روزنامه آفتاب یزد
1396/10/23
عقب‌نشینی هوشمند ترامپ؟
آفتاب‌یزد- گروه‌سیاسی: اخبار برجام داغ است، از همان سال 2015 که قدرت‌های جهانی و ایران توانستند یک مناقشه 10ساله هسته‌ای را حل و فصل کنند خبرهای برجام فروکش نکرده است. برخی در تهران و واشنگتن با این توافق زاویه دارند. برخی چشم دیدنش را ندارند. برجام مولود نزدیک به 40 سال خصومت تلنبار شده میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات است که همین چالش‌ها را دوچندان کرده است.با این حال در تهران موافقان دولت را در اختیار دارند و در آمریکا مخالفان. میراث باراک اوباما با نتیجه غیرمنتظره انتخابات نوامبر 2016 در آمریکا دست‌کم هر سه‌ماه یکبار می‌لرزد. هرچند شرکای دیگر این توافق می‌گویند قرص و محکم پای آن ایستاده‌اند.
چشم خیلی‌ها به اروپاست، هروقت شایعاتی پیرامون سرنوشت برجام مطرح شده فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به‌سرعت مقابل لنز دوربین‌ها قرارگرفته و از حمایت اروپا گفته است. سه‌ماه پیش در ماه اکتبر دونالد ترامپ گفت برجام را تایید نمی‌کند هرچند او تحریم‌ها را همچنان تعلیق کرد. فرصت دوماهه به کنگره هم با سکوت این نهاد قانونگذاری در آمریکا همراه شد. حالا دوباره چشم‌ها به کاخ‌سفید دوخته شده است. نه تنها در تهران که بروکسل مقر اتحادیه اروپا و سایرین نیز همه چیز را زیرذره‌بین قرار داده‌اند. در این دوسال اخیر برجام افتان و خیزان به راه خود ادامه داده و دو طرف منافع خود را کم و بیش کسب کردند.
اروپا به‌ویژه نمی‌خواهد دروازه ایران بار دیگر برای آنها بسته شود. بازار 80 میلیونی ایران در کنار منابع نفت و گاز برای غربی‌ها یک غنیمت است و ایران هم درحالی که برای چند سال از تبادلات فناوری و تجاری با مرکز صنعتی جهان محروم شده بود کشورهایی نظیر فرانسه، آلمان و انگلیس را به‌عنوان میانبری برای بهبود اقتصاد خود می‌داند. علاوه بر این بروکسل می‌داند برجام بخشی از ثبات نصف و نیمه امروز خاورمیانه است و حذف آن می‌تواند مشکلات امنیتی را متوجه کشورهای اروپایی کند.
اروپای دل‌نگرانوزیر خارجه بریتانیا به‌عنوان متحد درجه اول آمریکا می‌گوید:«آنهایی که با برجام مخالف‌اند باید راه‌حل بهتری ارائه کنند که ما تاکنون چنین راه‌حلی ندیده‌ایم.» بوریس جانسون ادامه داد: «مردم ایران هم باید منافع اقتصادی حاصل از برجام را ببینند. به همین علت ما و دولت انگلیس به همراه یکدیگر و به همراه دوستان و شرکایمان در فرانسه و آلمان و دیگر کشورهای اروپایی، همچنین فدریکا موگرینی، همچنان به تلاش‌هایمان ادامه می‌دهیم تا تداوم برجام را حفظ کنیم.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکیدکرد: توافقنامه هسته‌ای اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و از اجرای کامل آن حمایت می‌کنیم. اروپا درباره لزوم اجرای توافقنامه هسته‌ای توافق‌نظر دارد. موگرینی افزود: «توافق هسته‌ای ایران در حال عمل‌کردن به هدف اصلی خود مبنی بر حفظ نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران است.» او پس از دیدار با مقامات آلمان، انگلیس، فرانسه و ایران اعلام کرد:«اتحاد جامعه بین‌المللی برای حفظ توافق هسته‌ای ایران ضروری است. توافقنامه هسته‌ای اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و از اجرای کامل آن حمایت می‌کنیم. اروپا درباره لزوم اجرای توافقنامه هسته‌ای توافق‌نظر دارد.» حفظ برجام برای پاریس هم ضروری است. ژان لودریان، وزیر خارجه فرانسه گفت که فرانسه با حساسیت خواستار اجرای برجام است و همه طرف‌ها باید به برجام و تعهدات خود پایبند بمانند. زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان نیز گفت:«با توجه به اینکه کره‌شمالی به‌دنبال تسلیحات هسته‌ای است، بسیار ضروری است که توافق هسته‌ای ایران حفظ شود. باید به‌طور کامل به توافقنامه هسته‌ای با ایران احترام گذاشت و از آن حمایت کرد. او همچنین از آمریکا خواست تا برجام را از موضوعات دیگر جدا کند. وزیر خارجه آلمان، گابریل همچنین بر لزوم بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی برجام تاکیدکرد.» ظریف در توئیت‌هایی به تشریح دیدار خود در بروکسل با طرف‌های اروپایی پرداخت. وزیر خارجه ایران نوشت:«امروز در نشست بروکسل اجماع قدرتمندی بود که 1- ایران به برجام پایبند است 2- مردم ایران حق دارند از تمام منافع آن بهره‌مند شوند 3- هر اقدامی که برجام را تضعیف کند غیرقابل قبول است.» او در ادامه توئیت خود تاکیدکرد:«اتحادیه اروپا کاملا آگاه است که ادامه پایبندی ایران به برجام مشروط به پایبندی کامل آمریکاست.» مرد اول این روزهای قاره سبز یعنی امانوئل مکرون جوان هم دست به‌کار شده و در تماس تلفنی با دونالد ترامپ از او خواسته برجام را نشانه نگیرد. بنابر اعلام کاخ الیزه، مکرون در این گفتگو بر عزم فرانسه در اجرای سرسختانه برجام یکبار دیگر تاکیدکرد و خواست تا همه طرف‌ها به آن احترام بگذارند.
آمریکا در ابهام
وزارت خارجه آمریکا گفته جمعه شب به وقت واشنگتن و بامداد شنبه به وقت تهران رئیس‌جمهور ایالات متحده درباره ماندن یا خروج این کشور از برجام سخن خواهد گفت. گمانه‌زنی‌ها از خبرگزاری رویترز نشان می‌دهد دونالد ترامپ کماکان تمدید تحریم‌ها علیه ایران را امضا خواهد کرد. BBC انگلیسی می‌نویسد:«برخی مقامات آمریکایی گفته‌اند رئیس‌جمهور آمریکا تعلیق تحریم‌های کلیدی درباره ایران را ادامه خواهد داد و از به خطر انداختن توافق هسته‌ای خودداری خواهد کرد.» این وبسایت خبری در ادامه نوشته است: «اما انتظار می‌رود ترامپ یک تاریخ را مشخص کند برای کنگره یا متحدان اروپایی که برجام را بهبود بخشند یا اینکه آمریکا آن را در آینده ترک خواهد کرد.» واشنگتن‌پست در گزارشی به قلم Ishaan Tharoor می‌نویسد: «صدور تحریم‌های مجدد نمی‌تواند یک راه‌حل باشد در عوض موجب شکاف میان آمریکا و شرکای خود شامل اتحادیه اروپا، روسیه و چین یک فرصت مناسب به ایران می‌دهد که فعالیت‌های هسته‌ای خود را به سرعت از سرگرفته و ادامه دهد.» این گزارش ناآرامی‌های اخیر ایران را دلیلی برای دونالد ترامپ می‌داند که باید برجام را تایید کند، چراکه لغو برجام می‌تواند وحدت در ایران را حول یک دشمن خارجی فراهم کند. واشنگتن‌پست همچنین از احتمال بالای تمدید تعلیق تحریم‌ها، می‌گوید. با این حال سخنگوی کاخ‌سفید روز پنج‌شنبه در یک کنفرانس خبری گفت:«رئیس‌جمهور همچنان قویا معتقد است برجام بدترین توافق تاریخ است.» سارا سندرز افزود:«یکی از نقص‌های این توافق در مورد محدودیت‌های زمانی بر برنامه هسته‌ای ایران است و پس از مدتی ایران می‌تواند آزادانه برنامه هسته‌ای خود را توسعه دهد و به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک شود(!)» همین گفته‌های سارا سندرز نشان می‌دهد، نمی‌توان به آنچه منابع خبری تاکنون گفته‌اند 100 درصد اطمینان کرد، اما در موارد پیشین این منابع با درصد بالایی پیش‌بینی‌های درستی را انجام داده بودند. از سوی دیگر ژنرال مک مستر، مشاور امنیت ملی آمریکا در حال مذاکره با باب کورکر و بن‌کاردین، دو سناتور ارشد کمیته روابط خارجی سناست تا از خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ جلوگیری کند.
بهانه‌های واهی آمریکا
درحالی که گمانه‌زنی‌ها همچنان ادامه دارد، اما راهبرد آمریکا فراتر از تمدید تحریم‌های برجامی در قبال ایران چگونه خواهد بود. یک کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با «آفتاب‌یزد» گفت: «به‌نظر می‌رسد ترامپ تمدید تعلیق تحریم‌های برجامی را ادامه دهد، اما پیش‌بینی میشود برخی تحریم‌های یک‌طرفه از سوی آمریکا وضع شود.» محسن جلیلوند افزود: «آمریکا به‌دنبال استفاده از بهانه‌های حقوق‌بشری برای تحریم ایران است.» او تصریح کرد:«ترامپ به‌دنبال اجرای سیاست تحریم هوشمند است که در دوره باراک اوباما به بحث گذاشته شده بود.» جلیلوند خاطرنشان کرد: «برجام را باید از این دید که برخی مسائل را از ایران دور کرد، حالا باید دید در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ این توافق تا کجا پیش خواهد رفت.» در همین حال، استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا روز پنج‌شنبه در یک کنفرانس خبری در کاخ‌سفید با اعلام این خبر، تصریح کرد:«ما این تحریم‌ها را ارائه کرده‌ایم و فکر می‌کنم، می‌توانید انتظار داشته باشید تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال شود.» منوچین در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا تحریم‌های جدیدی علیه ایران در راه است؟ گفت:«انتظار دارم تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع شود. ما همچنان به بررسی این موضوع ادامه می‌دهیم.»
حکایت همچنان باقیست...
به‌نظر می‌رسد قصه ایران و آمریکا سرِ دراز دارد، دوطرف برای خطاب قراردادن یکدیگر واژه‌های خاص کم ندارند! کلیدواژه‌هایی است که نشان می‌دهد برجام به‌عنوان یک دستاورد دیپلماتیک راه پرپیچ و خمی خواهد داشت. مسیری که بدون تردید بر طرف‌های دیگر همچون چین، روسیه و اتحادیه اروپا هم تاثیرگذار است. شاید همین کشورها بیش از ایران چشم انتظار نتیجه تصمیم ترامپ خواهند بود تا در صورت ماندن آمریکا در برجام همه نفس راحتی بکشند، دست‌کم برای چهارماه، یعنی تا زمانی که دوباره ترامپ باید تصمیم بگیرد و احتمالا 120روز دیگر به‌زودی برای همه طرف‌های برجام «همین آش است و همین کاسه.»
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
در انتظار معجزه!
سیدحامد موسوی = استاد دانشگاه تهران
گلی به جمال قلعه نویی
سولماز رضایی = دکترای برنامه ریزی شهری
محمد بلوچ زهی = بخشدار مرکزی نیک شهر
ضرب الاجل مجلس به بانک ها برای کاهش نرخ تسهیلات
ناصر بزرگمهر
تقدیر پوتین از رهبر کره‌شمالی!
آیت‌الله‌هاشمی شاهرودی به کشور بازگشت
نمی‌توان مردم را مجبور به استفاده از پیام‌رسان داخلی کرد
بحران آب تشدید خواهد شد
عقب‌نشینی هوشمند ترامپ؟
اگر تحریم‌ها یک قرن هم طول بکشد به مشکلی برنمی‌خوریم
باید بودجه مناسبی به حوزه‌های علمیه اختصاص یابد
توافق خانوادگی برای ریاست جمهوری
