روزنامه جهان صنعت
1395/12/17
نظام بانکی در‌گذر از تنگناها
گروه اقتصادی- سیستم بانکی در ایران به عنوان اهرم اصلی دولت در کنترل نظام اقتصادی به شمار می‌رود. به ویژه در اجرای برنامه‌‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، بخش مهمی از موفقیت این برنامه‌‌ها از میزان توانمندی نظام بانکی است تاثیر می‌پذیرد که با تحریم بانک‌ها این توانمندی مورد حمله واقع شده است. تحریمهای اقتصادی و بانکی، ریسک کشور و هزینه‌‌های تحمیل شده را افزایش می‌دهد و اعمال این تحریمها در دوره‌‌های متوالی، امنیت و آرامش را از اقتصاد کشور سلب می‌کند و زمینه را برای خروج سرمایه‌‌ها از کشور فراهم می‌سازد. تحریم بانک‌ها بیش از دیگر تحریمها فعالیتهای اقتصادی و توسعه فضای کسب و کار را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.بنابر این لغو تحریمها در سایه برجام تاثیرات شگرفی بر بخش‌های مختلف بانکداری بین‌المللی ایران از جمله ایجاد روابط کارگزاری بانکی، تسهیل نقل و انتقالات ارزی، تامین مالی خارجی و ارتباط با سوئیفت به همراه داشته است. هم‌اکنون نیز با گشایش‌‌های حاصل شده، فضا برای همکاری بهبود یافته و بانک‌ها در این زمینه می‌توانند ایجاد ارتباطات بیشتر و با ارائه خدمات به تجار و فعالیتهای اقتصادی وضعیت اقتصادی را مجددا به پیش از تحریمها بازگردانند.
در همین راستا با یک‌ساله شدن برجام و پشت سرگذاشتن سالگرد ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی روز گذشته نشست تخصصی با عنوان کنفرانس ملی اقتصاد مقاومتی و برجام در محل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی وزارت امور خارجه برگزار شد و مجموعه‌ای از مدیران ارشد بانک مرکزی و مدیران بانک‌ها و برخی کارشناسان گردهم آمده و اوضاع اقتصاد را در قبل از تشدید تحریمها در دوران آن و پس از اجرایی شدن آن مورد بررسی قرار دادند.
مجموعه‌ای از مدیران ارشد شبکه بانکی مهمان وزارت امور خارجه بوده و مجموعه‌ای از دستاوردهای پس از اجرایی شدن برجام و البته آنچه که قبل از توافقات هسته‌ای و در زمان تحریمها علیه ایران بر اقتصاد و به ویژه حوزه بانکی گذشته بود را مورد بحث و بررسی قرار دادند. برآیند اظهارات مدیران و کارشناسان بانکی از این حکایت داشت که گرچه هنوز تمامی آنچه که باید براساس سند برجام در حوزه اقتصادی و بانکی محقق شود به دست نیامده، اما در مجموع روند اجرای آن خوب است. از سوی دیگر به هر حال تحریمها به طور تدریجی به ایران تحمیل شده و بازگشت به دوران قبل از آن هم نمی‌تواند به سرعت اتفاق افتد و زمان‌بر خواهد بود.
البته در این کنفرانس قرار بود که رییس کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و مجموعه‌ای از مدیران بیمه و بورس نیز حضور داشته باشند، اما جای این مقامات مسوول خالی بود.
عبور از سختی‌‌ها
براساس این گزارش قائم‌مقام رییس کل بانک مرکزی در این نشست با تاکید بر اینکه هدف اصلی تحریمها مربوط به روابط بانکی بود، گفت: روابط بانکی و کارگزاری ایران با دنیا در حال عبور از سختی‌ها‌ست.
اکبر کمیجانی با بیان این مطلب افزود: دوران دهه‌های ۶٠ و ٧٠ را با تحریم گذراندیم و عمده تحریمها از سوی آمریکا بود و دهه ٨٠ با وجود فعالیتهای صلح آمیز هسته‌ای شرایطی ایجاد کردند که گویا ایران فعالیت‌‌هایی غیرصلح‌آمیز در پیش دارد و تحریک‌‌هایی مطرح شد.
قائم‌مقام رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: تقریبا طی ١٠ سال گذشته مبادلات تجاری ما حدود٨٠ تا ٨۵ درصد واردات مربوط به کالاهای سرمایه‌ای و اولیه برای صنایع است و با ایجاد محدودیت‌‌های تجاری، اقتصاد ایران و تولید با مشکلاتی روبه‌رو شد و تبعات این مشکلات بالطبع در رشد اقتصادی، تورم، نرخ بیکاری و... تاثیرگذار است.
قائم‌مقام بانک مرکزی تصریح کرد: کاهش رشد اقتصادی به دلایل مستقیم و ناشی از تحریمها بوده است.
کمیجانی تصریح کرد: با تحولات صورت گرفته تغییرات و اصلاحاتی در اقتصاد کشور انجام شد و با اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی در سال ٩۴، اقتصاد ایران که با بحران‌‌هایی مواجه بود، با رشد اقتصادی سه درصدی همراه شد.
وی ادامه داد: در سه ماه پایانی ۱۳۹۳ شوک نفتی و کاهش قیمت نفت باعث شد رشد اقتصادی به صفر نزدیک شود و با آغاز ۱۳۹۴ و با کاهش درآمدهای نفتی با مشکلات اقتصادی فراوانی مواجه شدیم اما خوشبختانه در دی ماه سال گذشته و با اجرای برجام و توافق صورت گرفته، امروز بعد از یک سال شاهد تغییرات چشمگیری هستیم.
کمیجانی ادامه داد: تحریمهای نظام بانکی سیر تدریجی داشت و یک روزه وضع نشد، طبیعی است که لغو تحریمها هم به سرعت حل نخواهد شد و اگر ادبیاتی از سوی مسوولان نسبت به رفتارهای آمریکا به کار گرفته شده، به دلیل بدعهدی آمریکاییها بوده و تا به امروز هم شاهد بدعهدی‌‌های این کشور هستیم ولی با همکاری اروپا و سماجت مسوولان، شاهد تغییر رفتار این کشور هستیم.
آخرین وضعیت ساماندهی موسسه کاسپین
قائم‌مقام بانک مرکزی همچنین با تشریح آخرین اقدامات صورت گرفته درباره تعیین تکلیف موسسه کاسپین گفت: لوایح دوقلو نظام بانکی همچنان در دولت بوده و به بانک مرکزی بازنگشته است.
اکبر کمیجانی در حاشیه کنفرانس اقتصاد مقاومتی و برجام در جمع خبرنگاران درباره بازگشت لوایح دوقلو به میز کارشناسی بانک مرکزی گفت: این دو لایحه همچنان در دولت است و در مورد لایحه بانکداری جلسات مستمر بعد از نشست هفتگی دولت در یک کمیته ویژه‌ای که شامل اعضای دولت است، تشکیل میشود.
این مقام مسوول در بانک مرکزی درباره وضعیت موسسه کاسپین و مسایل آن گفت: بانک مرکزی همانگونه که در گذشته نیز اعلام کرد قبل از انجام هرگونه اقدام خاصی درباره هشت تعاونی ادغام شده، ابتدا دارایی‌‌ها و بدهی‌‌های هر یک از آنها باید تعیین تکلیف و شناسایی می‌شد. هم‌اکنون بانک مرکزی با همکاری اعضای هیات‌مدیره کاسپین در حال انجام امور هستند و به صورت مستمر این امر در جریان است.
آمار تسهیلات اعطایی
اکبر کمیجانی درخصوص آخرین آمار تسهیلات اعطایی به بنگاه‌‌های کوچک و متوسط گفت: تا ۱۴ اسفندماه امسال ۲۳ هزار و ۴۱۰ بنگاه تولیدی کوچک و متوسط بیش از ۱۶۱ هزار میلیارد ریال تسهیلات از شبکه بانکی دریافت کردند. این تعداد سه برابر تعداد هدف‌گذاری و بالاتر از رقم پیش‌بینی شده در ابتدای سال برای ایجاد رونق اقتصادی است.
وی ضمن اعلام آمار رشد اقتصادی منتشر شده توسط مرکز آمار ایران طی سه ماهه سوم سال‌جاری گفت: این رقم 7. 2 درصد است و رشد اقتصادی بخش غیرنفتی از فصل دوم به بعد شتاب گرفته است و امیدواریم با تخصیص تسهیلات به بنگاه‌‌های کوچک و متوسط شاهد رشد بیشتری در این بخش باشیم.
تسهیل فعالیتهای بانکی بین‌المللی
مدیرکل بین المل بانک مرکزی در این نشست گفت: لغو تحریمها براساس برجام تاثیرات شگرفی بر بخش‌های مختلف بانکداری بین‌المللی ایران از جمله ایجاد روابط کارگزاری بانکی، تسهیل نقل و انتقالات ارزی، تامین مالی خارجی و ارتباط با سوئیفت به همراه داشته است.
حسین یعقوبی با بیان اینکه یکی از ضرورت‌های انجام همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین‌المللی، ایجاد روابط کارگزاری بانکی است، افزود: هرگونه محدودیت در روابط کارگزاری، نقل و انتقالات ارزی و ارائه خدمات بانکی به متقاضیان و فعالین اقتصادی را با مشکل مواجه کرده و به تبع آن فعالیتهای تجاری و اقتصادی کشور متاثر خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به تاثیر تحریمها بر نقل و انتقالات ارزی پرداخت و گفت: براساس تحریمهای وضع شده توسط ایالات متحده آمریکا، کشورهای واردکننده نفت ایران مکلف بودند عواید حاصل از فروش نفت را در بانک‌های خود نگه داشته و از انتقال آنها به سایر کشورها ممانعت به عمل آورند؛ در نتیجه این محدودیت، در زمان تحریم درآمدهای نفتی صرفا به حساب باز شده در یک بانک داخلی در کشور واردکننده نفت از ایران واریز شده و فقط به منظور تسهیل تجارت مجاز بین آن کشور و ایران به کار می‌رفت.
وی تصریح کرد: مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی گفت: عدم امکان انتقال ارز به همراه مدیریت نامطلوب بازار ارز موجبات نوسانات شدید و لحظه‌ای نرخ ارز را فراهم آورده بود و صدمات زیادی را بر پیکره تولید و صنایع کشور وارد کرد، ضمن آنکه مدیریت ذخایر ارزی کشور عملا مفهوم خود را از دست داده بود.
افتتاح حساب آمریکاییها در ایران آزاد شد
معاون اداره تامین اعتبارات ارزی بانک مرکزی از صدور مجوز خزانه‌داری آمریکا برای افتتاح حساب آمریکاییها در ایران خبر داد.
وصول مطالبات پس از برجام
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات در پنل تخصصی نشست اقتصاد مقاومتی و برجام با محوریت بازار پول، از وصول طلب‌‌های این صندوق از کشورهای خارجی پس از اجرایی شدن برجام خبر داد. سیدکمال سیدعلی گفت: تا قبل از برجام، کشورهای بدهکار از پرداخت بدهی خود به ایران، به بهانه تحریم سر باز می‌زدند اما برجام باعث شد بتوانیم طلب‌‌ها را وصول کنیم.
به گفته وی، هم‌اکنون این کشورها هر ماه به صورت منظم، اقساط بدهی خود را به حساب صندوق ضمانت صادرات واریز می‌کنند.
افزایش تعداد ال‌سی
مدیرعامل بانک تجارت گفت: قبل از تحریمها با استفاده از فاینانس و یوزانس و همچنین استفاده از منابع دیگر برای کشور درآمدزایی داشتیم اما پس از تحریمها ورود این ابزار و مواد اولیه با مشکلاتی همراه شد.
محمدابراهیم مقدم ادامه داد: همچنین استفاده از منابع داخلی هم سخت شد و همه این شرایط اقتصاد ایران را وارد رکودی عمیق کرد.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون تعداد ال‌سی‌‌ها افزایش یافته اما مبالغ آن کم است، اظهارداشت: هم‌اکنون فضا برای همکاری فراهم شده و بانک‌ها باید ارتباط را ایجاد کنند تا با ارائه خدمات به تجار و فعالیت اقتصادی وضعیت ارتباطات را مجددا به پیش از تحریمها بازگردانیم.
ضرب‌الاجل گروه ویژه اقدام مالی
مدیرعامل بانک خاورمیانه گفت: هر چند دستاوردهای برجام بی‌نظیر است اما مابقی کارها برای بهبود روابط پولی و بانکی در حیطه بین‌المللی بر عهده خودمان است.
پرویز عقیلی‌کرمانی با بیان اینکه پیش از برجام تمام کارها در سیستم بانکی قطع شده بود، اظهارداشت: تمام پرداخت‌‌ها پیش از برجام توسط صرافی‌‌ها انجام می‌شد و علت این موضوع گزارشی بود که از سوی FATF (گروه ویژه اقدام مالی) ارائه شده بود.
بانک‌ها شفاف عمل کنند
علی‌اشرف افخمی، مدیرعامل بانک صنعت و معدن نیز در این نشست با اشاره به اینکه توسعه روابط بانکی نیازمند شفافیت عملکرد بانک‌های ایرانی است، گفت: رتبه اعتباری پایین کشور در دوران تحریم سبب شده بود تا هیچ خدماتی به ایران ارائه نشود.
وی افزود: برای بهبود این روابط نیاز است خود را با استانداردهای بین‌المللی تطبیق دهیم تا بتوانیم از فرصت برجام ویژه در زمینه تامین مالی خارجی بیشتر استفاده کنیم.
افخمی به پرداخت بیش از 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات به بنگاه‌‌های کوچک و متوسط برای رونق تولید اشاره کرد و گفت: با گشایش‌‌های پسابرجام می‌توان با سرعت بیشتری برای پروژه‌‌های عمرانی و سرمایه‌گذاری‌‌های صنعتی منابع مالی جذب کرد.
سایر اخبار این روزنامه
تشریح سیاست‌های راهبردی مدیریت توزیع سوخت به روایت زنگنه:
حصر خانگی در دستور کار اجلاس خبرگان قرار گیرد
احساس ضعف موجب تشویق دشمن
FBI مقابل ترامپ
افتتاح رسمی معاملات پسته در بورس کالا
صداوسیما سمت‌وسوی جناحی دارد
نظام بانکی در‌گذر از تنگناها
جزییات خدمت‌رسانی بیمارستان‌ها در نوروز امسال
تثبیت قیمت بلیت مترو
گزارش «جهان صنعت» از اسکان مغازه‌داران فاجعه 30 دی 95؛
دیدار با صداپیشه همیشگی، رضا بازی برون
پیشنهادات افزایش دستمزد ۹۶ کارگران در راه شورای‌عالی کار؛
چالش بزرگ روحانی
کاهش 50 درصدی خرید آجیل در آستانه عید؛
جنرال‌موتورز «اوپل» و «واکسال» را به PSA فروخت
یخ زدن کولبر 18 ساله
صحنه توئیتر و پوزیشن احمدی‌نژادی!
