سرود رسمی ایران در جام‌جهانی 2018 ساخته می‌شود نت ها در آفساید

فاطمه امین‌الرعایا
«ورزشکاران، دلاوران، نام‌آوران، به نام یزدان پیروز باشید...» شاید این ترانه معروف‌ترین ترانه ورزشی 20 سال اخیر باشد، ترانه‌ای که در سال‌های گذشته به محض پیروزی در کشتی، والیبال، فوتبال یا هر ورزش دیگری از شبکه‌های تلویزیونی پخش می‌شد و می‌توانستیم به آن لقب سرود ورزشی کشور بدهیم. سال 2006 که تیم فوتبال ایران برای بار سوم به جام جهانی صعود کرد، اولین سرود رسمی ایران برای این مسابقات ساخته شد که با حاشیه‌های فراوان همراه بود. سال 2014 هم این داستان تکرار شد و حالا قرار است برای جام جهانی 2018 ارکستر سمفونیک تهران به رهبری شهرداد روحانی و ارکستر ملی به رهبری فریدون شهبازیان از مجموعه های وابسته به بنیاد فرهنگی هنری رودکی پیش از آغاز جام جهانی فوتبال روسیه به اجرای برنامه‌های مختلفی در مراسم بدرقه تیم ملی کشورمان در تالار وحدت تهران و ایام حضور این تیم در جام جهانی بپردازند.
سرود خوب، روحیه تیم را هم بالا می‌برد
سال 2006 که بحث ساخت سرود رسمی برای جام جهانی فوتبال در کشور مطرح شد، اسامی مختلفی به میان آمد. در نهایت قرار بر آن شد که امیر تاجیک خواننده این سرود باشد، اما همزمان گروه‌های دیگری هم ترانه‌هایی را درباره جام‌جهانی منتشر کردند که هر کدام طرفدارانی پیدا کرد و توسط عده‌ای همخوانی شد، شاید مهم‌ترین نکته در این میان مشخصات چنین سرودی باشد. مهرداد میناوند، فوتبالیست، که در زمینه موسیقی هم فعالیت‌هایی داشته است در این‌باره به «ابتکار» می‌گوید: چنین سرود‌هایی باید زمینه حماسی داشته باشد، افراد زیادی ترانه‌های حماسی خوانده‌اند، مثلا آهنگ حماسی استاد ناظری و افراد دیگر در ذهن می‌ماند. افراد دیگری هم در این عرصه فعالیت کرده‌اند اما نتوانسته‌اند کار چندان ماندگاری بسازند. به نظر من حماسی بودن و در عین حال وجود هیجان در آهنگ و شعر بسیار مهم و تاثیرگذار است. من مطمئنم افرادی که امسال هم در این حوزه فعالیت می‌کنند، افراد متخصصی هستند.


او با ابزار امیدواری نسبت به افرادی که احتمالا این وظیفه به آنان محول می‌شود، می‌افزاید: امیدوارم حاصل کار باعث انگیزه گرفتن بازیکنان شود. هرگز فراموش نمی‌کنم آهنگی که سال 1998 داخل اتوبوس و قبل از بازی گوش دادیم باعث شد تا چندین برابر روحیه‌ تیم بالا برود. به نظر من باید خود بازیکنان هم با سرودی که برای جام جهانی ساخته می‌شود ارتباط برقرار کنند و این نکته مهمی است.
ایجاد فضای رقابتی راه بهبود کیفیت
از سال 2006 هر دوره که ایران به جام جهانی صعود کرد، علاوه بر سرود رسمی که فدراسیون فوتبال آن را سفارش داد، سرودهای دیگری هم در داخل کشور و هم خارج از کشور ساخته شد اما آن سرودی که کمتر از دیگر آثار توسط طرفداران خوانده می‌شد، سرودی بود که به سفارش فدارسیون فوتبال تهیه شده بود. میناوند درباره علت این ماجرا می‌گوید: وقت گذاشتن و از کار ندزدیدن بسیار مهم است. گاهی رویه ساخت یک ترانه به این صورت است که به کسی سفارشی داده می‌شود و به سرعت کار را می‌سازد، شاعران و آهنگسازانی وجود دارند که نیم‌ساعته سفارش می‌گیرند و محصول را تحویل می‌دهند. جام جهانی رویدادی بزرگ است، همه دنیا در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند. وقت گذاشتن برای ساخت چنین اثر مهمی بسیار حائز اهمیت است. با ارتباط نمی‌شود کسی سرودی چنین مهم را بخواند. البته هنوز وقت زیادی تا جام جهانی باقی مانده است، امیدوارم امسال کار خوبی ساخته شود.
او وجود ملاحظات خاص در استقبال شدن یا نشدن از سرود رسمی را موثر می‌داند و ادامه می‌دهد: به نظر من در چنین اتفاق ملی‌ای بهتر است که تولید اثر به اشتراک گذاشته شود و از بین آثار چندین نفر که در این عرصه قدرتمند هستند، بهترین قطعه انتخاب شود. ایجاد فضای رقابتی در بالا بردن کیفیت این سرود بسیار اثرگذار است. بهتر بود امسال هم چنین رقابتی را ایجاد می‌کردند. البته هنوز دیر نشده و فرصت باقی است که یک گروه متخصص از بین چندین اثر یک قطعه را انتخاب کنند و به نظر من بهتر است این قطعه یک اثر تلفیقی باشد تا همه افراد از تمام اقشار بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
تکرار اشتباه انتخاب ارکستر کلاسیک
امید تاجیک، آهنگساز، سال 2006 همراه با برادرش امیر تاجیک ترانه رسمی ایران در جام جهانی را ساخت، درباره مشخصات سرود رسمی تیم فوتبال در چنین مسابقاتی به «ابتکار» می‌گوید: به نظر من چنین سرودی باید در درجه اول شور و انگیزه ایجاد کند و دربرگیرنده بخشی از فرهنگ و هویت کشور باشد. به طور مثال ما در سرود سال 2006، قطعه را با یک گام ایرانی آغاز کردیم و در سازبندی‌ها از سنتور هم استفاده کردیم. با وجود آنکه آهنگسازی آن قطعه پاپ و اکشن بود اما ساز ایرانی هم در میان سازها گنجانده شد. فرض کنید اگر قرار است سرود متعلق به کشوری از آمریکای جنوبی باشد، باید از سازها، ریتم‌ها و المان‌های همان منطقه استفاده کنند. ما هم همین کار را کردیم اما به نظرم بیش از هر موضوع ایجاد شور، انگیزه و انرژی و همچنین حماسی بودن اثر اهمیت دارد.
او درباره همکاری ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران درباره اجرای برنامه‌های مختلفی در مراسم بدرقه تیم ملی کشورمان در تالار وحدت تهران و ایام حضور این تیم در جام جهانی می‌گوید: همان سالی که ما سرود ایران در جام جهانی را ساخیتم، قرار بود با همکاری ارکستر فیلارمونیک سرود را بسازند. اما به نظر من آهنگ‌های مرتبط با فوتبال و رشته‌های ورزشی خیلی سنخیتی با ارکستر کلاسیک و رسمی یک کشور ندارد. البته نمی‌دانم چه سازبندی و سازوکاری در نظر دارند اما به نظر من انتخاب اشتباه است، درست مثل اشتباه چند سال پیش. خیلی از خواننده‌ها دوست نداشتند در این آثار استفاده شوند و بعدها گفتند صدای‌مان برای چنین کاری مناسب نیود. از سازبندی تا خواننده‌ای که قرار است در قطعه بخواند تمام انتخاب‌ها بسیار مهم هستند.
تلویزیون به قطعه ما مجوز نداد
تاجیک با رد موضوع استقبال بیشتر از قطعات غیررسمی مرتبط با جام‌ جهانی به نسبت سرود رسمی می‌گوید: در سال 2006 که ما آهنگ رسمی را ساختیم به دلیل وجود کلمه «کوروش تباران» در شعر، تلویزیون مجوز قطعه را صادر نکرد. آن سال برادرم امیر تاجیک، خواننده اثر، به همراه فدراسیون زودتر به آلمان سفر کرده بودند و ما نمی‌توانستیم به جای خواننده کلمه را عوض کنیم، از طرف دیگر مصر بودیم که این کلمه در ترانه وجود داشته باشد. کم‌لطفی تلویزیون باعث شد در آن سال این قطعه کمتر شنیده شود. اما از سال بعد این ترانه مجوز گرفت و حتی در ورزش‌های دیگر هم از آن استفاده کردند.
این آهنگساز ضمن بیان اینکه اگر دست یک‌خواننده را باز بگذارند، اتفاقات بهتری رخ خواهد داد، می‌افزاید: اگر دست کسانی مثل برادر من را که در ساخت قطعات ورزشی پیشرو بوده‌است، باز بگذارند، قطعات بهتری ساخته خواهد شد. در سالی که قرار بود ما این سرود را بسازیم فدراسیون فوتبال بسیار سراسیمه اقدام کرد، کمااینکه گویا امسال همروند همان است. البته امیدوارم تصمیم بهتری گرفته شود و کار را به کسانی بسپارند که در گذشته هم تجربه چنین فعالیت‌هایی را داشته‌اند.
هنوز برای قضاوت درباره سرود رسمی ایران کمی زود است اما شاید مسئولان باید برای جام‌جهانی 2018 با نگاهی به گذشته نسبت به ساخت این قطعه اقدام کنند تا این سرود به قطعه‌ای خاطره‌انگیز تبدیل شود.
سایر اخبار این روزنامه
روحانی درجلسه هیات دولت : حل مشکلات اقتصادی و تامین حقوق شهروندان دستور کار اصلی دولت است کدام جریان سیاسی از اعتراض های اخیر زیان خواهد کرد؟ ضرر مستقیم اصلاح‌طلبان ، سود غیر مستقیم اصولگرایان آخرین وضعیت توله یوز ماده نجات یافته از چنگ قاچاقچیان «ایران» به طبیعت باز نمی‌گردد جلال خوشچهره فوریت پاسخ به مطالبات مردم سرود رسمی ایران در جام‌جهانی 2018 ساخته می‌شود نت ها در آفساید «ابتکار» رفتارهای جوانان در نا آرامی های خیابانی اخیر را بررسی کرد اعتراض به سبک دهه هفتادی ها «ابتکار» تاثیر حذف یارانه ها بر آینده انتقادهای معیشتی مردم را بررسی می کند سنگ لق یارانه زیرپای گلایه های اقتصادی «ابتکار» از اعتراض معاون پارلمانی دولت درباره تغییر شاکله بودجه ارسالی به مجلس گزارش می دهد واکنش ظریف به تکرار اخبار خروج آمریکا از برجام : اروپا هم از تصمیم ترامپ اطلاعی ندارد داریوش اسدزاده از کاهش تاثیرگذاری سریال های تلویزیونی بر جامعه می گوید راز ماندگاری اخبار ضد و نقیض از نفکتش ایرانی کشتی در حال سوختن و از سرنوشت ملوانان اطلاعی در دست نیست دیدار ظریف و لاوروف در مسکو