع کرده و برایشان ادله کافی ارائه دهد. ضمن اینکه نجفی در جلسه تقدیم گزارش به شورای شهر تاکید کرده به بازرسان توصیه شده برای تکمیل این گزارش، انصاف و بی طرفی را رعایت کنند.
از سوی دیگر «مهدی چمران» رئیس پیشین شورای شهر تهران که 11 سال از 12 سالی که قالیباف شهردار تهران بود بر این کرسی می نشست، پیش از قالیباف و در واکنش به گزارش دیروز نجفی درباره عملکرد قالیباف گفت: «این گزارش سیاه‌نمایی بوده است و باید ثابت شود.آقای نجفی خودشان 6 سال در شورای شهر بوده‌اند و از نزدیک دیده‌اند که حسابرسان همه اسناد مالی را بررسی می‌کنند».
اما آیا تخلفات شهرداری تهران فقط مربوط به دوران قالیباف است؟ یا شروع و یا گستردگی آن به دوران احمدی نژاد باز می گردد؟ طی گزارش های مطبوعات و خبرگزاری ها، تخلفات شهرداری محمود احمدی‌نژاد در زمانی که مدیریت شهر تهران را بر عهده داشت بعد از نخستین نشست خبری محمدعلی نجفی، شهردار امروز تهران دوباره مورد توجه شهروندان و رسانه‌ها قرار گرفت.
در آن نشست نجفی در پاسخ به این سوال که در سال ٩١ درباره پرونده مالی احمدی‌نژاد وارد شدید ‌اما مهدی چمران جلو کار را گرفت، حالا که شهردار تهران هستید، آیا به آن ماجرا ورود می‌کنید یا نه؟ گفته بود: «از سال ٨۶ و همزمان با شورای سوم عملکرد مدیریت دو ساله احمدی‌نژاد را بررسی کردیم و با تخلفات جدی مواجه شدیم و موضوع «هزینه‌های فاقد» مطرح شد که حدود 320 میلیارد تومان به قطعیت رسید».
گزارش موضوع را کمیته رسیدگی به چمران داد؛ اما او تا پایان دوره شورای سوم آن را به شورا ارائه نکرد و 3 نفر اصلاح‌طلب شورا هم کاری از دستشان برنمی‌آمد. قطعا در عملکرد مالی قالیباف هم اشکالاتی وجود داشته است.
شنیده می‌شود، قالیباف بعد از اینکه شهردار تهران شد با احمدی‌نژاد به توافق رسید تا وارد بحث تخلفات وی نشود و عملا نیز قالیباف در موضوع عملکرد مالی سال‌های ٨٢ تا ٨۴ و دوره شهرداری احمدی‌نژاد که تا همین امروز پرابهام باقی مانده، هیچگاه به‌صورت شفاف ورود نکرد و درباره آن چیزی نگفت. حتی زمانی که در سال 91 محمدعلی نجفی و «علیرضا دبیر» (از اعضای وقت شورای شهر دوره سوم تهران) به شکلی رسمی در جلسه شورا اعلام کردند که ٣٢٠میلیارد تومان هزینه فاقد سند دوره شهرداری احمدی‌نژاد مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری بوده است، «حسن بیادی»، نایب‌رییس شورای شهر تهران در دوره‌های دوم و سوم شورای شهر تهران در واکنش اعلام کرده بود: «دامن‌ زدن به این مسائل در رسانه‌ها، آن‌ هم در شرایط کنونی(در آستانه انتخابات٩٢) به صلاح کشور نیست».
اینکه آیا نایب رئیس وقت شورای شهر تهران رسیدگی به تخلفات شهرداری را «دامن زدن به این مسائل» عنوان کند و آیا اینکه «طرح این مسائل به صلاح کشور نیست»، در صلاحیت او هست یا نیست بحث دیگری است اما دست کم نجفی در مورد تخلفات پیشین، مانند قالیباف سکوت نکرده و گفته که اسناد تخلفات موجود است.
شهردار تهران همچنین از ۶۷۴ ملک شهرداری که غالبا به صورت سلیقه‌ای در اختیار اشخاص و نهادها قرار گرفته است گفته و در ادامه گزارش اخیرش به اعضای شورای شهر تهران آورده: «هم اکنون هیچ برآورد دقیقی از ارزش املاک اختصاصی شهرداری تهران و وضعیت ثبتی آن در دست  نیست. از مجموع املاک، ۶۷۴ ملک غالبا به صورت سلیقه ای در اختیار اشخاص و نهادها قرار گرفته است. به طور مثال به یک نهاد، ملکی ۵ میلیاردی واگذار شد و به یک نهاد دیگری که همان فعالیت را داشته است واگذار نشد؛ برای اینکه وجه تمایز چه بوده است، هیچ رابطه ای پیدا نکردیم».
به گفته شهردار تهران، وضعیت کارگزاری‌ها که خروجی آن هولوگرام ها و مفاسد برخاسته از هولوگرام ها بود خیلی تاسف بار است.
از سویی ارقامی را که شهردار کنونی تهران اعلام کرده آنقدر بزرگ است که در صورت اثبات چنین تخلفاتی با ارقامی بسیار نجومی تر از آنچه تا کنون رخ داده مواجه خواهیم شد. ارقامی که هر کدامشان شاید برای بودجه چند استان در سال کافی باشد.
مهدی چمران با اعلام اینکه از گزارش نجفی جا خورده و ناراحت شده است، گفته: «ادعاهایی که ایشان علیه مسئولان گذشته مطرح کرده‌اند باید اثبات شود. ادعای خیانت و فساد چیز کوچکی نیست که بتوان به راحتی از کنار آنها گذشت. بنابراین من تقاضا دارم که این حرف‌ها ثابت شود«.
از سوی دیگر نجفی در ادامه تخلفات گسترده در شهرداری به موضوعی اشاره می کند که رقبای قالیباف پیش از نجفی به آن اشاره کردند آن از این قرار بود که هزاران تن پیش از انتخابات در شهرداری و به ویژه در مترو تهران استخدام شدند که عموما تحصیلات زیر دیپلم و دیپلم داشتند.
نجفی در همین رابطه توضیح داده که به ازای هر ۱۰۰ پست، ۴۲۶ نفر در شهرداری حضور دارند. در سال ۹۶ حدود ۱۶ هزار پست سازمانی و ۶۸ هزار و ۱۲۷ نفر نیرو داریم. ماه پیش ما ۶۸ هزار و ۴۰۰ نیرو داشتیم که قرارداد برخی ماموران و بازنشسته‌ها، به صورت تک قراردادها لغو شد. همچنین در سال ۹۵ تعداد پرسنل شهرداری ۵۵ هزار و ۹۵۲ نفر بوده است که مستمر حقوق می گرفتند. طی سه چهار ماهی که انتخابات بوده ناگهان ۱۳ هزار نفر به پرسنل شهرداری اضافه شدند به اسم اینکه عده‌ای کارگر پیمانکاران هستند و گناه دارند و می‌خواهیم آنها را کارمند شهرداری کنیم. در حالی که بعضی از افرادی که جذب شدند، حتی سابقه یک روز حضور در شرکت های پیمانکاری را هم نداشتند.
تا لحظه تنظیم این گزارش هیچیک از اعضای پیشین شورای شهر تهران پاسخگو نبودند و تنها مهدی چمران آن هم به صورت کوتاه توضیحاتی کلی به اعتماد آنلاین داده و از کلی گویی خودداری کرده است.
اما «حجت الاسلام احمد مازنی» نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران دیروز در مجلس با انتقاد نسبت به لابی گسترده قالیباف و زیرمجموعه‌اش برای ممانعت از انجام تفحص از شهرداری تهران، از رییس مجلس خواست که با صدور مجوز این تفحص، شبهات افکار عمومی را برطرف کند، او با تاکید بر این‌که پیگیر این طرح تفحص خواهد بود، به ایلنا گفت: «وقتی از نظارت فرار می‌کنیم یا شان خود را بالاتر می‌دانیم یا ریگی به کفش داریم».
این عضو فراکسیون امید مجلس با اشاره به گزارش روز یکشنبه هفته جاری محمدعلی نجفی به شورای شهر تهران در مورد تخلفات مالی در دوره شهرداری سابق در ایام انتخابات، اعلام کرد: «کاش در زمان مسئولیت آقای قالیباف می‌گذاشتند مجلس وظایف نظارتی خود را به انجام رسانده و در حضور آقای قالیباف، تحقیق و تفحص از شهرداری تهران به‌عنوان زیرمجموعه تحت مدیریت ایشان توسط مجلس انجام می‌شد».
مرور رویدادهای آن روزها نشان می‌دهد همه تلاش‌ها برای پرداختن و شفاف‌سازی عملکرد دوره شهرداری احمدی‌نژاد به شکلی هدفمند یا توصیه‌ شده، ناکام ماند و به جایی نرسید. کسانی که با جزییات جلسات و افراد قدرتمند و اثرگذار شورای شهر آن سال‌ها آشنا هستند، می‌دانند یکی از مهم‌ترین اشخاصی که همیشه مانند سدی محکم جلو ورود به این موضوع می‌ایستاد، کسی جز مهدی چمران رییس شورای شهر تهران در ١٣سال گذشته نبوده است.
گفتنی است، نجفی شهردار تهران در گزارش اخیر خود به موارد دیگری از تخلفات صورت گرفته در شهرداری اشاره کرده که به دلیل اشاره به ارقام بزرگ و متعدد، از آوردن آنها صرفنظر می کنیم.
آنچه بیش از هرچیزی مهم است شفاف سازی است یعنی همین کاری که نجفی شهردار تهران آغاز کرده است. باید پذیرفت که عمل کرد شهرداری تهران به ویژه از نخستین دوره شورای شهر تهران در حوزه سیاسی بررسی می شود و به دلیل حضور پررنگ تشکل ها و شخصیت های سیاسی از همان دوره نخست، این بدعت نادرست همچنان باقی است و بیشتر چهره های سیاسی هستند که برای رسیدن به شورای شهر و شهرداری تهران خیز بر می دارند.
اما اعضای شورای شهر کنونی در همان روزهای نخست پیروزی در انتخابات به این نکته اشاره کردند قصدشان این است که فضای سیاسی را از شورا و شهرداری دور کنند و شهردار تهران این سکو را برای پرش به سوی ریاست جمهوری نبیند. شاید یکی از دلایل درست نپرداختن به مسائل شهری در تهران یکی همین بود که شهرداران قبلی تهران (احمدی نژاد و قالیباف) که اتفاقا به جریان اصولگرا نزدیک بودند قصد داشتند تا از بهشت به پاستور میان بر بزنند.
بد نیست اشاره کنیم که «صادق زیبا کلام» نیز در همین رابطه این طور توئیت کرده است: «مسئولیت»شاهکارهای»باورنکردنی جناب قالیباف درشهرداری نه برعهده ایشان است ونه برعهده اعضا شورای شهر که ایشان را انتخاب کردند. مسئولیت اصلی مصیبت‌هایی که در یک دهه مدیریت اصولگرایان بر شهر تهران رفت متوجه آنانی هست که با پشت کردن به صندوق رای، شورای شهر را دو دستی به اصولگرایان تقدیم کردند».
هرچند که زیباکلام به صورت تلویحی رای دهندگان تهرانی را به دلیل عدم اقبال به انتخابات در دهه گذشته مقصر می داند و ممکن است گفته وی تا حدود زیادی درست باشد اما آنچه در مورد تخلفات گسترده در شهرداری تهران می توان گفت این است که دستگاه قضایی در صورت تایید اسناد و شواهد موظف است بر اساس قانون با متخلفان برخورد کرده و بدون هیچ مماشاتی حدود قانونی را در مورد آنان جاری کند.
سایر اخبار این روزنامه
محمدرضا تابش از لزوم رایزنی‌های سه جانبه برای بازدید نمایندگان مجلس از زندان‌ها خبر داد سانچی از شایعه تا واقعیت رو در رو با حسام الدین سراج از اوضاع موسیقی در ایران تا حضور در فجر؛ اجرا در افغانستان بهتر از اینجاست بررسی «همدلی» از عملکرد شهرداری تهران در دوران تصدی اصول‌گرایان، بعد از افشاگری نجفی گزارش «همدلی» از دلایل بانک‌ها درخصوص عدم تسهیلات‌دهی مناسب به‌مردم پول نداریم در چند دوره اخیر جشنواره تئاتر فجر، پوسترها از تئاترها خبرسازترند شوکه کننده‌تر از برق سه فاز! روایتی از آخرین روزهای حضور پهلوی دوم در ایران بر اساس خاطرات سالیوان آخرین سفیر‌ ایالات متحده در تهران وقتی مدرسه رسانه ملی دیر می‌شود اطلاعیه دفتر رئیس‌جمهور انتساب جمله «امام زمان(عج) هم قابل نقد است» به رئیس‌جمهور، کذب محض است جهانگیری: راهکار، راه اندازی گفت‌وگوی ملی است مدیرکل سابق مشارکت مردمی سازمان حفاظت از محیط زیست: انتقال پایتخت سیاسی بحران آب را برطرف می کند