روزنامه ایران
1396/10/23
اتحاد اروپا در حمایت از برجام
سرنوشت «برجام» در آستانه دو سالگی اجرای آن، پس از رایزنی‌های فشرده در مسکو و بروکسل به ایستگاه واشنگتن رسیده است. این گزارش در لحظاتی نگارش میشود که هنوز تصمیم رئیس جمهوری امریکا درباره تمدید تعلیق تحریم‌ها و تأیید پایبندی ایران به برجام که ترامپ در ماه اکتبر از تأیید آن اجتناب کرده بود، در ابهام قرار دارد. در چنین شرایطی اعلام حمایت قاطع روسیه و سه کشور اروپایی از ضرورت تداوم اجرای برجام و تأثیرات نامطلوبی که خروج امریکا از تعهدات برجامی‌اش برجا خواهد گذاشت؛ ایجاب می‌کند که تصمیم منطقی کاخ سفید بر تمدید تعلیق تحریم‌ها قرار بگیرد. اما حضور رئیس جمهوری غیر قابل پیش‌بینی که به تعبیر وزیر خارجه کشورمان «به هیچ صراطی مستقیم نیست» و «خودش هم نمی‌داند می‌خواهد با برجام چه کند» سبب شده است که کشورهایذی نفع «برجام» هیچ احتمالی را از نظر دور ندانند و در عین حال از هیچ رایزنی برای تأثیرگذاری مثبت در تصمیم ترامپ صرفنظر نکنند. تلاش‌هایی که در نشست محمدجواد ظریف با همتایش در مسکو و نیز با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همچنین در تماس‌های تلفنی برخی رؤسای جمهوری اروپایی با ترامپ تجلی یافت.روز پنجشنبه، محمدجواد ظریف و هیأت همراهش پس از رایزنی برجامی‌شان در مسکو، راهی پایتخت بلژیک، مقر اتحادیه اروپا شدند تا در دفتر کار فدریکا موگرینی با سه وزیر خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان درباره آخرین تحولات مرتبط با «برجام» بویژه کارشکنی‌ها و تهدید به خروج از «برجام» از سوی امریکا گفت‌وگو کنند. دیپلمات‌های اروپایی نیز تأکید داشتند که هدف‌شان از نشست بروکسل تأکید بر ادامه پایبندی‌شان به «برجام» است. آنها همچنین خواهان ادامه پایبندی ایران به توافق هسته‌ای و همکاری‌اش با بازرسان بین‌المللی بودند.به گزارش ایسنا یک دیپلمات دیگر هدف نشست بروکسل را ارسال این پیام به واشنگتن دانست که «ایران به توافق پایبند است و بهتر است که توافق هسته‌ای حفظ شود؛ به جای اینکه تهران منزوی شود.»
نشست بروکسل در حالی برگزار شد که ظریف بلافاصله پس از دیدارش با سرگئی لاوروف همتای روس خود در توئیتی کوتاه «ادامه روند فعالیت برجام را منوط به پایبندی امریکا به تعهداتش در این توافق» دانست. او همچنین در اظهار نظری در جمع خبرنگاران تصریح کرد: «از نظر بین‌المللی به نظر نمی‌رسد که خروج امریکا از برجام از سوی دیگر اعضای جامعه بین‌الملل پذیرفته شده باشد.»
نتایج دو روز رایزنی برجامی
از زبان ظریف
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح نتایج رایزنی‌های برجامی دو روزه وزیر امور خارجه در روسیه و بلژیک گفت: «اتحادیه اروپا متعهد شده است که اقدامات خود را برای تضمین بهره‌مندی هرچه بیشتر مردم ایران از منافع برجام دوچندان کند.» ظریف افزود: «آنچه از این جلسات مشخص بود، این است که اجماع یکپارچه جامعه بین‌المللی بر این مبنا است که هر حرکتی که به تخریب برجام بینجامد و بخواهد برجام را دستخوش تغییر کند، غیر قابل قبول است و جامعه جهانی با آن مقابله خواهد کرد.» او همچنین گفت که در این جلسات در مورد برخی از روش‌ها بخصوص روش‌هایی برای فائق آمدن بر محدودیت‌های بانکی بحث و گفت‌وگو شده است. وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه از این نشست‌ها و گفت‌وگوها پیام یکپارچه و محکمی ارسال شده است و باید دید که نتیجه آن چه خواهد شد، ادامه داد: «همان طور که بارها گفته‌ایم، ایران نشان داده که به تعهدات خود پایبند است اما همزمان نیز نشان داده که انتخاب‌های متعددی دارد و این انتخاب‌ها حتماً در جهت حفظ منافع مردم ایران خواهد بود.»
ظریف همچنین در صفحه توئیتر خود نوشت: «در نشست بروکسل اجماع قدرتمندی بود که 1- ایران به برجام پایبند است، 2- مردم ایران حق دارند از تمام منافع آن بهره‌مند شوند، 3- هر اقدامی که برجام را تضعیف کند غیرقابل قبول است.» او در ادامه توئیت خود تأکید کرد: «اتحادیه اروپا کاملاً آگاه است که ادامه پایبندی ایران به برجام مشروط به پایبندی کامل امریکا است.»
موضع وزرای خارجه اروپایی
در حمایت از برجام
وزیران خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه به همراه فدریکا موگرینی نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا علاوه بر نشست مشترک با محمدجواد ظریف دیدارهای جداگانه‌ای را نیز با او برگزار کردند. مواضع این مقام‌های اروپایی بر توافق نظر همه آنها درباره لزوم اجرای توافقنامه هسته‌ای تأکید داشت.موگرینی در اظهار نظری پس از نشست چندجانبه با بیان اینکه «توافقنامه هسته‌ای اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و از اجرای کامل آن حمایت می‌کنیم»، گفت: «برجام در حال عمل کردن به هدف اصلی خود مبنی بر حفظ نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران است.»
«بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس نیز در نشست بروکسل با تأکید بر اینکه ایران به تعهدات برجامی خود پایبند بوده است و آژانس نیز آن را تأیید کرده است، گفت: «ما اروپایی‌ها دور هم جمع شده‌ایم تا نظری مشترک را بیان کنیم. اول اینکه ارزش زیادی برای برجام قائلیم که توافق هسته‌ای با ایران است. ما معتقدیم که این دستاورد دیپلماتیک قابل توجهی بوده است.» او با بیان اینکه «آنهایی که با برجام مخالفند باید راه حل بهتری ارائه کنند که ما تاکنون چنین راه حلی ندیده‌ایم»، افزود: «مردم ایران هم باید منافع اقتصادی حاصل از برجام را ببینند. به همین علت ما و دولت انگلیس به همراه یکدیگر و به همراه دوستان و شرکایمان در فرانسه و آلمان و دیگر کشورهای اروپایی و همچنین فدریکا موگرینی، به تلاش‌هایمان ادامه می‌دهیم تا تداوم برجام را حفظ کنیم.»«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه نیز با تأکید بر پایبندی کشورش به اجرای برجام صراحتاً از امریکا خواست تا تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید کند. او البته در اظهاراتش در مورد برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کرد اما تأکید کرد این موضوع از برجام جدا است.
همچنین «زیگمار گابریل» وزیر خارجه آلمان ضمن حمایت از برجام تأکید کرد که ایران باید از منافع اقتصادی این توافق بهره‌مند شود. وی گفت: «با توجه به اینکه کره شمالی به دنبال تسلیحات هسته‌ای است، بسیار ضروری است که توافق هسته‌ای ایران حفظ شود.» گابریل از امریکا خواست تا برجام را از موضوعات دیگر جدا کند.
«دیدیه ریندزر»، وزیر امور خارجه بلژیک که کشورش میزبانی این نشست را برعهده داشت نیز در دیدار با ظریف خواستار اجرای کامل برجام از سوی همه طرف‌های این توافق شد.
رئیس جمهوری فرانسه روز پنجشنبه در یک تماس تلفنی با همتای امریکایی خود بر لزوم تعهد به برجام و اجرای آن تأکید کرد. بنابر اعلام کاخ الیزه، «امانوئل مکرون» در این گفت‌وگو بر عزم فرانسه در اجرای سرسختانه برجام یک بار دیگر تأکید کرد و خواست تا همه طرف‌ها به آن احترام بگذارند. سخنگوی کاخ کرملین نیز در نشستی با خبرنگاران گفت: روسیه بر لزوم حفظ توافقات کنونی بر سر برنامه هسته‌ای ایران تأکید دارد چرا که نشان دهنده اتفاق نظر بسیاری از طرف‌ها است.
تلاش‌ها و گمانه زنی‌ها درباره تصمیم ترامپ در واشنگتن
با چرخش زمین اما خورشید برجام در نصف النهار واشنگتن، پشت ابرهای ابهام قرار گرفت. خبرهایی که از یک سو از تلاش برخی مقامات امریکایی برای حفظ «برجام» حکایت داشت و با پیش‌بینی‌های مثبت رسانه‌ای همراه می‌شد و از سوی دیگر اخباری که از بی توجهی ترامپ به توصیه‌ها و امتداد یافتن ضدیت او با «برجام» نشان داشت.روز گذشته نشریه امریکایی «دیلی بیست» از تلاش مشاور امنیت ملی ترامپ و سناتورهای امریکایی برای حفظ «برجام» خبر داد و نوشت: «ژنرال مک مستر، مشاور امنیت ملی امریکا در حال مذاکره با باب کورکر و بن کاردین، دو سناتور ارشد کمیته روابط خارجی سنا است تا از خروج امریکا از برجام توسط ترامپ جلوگیری کند.»
اندیشکده شورای روابط خارجی امریکا نیز با انتشار گزارشی تحلیلی به بررسی برجام در روابط ایران و غرب و تأثیر آن بر روابط اروپا و امریکا پرداخت و نوشت: «اگر اروپا به دنبال نفوذی سودمند در مسائل منطقه و جهان است، باید از توافق هسته‌ای محافظت کند. دولت‌های اروپایی و اتحادیه اروپا برای رسیدن به این هدف باید به طور جدی درباره احتمالات در ارتباط با سرنوشت توافق هسته‌ای برنامه‌ریزی کنند. این کار در درجه اول می‌تواند روی اقدامات قانونی، سیاسی و اقتصادی متمرکز باشد که قادر است از شرکت‌های اروپایی حتی در برابر اجرای مجدد تحریم‌های ثانویه امریکا علیه ایران محافظت کند.»
الی گرانمایه، کارشناس و تحلیگر ارشد حوزه روابط خارجی امریکا در این گزارش از تلاش اعضای کابینه دولت ترامپ برای متقاعد کردن او به حفظ توافق اشاره کرد و نوشت: «به نظر می‌آید که ترامپ مایل به وارد کردن یک ضربه مهلک به توافق هسته‌ای نیست.» این گزارش با بیان اینکه «واضح است که ایران بدون امریکا، محدودیت‌های هسته‌ای برجام را نخواهد پذیرفت. بنابراین، اتحادیه اروپا و دولت‌های اروپایی باید مقابل هرگونه تجدید تحریم‌های ثانویه امریکا بایستند»، تصریح کرد: «اگر توافق هسته‌ای تضعیف شود، امید کمی وجود خواهد داشت که مسائل بین‌المللی دیگری همچون کره شمالی و یا مسائل کنونی خاورمیانه از طریق دیپلماسی حل و فصل شود.»همزمان برخی رسانه‌های امریکایی از تصمیم رئیس جمهوری این کشور برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران خبر دادند.
خبرگزاری رویترز به نقل از مشاوران ترامپ نوشت که او دستور تمدید تعلیق تحریم‌های ایران را که به واسطه «برجام» برداشته شده بودند، بار دیگر صادر خواهد کرد.
آسوشیتدپرس نیز در گزارش خود از انتظار کارشناسان برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران خبر داد اما افزود:
«احتمال دارد ترامپ همزمان با اعلام این تصمیم که بخشی از تعهدات واشنگتن در توافق هسته‌ای به شمار می‌آید، تحریم‌های اقتصادی هدفمند جدیدی را علیه افراد و بازرگانان ایرانی صادر کند. این محدودیت‌های جدید ممکن است شرکت‌ها و اشخاصی را هدف قرار دهد که تحریم‌هایشان با اجرای توافق هسته‌ای تعلیق شده بود.»شبکه خبری بی‌بی‌سی اما عصر دیروز به نقل از مقامات امریکایی نوشت که ترامپ رئیس‌جمهوری روز جمعه (به وقت امریکا) به تعلیق تحریم‌های ایران ادامه خواهد داد و این به منزله جلوگیری از نابودی توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 خواهد بود. به گفته این مقامات امریکایی اما انتظار می‌رود که ترامپ یک ضرب‌الاجل برای کنگره و متحدان اروپایی امریکا برای اصلاح توافق هسته‌ای تعیین کند و در غیر این صورت امریکا توافق را کنار خواهد گذاشت.
پیش خبرهایی از موضع ترامپ
طی دو روز گذشته در حالی که «استیو گلدشتین»،معاون وزیر خارجه امریکا اعلام کرده بود تصمیم در مورد تمدید تعلیق تحریم‌های ایران پنجشنبه شب یا جمعه اتخاذ میشود، پیش خبرهایی در همین زمینه از سوی دیگر مقامات دولت امریکا منتشر شد. «سارا سندرز»، سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه و در آستانه اعلام تصمیم دونالد ترامپ در مورد تأیید «برجام» گفت که وی همچنان «برجام» را بدترین توافق ممکن می‌داند. وی افزود: «یکی از نقص‌های این توافق در مورد محدودیت‌های زمانی بر برنامه هسته ای ایران است و پس از مدتی ایران می‌تواند آزادانه برنامه هسته‌ای خود را توسعه دهد و به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک شود.» وی مدعی شد: «ما به همکاری با متحدان خود و کنگره برای رفع نواقص برجام ادامه می‌دهیم.» «استیون منوچین» وزیر خزانه‌داری امریکا نیز گفت که «واشنگتن در حال برنامه‌ریزی برای وضع تحریم‌های جدید علیه ایران است.»
سایر اخبار این روزنامه
بزرگداشت نخستین‌سالگرد درگذشت آیت‌الله هاشمی
ریشه‌های دور و نزدیک تجمعات اعتراضی
فاینانس ۵ میلیارد یورویی ایتالیا و ایران
روند صعودی مناسبات اقتصادی اروپا و ایران در <پسابرجام>
عملیات بزرگ نجات «سانچی»
دیگر صفحه‌ها
تجمعات با فراخوان <حزب‌الله> مشهد و هواداران احمدی‌نژاد آغاز شد
افزایش 1650درصدی دانلود فیلترشکن <سایفون>
جزئیات اختلاس 9 ساله کارمند شرکت ملی نفت
<آچمز» برجامی ترامپ
امضای تفاهم نامه خرید 200 دستگاه لوکوموتیو از هند
بازداشت بیش از ۷۷۰ نفر در اعتراضات تونس
روسیه عاملان حمله پهپادی به <حمیمیم> را هدف قرار داد
وضعیت سلامتی ترامپ برای نخستین بار بررسی شد
ترامپ رفع تحریم ایران را تمدید کرد
اتحاد اروپا در حمایت از برجام
