خروج آمریکا از برجام به ضرر کیست؟

فلسفه توافق هسته‌ای ایران با کشورهای عضو شورای امنیت برای لغو قطعنامه‌های ظالمانه شورای امنیت بود. بر‌اساس این توافق آن قطعنامه‌ها لغو شده است. در این مرحله نه بحث لغو این توافق بلکه بحث اقدام ترامپ و تصمیم کنگره در مورد ماندن یا خروج آمریکا از توافق هسته‌ای مطرح است. اگر به هر دلیلی ترامپ از برجام خارج شود این تصمیم هیچ‌گونه خللی در مصوبه شورای امنیت ایجاد نخواهد کرد. به عبارت بهتر خارج شدن آمریکا از برجام به این معنی نیست که قطعنامه‌های لغو شده، مجدد علیه ایران جاری شود. قبل از برجام نوعی اجماع جهانی علیه ایران شکل گرفته بود، امروز عکس این قضیه مطرح است و این اجماع علیه ترامپ و نه علیه ایران وجود دارد. به عبارت ساده‌تر ‌هم سخنگوی اتحادیه اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و هم‌کشور‌هایی مانند روسیه، چین و آلمان که عضو ۵+۱ بودند مرتبا تاکید دارند که به برجام ایران پایبند بوده و هیچ‌گاه نقضی از سوی ایران انجام نشده است. در نتیجه در صورت خروج یک سویه آمریکا از برجام به این علت که اجماع جهانی را با خود همراه ندارد و مصوبه شورای امینت آن را تایید نمی‌کند، کمترین عوارض این اقدام متوجه ایران خواهد شد. در گذشته زمانی فشار‌ها علیه ایران افزایش یافت که هم اجماع جهانی علیه کشورمان وجود داشت و هم مصوبات شورای امنیت برای ایران مشکلاتی به وجود آورده بود، اما اکنون این دو موضوع محدود کننده ایران وجود ندارد. در نتیجه هرگونه اقدام آمریکایی‌ها علیه برجام خطای سیاسی است و این اقدام در تاریخ علیه آمریکایی‌ها ماندگار خواهد شد و این نکته را نهادینه می‌کند که هیچ‌گاه نباید به آمریکا اعتماد کرد. اگر در قضیه برجام آمریکایی‌ها وفادار نمانند این موضوع گذرا نخواهد بود و احساس این بی‌تعهدی به سایر ملت‌ها نیز تسری‌ داده خواهد شد که نباید به آمریکا اعتماد کرد. البته این رفتار غیر عقلایی ترامپ ناشی از پترو دلار‌های همسایگان ما در خلیج فارس است و رئیس جمهور آمریکا در این قضیه به دنبال تجارت بوده و به دنبال آن است که منافع آمریکا را به حداکثر برساند و از حماقت سردمداران آن کشورها بیشترین سوء استفاده را انجام دهد. اما این دلارهای نفتی دائمی نیست و تنها خدشه به حیثیت آمریکا در نتیجه خروج از برجام باقی خواهد ماند. همچنان که شرمندگی کودتای ۲۸ مرداد سال ۳۲ برای آمریکایی‌ها باقی مانده است. در نتیجه با تکرار مجدد این رفتار ضد مردمی، پاک کردن این رفتار خصمانه از ذهن ایرانی‌ها غیر ممکن خواهد بود و آمریکایی‌ها تنها بازندگان این اقدام غیر حقوقی و غیر عقلانی معرفی خواهند شد و دیگر کشورهای جهان به آنها اعتمادی نخواهند کرد.
* اقتصاد‌دان