آمریکا در برجام ماند

آرمان - هستی قاسمی: بدون تردید فشار 5 کشور جهان اعم از انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین بر روی آمریکا با هدف ادامه و اجرای برجام به دلیل فواید این دستاورد تاریخی است. دیشب ترامپ که می‌دانست خروج از برجام برابر با انزوای آمریکاست این بارنیز تعلیق تحریم‌های هسته‌ای را تمدید کرد اما اعلام کرد احتمال دارد این آخرین بار باشد که تمدید می‌کند مگر این‌که مذاکرات درباره برنامه موشکی ایران آغاز شود و محدودیت‌های هسته‌ای ایران که قرار بوده 10 سال باشد، دائمی شود. دونالد ترامپ رفع تحریم‌های ایران را تا 120 روز دیگر تمدید کرده است، اما گفته این می‌تواند آخرین باری باشد که این کار را می‌کند. همچنین یک مقام کاخ سفید به خبرنگاران گفت: ترامپ می‌خواهد اقدامات سخت‌گیرانه‌ تازه‌ای در برجام گنجانده شود و در صورت تخطی ایران از تعهداتش، آمریکا بتواند بلافاصله تحریم‌ها را برگرداند. ترامپ در زمان ریاست جمهوری خود دو بار پایبندی ایران را به برجام تایید کرده است، اما حدود سه ماه پیش این کار را نکرد.
آخرین بار؟
براساس گزارش رسانه‌ها و خبرنگاران آمریکایی، کاخ سفید اعلام کرده است که این برای آخرین بار است که مگر آمریکا و اروپا بتوانند به توافقی برای ممنوعیت دائمی برنامه غنی‌سازی ایران و توسعه موشکی ایران دست یابند و در صورتی که اصلاحات مدنظر او در خصوص بند غروب، تشدید نظارت‌ها و الحاق مسائل موشکی به برجام لحاظ نشود، از این توافق خارج می‌شود.
تحریم 14 نهاد و شخصیت


وزارت خزانه‌داری آمریکا همزمان با این تصمیم ترامپ، در اقدامی ناعادلانه و خصومت آمیز 14 فرد و نهاد حقیقی و حقوقی را به بهانه‌های واهی به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرد پیشتر استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا گفته بود که انتظار دارد که تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع شوند.
نواقص؟
در حالی که مقامات کشورمان همواره اعلام کردند که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد رفت اما آمریکا همچنان مدعی است که ایران پس از پایان دوره 8 و2 ساله به دنبال سلاح هسته‌ای خواهد رفت! به نظر می‌رسد که به‌رغم مخالفت طرف‌های توافق به ویژه اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس که همواره اعلام کرده‌اند برجام غیر قابل بازگشت و تغییر است آمریکا همچنان درصدد است از طریق اصلاح برجام، حتی پس از دوره ده سال توافق هسته‌ای بازهم نظارت بر عملکرد هسته‌ای ایران ادامه داشته باشد و یا حتی افزایش یابد. بر این اساس، سخنگوی کاخ سفید پنجشنبه گذشته و در آستانه اعلام تصمیم دونالد ترامپ در مورد تایید برجام گفت که وی همچنان برجام را بدترین توافق ممکن می‌داند. به نقل از دیلی میل، سارا سندرز سخنگوی کاخ سفید روز پنج شنبه در یک کنفرانس خبری گفت: رئیس جمهور همچنان قویا معتقد است که برجام بدترین توافق تاریخ است. او افزود: یکی از نقص‌های این توافق در مورد محدودیت‌های زمانی بر برنامه هسته‌ای ایران است و پس از مدتی ایران می‌تواند آزادانه برنامه هسته‌ای خود را توسعه دهد و به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک شود. سندرز ادامه داد: ما قطعا این را یک مشکل می‌دانیم. ما به همکاری با متحدان خود و کنگره برای رفع نواقص برجام ادامه می‌دهیم.
چرا ادامه برجام؟
بدون تردید اجرای مطلوب و صحیح توافق هسته‌ای می‌تواند برای همه طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک سازنده و پربار باشد. به عبارتی علاوه بر صلح و امنیت جهانی و منطقه‌ای می‌تواند دستاوردهای بیشتری در حوزه اقتصادی، تجاری و امنیتی برای طرف‌های توافق به دنبال داشته باشد و نیز نقشه راهی برای حل سایر بحران‌های جهانی و منطقه‌ای باشد. به همین دلیل پنجشنبه گذشته وزرای خارجه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در دیدار برجامی خود با محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان بر حمایت خود از برجام و لزوم پایبندی همه طرف‌ها به این توافق تاکید کردند. علاوه بر آن، به نقل از رویترز، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در تماس تلفنی با ترامپ و در آستانه اعلام تصمیم او در مورد برجام، بر لزوم اجرای تعهد طرف‌ها در توافق هسته ایران تاکید کرد. بنابر اعلام کاخ الیزه، مکرون در این گفت‌وگو بر عزم فرانسه بر در اجرای سرسختانه برجام یک بار دیگر تاکید کرد و خواست تا همه طرف‌ها به آن احترام بگذارند. علاوه بر این، بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس هم در کنفرانس خبری مشترک وزرای خارجه چهارجانبه اروپایی در بروکسل درباره برجام و گفت‌وگوهایشان با همتای ایرانی خود محمدجواد ظریف گفت: ارزش زیادی برای برجام قائلیم که توافق هسته‌ای با ایران است. ما معتقدیم که این دستاورد دیپلماتیک قابل توجهی بوده است. همانطور که همکارانم هم گفتند ایران به این توافقنامه پایبند بوده و این مساله را آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تایید کرده است. او افزود: این مساله برای ما بسیار بسیار مهم است. اما همچنین روشن است که برای ما اهمیت دارد حمایتی جهانی را از این توافقنامه ایجاد کنیم تا ایران بتواند نشان دهد، همانطور که همکارانم گفتند، کشور و همسایه‌ای خوب در منطقه است. به همین علت مشروع و درست است که ما به موازات و غیرمرتبط با برجام، باید روی کارهایی تمرکز کنیم که ایران می‌تواند برای کمک به حل بحران وحشتناک یمن انجام دهد و به پیشبرد فرایند صلح در سوریه و حل دیگر مسائل در منطقه کمک کند. جانسون همچنین اظهار کرد: آنهایی که با برجام مخالفند باید راه حل بهتری ارائه کنند که ما تا کنون چنین راه حلی ندیده‌ایم. من همچنین فکر می‌کنم اگر بتوانیم این توافقنامه را حفظ کنیم، چیزی که خیلی امیدوارم می‌توانیم انجام دهیم. گفتنی است که روز گذشته فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پیامی توئیتری گفت: توافق هسته‌ای ایران در حال نتیجه دادن است و برای امنیت اروپا کلیدی است.
خواست ولی نتوانست
مشاور رئیس جمهور کشورمان به تصمیم اخیر رئیس جمهور آمریکا مبنی بر تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران واکنش نشان داد. حسام‌الدین آشنا در واکنش به تصمیم اخیر ترامپ مبنی بر تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «خواست ولی نتوانست، به شورای امنیت رفت ولی دست خالی برگشت، تهدید کرد ولی از ایجاد اجماع ناتوان ماند. از آشوب‌ها حمایت کرد ولی از مردم ایران پاسخی آتشین دریافت کرد. یک توصیه به آن ناسزاگوی درشت‌خویThe hand you cannot bite, kiss »« در زمان مذاکرات رئیس جمهور و تیم آمریکایی برای راضی کردن کنگره استدلال می‌کردند که برجام ایران را ناتوان و آمریکا را توانمند می‌کند؛ دلواپسان و بخش سیاسی شده ص و س هم با استناد به همان توجیه‌ها -که برای مصرف داخلی آمریکایی‌ها تهیه شده بود- مذاکره کنندگان ایرانی را متهم می‌کردند. حال که رئیس جمهور آمریکا آن توافق را -باز هم برای مصرف داخلی- بدترین توافق برای آمریکا تلقی می‌کند و همه تلاش خودرا برای خروج از آن یا ناکارآمدی آن مبذول می‌کند؛ دوستان منتظر نشسته‌اند یا توافق شکست بخورد و بگویند ما که گفته بودیم؛ یا ادامه پیدا کند و بگویند لابد به نفع‌شان بوده است.»
تلاشی از سر استیصال
وزیر امور خارجه کشورمان پس از تمدید دوباره تعلیق تحریم‌های هسته‌ای و هشدار ترامپ به اروپایی‌ها برای آن چه رفع نواقص برجام خواند، تاکید کرد: برجام قابل مذاکره مجدد نیست. محمد جواد ظریف در صفحه توئیترش نوشت: سیاست ترامپ و تصمیم امروزش(جمعه) جزو تلاش‌هایی از سر استیصال برای تضعیف یک توافق چند جانبه محکم محسوب می‌شود که به طور مغرضانه منجر به نقض پاراگراف‌های 26، 28 و 29 این توافق شده است. برجام قابل مذاکره مجدد نیست. آمریکا باید به جای تکرار لفاظی‌های خسته‌کننده خود همانند ایران به طور کامل به تعهداتش عمل کند.